2024-03-29T01:27:54Z
https://journals.umcs.pl/index/oai
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/905
2015-07-14T19:41:18Z
ah:ART
"150704 2015 eng "
2082-4459
dc
Marketing jako „przyszłość” kultury
Węglarska, Kamila
Brak abstraktu w języku polskim
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-07-04 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/905
Acta Humana; Vol 4 (2013)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Kamila Węglarska
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/635
2018-09-04T05:54:26Z
ah:ART
"150303 2015 eng "
2082-4459
dc
«Утрачена связь времен, связь культур…» – память об Осипе Мандельштаме в жизни и творчестве Варлама Шаламова
Kulikowska, Małgorzata
W artykule poddano refleksji wyjątkowe miejsce wybitnego przedstawiciela akmeizmu, Osipa Mandelsztama, w życiu oraz twórczości Warłama Szałamowa, przedstawiciela tzw. literatury łagrowej. Zanalizowano oraz zinterpretowano obraz poety i podteksty tego obrazu w opowiadaniu Sherry brandy w kontekście eseistyki oraz korespondencji Szałamowa z wdową po poecie, Nadieżdą Mandelsztam. Stwierdzono, że kluczem do zrozumienia szałamowowskiego myślenia o Mandelsztamie jest zagadnienie pamięci, wysuwające się na pierwszy plan przy lekturze esejów autora Opowiadań kołymskich, w których wielokrotnie został wysunięty postulat przywrócenia twórcy tomu Kamień do pamięci zbiorowej. Zarówno los Mandelsztama, jak i samego Szałamowa, jest przykładem unicestwiania wielkich twórców literatury w Rosji radzieckiej, którą w okresie stalinizmu można było porównać z laboratorium służącym do licznych doświadczeń „masowej amnezji” (tj. usuwania niepożądanych przez władzę twórców i ich dzieł ze świadomości masowej). Skonstatowano, że artystyczny obraz ostatnich chwil życia Mandelsztama, przedstawiony w opowiadaniu Sherry brandy, w istocie jest filozoficzną refleksją nad sensem bycia poetą. Stwierdzono, że twórczość poety stanowi swoisty ośrodek, w którym scala się przeszłość, teraźniejszość oraz przyszłość kultury. W dziełach artysty, będących wyrazem teraźniejszości kultury, dokonuje się transformacja i aktualizacja sensów z jej przeszłości (np. motywów, postaci, wątków, wartości), dając tym samym nadzieję na dalszą pamięć o nich, dzięki czerpaniu z ich bogactwa w przyszłości. Poeta jest zatem źródłem oraz kreatorem pamięci kulturowej, zaś żywotność dzieł stanowi o nieśmiertelności myśli twórcy.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-05-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/635
Acta Humana; Vol 5 (2014)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Małgorzata Kulikowska
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/889
2015-07-14T19:41:18Z
ah:ART
"150704 2015 eng "
2082-4459
dc
Turystyka śmierci jako zjawisko kulturowe
Ziębińska- Witek, Anna
Artykuł nie zawiera abstraktu w języku polskim
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-07-04 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/889
Acta Humana; Vol 4 (2013)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Anna Ziębińska- Witek
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/890
2015-07-31T14:52:17Z
ah:ART
"150704 2015 eng "
2082-4459
dc
Historie alternatywne w konwencji steampunk i cyberpunk – wariacje na temat powstania styczniowego w powieściach Konrada T. Lewandowskiego i Adama Przechrzty
Górecka, Magdalena
Brak abstraktu w języku polskim
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-07-04 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/890
Acta Humana; Vol 4 (2013)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Magdalena Górecka
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/892
2015-07-14T19:41:18Z
ah:ART
"150704 2015 eng "
2082-4459
dc
Potrzeba nam luster. Wizje przyszłości jako potencjał krytyczny w realizacjach teatralnych prozy science fiction
Minczewa, Barbara
Brak abstraktu w języku polskim
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-07-04 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/892
Acta Humana; Vol 4 (2013)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Barbara Minczewa
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/893
2015-07-14T19:41:18Z
ah:ART
"150704 2015 eng "
2082-4459
dc
Przyszłość religii: między krytyką a utopią. O jednym opowiadaniu Stanisława Lema
Wielewska- Baka, Martyna
Brak abstraktu w języku polskim
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-07-04 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/893
Acta Humana; Vol 4 (2013)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Martyna Wielewska- Baka
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/894
2015-07-14T19:41:18Z
ah:ART
"150704 2015 eng "
2082-4459
dc
Fantazje przyszłości Stefana Grabińskiego
Polowy, Mariusz
Brak abstraktu w języku polskim
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-07-04 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/894
Acta Humana; Vol 4 (2013)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Mariusz Polowy
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/895
2015-07-14T19:41:18Z
ah:ART
"150704 2015 eng "
2082-4459
dc
Golem czy postczłowiek? Transhumanizm z perspektywy nie-ludzkiej
Cieślak, Anna
Brak abstraktu w języku polskim
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-07-04 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/895
Acta Humana; Vol 4 (2013)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Anna Cieślak
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/790
2015-07-14T19:41:18Z
ah:ART
"150704 2015 eng "
2082-4459
dc
Wyznaczać granice na nowo – Benjamin Fundoianu w kręgu pisarzy środkowoeuropejskich. Zarys problematyki
Bartosiewicz, Olga
Artykuł nie zawiera abstraktu w języku polskim
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-07-04 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/790
Acta Humana; Vol 4 (2013)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Olga Bartosiewicz
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/795
2015-07-14T19:41:18Z
ah:ART
"150704 2015 eng "
2082-4459
dc
Językowe mechanizmy tworzenia autorskich neologizmów w utworach z gatunku fantasy (na przykładzie opowiadań Andrzeja Sapkowskiego)
Dziwisz, Marcin
Artykuł nie zawiera abstraktu w języku polskim
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-07-04 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/795
Acta Humana; Vol 4 (2013)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Marcin Dziwisz
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/789
2015-07-14T19:41:18Z
ah:ART
"150704 2015 eng "
2082-4459
dc
Perspektywy badawcze cmentarza żydowskiego w Szczebrzeszynie
Babula, Łukasz
Artykuł nie zawiera abstraktu w języku polskim
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-07-04 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/789
Acta Humana; Vol 4 (2013)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Łukasz Babula
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/904
2015-07-14T19:41:18Z
ah:ART
"150704 2015 eng "
2082-4459
dc
Nowe formy komunikacji w zglobalizowanym świecie na przykładzie portalu społecznościowego Facebook
Kowalewska, Małgorzata
Brak abstraktu w języku polskim
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-07-04 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/904
Acta Humana; Vol 4 (2013)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Małgorzata Kowalewska
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/262
2018-09-04T05:54:09Z
ah:ART
"150520 2015 eng "
2082-4459
dc
Ku pamięci − nienekrologicznie
Bulisz, Ewa
Artykuł jest analizą genologiczną i medioznawczą sylwetek-wspomnień publikowanych na łamach współczesnej prasy dla kobiet. Sylwetki-wspomnienia zastępują tradycyjne nekrologi prasowe i stanowią sposób zachowania pamięci o osobach zmarłych. Autorka wyróżnia trzy typy/odmiany sylwetek-wspomnień, funkcjonujących w prasie kobiecej: w formie artykułu publicystycznego, o kształcie wiadomości oraz wpisanej w konwencję wywiadu. Zatem sylwetka-wspomnienie jest gatunkiem hybrydowym, a jej komponentami są elementy innych wzorców gatunkowych. W centrum zainteresowań autorka stawia przede wszystkim analizę aspektu poznawczego, pragmatycznego, stylistycznego i strukturalnego sylwetek-wspomnień. Badania wpisują się w metodologię genologii lingwistycznej zorientowanej medioznawczo.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-05-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/262
Acta Humana; Vol 5 (2014)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Acta Humana
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/991
2015-07-14T19:41:18Z
ah:ART
2082-4459
dc
Krajobrazy przyszłości – przestrzeń i (post)apokalipsa w powieści Philipa K. Dicka Prawda półostateczna
Gawrońska, Zuzanna
No abstracts in English
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-07-04 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/991
Acta Humana; Vol 4 (2013)
eng
Prawa autorskie (c) 2015 Zuzanna Gawrońska
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/3700
2016-06-22T06:40:16Z
ah:ART
"160622 2016 eng "
2082-4459
dc
Konwencje (komunikacyjne) – niewola czy źródło inspiracji
Wojtak, Maria
UMCS Lublin
konwencja; konwencje kulturowe; konwencje językowe; konwencje stylowe; konwencje gatunkowe
Główna myśl tego artykułu sprowadza się do traktowania kultury jako ogólnego obramowania konwencji komunikacyjnych. Przeobrażenia dokonujące się we współczesnej kulturze, wielowymiarowo rozwarstwionej, stają się przyczyną współwystępowania utrwalonych w tradycji konwencji szczegółowych (komunikacyjnych, stylowych, gatunkowych) z tendencjami innowacyjnymi.
Ponieważ oparte na umowie społecznej konwencje są polimorficzne, trudno opisać wspomniane zależności. Zjawisko izomorfizmu uwyraźnia się bowiem tylko w niektórych układach. Pęknięcie kulturowe, wyżej wspomniane, zarysowuje sytuację ogólnie. Może być interpretowane jako motywacja układu konwencji stylowych w odniesieniu do podstawowych stylów współczesnej polszczyzny (np. urzędowego, religijnego czy naukowego).
W każdym tradycja ściera się z innowacjami. Szczegółowe procesy znamionujące owe antynomie mają jednak osobliwy charakter ze względu na uwarunkowania komunikacyjne, zwłaszcza aktywność członków wspólnoty komunikacyjnej. Sprawność komunikacyjna konkretnych użytkowników języka, a także stan konwencji gatunkowych stają się przyczyną kolejnych dyferencjacji. Innowacyjność przybiera w końcu osobliwy wymiar, gdyż wynika z użycia konwencji A w służbie konwencji B.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2016-06-22 08:40:16
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/3700
Acta Humana; Vol 6 (2015)
pol
Prawa autorskie (c) 2016 Maria Wojtak
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/3701
2016-06-22T06:40:16Z
ah:ART
"160622 2016 eng "
2082-4459
dc
Niekonwencjonalny, czyli lepszy – komponent wartościujący a znaczenie słów konwencjonalny i niekonwencjonalny w języku polskim
Gumowska, Ilona
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
wartościowanie w języku; konwencjonalny; niekonwencjonalny
Celem niniejszego artykułu jest próba opisu sposobu przenikania się komponentu opisowego i oceniającego w języku na przykładzie antonimicznej pary przymiotników konwencjonalny/niekonwencjonalny, a także analiza ich wartościowania kontekstowego. Materiał badawczy stanowią dane słownikowe oraz konkordancje analizowanych przymiotników zaczerpnięte z Narodowego Korpusu Języka Polskiego. Przeprowadzona analiza pozwala zaliczyć omawiane przymiotniki do słów opisowo-wartościujących i zauważyć przypisywanie w języku polskim negatywnej ewaluacji temu, co jest oceniane jako konwencjonalne, a pozytywnej temu, co niekonwencjonalne. Komponent opisowy, definicyjny, nie jest więc w przypadku tych słów tożsamy z komponentem wartościującym. Coś, co jest konwencjonalne według definicji słownikowych jest zgodne z normą, jest oczekiwane przez społeczność, jednocześnie jest oceniane jako bezpieczne, ale nudne, nieciekawe, nieoryginalne. Zaś to, co jest niekonwencjonalne, choć zakłada nieprzestrzeganie ogólnie przyjętych i akceptowanych norm, jest postrzegane jako coś ciekawego, zaskakującego, odważnego, choć niebezpiecznego, nierozpoznanego. Można uznać, że ów rozdźwięk między komponentem opisowym i wartościującym w przypadku przeanalizowanych słów jest znakiem podążania języka za zmieniającą się rzeczywistością, w której współcześnie wyżej ceni się człowieka potrafiącego nie tyle przestrzegać konwencji, co z nią grać.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2016-06-22 08:40:16
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/3701
Acta Humana; Vol 6 (2015)
pol
Prawa autorskie (c) 2016 Ilona Gumowska
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/3702
2016-06-22T06:40:16Z
ah:ART
"160622 2016 eng "
2082-4459
dc
Zmieniające się konwencje komunikacji internetowej
Terejko, Przemysław
netykieta; konwencja; komunikacja internetowa; językoznawstwo funkcjonalne
In the article, the author presents the results of the study of netiquette, that is, a multi-faceted collection of rules and conventions governing computer-mediated communication. The aim of the study was to establish whether these conventions have changed with the advent of new modes of online interaction. The research was based on the categories proposed by Michel Marcoccia (1998), against which some of the early formulations of netiquette and their modern versions were compared. Such comparison allowed the author to identify the areas of change as well as draw some conclusions regarding their origins and directions.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2016-06-22 08:40:16
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/3702
Acta Humana; Vol 6 (2015)
eng
Prawa autorskie (c) 2016 Przemysław Terejko
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/3710
2016-06-22T06:40:16Z
ah:ART
"160622 2016 eng "
2082-4459
dc
Realizacje konwencji gatunkowych w polskiej prasie typu people (na przykładzie dwutygodnika „Viva!”)
