Powódź Tysiąclecia z 1997 roku. Wymiar społeczny oraz instytucjonalny
Streszczenie w języku polskim
Celem artykułu jest pogłębiona analiza wydarzeń związanych z powodzią, która w 1997 roku dotknęła południowo-zachodnią część Polski. Warto zaznaczyć, że całość zdarzenia była zjawiskiem o szczególnym znaczeniu. Przedstawiona klęska naturalna wykazywała szerokie oddziaływania, szczególnie na płaszczyźnie społecznej oraz instytucjonalnej. Choć omawiane zagadnienie dotyczy wydarzenia, które miało miejsce ponad 20 lat temu, to jednak Powódź Tysiąclecia w znaczący sposób przyczyniła się do procesu kształtowania bezpieczeństwa wewnętrznego kraju. Bazę materiałową stanowi bogata literatura oraz liczne przekazy świadków tamtych zdarzeń.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Antczak, J. (2017, 6 lipca). Powódź 1997. Dramatyczne starcie mieszkańców z saperami i policją o wysadzenie wału pod Wrocławiem, Gazeta Wyborcza. https://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/7,142076,22056103,powodz-1997-dramatyczne-starcie-mieszkancow-z-saperami-i-policja.html
Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego Wrocławia, dot. informacji nt. planu ochrony Miasta Wrocław przed powodzią – załącznik nr 3b. Wrocław 2012.
Bobiński, E., Żelaziński, J. (1997). Ekspertyza opracowana dla Sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.Warszawa.
Ciszewski, T. (2011). Udział Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej w zapobieganiu oraz usuwaniu skutków zagrożeń niemilitarnych. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych, 2, 363–383.
Czekański, G. (2017). Dolny Śląsk. Pamiętam Powódź. Fundacja im. Tymoteusza Karpowicza, Ośrodek Pamięć i Przyszłość.
Degirmendzić, J., Kożuchowski, K. (2016). Aktywność Niżów Śródziemnomorskich nad Polską a cyrkulacja w górnej i środkowej troposferze. Przegląd Geofizyczny, 1–2, 3–31.
Dekret z dnia 23 kwietnia 1953 r. o świadczeniach w celu zwalczania klęsk żywiołowych (Dz. U. 1953 Nr 23, poz. 93).
Dymus, K., Kozłowski, Z. (1998). Informacja o wynikach kontroli stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego kraju oraz przebiegu działań ratowniczych w czasie powodzi na terenach południowej i zachodniej Polski w lipcu 1997 r. Najwyższa Izba Kontroli.
Franczak, P., Działek, J. (2017). Przebieg powodzi w badanych obszarach i ich konsekwencje. W: J. Działek, W. Biernacki, R. Konieczny, Ł. Fiedeń, P. Franczak, K. Grzeszna, K. Listwan-Franczak (red.), Zanim nadejdzie powódź. Wpływ wyobrażeń przestrzennych, wrażliwości społecznej na klęski żywiołowe oraz komunikowania ryzyka na przygotowanie społeczności lokalnych do powodzi (s. 37–122). Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Jarzębińska, T. (2006). Strefy zagrożenia powodziowego. W: S. Bednarczyk, T. Jarzębińska, S. Mackiewicz, E. Wołoszyn (red.), Vademecum Ochrony Przeciwpowodziowej (s. 191– 202). Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej.
Jasińska, K. (2017). Wielka woda, czyli o powodzi z 1997 r. Uniwersytet Wrocławki. https://uni.wroc.pl/wielka-woda-czyli-o-powodzi-w-1997-r
Kaniasty, K. (2003). Klęska żywiołowa czy katastrofa społeczna? Psychospołeczne konsekwencje polskiej powodzi 1997 roku. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. 1997 Nr 78, poz. 483).
Listwan-Franczak, K., Działek, J., Biernacki, W. (2016). Szanse i bariery wykorzystania ubezpieczenia od katastrof naturalnych jako nietechnicznego środka ochrony przed powodzią w Polsce. W: P. Franczak, P. Krąż, J. Liro, M. Liro, K. Listwan-Franczak (red.), Współczesne problemy i kierunki badawcze w geografii (s. 183–206). Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Lorenc, H. (red.). (2012). Klęski żywiołowe a bezpieczeństwo wewnętrzne kraju. Instytut Metorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy.
