Identyfikacja z rolą przedsiębiorcy z perspektywy samodzielnej działalności gospodarczej
Streszczenie w języku polskim
Artykuł został poświęcony zagadnieniu identyfikacji z rolą przedsiębiorcy, a w konsekwencji możliwości jej zastosowania w opisie zjawiska samodzielnej działalności gospodarczej. Celem analizy, skoncentrowanej na wymiarze świadomościowym, jest określenie znaczenia identyfikacji z rolą przedsiębiorcy oraz postrzegania przedsiębiorczości z perspektywy osób pracujących na własny rachunek. Materiał empiryczny pochodzi z projektów badawczych zrealizowanych w latach 2011–2019 na terenie województwa lubelskiego. Zbiorowości charakteryzuje zróżnicowanie pod względem cech demograficznych, społecznych, zawodowych, przyczyn podejmowania działalności gospodarczej, a także szeroko rozumianej sytuacji pracy. Badane osoby formowały również odmienne koncepcje przedsiębiorcy i przedsiębiorczości. Mimo to zdecydowana większość z nich uważała siebie za przedsiębiorców. Badania wykazały ponadto, że identyfikacja z przedmiotową rolą częściej stanowiła rezultat zasobów (nieekonomicznych) i zasad działania niż czynnik kształtowania strategii zawodowych i rynkowych. Łączyła jednak wiele wymiarów dyferencjacji zbiorowości. Nawet w postaci binarnej okazała się użyteczną kategorią badawczą z uwagi na właściwości syntezy: cech jednostek i cech przedsięwzięć, kryteriów wartościowania pracy i koncepcji przedsiębiorczości, sposobów postrzegania własnej sytuacji pracy i recepcji warunków otoczenia społeczno-gospodarczego.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Berger, B. (1994). Współczesna kultura przedsiębiorczości. W: B. Berger (red.), Kultura przedsiębiorczości (s. 23–42). Oficyna Literatów „Rój”.
Blanchflower, D. G. (2000). Self-employment in OECD Countries. Labour Economics, 7, 471–505. https://doi.org/10.1016/S0927-5371(00)00011-7
Bławat, F. (2003). Przedsiębiorca w teorii przedsiębiorczości i praktyce małych firm. Gdańskie Towarzystwo Naukowe.
Bratnicki, M., Strużyna, J. (2004). Przedsiębiorcza wyobraźnia zespolenia z pracą. W: S. Borkowska (red.), Przyszłość pracy w XXI wieku (s. 179–190). IPiSS.
Bratnicki, M., Strużyna, J. (red.). (2001). Przedsiębiorczość i kapitał intelektualny. Wyd. Akademii Ekonomicznej.
Carland, J. W., Hoy, F., Boulton, W. R., Carland, J. A. C. (1984). Differentiating Entrepreneurs from Small Business Owners: A Conceptualization. The Academy of Management Review, 9(2), 354–359. https://doi.org/10.2307/258448
Carter, N. M., Gartner, W. B., Shaver, K. G., Gatewood, E. J. (2003). The career reasons of nascent entrepreneurs. Journal of Business Venturing, 18, 13–39. https://doi.org/10.1016/S0883-9026(02)00078-2
Cieślik, J. (2017). Rola samozatrudnienia w gospodarce narodowej. W: M. Skrzek-Lubasińska, R. Sobiecki (red.), Samozatrudnienie: konieczność czy wybór przedsiębiorczych? (s. 41–52). Oficyna Wydawnicza SGH.
Dawson, Ch., Henley, A. (2012). “Push” versus “pull” entrepreneurship: an ambiguous distinction? International Journal of Entrepreneurial Behaviour & Research, 18(6), 697–719. https://doi.org/10.1108/13552551211268139
Drozdowski, R., Matczak, P. (red.). (2004). Samozatrudnienie: analiza wyników badań. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
Drucker, P. F. (1994). Menedżer skuteczny. Nowoczesność – Akademia Ekonomiczna – Czytelnik.
Duraj, T. (2007). Prawna perspektywa pracy na własny rachunek. W: E. Kryńska (red.), Praca na własny rachunek – determinanty i implikacje (s. 19–51). Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Fölster, S. (2000). Do Entrepreneurs Create Jobs? Small Business Economics, 14, 137–148. https://doi.org/10.1023/A:1008141516160
Gaweł, A. (2007). Mikroekonomiczna rola przedsiębiorcy. W: D. Kopycińska (red.), Zachowania rynkowe w teorii i praktyce (s. 30–39). Print Group.
Gaweł, A. (2013). Proces przedsiębiorczy. Tworzenie nowych przedsiębiorstw. Difin.
Glinka, B. (2008). Kulturowe uwarunkowania przedsiębiorczości w Polsce. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Glinka, B., Gudkova, S. (2011). Przedsiębiorczość. Wolters Kluwer.
Głód, W., Kuźnik, M. (2012). Formy prowadzenia działalności gospodarczej. W: G. Głód, T. Kraśnicka (red.), Przedsiębiorca i jego firma. Od pomysłu do wejścia na rynek (s. 76–114). Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego.
Griffin, R. W. (2001). Podstawy zarządzania organizacjami. PWN.
Grilo, I., Thurik, R. (2004). Determinants Of Entrepreneurship In Europe. ERIM Report Series Research In Management, ERS-2004-106-ORG.
Gruszecki, T. (1994). Przedsiębiorca w teorii ekonomii. Wyd. Naukowe CEDOR.
Grywińska, J. (2007). Samozatrudnienie jako nowa forma zarobkowania. Wszechnica Podatkowa.
GUS (2018). Zeszyt metodologiczny. Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności. Główny Urząd Statystyczny.
GUS (2019). Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2019. Główny Urząd Statystyczny.
