Marital Love and its Determinants in the Catholic Concept in the Light of the Evaluations of High School and Academic Youth and Teachers of Family Life Education

Józef Baniak

Abstract


In this article I present the evaluations of high school students, college students and teachers of Family Life Education concerning marital love and its conditions, including marital fidelity and betrayal. This presentation is based on the results of two of my sociological studies conducted in 2011 among the students of general and profiled high schools in Kalisz (456) and the students of the University of Communication and Management in Poznań (436) and in 2003 among the teachers of Family Life Education in Kalisz (186). The research was carried out using the diagnostic survey method, with the simultaneous application of the auditory questionnaire technique. The purpose of these surveys was to learn and present the attitudes and evaluations of respondents concerning marital love and its conditions - especially fidelity and betrayal. 


Keywords


marriage; family; marital love; marital fidelity; marital betrayal; evaluations; high school students; college students; Family Life Education teachers

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Abramowiczówna, Z. (1958). Słownik grecko-polski. Warszawa: PWN.

Adamski, F. (1982). Socjologia rodziny. Warszawa: PWN.

Adamski, F. (2002). Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Alojzy, J. (1958). Słownik łacińsko-polski. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha.

Babbie, E. (2007). Badania społeczne w praktyce (tłum. W. Betkiewicz i inni). Warszawa: PWN.

Baniak, J. (2001). Zmiany w etosie małżeńsko-rodzinnym katolików miasta Kalisza. Problemy Rodziny, (4), 35-41.

Baniak J. (2007). Miłość małżeńska w wyobrażeniach katolików polskich. Poznańskie Studia Teologiczne, 21, 285-306.

Baniak, J. (2008). Między buntem a potrzebą akceptacji i zrozumienia. Świadomość religijna i moralna a kryzys tożsamości osobowej młodzieży gimnazjalnej. Studium socjologiczne. Kraków: Wydawnictwo Homini.

Baniak, J. (2010). Małżeństwo i rodzina w świadomości młodzieży gimnazjalnej na tle kryzysu jej tożsamości osobowej. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.

Baniak, J. (2012). Religia i Kościół w społeczeństwie demokratycznym i obywatelskim w Polsce. Między losem a wyborem. Poznań: Wydawnictwo Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Baniak, J. (2015). Od akceptacji do kontestacji. Moralność katolicka w krytycznym ujęciu i ocenie młodzieży polskiej. Warszawa: Wydawnictwo Difin.

Bauman, Z. (2000). Ponowoczesność jako źródło cierpień. Warszawa: Sic!

Bauman, Z. (2002). Szanse etyki w zglobalizowanym świecie (tłum. J. Konieczny). Kraków: Instytut Wydawniczy Znak.

Bauman, Z. (2003). Razem, osobno (tłum. T. Kunz). Kraków: Instytut Wydawniczy Znak.

Bauman, Z. (2005). Konsumując życie. W: A. Jawłowska, M. Kempny (red.), Konsumpcja – istotny wymiar globalizacji kulturowej (s. 16-17). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność (tłum. T. Kunz). Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Bauman, Z. (2006). Praca, konsumpcjonizm i nowi ludzie. Kraków: WAM.

Bauman, Z. (2007). Płynne życie (tłum. T. Kunz). Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Bauman, Z. (2008). Płynny lęk (tłum. J. Margasiński). Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Beck, U. (2002). Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności (tłum. S. Cieśla). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Beck, U., Beck-Gernsheim, E. (1990). Das ganz normale Chaos der Liebe. Frankfurt am Main.

Beck-Gernsheim, E. (2000). Was kommt nach der Familie? Einblicke in neue Lebensformen. Munchen.

Beck, U., Beck-Gernsheim, E. (2013). Miłość na odległość. Modele życia w epoce globalnej (tłum. M. Sutkowski). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bieńko, M. (2006). Nieznośna lekkość więzi w sferze bliskich kontaktów międzyludzkich. Societas/Communitas, (1), 105-126.

Biernat, T., Sobierajski, P. (2007). Młodzież wobec małżeństwa i rodziny. Raport z badań (s. 47-65). Toruń: Wydawnictwo UMK.

Blalock, H. M. (1977). Statystyka dla socjologów (przekł. M. Tabin i inni). Warszawa: PWN.

Boguszewski, R. (2017). Więzi społeczne. Komunikat z badań. 151/2017, CBOS. Warszawa.

Braun-Gałkowska, M. (1980). Miłość aktywna. Psychiczne uwarunkowania powodzenia małżeństwa. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Braun-Gałkowska, M. (1985). Psychologia domowa (Małżeństwo – dzieci – rodzina). Olsztyn: Wydawnictwo Naukowe WSP.

Budrowska, B. (2000). Macierzyństwo jako punkt zwrotny w życiu kobiety. Warszawa: Wydawnictwo Funna.

