Miejsca pamięci w przestrzeni miejskiej Warszawy. Pomnik generała Emila Augusta Fieldorfa „Nila” na warszawskiej Pradze-Południe

Justyna Kościńska

Streszczenie w języku polskim


Analiza funkcjonowania pomników w przestrzeni miejskiej jest jednym z elementów studiów nad pamięcią zbiorową. Według Aleksandra Wallisa (1971) pomniki wyrażają moralne, polityczne, intelektualne wartości mniejszych i większych zbiorowości. Społeczeństwo czuje się zobowiązane, by pamiętać, że otrzymało coś, co nie było jego zasługą. Chęć odwdzięczenia się przybiera formę pamięci i aktywnego pamiętania; wyraża się w materialnych formach, jakimi są pomniki. W artykule przedstawione zostaje studium przypadku pomnika generała Emila Augusta Fieldorfa „Nila” na warszawskiej Pradze-Południe. Sformułowane zostały następujące problemy badawcze: w jaki sposób miejsce pamięci funkcjonuje w społeczeństwie, jaki jest społeczny odbiór symboliki miejsca pamięci oraz jaka jest relacja danego miejsca pamięci do innych miejsc? Badanie realizowane było w 2014 roku za pomocą trzech metod: obserwacji uczestniczącej, analizy danych zastanych oraz wywiadów pogłębionych. Wyniki badania pokazują, że pomniki traktowane są jako narzędzie konieczne do podtrzymania pamięci o ważnych postaciach i wydarzeniach historycznych. Istnieją również silne grupowe oczekiwania i wymagania wobec symboliki miejsc pamięci. Podsumowując, warto się zastanowić. jakie postaci i wydarzenia w społecznym odbiorze zasługują na upamiętnienie w przestrzeni publicznej. 


Słowa kluczowe


pomnik; społeczne funkcjonowanie; generał Fieldorf; miejsce pamięci

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Assmann, J. (2009). Pamięć zbiorowa i kulturowa (tłum. A. Kryczyńska-Pham). Kraków: Universitas.

Cudny, W. (2011). Pomnik jako element przestrzeni miejskiej – zmienność formy w czasie – przykład Torunia. W: I. Jażdżewska (red.), XXIV Konwersatorium wiedzy o mieście. Przestrzeń publiczna miast (s. 145-156). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Dekret z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy (Dz. U. 1945 nr 50 poz. 279).

Gocław pamięta o generale Auguście Emilu Fieldorfie (2018, 7 marzec). [Wpis na stronie internetowej Urzędu Dzielnicy Praga-Południe]. Pobrane z: http://www.pragapld.waw.pl/goc%C5%82aw-pami%C4%99ta-o-generale-augu%C5%9Bcie-emilu-fieldorfie-%E2%80%9Enilu%E2%80%9D.html#start

Halbwachs, M. (1969). Społeczne ramy pamięci (tłum. M. Król). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kalisiewicz, D. (red.). (2000). Mała Encyklopedia PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kościelniak, K. (2012). Męczeństwo – chrześcijańska wyłączność? Polonia Sacra, 30(74), 55-78.

Na Gocławiu stanie pomnik generała „Nila”. (2010, 8 kwiecień). [Wpis na stronie internetowej Wyborcza.pl]. Pobrane z: http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,54420,7742893,Na_Goclawiu_stanie_pomnik_generala__Nila_.html

Narodowy Dzień Niepodległości na Pradze-Południe. (2017, 15 listopad). [Wpis na stronie internetowej Urzędu Dzielnicy Praga-Południe]. Pobrane z: http://www.pragapld.waw.pl/narodowy-dzie%C5%84-niepodleg%C5%82o%C5%9Bci-na-pradze-po%C5%82udnie.html#start

Nora, P. (2009). Między pamięcią i historią: Les lieux de Memoire. W: M. Ziółkowska, A. Leśniak (red.), Tytuł roboczy: Archiwum #2 (s. 4-12). Łódź: Muzeum Sztuki w Łodzi.