Bulisz, Ewa
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
gatunek; sylwetka prasowa; prasa kobieca
Artykuł podejmuje sposób ukształtowania konwencji gatunkowych charakterystycznych dla dwutygodnika „Viva!”. Magazyn mieści się w segmencie tzw. prasy typu people, która zawęża swój przekaz do informowania o życiu gwiazd, celebrytów, aktorów, piosenkarzy, modelek, artystów, pisarzy, dziennikarzy i prezenterów telewizyjnych. Dominującym gatunkiem jest sylwetka prasowa, która w „Vivie!” ukonkretnia się w postaci różnych odmian: w formie zapowiedzi, w formie wzmianek seryjnych i notatek stowarzyszonych, wiadomości, a także w formie wywiadów i reportaży wizerunkowych.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2016-06-22 08:40:16
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/3710
Acta Humana; Vol 6 (2015)
pol
Prawa autorskie (c) 2016 Ewa Bulisz
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/3720
2016-06-22T06:40:16Z
ah:ART
"160622 2016 eng "
2082-4459
dc
Clarkson jest kobietą, czyli o problematyce płci kulturowej w języku na przykładzie wywiadów przeprowadzonych w brytyjskim programie motoryzacyjnym Top Gear
Janiak, Ziemowit
płeć biologiczna; płeć kulturowa; socjolingwistyka; gender studies
The present article investigates the issue of gender differences in language use. We look at some essential notions indispensable in the analysis of language use such as context. We also present some of the ideas and theories related to the question whether there are systematic differences in the ways men and women use language introduced by scholars working within the frame of gender studies and sociolinguistics. The aforementioned ideas are integrated into our analysis of the linguistic material that comes from a popular motoring show Top Gear.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2016-06-22 08:40:16
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/3720
Acta Humana; Vol 6 (2015)
eng
Prawa autorskie (c) 2016 Ziemowit Janiak
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/3721
2016-06-22T06:40:16Z
ah:ART
"160622 2016 eng "
2082-4459
dc
Kobieta jako więzień konwencji. Kształtowanie etosu życiowego wobec współczesnych uwarunkowań i stereotypów
Bielak, Agnieszka
Uniwersytet Preszowski
kobieta; etos życiowy; stereotypy; płeć; etyka rozwoju
Stereotypy są szeroko rozpowszechnione w życiu społecznym. I choć mogłoby się wydawać, że coraz częściej ludziom udaje się im nie ulegać, to jednak ciężko jest się ich całkowicie wyzbyć. Podobnie jest ze stereotypami związanymi z płcią. Kobieta jako więzień konwencji musi udowadniać, że potrafi się sprawdzić także w innych rolach niż te, na które nacisk wywiera społeczeństwo (np. stereotyp kobiety jako żony, matki, gospodyni domowej czy gorszego pracownika). W artykule zostało podjęte zagadnienie kształtowania etosu życiowego kobiety wobec współczesnych, silnie istniejących w społeczeństwie uwarunkowań i stereotypów. Analiza etyczna została oparta między innymi na Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2016-06-22 08:40:16
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/3721
Acta Humana; Vol 6 (2015)
pol
Prawa autorskie (c) 2016 Agnieszka Bielak
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/3722
2016-06-22T06:40:16Z
ah:ART
"160622 2016 eng "
2082-4459
dc
Zabawa konwencjami w Hoodwinked!
Kozera, Dominika
rewriting; konwencja; baśń; zbrodnia
Hoodwinked! is a computer-animated movie retelling the story of Little Red Riding Hood. Although the storyline of a little girl who is harassed by the wolf while going to her grandma is retained, the creators have played with narrative conventions and changed it into a whodunit musical with the “Rashomon effect”. Many unexpected twists added to the story build up a completely new picture of the commonly known fairy tale. This paper focuses on the unique intertextuality of Hoodwinked! which is a prime example of the postmodern genre with a host of cinematic allusions and pop culture references. The analysis of these elements and ones specific for a folktale prove that such a combination forms a palatable product that cannot be called a pale imitation.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2016-06-22 08:40:16
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/3722
Acta Humana; Vol 6 (2015)
eng
Prawa autorskie (c) 2016 Dominika Kozera
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/3723
2016-06-22T06:40:16Z
ah:ART
"160622 2016 eng "
2082-4459
dc
Integracja pojęciowa jako sposób formułowania nowego obrazu świata w prozie A.P. Czechowa
Sadecki, Artur
holizm; integracja pojęciowa; Czechow; proza
В настоящей статье наш интерес вызывает оригинальный подход Антона Чехова к литературной картине мира. Полемика с литературной традицией заключается в том, что писатель предлагает холистический взгляд на героя. Такой эффект А. Чехов достигает путем концептуальной интеграции. Иллюстрацией служит рассказ Палата № 6, в котором свой новый прием автор обнаруживает при помощи представления внешнего вида героя – доктора Рагина. Постепенно интеграция разных ментальных пространств проходит во внутренний мир героя и осложняет ясную аксиологическую оценку. Холистический образ героя появляется и в раннем периоде творчества А. Чехова, например в Смерти чиновника. Благодаря этому можно сказать, что произведения автора Черного монаха всегда глубже любой из их интерпретаций.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2016-06-22 08:40:16
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/3723
Acta Humana; Vol 6 (2015)
rus
Prawa autorskie (c) 2016 Artur Sadecki
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/3724
2016-06-22T06:40:16Z
ah:ART
"160622 2016 eng "
2082-4459
dc
Wprowadzenie prozy dla młodego czytelnika w świat konwencji modernistycznych (na przykładzie Cudownych bajek Adolfa Dygasińskiego)
Niekra, Magdalena
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
bajka; modernizm; pozytywizm; proza
Adolf Dygasiński to pisarz, którego można nazwać świadkiem przeobrażeń, jakie pod koniec XIX wieku zaczęły się dokonywać w literaturze. O ile jednak jego twórczość w przeważającej części wpisuje się w tendencje pozytywistyczne i tak bywa widziana przez krytykę, o tyle stworzona przez niego proza fantastyczna, skierowana do młodego czytelnika, wyraźnie odchodzi od tego schematu. Cudowne bajki stanowią przykład utworów przełamujących konwencje pozytywistyczne na rzecz modernistycznych. Ich autor wykazuje się w tym względzie prekursorstwem, bo piśmiennictwo dla dzieci i młodzieży nie znajdowało dotąd miejsca dla nowej estetyki oraz ideałów, które w latach dziewięćdziesiątych XIX wieku zaczęły inspirować nie tylko twórców, ale również odbiorców sztuki. Analiza poszczególnych bajek Dygasińskiego w kolejności innej, niż pojawiają się w tomiku, ujawnia odejście od obowiązujących konwencji. Wyraża się to w procesie zmiany osobowości bohatera, częściowym przekształceniu samej struktury baśni, świata przedstawionego, a także przewartościowaniu pewnych idei. Cudowne bajki stanowią cenne źródło wiedzy o krystalizowaniu się zjawisk, które staną się reprezentatywne dla piśmiennictwa modernistycznego.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2016-06-22 08:40:16
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/3724
Acta Humana; Vol 6 (2015)
pol
Prawa autorskie (c) 2016 Magdalena Niekra
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/251
2018-09-04T05:54:08Z
ah:ART
"150520 2015 eng "
2082-4459
dc
Manierystyczny teatr pamięci jako słownik świata w prozie Zygmunta Haupta
Niewiadomski, Andrzej
Artykuł jest próbą innego niż do tej pory potraktowania problematyki pamięci w twórczości prozatorskiej Zygmunta Haupta (1907–1975), autora związanego z powojenną emigracją polską i obecnie ponownie „odkrywanego” przez badaczy literatury. Porzucając ścieżkę interpretacyjną, wysuwającą na pierwszy plan zagadnienie nostalgii i „rajów utraconych”, tekst zwraca się ku kategorii „wszystkości”, obecnej już w dociekaniach dotyczących prozy Haupta, i stanowi projekt słownika nie tyle języka, co światopoglądu twórczego Haupta, nawiązując (częściowo polemicznie) do znanych koncepcji słowników pisarzy nowoczesności. Głównym założeniem i punktem wyjścia dla takiego ujęcia jest przeświadczenie o „manierystycznym” w stosunku do literatury pierwszej fazy polskiej nowoczesności stanowisku Haupta, poszukującego ładu ustanawianego przez sztukę pośród rzeczywistości po katastrofie wojennej i sugerującego istnienie efemerycznego porządku w świecie zjawisk rozproszonych i chaotycznych. Zamysł ten oparty jest o koncepcję „teatru pamięci”, sięgającą korzeniami do manierystycznej teorii sztuki.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-05-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/251
Acta Humana; Vol 5 (2014)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Acta Humana
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/891
2015-07-06T10:30:00Z
ah:ART
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/792
2015-07-04T14:24:27Z
ah:ART
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/801
2015-06-30T10:51:51Z
ah:ART
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/800
2015-06-30T10:51:51Z
ah:ART
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/799
2015-06-30T10:51:51Z
ah:ART
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/798
2015-06-30T10:51:51Z
ah:ART
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/797
2015-06-30T10:51:51Z
ah:ART
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/796
2015-06-30T10:51:51Z
ah:ART
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/793
2015-06-30T10:51:51Z
ah:ART
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/791
2015-06-30T10:51:51Z
ah:ART
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/250
2015-05-26T15:48:29Z
ah:ART
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/3739
2016-06-22T06:40:16Z
ah:ART
"160622 2016 eng "
2082-4459
dc
Estetyka gotycka w dramatach Dagny Juel Przybyszewskiej
Sell, Agnieszka
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
modernizm; gotycyzm; dramat; literatura skandynawska
Celem artykułu jest analiza utworów dramatycznych Dagny Juel Przybyszewskiej z wykorzystaniem środków dotychczas nieeksploatowanych i wprowadzenie tej twórczości w obręb estetyki gotyckiej. Taką interpretację wspierają głosy szeregu badaczy, przede wszystkim jednak zachęcają do niej obecne w dziełach Przybyszewskiej nawiązania do literatury i sztuki romantycznej.
W artykule zostały przedstawione analizy dramatów Den Sterkere (Silniejszy), Synden (Grzech), Når solen går ned (Kiedy słońce zachodzi) i Ravnegård (Krukowisko), skupiające się na elementach wspólnych dla utworów Przybyszewskiej i powieści gotyckiej z lat 1764–1830: gotyckiej przestrzeni, gotyckim łotrze, gotyckich upiorach, gotyckim bestiarium oraz gotyckim rekwizytorium.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2016-06-22 08:40:16
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/3739
Acta Humana; Vol 6 (2015)
pol
Prawa autorskie (c) 2016 Agnieszka Sell
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/252
2018-09-04T05:54:08Z
ah:ART
"150520 2015 eng "
2082-4459
dc
Narodowe imaginarium. Historie alternatywne jako obszar artykułowania pamięci kulturowej (szkic metodologiczny)
Górecka, Magdalena
Celem artykułu jest zarysowanie perspektywy badania historii alternatywnych, opartych na kategorii pamięci kulturowej. Tekst przywołuje najbardziej wpływowe koncepcje pamięci kulturowej i interpretacje powieści z gatunku historii alternatywnej jako dokumentu pamięci w pracach zagranicznych badaczy. Artykuł prezentuje główną tezę interpretacyjną i podstawowe elementy aparatu metodologicznego.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-05-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/252
Acta Humana; Vol 5 (2014)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Acta Humana
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/253
2018-09-04T05:54:08Z
ah:ART
"150520 2015 eng "
2082-4459
dc
Między pamięcią kulturową1 a kulturą popularną. Wybrane aspekty relacji na przykładzie sposobów kreowania Bizancjum w historiach alternatywnych
Stanios-Korycka, Ewelina
W ponowoczesnej rzeczywistości coraz większą rolę w utrwalaniu i przekazywaniu pamięci odgrywa kultura popularna, w tym także literatura, która ze względu na prezentowanie uproszczonej wizji świata przekazuje esencję kolektywnych wyobrażeń. Spośród gatunków popularnych, funkcjonujących jako media pamięci, można wskazać historie alternatywne. Jakkolwiek przedstawiają odmienną wizję przeszłości, to jednocześnie ich autorzy odwołują się do zbiorowych wyobrażeń, korzystają z tzw. figur symbolicznych. W przypadku Czarnej ikony i Armii ślepców, prezentujących alternatywne dzieje Cesarstwa Wschodniego, owymi figurami są: rozbudowany i przerafinowany ceremoniał, amalgamat religijny, absolutystyczna władza zespolona z barbarzyńskim okrucieństwem.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-05-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/253
Acta Humana; Vol 5 (2014)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Acta Humana
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/254
2018-09-04T05:54:08Z
ah:ART
"150520 2015 eng "
2082-4459
dc
„Musimy to zapamiętać”. Wiesława Kulikowskiego imperatyw pamięci
Radion, Ewelina
W poezji Wiesława Kulikowskiego pamięć chroni osobę mówiącą przed utratą własnej tożsamości, a historię przed zapomnieniem. Stąd też podmiot liryczny, który możemy utożsamiać z autorem, tworzy mit własnej genezy, utrwala pamięć o drugiej wojnie światowej i dociera do początków swojego istnienia. Wiedząc, że uchwycenie chwili w jej niezmienności jest niemożliwe, rejestruje nie tylko wspomnienia, ale także zmiany swojej świadomości. Zmienność nakładających się na siebie wizji odwzorowują w sposób najpełniejszy wizje oniryczne, które uzewnętrzniają zarówno lęki, jak i pragnienia. Autor podejmuje lub tworzy nieprzebraną ilość metafor wyrażających odczucia związane z dotarciem do przeszłości. Są nimi np. wędrówka w głąb labiryntu, rozświetlanie obrazu, wysuwanie szuflady, otwieranie albumu ze zdjęciami, cofnięcie taśmy filmowej. Znamienne okazują się schody i głębina studni. Tymczasem drobiazgowe gromadzenie nawet najmniejszych fragmentów wspomnień wiedzie do ich spalenia, a więc do symbolicznego pozbycia się. Jednak całkowite wyzwolenie od raniących obrazów nie jest zamiarem bohatera mówiącego, który, mimo bólu, pragnie zachować pamięć o przeszłości i wyrazić w ten sposób szacunek dla historii.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-05-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/254