Budzyńska, E. (2001). Model małżeństwa i rodziny u młodzieży wielkomiejskiej na przykładzie Katowic. W: Z. Tyszka, (red.), Współczesne rodziny polskie – ich stan i kierunki zmian (s. 303-314). Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Budzyńska, E. (2018). Międzypokoleniowe więzi w rodzinie. Studium socjologiczne rodzin polskich i słowackich. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Burkart, G. (1998). Auf dem Weg zu einer Soziologie der Liebe. W: K. Hahn, G. Burkart (red.), Liebe am Ende des XX Jahhrhunderts. Studien zur Soziologie intimer Beziehungen. Opladen: Leske+Budrich.

Dodziuk-Lityńska, A. (1975). Obyczajowość przedmałżeńska. Problemy Rodziny, (83), 29-36.

Dodziuk-Lityńska, A. Markowska, D. (1975). Współczesna rodzina w Polsce. Warszawa: Książka i Wiedza.

Douglas, M. (2007). Czystość i zmaza (tłum. Marta Bucholc). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Duch-Krzysztoszek, D. (1998). Małżeństwo, seks, prokreacja. Warszawa: IFiS PAN.

Dudziak, U. (2001). Postawy wobec norm moralnych i przestępczości seksualnej (badania empiryczne wśród młodzieży licealnej. W: B. Urban (red.), Dewiacje wśród młodzieży. Uwarunkowania i profilaktyka. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.

Dyczewski, L. (1981). Rodzina polska i kierunki jej przemian. Warszawa: Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych.

Dyczewski, L. (1994). Rodzina, społeczeństwo, państwo. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Dyczewski, L. (2007). Małżeństwo i rodzina upragnionymi wartościami młodego pokolenia. W: L. Dyczewski (red.), Małżeństwo i rodzina w nowoczesnym społeczeństwie (s. 11-34). Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Erler, M. (1996). Die Dynamik der modern Familie. Empirische Untersuchung zum Wandel der Familienformen in Deutschland. Weinheim-Munchen: Juventa.

Fijałkowski, W. (1977). Miłość w spotkaniu. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.

Frątczak, E. (2001). Model rodziny nuklearnej w Polsce w okresie transformacji. W: Pełnomocnik Rządu ds. Rodziny (s. 45-60). Warszawa: Szkoła Główna Handlowa.

Fuchs, P. (2003). Liebe, Sex und solche Sachen: Zur Konstruktion moderner Intimsysteme. Konstanz:UVK.

Gdula, M. (2006). Zmienne losy miłości w socjologii. Krótka historia miłości w socjologii. Kultura i Społeczeństwo, 50(1/2), 79-103.

Giddens, A. (2007). Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach (tłum. Elżbieta Szulżycka). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Giza-Poleszczuk, A. (2005). Rodzina a system społeczny: reprodukcja i kooperacja w perspektywie interdyscyplinarnej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Grzywak-Kaczyńska, M. (1977). Psychologia dla każdego. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Hildebrand, D. (1982). Fundamentalne postawy moralne. W: D. von Hildebrand, J. Kłoczowski, J. Paściak, J. Tischner (red.), Wobec wartości (s. 11-55). Poznań: „W drodze”.

Hipsz, N. (2011). Zdrady i romanse. Badania CBOS. BS/90/2011 (s. 1-13). Warszawa. Pobrane z: https://www.cbos.pl

Hryciuk, R. E., Korolczuk, E. (2015). Niebezpieczne związki. Macierzyństwo, ojcostwo i polityka. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Illouz, E. (2013). Uczucia w dobie kapitalizmu. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Imieliński, K. (1966). Życie seksualne nowożeńców w świetle badań ankietowych. Problemy Rodziny, (27), 14-25.

Jachym, J. (1990). Słowo w czyn. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie.

Jung, G. C. (1993). O naturze kobiety. Poznań: Wydawnictwo Zysk i Spółka.

KKK. (1999). Katechizm Kościoła Katolickiego. Poznań: Pallottinum .

Kaufmann, J.-C. (2008). Was sich liebt, das nervt sich. Konstanz: UVK.

Kłoskowska, A. (1962). Wzory i modele w socjologicznych badaniach rodziny. Studia Socjologiczne, (2), 35-55.

Kuciarska-Ciesielska, M. (1999). Znaczenie małżeństwa w życiu człowieka. W: L. Adamczuk (red.), Kościół – Socjologia – Statystyka. Księga jubileuszowa poświęcona ks. prof. Witoldowi Zdaniewiczowi SAC (s. 118-125). Warszawa: Fundacja Akademii Teologii Katolickiej.

Kuryś-Szyncel, K., Jankowiak, B. (2016). Współczesne związki intymne – w poszukiwaniu nowych ról rodzinnych. W: I. Przybył, A. Żurek (red.), Role rodzinne. Między przystosowaniem a kreacją (s. 63-76). Poznań: Wydawnictwo Naukowe WNS UAM.

