Samobójstwo wspomagane w prawie polskim oraz niemieckim. Uwagi na tle wyroku Federalnego Trybunału Konstytucyjnego

Streszczenie w języku polskim

Niniejszy artykuł dotyczy kwestii dopuszczalności samobójstwa wspomaganego w Polsce i w Niemczech. Głównym pytaniem badawczym jest możliwość przyjęcia prawa jednostki do popełnienia samobójstwa oraz do ubiegania się o pomoc w dokonaniu tego zamiaru. Analiza tej kwestii została dokonana poprzez porównanie regulacji polskiej i niemieckiej, ze szczególnym uwzględnieniem wyroku Federalnego Trybunału Konstytucyjnego wydanego w lutym 2020 roku. Przyjęcie istnienia prawa do samobójstwa musiałoby wpłynąć na postrzeganie nie tylko samego samobójstwa i ewentualnego udzielania pomocy medycznej osobom dokonującym zamachu samobójczego, lecz również samobójstwa wspomaganego, czyli dostarczania środków lub pomocy intelektualnej osobom zamierzającym popełnić samobójstwo. Przed wydaniem wspomnianego wyroku ocena prawna takiego zachowania według prawa niemieckiego zależała od relacji osoby udzielającej pomocy oraz samobójcy została zabroniona działalność instytucji zajmujących się udzielaniem pomocy do samobójstwa w sposób zorganizowany (np. znanego szwajcarskiego stowarzyszenia „Dignitas”). W Polsce natomiast istnieje spór dotyczący oceny samobójstwa wspomaganego – część doktryny uznaje to za działanie zabronione przez art. 151 k.k., część natomiast uznaje, że przepis ten nie dotyczy pomocy udzielanej z inicjatywy przyszłego samobójcy. W związku z tym do oceny zagadnienia dopuszczalności samobójstwa wspomaganego pomocne są doświadczenia niemieckie, zwłaszcza związane  z uchylonym zakazem działalności wyspecjalizowanych organizacji. Artykuł prezentuje regulacje prawnokarne w obu państwach oraz analizę przyjęcia prawa do popełnienia samobójstwa w polskim systemie prawnym.