Acta Humana; Vol 5 (2014)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Acta Humana
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/255
2018-09-04T05:54:08Z
ah:ART
"150520 2015 eng "
2082-4459
dc
Память о о царице Клеопатре в американском кино
Panasiuk-Garbacz, Kinga
W artykule podjęto próbę analizy wizerunku królowej Kleopatry w zapomnianym amerykańskim filmie Gordona Edwardsa Kleopatra z roku 1917. W niemej produkcji, nieznanej nam dzisiaj w całości, został stworzony stereotypowy portret egipskiej władczyni, który z powodzeniem funkcjonuje we współczesnej kulturze masowej w reklamach, teledyskach, parodiach filmowych i innych. Podczas tworzenia filmowej postaci Kleopatry szczególnie ważny był wybór aktorki z wampirycznym emploi, które, wraz z wymyśloną dla niej mroczną biografią, przyczyniło się do zatarcia granicy między życiem wschodzącej gwiazdy kinowej a jej filmowym wcieleniem. Film utrwalił mroczny wizerunek władczyni Egiptu, który z czasem przerodził się w apoteozę tryumfującego kobiecego piękna. Należy zaznaczyć, że już twórcy kina niemego fascynowali się kobietami typu femme fatale oraz meandrami psychiki płci pięknej. Tytułowa bohaterka filmu była atrakcyjną postacią dla poszukiwań tego typu. W epoce kina niemego Kleopatra wyróżniała się na tle innych filmów jako produkcja nietuzinkowa, a zarazem bardzo kontrowersyjna z perspektywy ówczesnych wymagań cenzury.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-05-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/255
Acta Humana; Vol 5 (2014)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Acta Humana
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/256
2018-09-04T05:54:08Z
ah:ART
"150520 2015 eng "
2082-4459
dc
Podążając śladami dzieciństwa – „kuglarstwa” pamięci w filmie Weiser (2000) Wojciecha Marczewskiego
Jałocha, Aneta
Tematem artykułu jest podejmujący problematykę pamięci i zapomnienia Weiser (2000) Wojciecha Marczewskiego, film oparty na powieści Pawła Huellego. Autorka porównuje różnice pomiędzy literackim pierwowzorem a adaptacją filmową, związane między innymi ze sposobem konstruowania postaci i dokonaną przez reżysera zmianą czasu oraz miejsca akcji. Ponadto analizuje konstrukcję formalną Weisera i zastosowane w dziele środki wyrazu filmowego, przy pomocy których naśladowana jest praca pamięci. Charakteryzuje budowany w filmie kontrast pomiędzy płaszczyznami teraźniejszości oraz przeszłości, opisuje strukturę retrospekcji, sposób ich wprowadzania w obręb narracji i, biorąc pod uwagę między innymi zakres subiektywizacji, dzieli je na dwie sub-kategorie. Dokonując interpretacji filmu, odwołuje się do sformułowanej przez Paula Ricoeura fenomenologii pamięci: pojęcia śladu-wspomnienia oraz aporii uobecniania nieobecnego.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-05-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/256
Acta Humana; Vol 5 (2014)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Acta Humana
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/257
2018-09-04T05:54:08Z
ah:ART
"150520 2015 eng "
2082-4459
dc
Pop-pamięć. Edukacja o Holocauście a gry komputerowe – od puzzli po serious games
Michalik, Tomasz
Wykorzystywanie gier komputerowych w edukacji jest praktyką, która stała się ważnym elementem procesu przekazywania wiedzy w ramach różnych dyscyplin. Projekty, takie jak „Playing History. Your source for historical games”, program edukacji za pomocą gier prowadzony przez IPN czy platforma www.edugames.pl są dobrym przykładem tego, że również nauki historyczne z powodzeniem korzystają z tej formy nauczania. W odniesieniu do tej tendencji wykorzystywanie gier komputerowych w nauczaniu o Holocauście prowadzi wciąż do wielu dylematów etycznych. Niniejszy artykuł zawiera zarówno prezentację dotychczasowych prób przedstawiania Shoah za pomocą medium gry (w ramach prowokacji artystycznych oraz projektów komercyjnych), jak i możliwości prezentowania wydarzeń związanych z eksterminacją ludności podczas II wojny światowej w ramach nurtu określanego mianem serious games. W pracy podjęta została również problematyka filozofii gier komputerowych, reprezentacji przeszłości oraz nowych form przekazywania wiedzy.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-05-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/257
Acta Humana; Vol 5 (2014)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Acta Humana
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/258
2018-09-04T05:54:09Z
ah:ART
"150520 2015 eng "
2082-4459
dc
Родовата памет в българската култура – традиция и съвременност
Marczak, Małgorzata
Статията е посветена на родовата памет в българската култура и нейната роля и при- съствие в съзнанието на съвременните българи. Текстът разглежда днешното функ- циониране на родовата памет не като определено количество информция, придобита от разкази и изследване на миналото, а като налична и непрекъснато обновяваща се духовна ценност, като тезите се обосновават от изказвания и нагласи, почерпани от български интернет форуми, и от други инициативи в глобалната мрежа. Целта на статията е да се установи каква роля играе днес родовата памет за българите и дали съвременното общество я възприема като важна част на модерната колективна иден- тичност. Представените разностранни присъствия на родовата памет сред днешните българи позволява да се направи заключението, че въпреки пълното отмиране на патриархалния модел и съвременните предизвикателства към семейната институция, родовата памет продължава да бъде възприемана като ключов компонент от идентич- ността на модерния българин. Тя функционира не само като набор от исторически сведения, но и като морален коректив и ангажимент пред съвременните поколения.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-05-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/258
Acta Humana; Vol 5 (2014)
rus
Prawa autorskie (c) 2015 Acta Humana
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/259
2018-09-04T05:54:09Z
ah:ART
"150520 2015 eng "
2082-4459
dc
Pamięć o bitwie kosowskiej w serbskiej tradycji narodowej
Rajzer, Magdalena
Specyficzny charakter pamięci zbiorowej narodu serbskiego wyróżnia go na tle innych narodów bałkańskich i europejskich. Swoista mieszanka zweryfikowanych faktów historycznych i legend, utrwalonych w tradycji oraz piśmiennictwie narodowym, na przestrzeni lat ulegała procesom mitologizacji oraz kodyfikacji, przez co nabrały one nowego znaczenia symbolicznego, stając się „wiedzą historyczną ” wielu obywateli. Pamięć o bitwie na Kosowym Polu, stoczonej u schyłku XIV wieku, w serbskiej tradycji narodowej jest wciąż żywa. Niekwestionowaną rolę w kodyfikacji i rewaloryzacji mitu kosowskiego w serbskiej tradycji narodowej odegrało ukazanie się w 1847 roku epopei władyki czarnogórskiego, Petara II Petrovića Njegoša, pod tytułem Górski Wieniec. Bogactwo mitów zakorzenionych w serbskiej pamięci narodowej skłoniło Påla Kolstø, historyka norweskiego pochodzenia, do utworzenia ich klasyfikacji. W konsekwencji zaproponował on wyszczególnienie mitów typu: ante murale, sui generis oraz antiquitas, które nierzadko stanowiły swoistą inspirację w procesie kształtowania linii politycznej państwa. W założeniu komunistycznych decydentów politycznych, odwoływanie się do tradycji złotej ery średniowiecznego królestwa serbskiego (dynastii Nemanjićów, świętosawia, a także samej bitwy kosowskiej) poprzez zacieranie negatywnych wspomnień walk bratobójczych, stanowić miały narzędzie integracji konstytuującego się narodu jugosłowiańskiego. Zarówno serbska mitologia narodowa, jak i eklektyczny panteon bohaterów narodowych ożył wraz z proklamowaniem niepodległości przez Republikę Kosowa. Zapoznanie się z przełomowymi wydarzeniami z historii państwa serbskiego oraz kształtem, w jakim zostały one utrwalone w pamięci Serbów, stanowi warunek sine qua non na drodze zrozumienia aktualnej sytuacji kulturalnej oraz politycznej Półwyspu Bałkańskiego.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-05-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/259
Acta Humana; Vol 5 (2014)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Acta Humana
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/260
2018-09-04T05:54:09Z
ah:ART
"150520 2015 eng "
2082-4459
dc
„Nieśmiertelna pamiątka” – rola pisma drukowanego w kazaniach pogrzebowych z XVII wieku
Sawa, Anna
Podstawę materiałową artykułu stanowią kazania pogrzebowe wydane w XVII wieku w Lublinie przez Pawła Konrada. Ich autorzy zdawali sobie sprawę z różnic między ustnym a pisemnym sposobem komunikowania. W przedmowach do wydawanych drukiem kazań podkreślali, że dzięki nim przetrwa pamięć o zasługach zmarłego. Byli też przekonani o funkcji konsolacyjnej tego typu druków. W drukowanej wersji każdego kazania wyraźnie eksponowano osobę zmarłego. Czyniono to nie tylko za pomocą odpowiedniej leksyki, ale również przez ukształtowanie typograficzne. Na kartach tytułowych wyróżniano zawsze antroponimy odnoszące się do zmarłego, niekiedy postępowano tak również w listach dedykacyjnych i samych kazaniach. Identyczność składu drukarskiego paralelnych segmentów tekstu służyła z kolei wskazaniu analogii rodowych.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-05-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/260
Acta Humana; Vol 5 (2014)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Acta Humana
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/261
2018-09-04T05:54:09Z
ah:ART
"150520 2015 eng "
2082-4459
dc
Epitafium nagrobne jako forma pamięci o zmarłym
Mucha, Paulina
Celem artykułu jest przybliżenie trendu w tworzeniu współczesnych epitafiów, rozumianych jako część inskrypcji nagrobnych, która ma charakter sentencji. Językowe formy pamięci ze względu na swój charakter zostały w szkicu podzielone na religijne i świeckie. Analiza napisów umieszczonych w ostatnich 15 latach na cmentarzu przy ul. Lipowej w Lublinie pozwala stwierdzić, że typową cechą inskrypcji jest tendencja do krótkiego, ujednoliconego i pozbawionego emocji przekazu. Czas, w którym bliscy zmarłego muszą zdecydować o formie napisu, jest najczęściej okresem trudnym, gdyż trzeba się wtedy pogodzić z nowym i jednocześnie traumatycznym stanem rzeczy. Jak już zostało wspomniane, epitafium nagrobne stanowi formę pamięci wyrażoną w sposób skondensowany. Przekaz zawarty w kilku, kilkunastu czy (rzadko) w kilkudziesięciu słowach to odnośnik do historii życia osoby, z którą wiążą się wspomnienia wspólnie przeżytych chwil. To, co wyrażone eksplicytnie, jest zatem tylko bodźcem do przypomnienia sobie najważniejszych momentów z biografii człowieka, który zakończył ziemską egzystencję, ale pozostał w pamięci żyjących. Rodzaj zapamiętanych zdarzeń i obraz zmarłego jest w dużej mierze wyidealizowany i subiektywny.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2015-05-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/261
Acta Humana; Vol 5 (2014)
pol
Prawa autorskie (c) 2015 Acta Humana
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/8242
2019-09-21T05:48:01Z
ah:ART
"190912 2019 eng "
2082-4459
dc
Exodus i boska androgynia. O inicjacyjnym wygnaniu i powrotach w dramacie „Eros i Psyche” Jerzego Żuławskiego
Borkowiak, Ewa
Doktorantka w Instytucie Filologii Polskiej UMCS
Jerzy Żuławski (1874-1915); katastrofizm solarny; sacrum; renovatio; homo religiosus; anamneza; androgynizm;
Artykuł jest próbą odczytania sensów utworu na płaszczyźnie ukonstytuowanej w sferze sacrum. Punktem wyjścia prowadzonych analiz jest ukazanie swoistej mityzacji eschatologicznej, jakiej dokonuje w swoim dziele Jerzy Żuławski. Poprzez zagadnienia historii, czasu, anamnezy i kosmogonii autor Erosa i Psyche przedstawia powszechne pragnienie odzyskania bezpowrotnie utraconego idealnego porządku istnienia (renovatio). Obok soteriologicznej nadziei wyrażonej w zakończeniu dramatu istotne jest także odkrycie jeszcze głębszej tęsknoty, która rządzi sferą ludzkiej wyobraźni. Jest nią oddająca idee doskonałej jedności boska androgyniczność.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2019-09-12 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/8242
Acta Humana; Vol 9 (2018)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8242/29907
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8242/29908
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8242/30608
Prawa autorskie (c) 2019 Ewa Katarzyna Borkowiak
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/5974
2019-02-13T09:56:30Z
ah:ART
"180820 2018 eng "
2082-4459
dc
„Jak na kresach to się żyło!” – relacje intertekstualne między Chartem watażki a Mohortem
Chołojczyk, Magdalena
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Zakład historii literatury
Pol; Mohort; Romanowski; postkolonializm; poezja krajowa
Artykuł bada skomplikowane związki między gawędą Mieczysława Romanowskiego a najwybitniejszym dziełem Wincentego Pola. Pozwala to na nowe, bardziej przychylne, spojrzenie na twórczość gawędową autora Łużeckich i zwrócenie uwagi na to, jak różnorodne potrafiły być źródła jego natchnienia.
Bezpośrednią inspiracją do napisania Charta watażki z pewnością była dla poety lektura Mohorta. Utwór nie jest jednak biernym naśladownictwem, Romanowski zaczerpnął bowiem z rapsodu rycerskiego Pola to, co już wcześniej pobudzało wyobraźnię twórców krajowych: przypominający o czasach wielkości Rzeczpospolitej mit Kresów oraz zwrot ku wyidealizowanej szlacheckiej przeszłości, który zaowocował w XIX wieku popularnością gatunku gawędy prozatorskiej i wierszowanej. W Charcie watażki Romanowski jest bliższy utrwalonemu modelowi gawędy niż Pol, który z kolei wpisując w swój utwór heroizację, stworzył gawędowy rapsod rycerski. Wykorzystanie narzędzi metodologii postkolonialnej do przyjrzenia się nie tylko temu, ale i innym utworom poety pozwala dostrzec, że obraz Kresów, jaki odnajdziemy w jego dziełach, nie jest wynikiem jedynie inspiracji Mohortem, a raczej częścią XIX-wiecznego dyskursu.
