Zakaz odmowy zawarcia lub przedłużenia kontraktu B2B z powodu orientacji seksualnej wykonawcy umowy (J.K. przeciwko TP S.A.) – glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 12 stycznia 2023 r., C-356/21
Streszczenie w języku polskim
Opracowanie stanowi aprobującą ocenę stanowiska Trybunału Sprawiedliwości UE, które zapadło na tle stosowania dyrektywy Rady 2000/78/WE z 27 listopada 2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy na skutek pytania prejudycjalnego skierowanego przez sąd krajowy. Dotyczy ono istotnych zagadnień z punktu widzenia prawa gospodarczego, mianowicie praw i wolności podstawowych dla prawa gospodarczego, tj. wolności działalności gospodarczej, która może podlegać pewnym ograniczeniom ze względu na prawa i wolności innych osób. Z przeprowadzonej analizy wynika, że ustawa z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy obejmuje swym zakresem podmioty, które nie korzystają z ochrony przeciw dyskryminacji na gruncie innych przepisów. Zakres jej stosowania jest szeroki. W glosowanym orzeczeniu Trybunał Sprawiedliwości doszedł do przekonania, że przepis, który legł u podstaw pytania prejudycjalnego, nie może uzasadniać wyłączenia stosowania przyznanej przez dyrektywę ochrony przed dyskryminacją ze względu na orientację seksualną, jeżeli takie wyłączenie jest konieczne ze względu na ochronę praw i wolności innych osób, co ma istotne znaczenie dla praktyki stosunków gospodarczych. W opracowaniu poruszone zostało również ważkie zagadnienie samozatrudnienia, braku ochrony osób wykonujących jednoosobową działalności gospodarczą przed jednostronnym zerwaniem stosunków gospodarczych i pozbawieniem ich źródła utrzymania.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Literatura
Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012, Legalis.
Barański M., Mądrzycki B., Praca na własny rachunek a ochrona przed mobbingiem i dyskryminacją, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica” 2022, nr 101
Kalisz A., Krasoń R., Glosa do Wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 12 stycznia 2023 r. w sprawie C-356/21, J.K. vs. TP S.A. – Osoba, która świadczy usługi na podstawie umowy o dzieło, również podlega antydyskryminacyjnej ochronie (warunki dostępu do prowadzenia działalności na własny rachunek – zakaz dyskryminacji ze względu na orientację seksualną – swoboda wyboru stron umowy), „Przegląd Sejmowy” 2023, nr 6(179).
Kodeks cywilny. Komentarz, red. M. Załucki, Warszawa 2024.
Konstytucja RP, t. I: Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
Maliszewska-Nienartowicz J., Dyskryminacja ze względu na religię, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. Dyrektywa 2000/78 i orzecznictwo TS UE. Komentarz, Warszawa 2013.
Prawo przedsiębiorców. Przepisy wprowadzające do Konstytucji Biznesu. Komentarz, red. G. Kozieł, Warszawa 2019.
Prawo Unii Europejskiej. Zagadnienia, red. Barcz, Warszawa 2003.
Pudło A., Charakter zakazu dyskryminacji ze względu na orientację seksualną w prawie UE, „Roczniki Administracji i Prawa” 2016, nr XVI(1).
Śmiałek P., Powództwo przeciw dyskryminacji w Ustawie z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania, „Studia Prawa Publicznego” 2017, nr 4.
Wróblewska I., Zakaz dyskryminacji ze względu na orientację seksualną w zatrudnieniu niepracowniczym – regulacja ustawy z 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania a unijny standard ochrony, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2023, nr 6.
Zatrudnienie niepracownicze, red. K.W. Baran, Warszawa 2015.
Zdyb M., Lubeńczuk G., Wołoszyn-Cichocka A., Prawo przedsiębiorców. Komentarz, Warszawa 2019.
Akty prawne
Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej z dnia 25 maca 1957 r. (Dz.U. 2004, nr 90, poz. 864).
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 2024, poz. 1061 ze zm.).
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. 2025, poz. 277 ze zm.).
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. nr 78, poz. 483).
Dyrektywa Rady 2000/78/WE z 27 listopada 2000 r., ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (Dz.U.UE L 2000, nr 303, s. 16).
Dyrektywa Rady 2004/113/WE z 13 grudnia 2004 r. wprowadzająca w życie zasadę równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do towarów i usług oraz dostarczania towarów i usług (Dz.U.UE L nr 373, s. 37).
Ustawa z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania (Dz.U. 2024, poz. 1175 ze zm.).
Orzecznictwo
Wyrok TK z dnia 12 stycznia 1999 r., P 2/98, Legalis nr 43175.
Wyrok TSUE z 20 grudnia 2017 r., C-442/16, Gusa, Legalis nr 1696920
Wyrok TSUE z 23 kwietnia 2020 r. Associazione Avvocatura per i diritti LGBTI C-507/18.
Wyrok TSUE z 2 czerwca 2022 r., HK/Danmark i HK/Privat, C-587/20, Legalis nr 2702325.
Inne
Uzasadnieniu do projektu ustawy o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania, druk nr 3386.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/glosa.2025.3.58-68
Data publikacji: 2025-10-13 15:16:30
Data złożenia artykułu: 2025-03-31 22:12:11
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2025 Glosa - Prawo Gospodarcze w Orzeczeniach i Komentarzach

Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.