Nora, P., Żakowski, J. (2002). Epoka upamiętniania. Rozmowa z Pierrem Nora. W: J. Żakowski (red.), Rewanż pamięci (s. 59-68). Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Obchody Święta Niepodległości na Pradze-Południe. (2015, 16 listopad). [Wpis na stronie internetowej Urzędu Dzielnicy Praga-Południe]. Pobrane z: http://www.pragapld.waw.pl/obchody-%C5%9Bwi%C4%99ta-niepodleg%C5%82o%C5%9Bci-na-pradze-po%C5%82udnie.html#start

Pamięci generała Augusta Emila Fieldorfa „Nila”. (2013, 2 luty). [Wpis na stronie internetowej Urzędu Dzielnicy Praga-Południe]. Pobrane z: http://www.pragapld.waw.pl/pami%C4%99ci-genera%C5%82a-augusta-emila-fieldorfa-nila.html#start

Pamiętamy o generale „Nilu”. (2017, 8 marzec). [Wpis na stronie internetowej Urzędu Dzielnicy Praga-Południe]. Pobrane z: http://www.pragapld.waw.pl/pami%C4%99tamy-o-generale-nilu.html#start

Patton, M. Q. (1997). Obserwacja – metoda badań terenowych. W: L. Korporowicz (red.), Ewaluacja w edukacji (s. 163-200). Warszawa: Oficyna Naukowa.

Piekarczyk-Gałkowska, J., Czerwiński, P. (red.). (2004). Słownik. Historia. Kraków: Wydawnictwo GREG.

Pomnik generała Emila Fieldorfa. (2012, 25 wrzesień). [Wpis na stronie internetowej]. Pobrane z: http://warszawa.wikia.com/wiki/Pomnik_gen._Emila_Fieldorfa

Pożegnanie lata na Gocławiu. (2012, 25 wrzesień). [Wpis na stronie internetowej Urzędu Dzielnicy Praga-Południe]. Pobrane z: http://www.pragapld.waw.pl/po%C5%BCegnanie-lata-na-goc%C5%82awiu.html#start

Praga-Południe pamięta o generale „Nilu”. (2016, 9 marzec). [Wpis na stronie internetowej Urzędu Dzielnicy Praga-Południe]. Pobrane z: http://www.pragapld.waw.pl/praga-po%C5%82udnie-pami%C4%99ta-o-generale-%E2%80%9Enilu%E2%80%9D.html#start

Przybylska, L. (2014). Sakralizacja przestrzeni publicznych w Polsce. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Szacka, B. (2000). Pamięć społeczna. W: Encyklopedia socjologii. (Tom 3, s. 52-55). Warszawa: Oficyna Naukowa.

Święto Niepodległości na Pradze-Południe. (2016, 14 listopad). [Wpis na stronie internetowej Urzędu Dzielnicy Praga-Południe]. Pobrane z: http://www.pragapld.waw.pl/%C5%9Bwi%C4%99to-niepodleg%C5%82o% C5%9Bci-na-pradze-po%C5%82udnie-2016.html#start

Uroczyste odsłonięcie pomnika gen. A. E. Fieldorfa „Nila” na Gocławiu. (2010, 1 październik). [Wpis na stronie internetowej Urzędu Dzielnicy Praga-Południe]. Pobrane z: http://www.pragapld.waw.pl/uroczyste-odsloniecie-pomnika-gen.-a.-e.-fieldorfa-nila-na-goclawiu.html#start

Wallis, A. (1971). Socjologia i kształtowanie przestrzeni. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Wodzicki, R. (2012, 20 sierpień). [Wpis na blogu]. Idea upamiętnienia DZIĘKI STARANIOM WŁADZ MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY. Pobrane z: http://grochowniepragapd.blox.pl/2012/08/Idea-upamietnienia-DZIEKI-STARANIOM-wLADZ-MIASTA.html

Żychlińska, M. (2009). Muzeum Powstania Warszawskiego jako wehikuł polskiej pamięci zbiorowej. Kultura i Społeczeństwo, 3, 89-114.



Data publikacji: 2020-07-03 01:36:13
Data złożenia artykułu: 2020-07-02 21:28:12


Statystyki


Widoczność abstraktów - 548
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 125

Wskaźniki


Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2020 Justyna Kościńska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.