Pojęcie świadka. Uwagi prawnoporównawcze

Zbigniew Romuald Kmiecik

Streszczenie w języku polskim


Fakt bycia świadkiem w sprawie będącej przedmiotem postępowania sądowego lub administracyjnego pociąga za sobą istotne konsekwencje proceduralne dla takiej osoby, zwłaszcza w kontekście zakazu łączenia określonych ról procesowych i obowiązku stawienia się na wezwanie. Z tego względu niezwykle ważne jest precyzyjne określenie, jakie cechy lub zaszłości przesądzają o posiadaniu przez dany podmiot statusu świadka. Tymczasem termin „świadek” nie ma w języku polskim jednego, uniwersalnego znaczenia. Przede wszystkim funkcjonuje pojęcie świadka w znaczeniu faktycznym i pojęcie świadka w znaczeniu prawnym. Świadek w znaczeniu prawnym nie jest przy tym jednolitą instytucją, ponieważ regulacje prawne pozwalają wyróżnić świadka czynnego i świadka biernego, których funkcje procesowe są zgoła odmienne. Nawet desygnaty nazwy „świadek czynny” mają różne cechy konstytutywne w zależności od gałęzi prawa procesowego. Niezależnie od tego na gruncie samej tylko procedury karnej funkcjonują szczególne kategorie świadka czynnego, o specyficznych prawach i obowiązkach lub trybach przesłuchiwania: świadek incognito, świadek koronny i świadek pokrzywdzony.


Słowa kluczowe


świadek; świadek w znaczeniu prawnym; świadek w znaczeniu faktycznym; świadek bierny; świadek czynny; świadek naoczny; świadek ze słuchu

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Adamiak B., Borkowski J., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2011.

Animal Cognition, List of Animals That Have Passed the Mirror Test, 15.04.2015, http://www.animalcognition.org/2015/04/15/list-of-animals-that-have-passed-the-mirror-test (dostęp: 17.03.2024).

Bentham J., Traktat o dowodach sądowych, Gniezno 1939.

Bojanowski E., Lang J., Postępowanie administracyjne i postępowanie przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2010.

Clerc F., Le procès pénal en Suisse Romande (Etudè de l’influence du droit francois sur les de procèdure pènale en vigueuren Suisse Romande), Paris 1955.

Daniel P., Administracyjne postępowanie dowodowe, Wrocław 2013.

Dubisz S. (red.), Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 3, Warszawa 2008.

Ereciński T., Płachta M., Rola zeznań na tle zasady swobodnej oceny dowodów, [w:] Świadek w procesie sądowym, red. S. Waltoś, Warszawa 1985.

Fojnicki I.J., Kurs ugołownago sudoproizwodstwa, t. 1, cz. II: Priedmiet processa, S.-Pietierburg 1896.

Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Kraków 2001.

Grzegorczyk T., Świadek incognito, [w:] Wielka encyklopedia prawa, red. E. Smoktunowicz, C. Kosikowski, Warszawa–Białystok 2000.

Grzegorczyk T., Świadek koronny, [w:] Wielka encyklopedia prawa, red. E. Smoktunowicz, C. Kosikowski, Warszawa–Białystok 2000.

Hołyst B., Psychologiczne i społeczne determinanty zeznań świadków, Warszawa 1989.

Iserzon E., Starościak J., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, teksty, wzory i formularze, Warszawa 1970.

Jakubecki A. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Kraków 2005.

Janowicz Z., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 1999.

Jendrośka J., Potrzeba nowego modelu procedury prawnej w administracji, „Państwo i Prawo” 2003, z. 3.

Kmiecik R., O pokrzywdzonym i formach adhezji cywilnoprawnej w postępowaniu karnym, [w:] Dochodzenie roszczeń cywilnych a proces karny, red. A. Lach, Warszawa 2018.

Kmiecik R., Orzekanie kar porządkowych z powodu niestawiennictwa świadka lub bezpodstawnej odmowy zeznań, „Przegląd Sądowy” 2010, nr 2.

Kmiecik R., Oskarżyciel posiłkowy w procesie karnym, Warszawa 1977.

Kmiecik R. (red.), Prawo dowodowe. Zarys wykładu, Kraków 2005.

Knoppek K., Pojęcie świadka w znaczeniu procesowym, „Palestra” 1982, nr 4–5.

Knoppek K., Świadkowie czynności egzekucyjnych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1991, nr 1.

Łaszczyca G., Martysz C., Matan A., Postępowanie administracyjne ogólne, Warszawa 2003.

Pfenninger H.F., Probleme des schweizerischen Strafprozessrechtes, Zürich 1966.

Piasecki K., System dowodów i postępowanie dowodowe w sprawach cywilnych, Warszawa 2012.

Pietrzykowski K. (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2018.

Povinelli D.J., Folk Physics for Apes: The Chimpanzee’s Theory of How the World Works, Oxford 2000.

Rybicki Z. (red.), Mała encyklopedia prawa, Warszawa 1980.

Singer P., Etyka praktyczna, Warszawa 2003.

Skrętowicz E., Iudex inhabilis i iudex suspectus w polskim procesie karnym, Lublin 1994.

Służewski J., Postępowanie administracyjne, Warszawa 1982.

Szober S., Słownik poprawnej polszczyzny, Warszawa 1965.

Szymczak M. (red.), Słownik języka polskiego, t. 3, Warszawa 1981.

Waltoś S., Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2002.

Waltoś S., Wprowadzenie do badań, [w:] Świadek w procesie sądowym, red. S. Waltoś, Warszawa 1985.

Wierzbowski M. (red.), Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 2020.

Wróbel A., Jaśkowska M., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2018.

Zieliński A., Flaga-Gieruszyńska K., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2012.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ppa.2024.8.79-98
Data publikacji: 2024-12-30 23:08:21
Data złożenia artykułu: 2024-10-10 23:11:31


Statystyki


Widoczność abstraktów - 25
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 15

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.