.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2018-08-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/5974
Acta Humana; Vol 8 (2017)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5974/20007
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5974/20008
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5974/20009
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5974/20010
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5974/20012
Prawa autorskie (c) 2018 Magdalena Anna Chołojczyk
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/6739
2019-02-13T09:56:30Z
ah:ART
"180820 2018 eng "
2082-4459
dc
Steampunk i romantyzm – Czterdzieści i cztery Krzysztofa Piskorskiego
Zubik, Damian
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Wydział Humanistyczny, Instytut Filologii Polskiej
Piskorski; steampunk; romantyzm; science fiction; fantastyka
Zamiarem artykułu jest próba odczytania powieści Czterdzieści i cztery Krzysztofa Piskorskiego poprzez przyjrzenie się jej funkcjonowaniu w ramach steampunku. W tym celu prześledzone zostały występujące w utworze elementy tego podgatunku oraz sposób realizacji jego podstawowych założeń. Ponadto tekst skupia się na ukazaniu odwołań do tradycji romantycznej, jakie dokonują się na różnych poziomach powieści. Obie z wymienionych płaszczyzn zostają do siebie odniesione. Pozwala to ujrzeć obecne w Czterdzieści i cztery połączenie steampunku z tradycją romantyczną z obu perspektyw, a także zgłębić, dlaczego melanż ten przyniósł pisarzowi taki sukces czytelniczy. Istotne dla badań jest osadzenie utworu w kontekstach: literatury fantastycznej, teorii paradygmatu romantycznego Marii Janion oraz kultury popularnej.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2018-08-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/6739
Acta Humana; Vol 8 (2017)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/6739/23446
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/6739/23447
Prawa autorskie (c) 2018 Damian Adrian Zubik
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/5844
2019-02-13T09:56:30Z
ah:ART
"180820 2018 eng "
2082-4459
dc
Antysemityzm oraz totalitaryzm w świetle twórczości dramatycznej Antoniego Słonimskiego i Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej
Ujma, Martyna
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie
dwudziestolecie międzywojenne; Słonimski; Pawlikowska-Jasnorzewska; nazizm; komedia; antysemityzm; satyra międzywojenna
Tematem niniejszego artykułu jest sposób przedstawiania i kreowania nazistowskich praktyk antysemickich i działań totalitarnych przez autorów międzywojennej satyry. Przedmiotem analizy uczyniono komedie Rodzina Antoniego Słonimskiego oraz Mrówki i Baba-Dziwo Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Ujęcie pokazuje, że zagrożenia ze strony ustrojów totalitarnych, w tym szczególnie nazizmu, odczuwano już na początku lat trzydziestych ubiegłego wieku.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2018-08-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/5844
Acta Humana; Vol 8 (2017)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5844/19356
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5844/0
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5844/21169
Prawa autorskie (c) 2018 Martyna Ujma
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/5994
2019-02-13T09:56:30Z
ah:ART
"180820 2018 eng "
2082-4459
dc
Dialektyka czasu i przestrzeni a kondycja duchowa „ja” lirycznego w wierszu Мне что ни ночь – то море бреда… Warłama Szałamowa
Kulikowska, Małgorzata
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Warłam Szałamow; poezja; przestrzeń; łagier; pamięć
W artykule poddano refleksji poezję Warłama Szałamowa, która w dalszym ciągu pozostaje na marginesie zainteresowań literaturoznawców badających twórczość autora Opowiadań kołymskich. Zanalizowana została kategoria czasu oraz przestrzeni w wierszu Мне что ни ночь – то море бреда… z cyklu Torba listonosza (Сумка почтальона). W toku badań poszczególnych motywów, z uwzględnieniem kontekstu historycznego (Gułag Anne Applebaum) oraz literackiego (Jeden dzień Iwana Denisowicza Aleksandra Sołżenicyna, Inny świat Gustawa Herlinga-Grudzińskiego), a także refleksji teoretyczno-literackiej i filozoficznej (Michaiła Bachtin, Jurija Łotman, Henriego Bergson, Gastona Bachelard, Gilberta Duranda) wykazano, że utwór jest w istocie obrazem poetyckim, w którym istotną rolę odgrywają elementy akwatyczne. Obraz ten jest metaforą kondycji człowieka w rzeczywistości łagrowej. Analiza kategorii czasu oraz przestrzeni tworzących kilka chronotopów wykazała, że kondycja człowieka w każdym z nich jest zróżnicowana; jest determinowana przez dwa zasadnicze czynniki: wspomnienia (przeszłość) i wewnętrzną siłę witalną (ukierunkowanie ku przyszłości).
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2018-08-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/5994
Acta Humana; Vol 8 (2017)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5994/20066
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5994/20132
Prawa autorskie (c) 2018 Małgorzata Kulikowska
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/5985
2019-02-13T09:56:30Z
ah:ART
"180820 2018 eng "
2082-4459
dc
Między teorią a praktyką przekładu. O tłumaczeniu jednego wiersza Charlesa Baudelaire`a
Szymczak, Karolina
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Wydział Humanistyczny
Kazimiera Zawistowska; Bohdan Wydżga; przekład poetycki; „sygnatura kobieca”; gender studies
Tematem artykułu stało się porównanie wiersza Charlesa Bauelaire’a Femmes damnées (Potępione) oraz jego dwu tłumaczeń: autorstwa Kazimiery Zawistowskiej i Bohdana Wydżgi. Opis różnic, wynikających z odmiennej wrażliwości poetyckiej tłumaczy oraz ich uwikłań genderowych, zostaje poprzedzony krótką informacją na temat wpisanych w kontekst współczesnych teorii przekładoznawczych sposobów kształtowania relacji między dziełem oryginalnym i tłumaczonym. Choć utwór Zawistowskiej nie jest tak wierny francuskiemu oryginałowi jak tekst Wydżgi, to przewyższa go pod względem artystycznym. Przyjęte w artykule tło badań kulturowych, w którego obrębie istotną rolę zyskuje kategoria płci, umożliwia odnalezienie w przekładzie młodopolskiej poetki typowej dla tej twórczości specyfiki „głosu kobiecego”. Jej wersję tłumaczenia można uznać za rodzaj manifestu kobiecej seksualności i kobiecych doświadczeń ciała, zmysłowej miłości oraz cierpienia.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2018-08-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/5985
Acta Humana; Vol 8 (2017)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5985/20045
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5985/20047
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5985/20048
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5985/20049
Prawa autorskie (c) 2018 Karolina Szymczak
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/5983
2019-02-13T09:56:31Z
ah:ART
"180820 2018 eng "
2082-4459
dc
Pomiędzy czytadłem a poradnikiem: heterotopia ośrodków terapii uzależnień w powieści detektywistycznej Elizabeth Zelvin Death Will Get You Sober
Perkowska-Gawlik, Elżbieta
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
kryminał; odwyk; heterotopia; alkoholizm; poradnik
The aim of this paper is to discuss the generic direction into which the cozy mystery has been developing. Professionals and amateurs of different domains have started to adopt the medium of the traditional detective novel to propagate their expertise. Consequently, in addition to the criminal clue puzzle these ‘hybrid’ crime novels provide useful knowledge or even guidance.
Psychotherapists and psychiatrists are among people professionally involved in the wide spectrum of problems haunting addicts and their codependent families. Although there are more and more self-help books on various addictions available on the market, their readership is limited to the unlucky ones who, in one way or another, have been drawn into the “Maelstrom”of alcoholism. Very few non-addicts can comprehend the closed world of alcoholics with all its peculiarities and irregularities. Elizabeth Zelvin, an experienced counsellor, has managed to present the heterotopia of alcoholics to a wider audience. Her cozy mystery Death Will Get You Sober intertwines the criminal investigation with the mundane lives of alcoholics struggling to adjust to the rules and regulations enforced in the detox institutions.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2018-08-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/5983
Acta Humana; Vol 8 (2017)
eng
Prawa autorskie (c) 2018 Elżbieta Anna Perkowska-Gawlik
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/5978
2019-02-13T09:56:31Z
ah:ART
"180820 2018 eng "
2082-4459
dc
Różnorodne aspekty Inności czarnego charakteru w cyklu powieści J.K. Rowling Harry Potter. Prolegomena
Łukasiewicz, Agata
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Inność; Inny; różnorodność; dusza; magia; czarny charakter
The paper portrays various aspects of Otherness included in the Harry Potter cycle by J.K. Rowling, focusing on the villain – Lord Voldermort. By Otherness of the character, the author of the report means the interference of the forces triggered by him that disturbs the established order in the presented world. The character’s predisposition, deeds and goals pose a threat to two planes which he contacts with: magical and non-magical ones. He combines features that are known and unknown to the others: he is and is not a human being at the same time. Additionally, the paper depicts the villain’s Otherness which has a dynamic nature. Over the course of the plot, the figure undergoes A metamorphosis and evolves in his Otherness which is built upon three basic spheres concerning the name, the body, and the soul. This is particularly noticeable in the aspect of his life and passing. In order to avoid death, which frightens him, he decides to split his soul into several parts (Horcruxes). This is meant to ensure his immortality. As a result, his soul as well as his material body is destroyed. However, he does not die ultimately. Although Voldermort remains in the world of the living, he is neither a human being nor a spirit. The conception of the villain’s soul indicates its independence from the flesh. After his downfall Voldermort enters other beings’ bodies to be his temporal Horcruxes. Using their obedience, he manipulates them to regain his lost power and body. All in all, it is character’s inability to love that ultimately proves his state of Otherness.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2018-08-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/5978
Acta Humana; Vol 8 (2017)
eng
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5978/20022
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5978/20023
Prawa autorskie (c) 2018 Agata Łukasiewicz
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/5839
2019-02-13T09:56:31Z
ah:ART
"180820 2018 eng "
2082-4459
dc
Idealizacja, hiperbolizacja, mitologizacja. Różne sposoby kreowania stereotypowych wizji japońskości w narracjach fanowskich i podróżniczych
Kiejziewicz, Agnieszka
Uniwersytet Jagielloński, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej
Japonia; stereotypy; relacje podróżnicze; orientalizm; Inny
Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie różnorodności sposobów kreowania stereotypów japońskości w relacjach podróżniczych i fanowskich, ze szczególnym naciskiem na publikacje dostępne polskiemu czytelnikowi. Autorka wychodzi od przywołania powodów opierania wyżej wymienionych narracji na stereotypach kulturowych oraz zwięzłego przytoczenia genezy zjawiska w literaturze światowej. W kolejnych częściach artykułu opisuje zjawisko „pułapki porównań”, dającej się zaobserwować w relacjach podróżniczych traktujących o spotkaniu z Innym. Jako główne przykłady analizy autorka przywołuje fabularyzowaną narrację Powrót niedoskonały Marcina Bruczkowskiego oraz publikacje Joanny Bator.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2018-08-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/5839
Acta Humana; Vol 8 (2017)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5839/19312
Prawa autorskie (c) 2018 Agnieszka Kiejziewicz
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/8008
2019-09-21T05:48:01Z
ah:ART
"190912 2019 eng "
2082-4459
dc
Czasy Ottona I z perspektywy Hroswity z Gandersheim
Araszkiewicz, Aleksandra
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; Zespół Szkół w Ostrorogu
średniowiecze; Ottonowie; poemat historiograficzny; epos
Kiedy mówi się o Hroswicie, kanoniczce z Gandersheim, jako o pisarce, na ogół myśli się o jej sześciu utworach dramatycznych, które stanowią niewątpliwie szczyt jej umiejętności twórczych. Zdecydowanie mniej znane są jej poematy historyczne, zwłaszcza Gesta Ottonis, których dotyczy niniejszy artykuł. Bohaterem dzieła jest Otton I Wielki (912–973), który tron królewski objął w 936 roku (od 962 roku – cesarski). Hroswita żyła i tworzyła przede wszystkim w czasach jego panowania. W historii władca ten zapisał się jako polityk i strateg, a jego rządy zdominowały stosunki z Kościołem. Należy także zwrócić uwagę, że Otton I wykorzystał instytucje religijne, co znacznie umocniło jego władzę. To współdziałanie Kościoła i królestwa/cesarstwa zauważalne jest także w Gesta Ottonis Hroswity. Kanoniczka stworzyła jedną z pierwszych biografii władcy, co świadczy o fascynacji, jaką wywierali Otton I i jego przodkowie na współczesnych. W tysiąc pięćset siedemnastu heksametrach leońskich Hroswita zawarła obraz idealnego władcy, postępującego na wzór biblijnego Dawida, który otrzymał siłę od Boga do walki z wrogiem. W porządku chronologicznym przedstawiła dzieje Ottona I, a także wspomniała jego ojca. Pragnęła stworzyć coś nowego, co jednocześnie odwoływałoby się do antycznych wzorców gatunkowych. W tekście Hroswity wyraźnie zaznaczyła się tendencja do poddawania wiedzy o przeszłości nieustającym przekształceniom w taki sposób, by umieć postępować w teraźniejszości, a także w przyszłości.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2019-09-12 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/8008
Acta Humana; Vol 9 (2018)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8008/29029
Prawa autorskie (c) 2019 Aleksandra Araszkiewicz
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/8053
2019-09-21T05:48:01Z
ah:ART
"190912 2019 eng "
2082-4459
dc
(Nie)obecne w lokalnej pamięci kulturowej na przykładzie "Rozmów o Śląsku Cieszyńskim"
Szkaradnik, Katarzyna
Uniwersytet Śląski
pamięć kulturowa, pamięć społeczna, zapomnienie, Śląsk Cieszyński, historia lokalna, wielokulturowość
Autorka rozpatruje zagadnienia pamięci kulturowej odzwierciedlone w dwóch tomach Rozmów o Śląsku Cieszyńskim. Zawierają one wywiady przeprowadzone przez publicystę i historyka Andrzeja Drobika z trzydziestoma pięcioma nieprzeciętnymi postaciami związanymi z owym regionem. Zwracając uwagę na różne elementy miejscowej pamięci kulturowej, prezentują oni odmienne spojrzenia na cieszyńską historię i tożsamość. Wskazywane przez nich aspekty przeszłości odsyłają do społeczności wielokulturowej, w której współistniały dawniej elementy polskie, niemieckie, czeskie, żydowskie itp. W artykule są one analizowane przez pryzmat świadomości historycznej, czyli funkcjonowania i wykorzystywania przekonań na temat przeszłości, w tym tworzenia regionalnej polityki pamięci. W tym kontekście jako szczególnie intrygująca jawi się kwestia zapomnianego i (nie)obecnego, tzn. zaszłości, które wbrew próbom usuwania w cień przypominają o sobie i domagają się uwagi. Mimo zjawiska memory boom także na Śląsku Cieszyńskim wiele kwestii pozostało w zbiorowej niepamięci – np. niemiecki wkład w rozwój Cieszyna czy skomplikowane losy polskiej mniejszości na tzw. Zaolziu. Te i inne problemy autorka rozważa w świetle rzeczonych wywiadów, które jednak niosą ze sobą więcej pytań niż konkluzji, stanowią więc punkt wyjścia do dalszej refleksji.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2019-09-12 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/8053