Haber, L. H. (1995). Wzory przedsiębiorczości w świadomości przyszłych menedżerów. Studia Socjologiczne, 1–2, 69–90.
Hébert, R. F., Link, A. N. (1989). In Search of the Meaning of Entrepreneurship. Small Business Economics, 1(1), 39–49. https://doi.org/10.1007/BF00389915
Jaźwińska, E. (1999). Przedsiębiorcy na tle innych grup społeczno-zawodowych w Polsce. W: E. Jaźwińska, A. Żuk-Iwanowska (red.), Przedsiębiorcy jako grupa społeczna (s. 9–27). Polska Fundacja Promocji i Rozwoju Małych i Średnich Przedsiębiorstw.
Jezior, J. (2009). Społeczno-kulturowe i rynkowe czynniki kształtowania sytuacji pracy przedsiębiorców. Na podstawie badań małych firm w województwie lubelskim. Wyd. UMCS.
Konecki, K. (2007). Działanie przedsiębiorcze. Auto-praca nad tożsamością a społeczny proces konstruowania motywacji do działania przedsiębiorczego. W: J. Leoński, U. Kozłowska (red.), W kręgu socjologii interpretatywnej. Badania jakościowe nad tożsamością (s. 72–115). Economicus.
Kraśnicka, T. (2002). Koncepcja rozwoju przedsiębiorczości ekonomicznej i pozaekonomicznej. Wyd. Akademii Ekonomicznej.
Kryńska, E. (2007). Samozatrudnienie w krajach wysoko rozwiniętych. W: E. Kryńska (red.), Praca na własny rachunek – determinanty i implikacje (s. 52–73). IPiSS.
Kubot, Z. (2000). Szczególne formy zatrudnienia i samozatrudnienia. W: Z. Kubot (red.), Szczególne formy zatrudnienia (s. 5–37). Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego.
Kwiatkowski, S. (2000). Przedsiębiorczość intelektualna. PWN.
Laskowska, I. (2007). Czynniki determinujące pracę na własny rachunek – wyniki badań światowych. W: E. Kryńska (red.), Praca na własny rachunek – determinanty i implikacje (s. 74–97). Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Lasocki, B., Skrzek-Lubasińska M. (2016). Samozatrudnienie w Polsce – problemy definicyjne, dostępność danych i ich interpretacja. Wiadomości Statystyczne, 7, 1–15.
Le, A. T. (1999). Empirical Studies of self-employment. Journal of Economic Surveys, 13(4), 381–416. https://doi.org/10.1111/1467-6419.00088
Lee, S. M., Peterson, S. J. (2000). Culture, entrepreneurial orientation, and global competitiveness. Journal of World Business, 34(4), 401–416. https://doi.org/10.1016/S1090-9516(00)00045-6
Lemańska-Majdzik, A. (2008). Rola osoby przedsiębiorcy w rozwoju przedsiębiorczości indywidualnej. W: G. Maniak (red.), Problemy ekonomii i polityki gospodarczej (s. 136–146). Wyd. Uniwersytetu Szczecińskiego.
Matusiak, K. B. (2006). Rozwój systemów wsparcia przedsiębiorczości: przesłanki, polityka, instytucje. Wyd. Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB.
Morris, M., Schindehutteb, M., Allen, J. (2005). The entrepreneur’s business model: toward a unified perspective. Journal of Business Research, 58, 726–735. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2003.11.001
OECD (2016). OECD Factbook 2015–2016: Economic, Environmental and Social Statistics. Paris: OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/factbook-2015-en
Orłowska, J., Zbierowski, P. (2018). Przedsiębiorczość w Polsce – wyniki badania populacji dorosłych (Adult Population Survey). W: Raport z badania Global Entrepreneurship Monitor – Polska 2017/18 (s. 17–59). PARP.
Parsons, T. (1969). Struktura społeczna a osobowość. PWE.
Piasecki, B. (1997). Przedsiębiorczość i mała firma. Teoria i praktyka. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
Piróg, D. (2016). Wybrane determinanty przedsiębiorczości indywidualnej – zarys stanu badań. Przedsiębiorczość – Edukacja, 12, 300–314.
Schumpeter, J. (1960). Teoria rozwoju gospodarczego. PWN.
Skrzek-Lubasińska, M. (2017). Dyskusja nad pojęciem „samozatrudnienie”. Problemy definicyjne i analityczne. W: M. Skrzek-Lubasińska, R. Sobiecki (red.), Samozatrudnienie: konieczność czy wybór przedsiębiorczych? (s. 13–39). Oficyna Wydawnicza SGH.
Tarnawa, A. (2018). O badaniu GEM. W: Raport z badania Global Entrepreneurship Monitor – Polska 2017/18 (s. 10–16). PARP.
Thornton, P. H., Ribeiro-Soriano, D., Urbano, D. (2011). Socio-cultural factors and entrepreneurial activity: An overview. International Small Business Journal, 29(2), 105–118. https://doi.org/10.1177/0266242610391930
Thurik, A. R., Carree, M. A., van Stel, A. J., Audretsch, D. B. (2007). Does self-employment reduce unemployment? Journal of Business Venturing, 23(6), 673–686. https://doi.org/10.1016/j.jbusvent.2008.01.007
Urbaniak, B. (2002). Samozatrudnienie szansą poprawy sytuacji na rynku pracy. W: H. Skłodowski, E. Stawasz (red.), Psychologiczne wyznaczniki efektywności poszukiwania pracy i samozatrudnienia (s. 41–55). Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ks.2020.8.2.180-205
Data publikacji: 2021-05-18 13:49:30
Data złożenia artykułu: 2021-05-18 12:49:29
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2021 Jagoda Jezior
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.