Wirtualna etniczność – nowa jakość czy nowe dekoracje?
Streszczenie w języku polskim
Artykuł analizuje pojęcie wirtualnej etniczności i, jak wskazuje ów związek frazeologiczny, dotyczy relacji pomiędzy Internetem a etnicznością. Zakorzeniony w socjologii termin „etniczność” jest tu zestawiony z nowoczesną technologią, jaką jest globalna sieć. Internet i związane z nim aplikacje zmieniają liczne aspekty naszego życia zarówno w wymiarze jednostkowym, jak i zbiorowym. Zmiana, którą ta technologia za sobą niesie, ma charakter radykalny. Digitalizacja i połączenia globalne bowiem dotykają każdego aspektu życia społecznego – codzienności, zwyczajów, polityki, ekonomii, relacji międzyludzkich i sposobów organizacji życia społecznego. Znane nam fenomeny społeczne ulegają transformacji; powstają także nowe, np. wirtualne wspólnoty jednoczące ludzi, którzy nie dzieląc wspólnego terytorium, odczuwają silną więź i potrafi ą wspólnie skutecznie działać. Powyższe uwagi dotyczą także przywoływanego w tytule artykułu zjawiska. Niniejsza praca poddaje analizie etniczność wyrażaną poprzez sieciowe praktyki komunikacyjne. Porównując etniczność offline i online, artykuł odnotowuje liczne pozytywne funkcje Internetu dla artykułowania etniczności, stawia również pytania odnośnie do definiowania i metod badania internetowych manifestacje etniczności.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Anderson, B. (1997). Wspólnoty wyobrażone. SIW Znak.
Appadurai, A. (2005). Nowoczesność bez granic. Kulturowy wymiar globalizacji. Universitas.
Babiński, G. (1999). Etniczność. W: Z. Bokszański i in. (red.), Encyklopedia socjologii, t. 1
(s. 191–194). Oficyna Naukowa.
Babiński, G. (2004). Metodologia a rzeczywistość społeczna. Dylematy badań etnicznych. Nomos.
Banaś, M. (2005). Etniczność na sprzedaż. Wyd. UJ.
Barth, F. (1998). Ethnic Grups and Boundaries. The Social Organization of Cultur Difference.
Waveland Press.
Browarek, T., Chałupczak, H., Pogorzała, E., Zenderowski, R. (2015). Polityka etniczna. Teorie
– Koncepcje. Wyd. UMCS.
Bujała, A. (2011). Czy wirtualna wspólnota jest wspólnotą? Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica, 38, 137–147.
Castells, M. (2008). Społeczeństwo sieci. Wiek informacji: ekonomia, społeczeństwo i kultura. PWN.
Castells, M. (2009). Siła tożsamości. PWN.
Fenton, S. (2007). Etniczność. SIC!
Gans, H.J, (1979). Symbolic Ethnicity: The Future of Ethnic Groups and Cultures in America. Ethnic and Racial Studies, 2(1), 1–20.
Gawrycki, M.F. (2006). Globalizacja w służbie antyglobalistów – „zapatyści” i rewolucja informacyjna. W: I. Łęcka (red.), Społeczne skutki globalizacji – globalizacja a bezpieczeństwo i zdrowie publiczne (s. 59–66). Wyd. UW.
Gellner, E. (1991). Narody i nacjonalizm. PIW.
Gordon, M.M. (1964). Assimilation in American Life. the Role of Race, Religion and National Origins. NY Oxford University Press.
Hajduk-Nijakowska, H. (2020). Społeczny wymiar nowych mediów. Diaspory narodowe i etniczne jako wspólnoty wirtualne. Studia i Perspektywy Medioznawcze, 1, 71–183.
Hine, Ch. (2005). Virtual Methods. Bloomsbury Academic.
Hobsbawm, E., Ranger, T. (2008). Tradycja wynaleziona. Wyd. UJ.
Hollinger, D.A. (1995). Postethnic America: Beyond Multiculturalism. Basic Books.
Kamińska, M. (2011). Niecne memy. Dwanaście wykładów o kulturze Internetu. Miejska Galeria
Arsenał.