Acta Humana; Vol 9 (2018)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8053/31066
Prawa autorskie (c) 2019
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/7968
2019-09-21T05:48:01Z
ah:ART
"190912 2019 eng "
2082-4459
dc
Niemodlitewne modlitwy Krasińskiego
Szafarska-Kowalczyk, Agnieszka
Katolicki Uniwersytet Lubelski
modlitwa poetycka; panteizm; ewolucja Ducha; erotyk; powtórna męka Chrystusa
Przedmiotem pracy Niemodlitewne modlitwy Krasińskiego jest grupa utworów poety które, mimo że spełniają cechy strukturalne tego gatunku, w rzeczywistości modlitwami nie są. Mamy tu bowiem do czynienia z użyciem tej formy literackiej do innych celów. I tak np. Daj jej o Panie… to z jednej strony swoisty instruktarz dla ukochanej, jak postępować w trudnych biograficznie sytuacjach, a z drugiej strony traktat filozoficzno-religijny. Boże, wysłuchaj modlitwę moją serdeczną… to z kolei klasyczny erotyk kierowany do Joanny Bobrowej. O Boże, błogosław tym… to natomiast swego rodzaju gest kurtuazyjnej wdzięczności wobec rodziny Ankwiczów, połączony z osobistą i dość oryginalną fantazją o końcu świata. Artykuł ten ujawnia zarówno świadomość genologiczną Krasińskiego w zakresie modlitwy poetyckiej, jak też jego postawę religijną.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2019-09-12 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/7968
Acta Humana; Vol 9 (2018)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/7968/28895
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/7968/29187
Prawa autorskie (c) 2019 Agnieszka Ewa Szafarska-Kowalczyk
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/6072
2019-02-13T09:56:30Z
ah:ART
"180820 2018 eng "
2082-4459
dc
Różnorodność systemów, światów przedstawionych i onimii w Role Playing Games
Herbut, Patrycja
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydział Humanistyczny
RPG; onimia; fantasy; nazwy własne
Artykuł dotyczy systemów RPG, światów przedstawionych oraz onimii w grach tego typu. Przedłożono nie tylko historię gier role-playing, lecz także opisano najbardziej znane, a zarazem kluczowe systemy RPG. W artykule wyjaśniono również, czym są gry RPG, jakie elementy składają się na rozgrywkę, np. kim jest Mistrz Gry lub co to jest sesja. Na przykładzie imion z gry Kroniki Fallathanu autorka wskazała, w jaki sposób gracze tworzą miana swoich postaci.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2018-08-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/6072
Acta Humana; Vol 8 (2017)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/6072/20383
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/6072/20384
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/6072/20386
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/6072/20387
Prawa autorskie (c) 2018 Patrycja Herbut
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/8208
2019-09-21T05:48:01Z
ah:ART
"190912 2019 eng "
2082-4459
dc
Kategoria rycerstwa i symbolika rycerza w swierchpowieści Eleny Guro Biedny rycerz (w ujęciu kontekstualnym)
Mielniczuk, Jekatierina
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Elena Guro; Biedny rycerz; symbolika rycerska; inicjacja
Материалом исследования в настоящей статье является сверхповесть Елены Гуро Бедный рыцарь (1913 г.), рассматриваемая в контексте философско-эстетических ис- каний в России рубежа XIX–XX веков. Работа направлена на контекстуальный анализ и герменевтическую интерпретацию данного произведения, и учитывает специфику восприятия самим автором феномена рыцарства. Новизна предпринятого нами ис- следования заключается в том, что впервые предлагается интепретация вышеуказан- ной сверхповести в контексте рыцарской традиции, рыцарского мифа о Парсифале и Лоэнгрине, который несомненно присутствовал в русском культурном дискурсе на рубеже XIX–XX веков. Доказательством этого послужат произведения В.С. Соло- вьева, М.О. Меньшикова, Д. Мережсковского. При анализе произведения важными окажутся также ассоциативные связи и отсылки к первообразам – т.е. пушкинскому рыцарю (Жил на свете рыцарь бедный...), вагнеровскому рыцарю-лебедю, Лоэнгри- ну, и рыцарям круглого стола (символика Грааля, символика жертвенности Христа) и др. Предметом подробных изысканий являются способы и формы авторского (личного) осмысления Еленой Гуро культурного рыцарского мифа. Анализ Бедного рыцаря будет направлен на расшифровку рыцарской и инициатической символики (реминисценции ритуала посвящения), что неотъемлемо связано с аксиологической категорией рыцарства.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2019-09-12 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/8208
Acta Humana; Vol 9 (2018)
rus
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8208/30376
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8208/30488
Prawa autorskie (c) 2019 Jekatierina Mielniczuk
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/8040
2019-09-21T05:48:01Z
ah:ART
"190912 2019 eng "
2082-4459
dc
Przeszłość we współczesności. O ukraińsko-rosyjskiej recepcji "Ogniem i mieczem" Jerzego Hoffmana
Podlyuk, Anastasiya
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Jerzy Hoffman; Ogniem i mieczem; recepcja ukraińsko-rosyjska; ekranizacja; film historyczny
Artykuł stanowi rekonstrukcję ukraińsko-rosyjskiej recepcji filmu Ogniem i mieczem Jerzego Hoffmana. W opisie odbioru ekranizacji za wschodnią granicą Polski wykorzystano zarówno głosy ekspertów – krytyków i historyków kina, jak i nieprofesjonalnych odbiorców. Refleksji został również poddany udział tego filmu w formowaniu stosunku Ukraińców do wspólnych kart siedemnastowiecznej historii. Hoffmanowskie Ogniem i mieczem nie tylko bowiem wpłynęło na przemianę sposobu czytania powieści będącej jego podstawą, przesuwając jej recepcję od ocen wiarygodności historycznej ku eksponowaniu walorów rozrywkowych utworu, ale też zainicjowało przewartościowanie obrazu jednego ze spornych wydarzeń polsko-ukraińskiej historii w duchu poszukiwań tego, co łączy oba narody.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2019-09-12 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/8040
Acta Humana; Vol 9 (2018)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8040/29144
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8040/29145
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8040/30282
Prawa autorskie (c) 2019 Anastasiya Podlyuk
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/8019
2019-09-21T05:48:01Z
ah:ART
"190912 2019 eng "
2082-4459
dc
„Mój Jureczku najdroższy…”. O listach Jarosława Iwaszkiewicza do Jerzego Błeszyńskiego
Wieczyński, Łukasz
Uniwersytet Szczeciński, Wydział Filologiczny
literatura XX wieku; homoseksualizm; epistolografia; Jarosław Iwaszkiewicz
Autor podejmuje problem związku między starszym wiekiem pisarzem – Jarosławem Iwaszkiewiczem a młodym mężczyzną – Jerzym Błeszyńskim. Relacja ta przeszła bowiem przez różnego rodzaju zawirowania, które miały znaczący wpływ na twórczość prozaika. Podstawą do różnych teorii opisanych w tej pracy stały się wydane niedawno listy Iwaszkiewicza do Błeszyńskiego. Autor wykorzystuje w swoim artykule także rozprawy naukowe, które poruszają kwestię homoseksualności w literaturze.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2019-09-12 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/8019
Acta Humana; Vol 9 (2018)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8019/29067
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8019/30246
Prawa autorskie (c) 2019 Łukasz Wieczyński
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/8120
2019-09-21T05:48:01Z
ah:ART
"190912 2019 eng "
2082-4459
dc
Zapis graficzny dzieła sztuki radiowej. Problemy edycji słuchowisk na przykładzie dzieł Jerzego Krzysztonia
Próchniak, Kinga
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Wydział Nauk Humanistycznych https://orcid.org/0000-0003-3055-9983
Jerzy Krzysztoń; dramat radiowy; słuchowisko; Polskie Radio
Niniejszy artykuł jest próbą diachronicznego spojrzenia na zagadnienie wydawania drukiem słuchowisk, na podstawie dzieł radiowych pisarza Jerzego Krzysztonia (1931‒1982). Czynność ta była niezwykle popularna w Polsce, począwszy od lat sześćdziesiątych XX wieku. Podstawowy problem jej dotyczący – przekształcenie utworu dźwiękowo-słownego w tekst pociągał za sobą kolejne, takie jak: ustalenie tekstu zgodnego z wolą autora wobec ingerencji osób trzecich w scenariusz dramatu radiowego, umieszczenie niezbędnych ze względu na specyfikę publikacji informacji oraz typografia edycji. Przedstawione rozwiązania powyższych problemów zostały oparte na badaniach pięciu, niepublikowanych dotąd, oryginalnych słuchowisk Krzysztonia.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2019-09-12 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/8120
Acta Humana; Vol 9 (2018)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8120/29429
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8120/29430
Prawa autorskie (c) 2019 Kinga Próchniak
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/8109
2019-09-21T05:48:01Z
ah:ART
"190912 2019 eng "
2082-4459
dc
"Wiersz numer 1 beta" M. R. Wiśniewskiego i "Read more+" P. P. Płucienniczaka
Akram, Sara
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydział Humanistyczny. Instytut Filologii Polskiej
poezja polska; poezja cyfrowa; interaktywność; nowe media
Artykuł wpisuje się w badania nad polską poezją cyfrową. Przedstawia analizę dwóch realizacji poezji cyfrowej – wiersza numer 1 beta Michała Radomiła Wiśniewskiego i Read more+ Piotra Puldziana Płucienniczaka, skupiając się na aspekcie strukturalnego ukształtowania utworu oraz możliwościach odbiorcy-użytkownika, jakie w ramach zaprojektowanych działań interaktywnych otrzymuje on od autora. Problematyka artykułu koncentruje się wokół zagadnień interaktywnych możliwości utworów powstających w środowisku nowych mediów, przede wszystkim zaś wokół statusu autora i odbiorcy, z czym wiąże się zjawisko interaktywności. Ustalenia dotyczące tego pojęcia oparte zostały na pracach Ryszarda W. Kluszczyńskiego, natomiast zmiany, jakie dokonały się w poezji za sprawą właściwości nowych mediów, przywołano na podstawie publikacji takich badaczy jak Urszula Pawlicka i Mariusz Pisarski. Rozważania dotyczące przekazu cyfrowego zreferowano głównie za Ewą Szczęsną. Analizowane w artykule dwa utwory cyfrowe to przykłady różnych kierunków potencjału eksploracyjnego polskiej poezji cyfrowej. Wiersz numer 1 beta Wiśniewskiego, zrobiony w konwencji gry, włącza odbiorcę jako użytkownika-gracza w proces powstawania utworu. Read more+ Płucienniczaka to z kolei przykład świadomej rezygnacji z możliwości, jaką dają interaktywne działania.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2019-09-12 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/8109
Acta Humana; Vol 9 (2018)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8109/29397
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8109/29398
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8109/29399
Prawa autorskie (c) 2019 Sara Akram
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/7999
2019-09-21T05:48:01Z
ah:ART
"190912 2019 eng "
2082-4459
dc
Krasicki w szkole a Krasicki szkolny – o (nie) omawianiu sylwetek twórców w liceum
Słoma, Paulina
Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej UAM
Krasicki; dydaktyka literatury; historia literatury; liceum; tradycja
Artykuł ma na celu omówienie funkcjonujących w przestrzeni szkolnej sposobów wprowadzania uczniów w tematykę związaną z sylwetkami najwybitniejszych pisarzy polskich. Osią tekstu stały się elementy twórczości Ignacego Krasickiego. Na podstawie rozpoznań literaturoznawców wyodrębniona została problematyka szkolnych odczytań i szkolnych refleksji humanistycznych. Całość stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób pogodzić współczesne doświadczenia uczniów z materiałem obowiązującym w szkole? Wiedza z pogranicza antropologii literatury, filozofii i medioznawstwa – ujęta w perspektywie dydaktycznej – przybliża do uniwersalnych zagadnień, stanowiących przydatny kontekst w edukacji. Szeroki zakres rozważań, dotyczących zarówno refleksji metafizycznej, jak i obiegu informacji w mediach, ma za zadanie podkreślić ważną funkcję dialogu współczesności z tradycją na lekcjach języka polskiego.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2019-09-12 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/7999
Acta Humana; Vol 9 (2018)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/7999/28997
Prawa autorskie (c) 2019 Paulina Słoma
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/8132
2019-09-21T05:48:02Z
ah:ART
"190912 2019 eng "
2082-4459
dc
Sposób rozumienia czasu przez gimnazjalistów lubelskich
Mac, Małgorzata
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
czas; rozprawka; rozumienie; uczeń; wartość
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie sposobu rozumienia czasu przez młodzież gimnazjalną. Podstawę badań stanowią wypowiedzi ankietowe lubelskich piętnastolatków dotyczące tytułowego zagadnienia. Pracę dzielę na trzy części – rozpoczynam od przybliżenia pojęć: rozumienie oraz czas, opierając się na literaturze z zakresu filozofii, pedagogiki, psychologii, językoznawstwa. W części centralnej stwierdzam, iż respondenci na ogół posiadają negatywne skojarzenia z omawianą w szkicu kategorią, są świadomi jej ulotności i przemijalności, co znajduje wyraz w tworzonych przez nich – najczęściej poprawnych – definicjach. Ostatnią część stanowi przedstawienie pogłębionego rozumienia czasu. Analizuję w niej rozprawki na temat: Czas płynie niezależnie od nas, ale sposób jego zagospodarowania zależy już od każdego człowieka. Uczniowie powołują się w nich głównie na osobiste doświadczenia i przemyślenia, argumenty dotyczące literatury stanowią zdecydowaną mniejszość.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2019-09-12 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/8132
Acta Humana; Vol 9 (2018)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8132/29466
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8132/29467
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8132/29469
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8132/30319
Prawa autorskie (c) 2019 Małgorzata Mac
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/8024
2019-09-21T05:48:02Z
ah:ART
"190912 2019 eng "
2082-4459
dc
Sindaca, sindachessa czy sindaco, czyli dylematy leksykografii włoskiej po wyborach samorządowych w 2016 roku
Mankowska, Ramona
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Filologiczny
burmistrz, kobiety w polityce, równouprawnienie językowe, rodzaj żeński
Punktem wyjścia naszych rozważań są przemiany społeczne i kulturowe. Rosnąca rola kobiet na włoskim rynku pracy zdeterminowała również dyskurs lingwistyczny. Kulminacyjnym momentem, do którego pragniemy się odnieść, są wybory samorządowe w 2016 roku, kiedy to w dwóch metropoliach – Rzymie oraz Turynie, burmistrzami zostały kobiety: Virginia Raggi i Chiara Appendino. Pojawiły się wtedy liczne wątpliwości natury językowej. Interlokutorzy zaczęli zastanawiać się, które leksemy nazywające zajmowane przez nie stanowisko są stosowne i powinny być wykorzystywane, a których użycie jest dyskryminacyjne i deprecjonujące. Ramy teoretyczne naszych rozważań są wyznaczone przez informacje leksykograficzne oraz opinie włoskich językoznawców. Praktyczną część stanowią wypowiedzi Raggi i Appendino oraz osób o nich rozmawiających.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2019-09-12 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/8024
Acta Humana; Vol 9 (2018)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8024/29079
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8024/29090
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8024/29091
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8024/29092
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8024/30316
Prawa autorskie (c) 2019 Ramona Mankowska
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/8133
2019-09-21T05:48:02Z
ah:ART
"190912 2019 eng "
2082-4459
dc
Bazy danych jako nowe źródła informacji. Big data przyszłością dziennikarstwa?