Kurzępa, J. (2007). Zagrożona niewinność. Zakłócenia rozwoju seksualności współczesnej młodzieży. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Kurzępa, J. (2012). Młodzi, piękne i niedrodzy… Młodość w objęciach seks biznesu. Kraków: Wydawnictwo Rubikon.

Kwak, A. (2005). Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „ŻAK”.

Kwak, A. (2014). Współczesne związki heteroseksualne: małżeństwa (dobrowolne bezdzietne), kohabitacje, LAT. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „ŻAK”.

Laskowski, J. (1987). Trwałość wspólnoty małżeńskiej. Studium socjologiczne. Warszawa: Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych.

Luhmann, N. (2003). Semantyka miłości: o kodowaniu intymności (tłum. Jerzy Łoziński). Warszawa: Scholar.

Łobodzińska, B. (1975). Młodość, miłość, małżeństwo. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Majkowski, W. (1997). Czynniki dezintegracji współczesnej rodziny polskiej. Kraków: SCJ.

Malewska, H. (1967). Kulturowe i psychospołeczne determinanty życia seksualnego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Mariański, J. (2003). Między sekularyzacją i ewangelizacją. Wartości prorodzinne w świadomości młodzieży szkół średnich. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Marody, M., Giza-Poleszczuk, A. (2000). Być kobietą, być mężczyzną – czyli o przemianach tożsamaości związanej z płcią we współczesnej Polsce. W: M. Marody (red.), Między rynkiem a etatem. Społeczne negocjowanie polskiej rzeczywistości (s. 44-90). Warszawa: Scholar.

Mierzwiński, B. (1989). Teologia małżeństwa w świetle Soboru Watykańskiego II. W: Z. Pawlak (red.). Katolicyzm od A do Z (s. 248-251). Łódź: Wydawnictwo Archidiecezjalne.

Neysters, P. (1999). Familienideal Und Familienrealitat. Lebendige Katechese, (2), 85-97.

Nowak-Dziemianowicz, M. (2006). Doświadczenia rodzinne w narracjach: interpretacje sensów i znaczeń. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.

Parsons, T. (1964). Social Structure and Personality. New York – London: Colier-Macmilian.

Peuckert, R. (2008). Familienformen im sozialen Wandel, Wiesbaden: UVK.

Piotrowski, J. (1975). Rodzina w społeczeństwie współczesnym. Problemy Rodziny, (3), 16-20.

Półtawska, W. (1987). Przygotowanie do małżeństwa. W: F. Adamski (red.), Miłość, małżeństwo, rodzina (s. 21-71). Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy.

Przybył, I. (2009). Obyczaj zaręczyn i jego rola w procesie konstruowania małżeństwa. Roczniki Socjologii Rodziny, 19, 33-49.

Przybył, I. (2017). Historie przedślubne. Przemiany obyczajowości i instytucji zaręczyn. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Revydovych, A. (2007), Aktualność małżeńskiej miłości i wierności. W: L. Dyczewski (red.), Małżeństwo i rodzina w nowoczesnym świecie (s. 73-96). Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Rodzewicz, A., Stylińska, T. (1977). Młode małżeństwa w świetle badań i statystyk. Problemy Rodziny, (5), 1-16.

Rostowski, J. (1987). Zarys psychologii małżeństwa. Psychologiczne uwarunkowania dobranego związku małżeńskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Rosset, E. (1986). Rozwody. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.

Rougemont, D. de. (1999). Miłość a świat kultury zachodniej, przekł. Lesław Eustachiewicz. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Ruszkiewicz, D. (2008). Życie w pojedynkę: ucieczka od rodziny czy znak naszych czasów. Łódż: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej.

Schenk, H. (1988). Freie Liebe – wilde Ehe. Uber die allmahliche Auflosung der Ehe durch die Liebe. Munchen: C.H.Beck.

Schmidt, F. (2011). Nieczyste relacje. Ambiwalencje i napięcia w dzisiejszych związkach intymnych – krytyczna analiza koncepcji Anthony Giddensa. Kultura i Społeczeństwo, (1), 45-67.

Schmidt, F. (2015). Para, mieszkanie, małżeństwo. Dynamika związków intymnych na tle przemian historycznych i współczesnych dyskusji o procesach indywidualizacji. Warszawa-Toruń: Wydawnictwo UMK.

Schmidt, G. (2004). Das neue der Die Das. Uber die Moderniesierung des Sexuellen. Giessen: Psychosozial Verlag.

Slany, K. (2008). Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie. Kraków: Nomos.

Sokołowska, M. (1975). Płeć a przemiany obyczaju. W: J. Komorowska (red.), Przemiany rodziny polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy CRZZ.