Kapralska, Ł. (2004), Wirtualne zbiorowości – między światem realnym i wirtualnym. W: L.H. Haber (red.), Społeczeństwo informacyjne: wizja czy rzeczywistość? (s. 131–138). Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH.
Kapralska, Ł. (2014). Internet w procesach integracji i dezintegracji grup etnicznych. O pozytywnych i negatywnych aspektach użytkowania Sieci przez mniejszościowe grupy etniczne. W: M. Adamik-Szysiak, E. Godlewska (red.), Media mniejszości. Mniejszości w mediach (s. 105–116). Wyd. UMCS.
Kapralska, Ł., Pactwa, B. (2010). Agora czy Hyde Park? Internet jako przestrzeń społeczna grup
mniejszościowych. Nomos.
Korporowicz, L., Jaskuła, S. (2014). Kultury narodowe w procesie wirtualizacji. Politeja. Pismo Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, 31(1), 5, 7–29.
Kozinets, R.V. (2010). Netnography: Doing Ethnographic Research Online. Sage Publications.
Krzyżowski, Ł. (2011). Migracje w społeczeństwie informacyjnym. W: Ł. Kapralska (red.), Kulturowe aspekty społeczeństwa informacyjnego (s. 147–166). Print PAP.
Kubiak, H. (1975). Rodowód narodu amerykańskiego. Wydawnictwo Literackie.
Kuligowski, W. (2010). Etniczność w internetowej ekumenie. Czy możliwa jest solidarność cyfrowa? Lud, 10(94), 59–72.
Landzielus, K. (2006). Natives on the Net/ Indigenous and Diasporic Peoples in the Virtual Age.
Routledge.
Leung, L. (2005). Virtual Ethnicity: Race, Resistance and the World Wide Web. Ashgate.
Maffesoli, M. (2008). Czas plemion. Schyłek indywidualizmu w społeczeństwach ponowoczesnych. PWN.
Marcinkiewicz, S.M. (2014). Internet w procesach migracyjnych na przykładzie polskich migrantów w Irlandii. Studium etnograficzne. Wyd. Uniwersytetu Mazurskiego.
Mucha, J. (2005). Oblicza etniczności. Nomos.
Mucha, J. (2006). Stosunki etniczne we współczesnej myśli socjologicznej. PWN.
Nakamura, L. (2002). Cybertypes: Race, Ethnicity and Identity on the Internet. Routledge.
Niekrewicz, A. (2019). Stereotypy narodowe i etniczne w memach internetowych. Język, Religia, Tożsamość, 1(19), 34–36.
Nowicka, E. (1980). Przyczynek do teorii mniejszości etnicznych. W: H. Kubiak, A. Paluch (red.), Założenia teorii asymilacji (s. 105–126). Ossolineum.
Nowicka-Rusek, E. (2003). Etniczność w świecie współczesnym – antropolog w działaniu. Lud, 87, 193–203.
Nowicka, E., Wrona, A. (2015). Regionalizm czy nowa etniczność. Wieś podhalańska w XXI wieku. Nomos.
Pankowski, K. (2006). Emigrować i wracać, Analiza treści dyskusji internetowych na temat najnowszej
fali emigracji z Polski. Wyd. ISP PAN.
Peterson Royce, A. (1982). Ethnic Identity: Strategies of Diversity. Indiana University Press.
Posern-Zieliński, A. (1982). Etniczność. W: Z. Staszczak (red.), Słownik etnologiczny. Terminy ogólne (s. 79–82). PWN.
Poster, M. (1998). Virtual Ethnicity: Tribal Identity in an Age of Global Communications. W: S.G. Jones (Ed.), CyberSociety 2.0. Revisiting Computer-Mediated Communication and Community (s. 184–211). SAGE Publication.
Poster, M. (2001). What’s the Matter with the Internet? University of Minnesota Press.
Rheingold, H. (1993). The Virtual Community: Homesteading on the Electronic Frontier. MIT Press.
Rokicki, J. (2000). Rasa i etniczność: konstrukcja porządku społecznego w amerykańskim tyglu. Przegląd Polonijny, 4(94), 5–43.