Dziwak, Ewelina
Uniwersytet Śląski https://orcid.org/0000-0002-6891-3784
big data; dziennikarstwo danych; wizualizacja; informacja
Istotą każdego urządzenia sprzęgniętego w sieć informatyczną jest gromadzenie, przetwarzanie oraz przesyłanie danych. Wraz z postępem technologicznym ilość informacji, a przede wszystkim możliwości ich gromadzenia oraz interpretacji, pozwoliły na eksplorację tak zwanego big data w tych dziedzinach nauki, które do niedawna znajdowały się poza marginesem tzw. rewolucji danych. Zbiory big data początkowo wykorzystywane były jedynie przez instytucje finansowe. Na ich podstawie wyznaczano matematyczne prognozy ekonomiczno-gospodarcze. Obecnie, kiedy humanistyka stoi w ogniu krytyki, a prym w nauce wiodą nauki ścisłe, humanistyka zaczyna bronić się i podobnie jak nauki ścisłe – korzystać z nowych technologii. W obrębie nauk humanistycznych dużą rolę zaczynają odgrywać dane, które umiejętnie przeanalizowane, pozwalają przewidywać zjawiska społeczne. Dane skorelowane ze sobą przez dziennikarzy danych stają się początkiem nowych, nieznanych historii. Autorka w swoim tekście wykazuje funkcje danych w procesie tworzenia przekazów dziennikarskich. Przedstawia je jako remedium na przeciążenie informacyjne. Upatruje w dziennikarstwie danych przyszłości pozyskiwaniu i generowaniu informacji.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2019-09-12 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/8133
Acta Humana; Vol 9 (2018)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8133/29471
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8133/30175
Prawa autorskie (c) 2019 Ewelina Krystyna Dziwak
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/8196
2019-09-21T05:48:02Z
ah:ART
"190912 2019 eng "
2082-4459
dc
Posthumanistyczny android oraz transhumanistyczny gracz w “Detroit: Become Human”
Waszkiewicz, Agata
Detroit: Become Human; transhumanism; posthumanizm; android; cyborg
The aim of this paper is to offer a close reading of the 2018 science fiction video game Detroit: Become Human which, despite its promising and novel narrative, offers a simple and otherwise familiar narrative of conscious androids who gradually begin the fight for emancipation from their human creators and owners. However, offering a complex branching narrative with multiple endings affected by the player’s choices, the game encourages the discussion on the relationship between the player and the game system, furthermore drawing on the posthuman and transhuman theories, the concepts of Donna Haraway’s cyborg (1999) and the postmodern identities theories. On the narrative level the android characters will be scrutinized as embodying the humanist underpinning, especially when contrasted with the human characters who are lacking the agency and the self-consciousness. Furthermore, on the non-diegetic level, the game strategies will be shown as influencing the player who, in contact with the game is allowed to experiment with their identities, and, furthermore, to explore the transhumanist and postmodern identities.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2019-09-12 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/8196
Acta Humana; Vol 9 (2018)
eng
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8196/29720
Prawa autorskie (c) 2019 Agata Waszkiewicz
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/4173
2017-08-14T08:56:48Z
ah:ART
"170630 2017 eng "
2082-4459
dc
Ukształtowanie typograficzne łacińsko- i polskojęzycznego segmentu ramy wydawniczej reguły zakonnej z XVII wieku
Sawa, Anna
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
benedyktynki; reguła zakonna; list; starodruk; typografia; rama wydawnicza
Na przełomie XVI i XVII wieku benedyktynki z klasztoru w Chełmnie przeprowadziły reformę życia zakonnego usankcjonowaną prawnie w zmodyfikowanej wersji reguły św. Benedykta, którą po raz wtóry wydano w Lublinie w 1635 roku.
Jednym z elementów ramy wydawniczej drukowanego tekstu reguły jest łacińskojęzyczny list nuncjusza apostolskiego w Polsce do hierarchów Kościoła w Polsce oraz jego tłumaczenie na język polski. Pomimo identycznej struktury obu listów istnieją pewne różnice w ich ukształtowaniu typograficznym. Polegają one np. na użyciu do składu innego rodzaju pisma drukowanego, odmiennym rozłożeniu tekstu na karcie książki czy wyróżnianiu majuskułami lub antykwą różnych wyrazów tekstowych. Wskazane odrębności w technice typograficznej nie naruszają jednakże zasadniczo zbliżonej strukturalizacji graficznej tekstów zarówno w języku łacińskim, jak i polskim. Funkcja tej techniki ma w istocie charakter uniwersalny, gdyż na płaszczyźnie wizualnej delimituje tekst i eksponuje jego sekwencje.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2017-06-30 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/4173
Acta Humana; Vol 7 (2016)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13132
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13133
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13134
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13135
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13136
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13137
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13138
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13139
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13140
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13141
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13142
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13143
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13144
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13146
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13147
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13148
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13149
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13150
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13151
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13152
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13153
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13154
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13155
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13156
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13157
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13158
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4173/13159
Prawa autorskie (c) 2017 Anna Sawa
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/3740
2016-06-22T06:40:16Z
ah:ART
"160622 2016 eng "
2082-4459
dc
Topos sprawcy i ofiary w utworze Christy Wolf Wzorce dzieciństwa i Tadeusza Borowskiego Muzyka w Herzenburgu. Wokół rozliczeń z II wojną światową w literaturze niemieckiej i polskiej
Wieczerniak, Wioleta
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
literatura; II wojna światowa; topos „sprawca – ofiara”
Celem niniejszego artykułu jest próba komparatystycznego przedstawienia rozliczeń z II wojną światową w literaturze niemieckiej i polskiej. Autorka wybrała w tym celu dwa teksty: Wzorce dzieciństwa Christy Wolf i Muzyka w Herzenburgu Tadeusza Borowskiego. W badaniach wykorzystano typologiczny model komparatystyki literackiej. W opracowaniu został nakreślony problem asymetrii doświadczeń związanych z wydarzeniami II wojny światowej, które obecne są w świadomości zarówno Polaków, jak i Niemców. Szeroko został również omówiony status ofiary i sprawcy, który zmieniał się na przestrzeni lat. Następnie autorka dokonała analizy utworów literackich. Przedstawiając problematykę tekstów, skupiono się na ukazaniu toposu ofiar i sprawców w tych dziełach. O ważności powieści Christy Wolf i opowiadania Tadeusza Borowskiego decyduje fakt, że podejmowały tematykę wojenną w niesprzyjających warunkach politycznych. Uwzględniono również, w jaki sposób omawiane utwory wpisują się w szerszy nurt dotyczący dyskursu pamięci o II wojnie światowej oraz rozliczenia z nią. Refleksje mogą być bodźcem do kolejnych ciekawych rozważań na temat innowacyjności w podejściu zarówno polskich, jak i niemieckich pisarzy próbujących na nowo zmierzyć się z trudną historią czasów wojennych.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2016-06-22 08:40:16
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/3740
Acta Humana; Vol 6 (2015)
pol
Prawa autorskie (c) 2016 Wioleta Wieczerniak
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/3741
2016-06-22T06:40:16Z
ah:ART
"160622 2016 eng "
2082-4459
dc
Magiczny realizm w powieściach Olgi Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, Podróż ludzi Księgi, Dom dzienny, dom nocny
Sharapova, Ekaterina
realizm magiczny; sen; mityczny; powieść
В статье представлено описание метода магического реализма в творчестве Ольги Токарчук. Магический реализм позволяет выйти за границы жанра романа в его традиционном понимании. В выбранных романах (Правек и другие времена, Путь Людей Книги, Дом дневной, дом ночной) автор показывает столкновение двух миров – реального и мифического. Довольно часто граница между ними не выражена, еле видна, таким образом Ольга Токарчук играет с читателем. В мирах писательницы легко можно потеряться, потому что на многих уровнях миры накладываются и проникают друг в друга. Более всего Ольгу Токарчук интересует именно эта едва заметная граница между мирами. Автор обращает внимание на пограничные пространства, состояния и времена. Одним из наиболее интересных пограничных состояний для Ольги Токарчук является сон. Именно он выполняет функцию моста, с помощью которого можно перейти с берега реальности на берег мифического мира. Писательница описывает сны при помощи магического реализма, пользуясь характерными для данного метода выразительными средствами. С помощью метода магического реализма Токарчук описывает необычные времена, пространства, события и героев. При помощи магического реализма автор раскрывает философско-мифологическую концепцию, согласно которой мир существует только благодаря единению двух противоборствующих сил.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2016-06-22 08:40:16
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/3741
Acta Humana; Vol 6 (2015)
rus
Prawa autorskie (c) 2016 Ekaterina Sharapova
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/3745
2016-06-22T06:40:16Z
ah:ART
"160622 2016 eng "
2082-4459
dc
Użycie konwencji. Instrumentarium grozy i jego misja w Ciemno, prawie noc Joanny Bator
Zatora, Anna
Uniwersytet Łódzki
powieść gotycka; horror; kryminał; baśń; Joanna Bator
Artykuł stanowi próbę przedstawienia powieści Joanny Bator Ciemno, prawie noc jako utworu należącego do literatury zaangażowanej i wykorzystującego popularną konwencję w celu dokonania krytyki społeczeństwa. W części pierwszej znajdują się głównie poparte przykładami teoretyczne rozważania na temat przeobrażeń konwencji powieści grozy. Zalicza się do niej powieść gotycką z jej dalszymi odmianami gatunkowymi, takimi jak horror, thriller i kryminał. Kwestia ich potencjalnego wymiaru społecznego zostaje poruszona w nawiązaniu między innymi do teorii Noëla Carolla, kryminałów skandynawskich czy utworów Alice Munro. Na część drugą tekstu składa się przegląd wykorzystanych przez Bator konwencjonalnych narzędzi przynależnych do powieści gotyckiej, kryminału, horroru i baśni. Użycie określonego instrumentarium, jego nagromadzenie i zaburzenie konwencji jest zinterpretowane jako sposób na wytrącenie odbiorcy ze znanego schematu i zwrócenie jego uwagi na istotne problemy społeczne. Konwencja literatury popularnej służy w Ciemno, prawie noc czemuś więcej niż tylko rozrywce.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2016-06-22 08:40:16
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/3745
Acta Humana; Vol 6 (2015)
pol
Prawa autorskie (c) 2016 Anna Zatora
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/4020
2017-08-23T15:48:19Z
ah:ART
"170630 2017 eng "
2082-4459
dc
Metafizyczny projekt afirmacji „inności” w Xiędze poezji idyllicznej Piotra Własta (Marii Komornickiej)
Borkowiak, Ewa
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Maria Komornicka; poezja modernizmu; inność; metafizyczny projekt; korespondencja XIX i XX wieku
Xięga poezji idyllicznej wraz z listami Marii Komornickiej ukazują tragiczny rozdźwięk pomiędzy optymistyczną aprobatą idealizowanej rzeczywistości (w wyobrażeniach poetyckich) a heroiczną walką o poszanowanie praw do godności i odmienności (w korespondencji do rodziny i przyjaciół). Celem niniejszego opracowania było ponowne odczytanie poezji i biografii Komornickiej w kontekście metafizycznego projektu afirmacji inności, przedstawiającego alternatywną rzeczywistość. Prace Komornickiej-Własta to wyraz niezwykłego świadectwa odwagi – tylko na kartach Xięgi mógł bowiem zaistnieć okaleczony demiurg sławiący nieskończoną dobroć Boga, konstruujący alternatywną rzeczywistość, w której inność nie jest powodem do wstydu i w której wyczerpanej psychicznie i poniżonej do granic ludzkiej godności kobiecie wolno być po prostu mężczyzną.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2017-06-30 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/4020
Acta Humana; Vol 7 (2016)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4020/11306
Prawa autorskie (c) 2017 Ewa Borkowiak
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/3905
2017-08-23T15:38:09Z
ah:ART
"170630 2017 eng "
2082-4459
dc
Uczyć czy nie uczyć? – Przemiany miejsca i roli gramatyki w świetle metod nauczania języków obcych
Izdebska-Długosz, Dominika
Uniwersytet Rzeszowski
gramatyka języka obcego; dydaktyka gramatyki; metody nauczania języków obcych; kształtowanie kompetencji lingwistycznej
Artykuł przedstawia przemiany miejsca i roli nauczania gramatyki w dydaktyce języków obcych, prezentując konwencjonalne metody nauczania, a także podejście komunikacyjne oraz miejsce gramatyki we współczesnej orientacji postkomunikacyjnej. Rozważania koncentrują się wokół głównej osi sporów, toczących się w glottodydaktyce od niemal wieku: czy uczyć gramatyki języka obcego, czy uczynić ją centrum programu nauczania, czy znajomość reguł gramatycznych wystarcza, by mówić o znajomości języka obcego. Przemiany paradygmatu nauczania gramatyki w glottodydaktyce mają układ sinusoidalny: metody stawiające kod językowy i reguły systemowe w centrum (metody pośrednie) przeplatały się w czasie z metodami dającymi prymat „żywej” komunikacji, nie prezentującymi reguł gramatycznych do świadomego opanowania przez ucznia (metody bezpośrednie). Teoria natywistyczna, podkreślająca rolę podświadomości w uczeniu się języków obcych, wykorzystywana przez metody bezpośrednie ścierała się z teorią racjonalistyczną akcentującą rolę czynnika świadomości (czynnik kognitywny) w procesie uczenia się. Do metod bezpośrednich zalicza się więc metodę naturalną i metodę audiolingwalną, do metod pośrednich: metodę gramatyczno-tłumaczeniową i metodę kognitywną. Podejście komunikacyjne ma więcej cech metod bezpośrednich, ale pojawia się w nim także czynnik kognitywny – refleksyjna gramatyka, co uznać należy za budowanie pomostu pomiędzy metodami bezpośrednimi i pośrednimi. Współczesna postkomunikacyjna orientacja jest wysoce eklektyczna i polega na łączeniu elementów wszystkich znanych metod i technik nauczania, aby umożliwić osiągnięcie celu nauczania dla konkretnej grupy w określonych warunkach edukacji. Za jej podstawę można więc uznać całkowitą podmiotowość ucznia.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2017-06-30 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/3905
Acta Humana; Vol 7 (2016)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/3905/10845
Prawa autorskie (c) 2017 Dominika Izdebska-Długosz
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/4060
2017-08-23T15:40:04Z
ah:ART
"170630 2017 eng "
2082-4459
dc
Zmienność czy konsekwencja? Problem relacji Polski ze Związkiem Sowieckim w publicystycznej refleksji Aleksandra Bocheńskiego od lat trzydziestych XX wieku do 1952 roku
Orzełek, Ariel
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
geopolityka; publicystyka; realizm polityczny; Rosja; Związek Sowiecki
Prezentowany artykuł ma na celu zobrazowanie przemian, jakim uległ obraz Związku Sowieckiego w publicystyce Aleksandra Bocheńskiego od lat trzydziestych XX wieku do 1952 roku oraz udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy zmiany te były zależne jedynie od sytuacji międzynarodowej, czy też warunkowały je kwestie ideowe.