Starczewska, K. (1975). Wzory miłości w kulturze Zachodu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Stepulak, M. Z. (2007). Postawy młodzieży wobec miłości, małżeństwa i rodziny. Badania empiryczne maturzystów w diecezji siedleckiej. Teologia Praktyczna, (8), 125-147.

Stepulak, M. Z. (2018). Psychologiczne uwarunkowania miłości. Teoria i praktyka. W: L. Łysiuk, M. Z. Stepulak (red.), Miłość nigdy nie ustaje. Miłość w systemie wartości rodzinnych. Lublin – Brześć: Innovatio Press. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji.

Sternberg, R. J. (1986). A triangular theory of love. Psychological Review, (93), 119-135.

Sternberg, R. J. (1988). The triangle of love. New York.

Sujak, E. (1983). Kontakt psychiczny w małżeństwie i rodzinie. Wrocław: Wydawnictwo Księgarni Archidiecezjalnej.

Szczepański, J. (1970). Elementarne pojęcia socjologii. Warszawa: PWN.

Szewczyk, W. (1977a). Człowiek nie może żyć bez miłości. W: W. Szewczyk (red.). Świat ludzkich uczuć (s. 76-93). Tarnów: Wydawnictwo Biblos.

Szewczyk, W. (1977b). Kochać, aby się rozwijać. W: K. Ostrowska, M. Ryś (red.), Przygotowanie do życia w rodzinie (s. 145-152). Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Szlendak, T. (2008). Supermarketyzacja. Religia i obyczaje seksualne młodzieży w kulturze konsumpcyjnej. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Szlendak, T. (2010). Socjologia rodziny: ewolucja, historia, zróżnicowanie. Warszawa: PWN.

Szukalski, P. (2004). Rodziny i gospodarstwa domowe w Polsce i w krajach UE. W: P. Szukalski, W. Warzywoda-Kruszyńska (red.), Rodzina w zmieniającym się społeczeństwie polskim. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Szukalski, P. (2009). Status społeczny matek dzieci pozamałżeńskich w Polsce przełomu XX i XXI wieku. Roczniki Socjologii Rodziny, 19, 11-31.

Szukalski, P. (2013). Małżeństwo. Początek i koniec. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Taranowicz, I. (2016). Role rodzinne w płynnej nowoczesności. W: I. Przybył, A. Żurek (red.), Role rodzinne. Między przystosowaniem a kreacją (s. 29-38.). Poznań: Wydawnictwo Naukowe WNS UAM

Titkow, A. (2007). Tożsamość polskich kobiet: ciągłość, zmiana, konteksty. Warszawa: IFiS PAN.

Trawińska, M. (1977). Bariery małżeńskiego sukcesu. Warszawa: Książka i Wiedza.

Troska, J. (1998). Moralność życia płciowego, małżeńskiego rodzinnego. Poznań: Redakcja Wydawnictw Papieskiego Wydziału Teologicznego.

Troska, J. (1999). Moralność życia cielesnego. Poznań: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego UAM.

Tyszka, Z. (1990). Małżeństwa i rodziny studenckie. W: Z. Tyszka (red.), Analiza przemian wybranych kategorii rodzin polskich. Poznań: Wydawnictwo UAM.

Warzywoda-Kruszyńaka, W. (1990). Przemiany młodej rodziny. Roczniki Socjologii Rodziny, 1, 46-58.

Wężowicz-Ziółkowska, D. (1991). Miłość ludowa. Wzory miłości wieśniaczej w polskiej peśni ludowej XVII - XX wieku. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.

Witczak, J. (1983). Małżeństwa bez papierku. Problemy Rodziny, (1), 23-27.

Wiśniewska-Roszkowska, K. (1990). I ty założysz rodzinę. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Wojciszke, B. (1999). Psychologia miłości. Intymność. Namiętność. Zaangażowani. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Zadrożyńska, A. (1974). Zawarcie małżeństwa. Analiza systemu wartościowania. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Żarnowski, J. (2005). Rodzina w czasach cywilizacyjnego przyspieszenia: Europa i Polska 1918-1989. W: D. Kałwa, A. Walaszek, A. Żarnowska (red.), Rodzina, prywatność, intymność (s. 37-58). Warszawa: DiG.

Żurek, A. (2008). Single: żyjąc w pojedynkę. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Żurek, A. (2016). Przymus kreowania ról społecznych. W: I. Przybył, A. Żurek (red.), Role rodzinne. Między przystosowaniem a kreacją (s. 17-28). Poznań: Wydawnictwo Naukowe WNS UAM.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ks.2019.7.1.62-88
Date of publication: 2020-01-18 00:00:00
Date of submission: 2020-06-18 00:17:47


Statistics


Total abstract view - 477
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 207

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2020 Józef Baniak

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.