Rokicki, J. (2002). Kolor, pochodzenie, kultura. Universitas.
Rutkowska, K. (2022). Internet jako podstawa do badań nad tożsamością etniczną. Polskie blogi na Litwie. Acta Balto-Slavica, 46, 1–21.
Shils, E. (1979). O związkach społecznych; pierwotnych i osobistych, sakralnych i obywatelskich. W: J. Szmatka (red.), Elementy mikrosocjologii (s. 584–607). Wyd. UJ.
Smith, A. (1991). „Ethnic Origin of Nations. Oxford UK–Cambridge USA.
Smith, A. (2007). Nacjonalizm. Sic!
Szczecińska-Musielak, E (2014). Przejawy etniczności we współczesnym świecie. Zarys problematyki. Kultura – Media – Teologia, 19, 78–92.
Szpunar, M. (2004). Społeczności wirtualne jako nowy typ społeczności. Eksplikacja socjologiczna.
Studia Socjologiczne, 24(2), 95–130.
Trzeszczyńska, P. (2016). W stronę etnografi i Facebooka. Przypadek badań nad diasporą i pamięcią Ukraińców w Kanadzie. Zeszyty Etnologii Wrocławskiej, 2(25), 23–44.
Walters, M.C. (1996). Optional Ethnicities: For Whites Only?. W: S.P. Ruben Rumbaut (Ed.), Origins and Destinies: Immigration, Race and Ethnicity in America (s. 444–454). Belmont.
Weber, M. (1978). Economy and Society: An Outline of Interpretive Sociology. University California Press.
Wellman, B. (2001). Physical Place and Cyberplace: The Rise of Networked Individualism. International Journal of Urban and Regional Research, 1, 227–252.
Źródła internetowe:
Antonijevic, S. (2004). From Nation to Virtual Community: The Ethnogenesis of Cyber Yugoslavia. http://citation.allacademic.com/meta/p_mla_apa_research_citation/0/9/2/4/2/p92426_index.html
Diamandaki, K. (2003). Virtual Ethnicity and Digital Diasporas: Identity Construction in Cyberspace. https://www.academia.edu/5102541/Virtual_ethnicity_and_digital_diasporas_Identity_construction_in_cyberspace_Global_Media_Journal_2_2_Spring_2003
Dijck Van, J. (1997). The Reality of Virtual Communities. https://www.utwente.nl/en/bms/vandijk/publications/the_reality_of_virtual_communi.pdf
Eriksen, H.T. (2006). Nations in cyberspace. https://www.researchgate.net/publication/267221085_Nations_in_cyberspace#fullTextFileContent
Internet World Stats (2022). https://ourworldindata.org/internet
Oneida Indian Nations (2019). https://www.oneidaindiannation.com/wp-content/uploads/2019/03/Historical-Timeline-2019.pdf
Petrosyan, A. (2024). Worldwide digital population 2024. https://www.statista.com/statistics/617136/digital-population-worldwide/
Polly, A.J. (1998). Standing Stones in Cyberspace: The Oneida Indian Nation’s Territory on the Web.
https://www.culturalsurvival.org/publications/cultural-survival-quarterly/standingstones-cyberspace-oneida-indian-nations-territory
Ratajczak, M. (2014). Nowe Media – nowe tożsamości, Kultura i Historia. http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/en/archives/5003
Smith, M. (1993). Voices from the WELL: The Logic of the Virtual Commons. http://dlc.dlib.indiana.edu/dlc/bitstream/handle/10535/4363/Voices_from_the_WELL.pdf?sequence=1
Troszyński, M. (2019). Wizerunek mniejszości w polskich mediach społecznościowych. https://depot.ceon.pl/handle/123456789/11072
Zurawski, N. (1996). Ethnicity and the Internet in a Global Society. https://web.archive.org/web/20160103053934/http://www.isoc.org/inet96/proceedings/e8/e8_1.htm
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ks.2023.11.1.5-24
Data publikacji: 2024-10-25 09:55:11
Data złożenia artykułu: 2024-03-25 07:13:28
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2024 Łucja Kapralska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.