Analiza materiału źródłowego wskazuje na dwa etapy w podejściu Bocheńskiego do Sowietów w omawianym okresie. W międzywojennym okresie swej publicystyki nawoływał on do uderzenia Polski na wschód, w celu wyzwolenia narodów kresowych i utworzenia z nich pasa buforowego oddzielającego Polskę od Rosji. Służyć to miało mocarstwowym interesom Polski. Publicysta postrzegał Związek Sowiecki jako kolejną formę moskiewskiego imperializmu, lekceważąc kwestie ideologiczne. Toteż, gdy w latach 1939–1945 poszukiwał możliwości porozumienia z Niemcami, jednocześnie (wobec spodziewanego zajęcia ziem polskich przez Armię Czerwoną, nawiązując do tradycji dziewiętnastowiecznego pozytywizmu) przemyśliwał o porozumieniu z Sowietami. Znalazło to wyraz w jego zaangażowaniu w tworzenie ruchu katolików postępowych oraz w koncepcjach politycznych, w których prezentował Związek Sowiecki jako gwaranta polskiej granicy zachodniej, a także wskazywał, że Polska powinna zabiegać o to, aby stać się wiarygodnym sojusznikiem w oczach wschodniego sąsiada.
Narracje Bocheńskiego o relacjach polsko-sowieckich pozwalają określić go jako politycznego realistę. Uzależniał on swój stosunek do Związku Sowieckiego od korelacji sytuacji geopolitycznej i interesów narodowych, uznając, że w ich imię można dążyć zarówno do likwidacji tego państwa, jak też porozumienia z nim.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2017-06-30 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/4060
Acta Humana; Vol 7 (2016)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4060/11475
Prawa autorskie (c) 2017 Ariel Orzełek
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/4074
2017-08-23T15:46:00Z
ah:ART
"170630 2017 eng "
2082-4459
dc
Zmiany w traktowaniu przesądów i obyczajów (na przykładzie ukraińskiego wesela)
Metelska, Kateryna
Uniwersytet Śląski w Katowicach
przesąd/zabobon; obyczaj; manipulacja; społeczeństwo; zachowanie
Artykuł dotyczy traktowania przesądów w społeczeństwie. Przesądy i obyczaje pełnią w nim funkcję sterującą. Przemiany, które zaszły w toku ewolucji społeczeństw, zmieniły także ich stosunek do przesądów i obyczajów. Celem niniejszego artykułu jest próba przedstawienia związku pomiędzy manipulacją a zabobonem, a także analiza zachowań ludzi zabobonnych oraz zbadanie zmian w zachowaniach społeczności, które zaistniały wraz z zanikiem pewnych przesądów, ich przekształceniem lub z pojawieniem się nowych. Ponieważ tematyka przesądów jest dość szeroka, w artykule zostały wykorzystane przykłady wybranych przesądów ze zbiorów własnych na przykładzie ukraińskiego wesela.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2017-06-30 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/4074
Acta Humana; Vol 7 (2016)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/4074/11552
Prawa autorskie (c) 2017 Kateryna Metelska
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/4107
2017-08-23T15:49:27Z
ah:ART
"170630 2017 eng "
2082-4459
dc
Bośnia Ivo Andricia: przemiany w rozwoju historycznym jako przedmiot interpretacji artystycznej
Naumova, Anna
Białoruski Uniwersytet Państwowy
Ivo Andrić; literatura serbska; zmiany i opozycje; problemy etniczno-wyznaniowe; Bośnia
В центре внимания автора данной статьи находится творчество сербского писателя, Нобелевского лауреата Иво Андрича, который многие из своих произведений посвятил истории родного края – Боснии и Герцеговины. В его творчестве заключена оригинальная художественная концепция данного региона. В статье рассматривается ряд исследовательских трактовок концепции Боснии у Иво Андрича. Автор статьи обращается к неоднозначному вопросу интерпретации образов боснийских мусульман в произведениях писателя. Предлагается толковать их с точки зрения общего видения Андричем истории данного края. Концепцию исторического прошлого Боснии в романах писателя можно рассматривать как систему перемен и противопоставлений, повлиявших на становление коллективной идентичности и обусловивших определенные коллизии в истории края. Автор статьи также обращается к труду английского ученого Арнольда Тойнби как историко-философскому обоснованию роли различных вмешательств в устоявшуюся культурную систему и другого рода перемен. Также рассматривается докторская диссертация Иво Андрича с точки зрения оценки последствий культурного слома, произошедшего на территории Боснии в результате ее завоевания турками.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2017-06-30 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/4107
Acta Humana; Vol 7 (2016)
rus
Prawa autorskie (c) 2017 Анна Владимировна Наумова
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/4109
2017-08-14T08:56:48Z
ah:ART
"170630 2017 eng "
2082-4459
dc
Gdy felieton zamienia się w editorial, czyli o Rzucie z autu Waldemara Lodzińskiego
Iwańczyk, Patryk
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
felieton; editorial; gatunek; konwencja gatunkowa
Artykuł zawiera wnioski z genologicznej i językoznawczej analizy wybranych felietonów z tygodnika „Piłka Nożna”. Przedmiotem analizy były felietony autorstwa Waldemara Lodzińskiego, w których odnaleziono interesujące nawiązania do konwencji gatunkowej editorialu. Uwzględniono cztery teksty z lat 1997–1988. W niektórych przypadkach zaobserwowane adaptacje gatunkowe mają charakter globalny (gdy obejmują całą strukturę gatunkową), a w innych cząstkowy (gdy odnoszą się jedynie do wybranych segmentów tekstu).
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2017-06-30 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/4109
Acta Humana; Vol 7 (2016)
pol
Prawa autorskie (c) 2017 Patryk Iwańczyk
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/4135
2017-08-23T15:43:16Z
ah:ART
"170630 2017 eng "
2082-4459
dc
Z kuchni do kopalń – wizja kobiecości w Polskiej Kronice Filmowej w latach 1947–1955
Bláha, Renata
Uniwersytet Ostrawski
Polska Kronika Filmowa; praca kobiety; awans społeczny; nowe zawody
Artykuł stanowi próbę omówienia obrazu kobiety wykreowanego przez realizatorów Polskiej Kroniki Filmowej. Podstawę źródłową rozważań tworzą wydania kroniki powstałe w latach 1947–1955, czyli w okresie realizacji planów gospodarczych: trzyletniego i sześcioletniego. Z uwagi na bogactwo materiału, konieczna była selekcja tekstów. Analiza wybranych komentarzy PKF pozwala na wskazanie wiodącego w państwowej propagandzie modelu kobiety oraz wypunktowanie najważniejszych cech, jakie powinna posiadać ówczesna obywatelka Polski. Autorzy kroniki przedstawiają sylwetki przewodniczek pracy – kobiet ambitnych, podejmujących wyzwania i cieszących się powszechnym szacunkiem. Sposób prezentowania robotnic wykonujących zajęcia dotychczas zarezerwowane dla mężczyzn miał przekonać, że nawet w uniformie hutnika, są one atrakcyjnymi kobietami.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2017-06-30 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/4135
Acta Humana; Vol 7 (2016)
pol
Prawa autorskie (c) 2017 Renata Bláha
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/4168
2017-08-14T08:56:48Z
ah:ART
"170630 2017 eng "
2082-4459
dc
Pozyskiwanie odbiorcy w tytułach prasowych. Analiza wybranych przykładów z tygodników opinii
Kasiak, Mateusz
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
prasa; artykuł publicystyczny; tytuł prasowy; ciąg tytułowy; struktura tytułowa; adresat; interakcyjność
Głównym celem szkicu jest pokazanie sposobów realizacji interakcyjności przekazu prasowego za pomocą tytułów. Zjawisko pozyskiwania odbiorcy w tytułach zostało zaprezentowane na przykładzie struktur tytułowych artykułów publicystycznych zamieszczonych w tygodnikach opinii.
Jedną z dominujących cech współczesnych mediów pisanych staje się interakcyność. Prasa, wzorem mediów mówionych i elektronicznych, stawia na kontakt z odbiorcą. Pozyskanie adresata jest jednak w mediach drukowanych zadaniem trudniejszym. Z procesu tego są wyłączone przede wszystkim bezpośrednie formy kontaktu. Budowaniu relacji z odbiorcą i pozyskaniu czytelnika służą przede wszystkim tytuły, które stały się wyróżnikami tekstów prasowych. Zostały one wyspecjalizowane do budowania więzi czytelnika z nadawcą, stały się łącznikiem między nadawcą, tekstem i odbiorcą. Szczególną rolę w tym mechanizmie zajmują ciągi różnych tytułów prasowych, które tworzą swoiste konstrukcje tytułowe. Dzięki swojej złożoności pełnią one wielorakie funkcje – od identyfikacji odbiorcy, przez nawigację tekstową, po podtrzymanie kontaktu z czytelnikiem.