Łoziński, W., Tarnowski, J. (1997). Raport z potopu ’97: fakty – dramaty ludzi. Atla 2.
Nachlik, E., Zaleski, J. (2010). Działania rządu i parlamentu po 1997 r. w sferze ochrony przeciwpowodziowej. Kancelaria Senatu – Biuro Analiz i Dokumentacji.
Najwyższa Izba Kontroli (2013). NIK o powodziach 1994–2012. Warszawa. https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-powodziach.html
Najwyższa Izba Kontroli (2017). NIK o realizacji ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczach Odry i Wisły w 2016 roku. Warszawa. https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-realizacji-ochrony-przeciwpowodziowej-w-dorzeczach-odry-i-wisly-w-2016-roku.html
Pasztelańska, J., Pasztelański, R. (2018). Strażacy. Tam, gdzie zaczyna się bohaterstwo. Znak Horyzont.
Polskie Radio i Telewizja. Oddział we Wrocławiu (1997). Film pt. Powódź tysiąclecia: Historia Katastrofy. https://www.youtube.com/watch?v=GODEhe3A2TM&t= 631s
Riegert, D. (2012). Powodzie historyczne w Polsce. W: D. Riegert (red.), Doraźne metody ochrony stosowanej podczas powodzi ze szczególnym uwzględnieniem rękawów przeciwpowodziowych (s. 23–36). Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego Państwowy Instytut Badawczy.
Roman, G. (2017). Wielka powódź – Siechnice 1997. Gajt.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 28 grudnia 1994 r. w sprawie szczegółowych zasad, zakresu i trybu włączania jednostek ochrony przeciwpożarowej do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (Dz. U. 1994 Nr 140, poz. 799).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 marca 1977 r. w sprawie ochrony przed powodzią (Dz. U. 1977 Nr 10, poz. 39).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 czerwca 1977 r. w sprawie nadzoru i kontroli gospodarki wodnej (Dz. U. 1977 Nr 19, poz. 78).
Sasim, M. (2010). Charakterystyka hydrometeorologicznych przyczyn i rozmiarów powodzi w dorzeczu Wisły, Odry oraz zlewni Warty w maju i czerwcu 2010. Forum Naukowo-Techniczne – Powódź 2010, IMGW-PIB.
Sitek, W. (1997). Wspólnota i zagrożenie. Socjologiczny przyczynek do analizy krótkotrwałej wspólnoty. Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego.
Skowrońska, A. (2014). Pomoc społeczna w obliczu katastrof i kryzysów złożonych. Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
Słota, H. (1999). Dorzecze Odry. Monografia powodzi lipiec 1997. Instytut Metorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy. Warszawa.
Sobota, J. (red.). (2012). 15 lat po powodzi 1997 na Dolnym Śląsku. Monografia. Wydział Inżynierii, Kształtowania Środowiska i Geodezji Uniwersytetu Przyrodniczego. Wrocław.
Strona internetowa Urzędu Miasta Wrocław. https://www.wroclaw.pl/urzad-miejski-wroclawia
Ustawa dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. 1967 Nr 44, poz. 220).
Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz. U. 2002 Nr 62, poz. 558).
Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (Dz. U. 2001 Nr 115, poz. 1229, z późn. zm.).
Ustawa z dnia 24 października 1974 r. – Prawo wodne (Dz. U. 1974 Nr 38, poz. 230).
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. 1991 Nr 88, poz. 400).
Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. 2007 Nr 89, poz. 590).
Ustawa z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska (Dz. U. 1980 Nr 3, poz. 6).
Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. 1990 Nr 30, poz. 179).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ks.2021.9.1.25-46
Data publikacji: 2021-11-30 12:18:32
Data złożenia artykułu: 2021-11-30 08:58:59
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2021 Bartosz Włodarczyk
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.