Ile pluralizmu w liberalizmie? John Stuart Mill i Isaiah Berlin

Kamil Aksiuto

Streszczenie w języku polskim


Przedmiotem artykułu są implikacje pluralizmu w różnych znaczeniach tego terminu dla liberalizmu dwóch autorów: Johna Stuarta Milla i Isaiaha Berlina. Omawia on sposób, w jaki zagadnienie pluralizmu, w tym pluralizmu wartości, którego zwolennikiem nie jest Mill, a który przyjmuje Berlin, wiąże się z innymi kluczowymi wątkami refleksji obu tych myślicieli: ideałem indywidualności u Milla oraz koncepcją wolności negatywnej Berlina. W rezultacie ich liberalizmy różnią się od siebie, w szczególności w zakresie pożądanej różnorodności kulturowej na poziomie międzynarodowym oraz w obrębie liberalnych społeczeństw.


Słowa kluczowe


Isaiah Berlin, liberalizm, John Stuart Mill, kultura, pluralizm, pluralizm wartości, relatywizm, uniwersalizm

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Becker, C. 1995. Państwo Boże osiemnastowiecznych filozofów, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.

Berlin, I. 1991. O dążeniu do ideału, [w:] I. Berlin, Dwie koncepcje wolności i inne eseje, Res Publica, Warszawa.

Berlin, I. 1994. Dwie koncepcje wolności, [w:] I. Berlin, Cztery eseje o wolności, Wydawnictwo PWN, Warszawa.

Berlin, I. 2002. Kontroświecenie, [w:] I. Berlin, Pod prąd: eseje z historii idei [H. Hardy (red.)], Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.

Berlin, I. 2013. From Hope and Fear Set Free, [w:] I. Berlin, Concepts and Categories. Philosophical Essays [H. Hardy (red.)], Princeton University Press, Princeton–Oxford.

Crowder, G. 1994. Pluralism and Liberalism, „Political Studies”, Vol. 42, wyd. 2, DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-9248.1994.tb01913.x.

Galston, W. 2009. Moral Pluralism and Liberal Democracy: Isaiah’s Berlin Heterodox Liberalism, „The Review of Politics”, Vol. 71, wyd. 1.

Gray, J. 2001a. Berlin, Oakeshott i Oświecenie, [w:] J. Gray, Po liberalizmie: eseje wybrane, Fundacja Aletheia, Warszawa.

Gray, J. 2001b. Ślad Oświecenia, [w:] J. Gray, Po liberalizmie: eseje wybrane, Fundacja Aletheia, Warszawa.

Griffin, J. 1989. Well-Being: Its Meaning, Measurement and Moral Importance, Oxford University Press, Oxford.

Józefowicz, S. 1991. Geneza i istota pluralizmu w filozofii politycznej Isaiaha Berlina, „Archiwum Historii Myśli Politycznej”, Vol. 1.

Kateb, G. 1999. Can Cultures be Judged? Two Defenses of Cultural Pluralism in Isaiah Berlin’s Works, „Social Research”, Vol. 66, wyd. 4.

Kymlicka, W. 2009. Współczesna filozofia polityczna, Fundacja Aletheia, Warszawa.

Mill, J.S. 1962. System logiki dedukcyjnej i indukcyjnej, t. 2, Wydawnictwo PWN, Warszawa.

Mill, J.S. 2002. O wolności, Wydawnictwo Akme, Warszawa.

Pitts, J. 2005. A Turn to Empire. The Rise of Imperial Liberalism in Britain and France, Princeton University Press, Princeton–Oxford.

Plamenatz, J. 1958. The English Utilitarians, Oxford University Press, Oxford.

Rawls, J. 1998. Liberalizm polityczny, Wydawnictwo PWN, Warszawa.

Ryan, A. 1998. Mill in a Liberal Landscape, [w:] J. Skorupski, The Cambridge Companion to Mill, Cambridge University Press, Cambridge.

Śpiewak, P. 1991. Sir Isaiaha Berlina – liberalny liberalizm, [w:] P. Śpiewak, Ideologie i obywatele, Biblioteka „Więzi”, Warszawa.

Taylor, Ch. 2001. Źródła podmiotowości: narodziny tożsamości nowoczesnej, Wydawnictwo PWN, Warszawa.

Ten, C.L. 1980. Mill on Liberty, Oxford University Press, Oxford.

Williams, B. 2013. Introduction, [w:] I. Berlin, Concepts and Categories. Philosophical Essays [H. Hardy (red.)], Princeton University Press, Princeton–Oxford.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/k.2016.23.2.83
Data publikacji: 2017-07-17 13:08:23
Data złożenia artykułu: 2016-01-18 00:31:56


Statystyki


Widoczność abstraktów - 932
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 505

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Kamil Aksiuto

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.