// //
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2017-06-30 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/4168
Acta Humana; Vol 7 (2016)
pol
Prawa autorskie (c) 2017 Mateusz Kasiak
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/8129
2019-09-21T05:48:02Z
ah:ART
"190912 2019 eng "
2082-4459
dc
Recepcja scenografii w Polsce wczoraj i dziś
Żarinow, Barbara
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
polska scenografia; edukacja artystyczna; instytucje artystyczne; festiwale; publikacje o scenografii
Artykuł jest próbą stworzenia zarysu tendencji w recepcji współczesnej scenografii w Polsce. Za pośrednictwem sumarycznego opisu stanu badań, rozwoju szkolnictwa, instytucji i wydarzeń okazjonalnych takich jak festiwale portretowany jest wizerunek współczesnej scenografii. Wynik nie jest zadowalający, ponieważ widać braki w postaci dokumentowania powstałych dzieł, tworzenia zbiorów i kolekcji powiększających dorobek kulturowy. Podobnie jest w zakresie publikacji naukowych i krytycznych. Scenografia marginalizowana jest w badaniach teatrologicznych. Ograniczony jest również wkład finansowy dla instytucji mających na celu dbanie o dorobek scenograficzny jak np. Centrum Scenografii Polskiej. Krzepiący jest jednak rozwój szkolnictwa, który nie przebiega w sposób dynamiczny, ale daje możliwość indywidualnego rozwoju poprzez kontakty z mistrzami. Nieprzerwana (nawet wojną) kontynuacja relacji mistrz-uczeń czyni scenografię wyjątkową w kontekście powojennej polskiej sztuki.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2019-09-12 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/8129
Acta Humana; Vol 9 (2018)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8129/29457
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/8129/30339
Prawa autorskie (c) 2019 Barbara Żarinow
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/4561
2017-08-14T08:56:48Z
ah:ART
"170630 2017 eng "
2082-4459
dc
Językoznawca wobec tekstów historii mówionej. Zmiany w rozumieniu terminu i możliwości badawcze
Gocół, Damian
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
historia mówiona; językoznawstwo; ustność
In the article, the author discusses the problem of defining oral history and analyzing oral relations from the perspective of linguists. He presents different approaches to this research trend, which is currently dominating in different sciences. He shows the transformation of the understanding of oral history from the 40s of the twentieth century to today. The author indicates a specific correlation between the research trend and linguistics as well as points to the similarities and differences between it and ethnolinguistics, folklore and dialectology. The article concludes with an overview of the research areas that could be of interest for a linguist dealing with the texts of oral history.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2017-06-30 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/4561
Acta Humana; Vol 7 (2016)
eng
Prawa autorskie (c) 2017 Damian Gocół
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/4560
2017-08-14T08:56:48Z
ah:ART
"170630 2017 eng "
2082-4459
dc
Historia trzech zdań. Przemiany wewnętrzne w prozie Antoniego Czechowa
Sadecki, Artur
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Antoni Czechow; ewolucja; procesy poznawcze
В настоящей статье мы обращаем внимание на проблему эволюции, т.е. внутренних изменений в прозе Антона Чехова. Учитывая когнитивную методологию, мы показываем, какие процессы мышления играют важную роль в формировании и развитии творчества писателя. Для этой цели мы выбрали три символические предложения и связанные с ними когнитивные механизмы. Первый механизм – это концептуальная метафора, благодаря которой Чехов в разных произведениях показывает варианты развития одной и той же мысли. Второй и третий – это универсальный нарратив и стереотипы, отказ от которых позволил писателю создать вполне оригинальный образ художественного мира в зрелом периоде творчества, и, следовательно, поставить перед читателем определенную задачу. Ее суть в том, что читатель, читая поздние рассказы Чехова и не встретив в них традиционных образов и приемов, должен самостоятельно определить свое познавательно-эмоциональное отношение к происходящему.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2017-06-30 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/4560
Acta Humana; Vol 7 (2016)
rus
Prawa autorskie (c) 2017 Artur Sadecki
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/4669
2017-08-14T08:56:48Z
ah:ART
"170630 2017 eng "
2082-4459
dc
Wpływ języków obcych na zmiany w leksyce portugalskiej
Jabłonka, Edyta
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
leksyka; zmiany; język portugalski; zapożyczenia
Głównym celem opracowania jest przedstawienie zmian zachodzących w leksyce portugalskiej pod wpływem języków obcych. Omówiono ewolucję leksyki na przestrzeni wieków w celu przypomnienia, jakie języki wpłynęły w najbardziej znaczący sposób na język portugalski. Wyróżniają się w tym względzie języki takie jak np. arabski, włoski, francuski i angielski, a także języki azjatyckie i afrykańskie, ze względu na światową ekspansję Portugalii. Podkreślono też rolę języka angielskiego jako najbogatszego źródła zapożyczeń we współczesnym języku portugalskim.
Influência das línguas estrangeiras nas modificações do léxico português
O presente estudo temcomoobjetivo estudar as modificações no léxico português que ocorreram graças à influência dos empréstimos das outras línguas. Pretende-se descrever a evolução do léxico através dos séculos para lembrar quais foram as línguas de maior importância na formação do português. Destacam-se, neste campo, as línguas taiscomoo árabe, o italiano, o francês e o inglês, assimcomoas línguas asiáticas e africanas, devido à expansão mundial portuguesa. Sublinha-se também o papel atual do inglêscomolíngua que fornece o maior número de empréstimos.
Palavras-chave: léxico; modificações; língua portuguesa; empréstimo; estrangeirismo
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2017-06-30 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/4669
Acta Humana; Vol 7 (2016)
pol
Prawa autorskie (c) 2017 Edyta Jabłonka
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/4703
2017-08-14T08:56:48Z
ah:ART
"170630 2017 eng "
2082-4459
dc
Gramatyka kognitywna jako przejaw zwrotu pragmatycznego w językoznawstwie
Terejko, Przemysław
Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie
gramatyka kognitywna; pragmatyka; zwrot pragmatyczny w językoznawstwie
The article investigates the position of pragmatics within the theory of Cognitive Grammar. The author’s aim is to verify the hypothesis that Ronald Langacker’s theory fits into the picture of post-Chomskyian linguistics, which began after the so-called pragmatic turn. To support this idea, different examples of the key role of pragmatics for the framework are provided, including the ones pertaining to the general assumptions of the theory (its usage-based nature) as well as the account of the meaning of individual linguistic units (the encyclopedic approach to meaning).
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2017-06-30 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/4703
Acta Humana; Vol 7 (2016)
eng
Prawa autorskie (c) 2017 Przemysław Terejko
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/5723
2019-02-13T09:56:31Z
ah:ART
"180820 2018 eng "
2082-4459
dc
Truskawiec - dzieje kresowego uzdrowiska na tle różnorodności kulturowej i etnicznej Małopolski Wschodniej
Jasiuk, Ireneusz
Radomski Szpital Specjalistyczny, Oddział Chirurgi Szczękowo- Twarzowej, ul. Lekarska 4, 26-600 Radom.
II Rzeczpospolita; uzdrowiska; Truskawiec; Kazimierz Pelczar; Rajmund Jarosz; zdrowie
Celem artykułu jest przedstawienie zarysu dziejów uzdrowiska Truskawiec, z wykorzystaniem m.in. materiałów naukowych, przedwojennej prasy czy pocztówek pochodzących ze zbiorów własnych. Omówione zostały następujące aspekty: historia miejscowości od dziejów najdawniejszych po czasy współczesne, zarys dwóch wybitnych postaci związanych z Truskawcem – Kazimierza Pelczara i Rajmunda Jarosza– a także sławnych gości tego miejsca. Dużo uwagi poświęcono latom 1918–1939.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2018-08-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/5723
Acta Humana; Vol 8 (2017)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5723/21168
Prawa autorskie (c) 2018 Ireneusz Tomasz Jasiuk
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/5977
2019-02-13T09:56:30Z
ah:ART
"180820 2018 eng "
2082-4459
dc
Blog – gatunek w formie kolekcji czy kolekcja gatunków?
Akram, Sara
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydział Humanistyczny. Instytut Filologii Polskiej
blog; gatunek mowy; kolekcja; nowe media; Jacek Kłosiński
Celem artykułu jest próba odpowiedzi na zawarte w tytule pytanie – czy blog można uznać za gatunek w formie kolekcji czy za kolekcję gatunków. Podstawę badawczą dla rozważań teoretycznych stanowi blog Jacka Kłosińskiego (klosinski.net). W pierwszej części artykułu zreferowano historię pojęcia kolekcji w refleksji naukowej. Zostały tu uwzględnione najważniejsze nazwiska badawcze i prace: Lwa Wygotskiego, Jeana Piageta, Anny Wierzbickiej, Jerzego Bartmińskiego, Stanisławy Niebrzegowskiej-Bartmińskiej oraz Marii Wojtak. Pojęcie kolekcji do lingwistyki przeniesiono z badań psychologicznych nad rozwojem procesu poznawczego człowieka. Dokładnie zdefiniował je Bartmiński, natomiast na grunt szczegółowych analiz przeniosła Niebrzegowska-Bartmińska, operacjonalizując je do badań nad tekstami ustnymi. Z kolei na płaszczyznę rozważań genologicznych pojęcie kolekcji wprowadziła Wojtak, przedstawiając koncepcję dwóch nowych form genologicznych – gatunku w formie kolekcji oraz kolekcji gatunków. Mogą być one bardzo pomocne w analizie gatunkowej blogu, który jest złożoną i niejednorodną formą wypowiedzi.
Autorka przedstawia analizę struktury blogu Kłosińskiego, z uwzględnieniem kwestii delimitacyjnych oraz problemu rozłożenia funkcji poszczególnych komponentów i funkcji całościowej, ustala również relacje między elementami składowymi blogu, aby sprawdzić, w jakim stopniu jest on strukturą wewnętrznie uporządkowaną i spójną. Stwierdza, że blog, choć nie spełnia jednak warunków, jakie gatunkowi w formie kolekcji stawia Wojtak, to jest wieloskładnikowym, heterogenicznym gatunkiem, którego postać może być modyfikowana dzięki możliwościom technologicznym.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2018-08-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/5977
Acta Humana; Vol 8 (2017)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5977/20016
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5977/20017
Prawa autorskie (c) 2018 Sara Akram
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/7325
2019-02-13T09:56:30Z
ah:ART
"180820 2018 eng "
2082-4459
dc
Przemiany i przeobrażenia gatunków prasowych na przykładzie wybranych tekstów o modzie
Bulisz, Ewa
Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie
teksty o modzie; mozaika; kompozycja tekstu; struktura tekstu; ciąg gatunkowy
Artykuł przedstawia przeobrażenia gatunkowe wybranych tekstów dotyczących mody. Autorka prześledziła ukształtowanie kompozycyjne materiałów ukazujących się w prasie kobiecej od wieku XIX, przez wiek XX, aż do współczesności. W aspekcie pragmatycznym publikacje modowe adaptują wyznaczniki gatunkowe korespondencji, felietonu, relacji, recenzji czy reklamy. Nie można jednak tej generycznej identyfikacji absolutyzować. Analiza ciągów gatunkowych ze szczególnym uwzględnieniem architektoniki realizujących je tekstów pokazuje, że typowe dla współczesnej prasy układy, czyli gatunki w formie kolekcji złożone ze wzmianek (stowarzyszonych z materiałem ikonograficznym) nie są redakcyjną nowością. Wprost przeciwnie – mają długą tradycję. Kolejna różnica w stosunku do współczesności dotyczy bogactwa genologicznego tekstów o modzie. W przeszłości o ich ukształtowaniu decydowały dwa schematy: gatunek w formie kolekcji złożony ze wzmianek oraz kolekcja gatunków z dominującą korespondencją.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2018-08-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/7325
Acta Humana; Vol 8 (2017)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/7325/26102
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/7325/26103
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/7325/26104
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/7325/26105
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/7325/26110
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/7325/26111
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/7325/26112
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/7325/26113
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/7325/26114
Prawa autorskie (c) 2018 Ewa Małgorzata Bulisz
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/7193
2019-02-13T09:56:31Z
ah:ART
"180820 2018 eng "
2082-4459
dc
Dlaczego Tushman jest śmieszny? Polska wersja powieści dla młodzieży pt. „Wonder” R. J. Palacio jako przykład uczciwego tłumaczenia
Skwarzyński, Jerzy
UMCS
uczciwe tłumaczenie; tłumaczenie literackie; przypisy; paratekst; przekład literatury dziecięcej; literatura mło-dzieżowa
Fair translation is one that results in producing a target text that is likely to evoke a reaction similar to that elicited by the source text among its readers. The translator’s goal is to provide the readers of the translated version with the stimuli as close to that of the original as possible. To ensure that, the translator must be free to use every solution they find appropriate on micro- and macrolevel. Olejniczak-Skarsgård’s Polish translation of the young adult novel Wonder by R.J. Palacio is a good example of such rendition. A number of translation challenges was dealt with by very diverse translation strategies. Combining approaches resulted in a readable target text that has the potential to provoke the same reaction as the original. This analysis can be followed by empirical studies regarding young readers’ reception of paratextual additions.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2018-08-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/7193
Acta Humana; Vol 8 (2017)
eng
Prawa autorskie (c) 2018 Jerzy Skwarzyński
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/5738
2019-02-13T09:56:30Z
ah:ART
"180820 2018 eng "
2082-4459
dc
„Igrałem we śnie wokół zasadzek przeznaczenia” – o toposie theatrum mundi w dramatach Edwarda Leszczyńskiego
Moskal, Angelika
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydział Humanistyczny
theatrum mundi; Edward Leszczyński (1880–1921); Maurice Maeterlinck (1862–1949); dramat symboliczny
Atlantyda i Jolanta Edwarda Leszczyńskiego to utwory sceniczne, realizujące charakterystyczny dla dramatów symbolicznych Maurice’a Maeterlincka topos theatrum mundi. Motyw świata jako teatru w dramaturgii belgijskiego pisarza ściśle łączył się z teorią, że istnienie człowieka kształtuje tajemnicze Przeznaczenie. Leszczyński mocy tej przeciwstawił potęgę bogów, dzielących się na przeciwstawne sobie siły, wyrażające ambiwalentne wartości. Podczas gdy boskie ingerencje są w dramatach Leszczyńskiego przedstawione w sposób dość bezpośredni, o Przeznaczeniu mówi się w nich subtelnie. Jego rola aktualizuje się w formie podszeptów intuicji bohaterów.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2018-08-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/5738
Acta Humana; Vol 8 (2017)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/5738/18620
Prawa autorskie (c) 2018 Angelika Elżbieta Moskal
oai:ojs.umcsd.home.net.pl:article/7342
2019-02-13T09:56:30Z
ah:ART
"180820 2018 eng "
2082-4459
dc
Zjawisko zmienności w opisie związków frazeologicznych (na przykładzie badań francuskojęzycznych)
Krzyżanowska, Anna
Zakład Językoznawstwa Romańskiego
UMCS Lublin
frazeologia; zmienność związków frazeologicznych; modyfikacja; defrazeologizacja
Zmienność utrwalonych struktur językowych może być ujmowana zarówno z perspektywy systemowego opisu związków frazeologicznych, jak i z perspektywy pragmatycznej, tj. ich użycia i funkcjonowania w dyskursie. Przejawia się poprzez zjawisko wariantywności lub jest efektem świadomego naruszenia przez nadawcę ustalonej struktury formalnej i semantycznej związku. Stosowane na frazeologizmach operacje mają istotny walor poznawczy, pokazują bowiem możliwość przekształcania w tekstach związków o różnym stopniu utrwalenia. Nawet w wypadku udosłownienia stałego połączenia lub jego dekompozycji strukturalnej znaczenie idiomatyczne pozostaje w tle, identyfikowane przez odbiorcę dzięki społecznemu utrwaleniu jednostki.
www.wydawnictwo.umcs.lublin.pl
2018-08-20 00:00:00
application/pdf
https://journals.umcs.pl/ah/article/view/7342
Acta Humana; Vol 8 (2017)
pol
https://journals.umcs.pl/ah/article/download/7342/26172
Prawa autorskie (c) 2018 Anna Krzyżanowska