Rhymes in the Poetry of Konstanty Ildefons Gałczyński (Aspects of Translation into Bulgarian)

Steliana Aleksandrova

Abstract


The article is devoted to the rhymes in the poetry of Polish author Konstanty Ildefons Gałczyński and the ways they have been translated into the Bulgarian language. First, distinguishing features of the poetic text and the concept of rhyme are discussed, after which basic characteristics of rhymes in Polish poetry are noted. An overview of Gałczyński’s translations into Bulgarian leads to the main focus of the paper which concerns translators’ difficulties in converting the original rhyming pairs into the target language. The analysis is based on three translations of one poem: “Rozmowa liryczna” (“Lyrical Dialogue”), made by two prominent translators, Parvan Stefanov and Dimitar Pantеleev between 1960 and 1984. The observations indicate that the Bulgarian versions of the poem modify the original rhyming patterns due to the specificity of each language, as well as the translators’ individual aesthetic preferences. Almost all rhyming lexical units in the Polish text are adjacent and feminine, while there is a significantly more frequent use of cross and masculine rhymes in the three Bulgarian versions. Also, the translators refuse to preserve several irregular rhymes. The article concludes that the approaches of Stefanov and Panteleev are related to general trends in translating rhymed poetry from Polish into Bulgarian. Among them, the increased presence of masculine rhymes, largely dictated by the analytic nature of the Bulgarian language, seems prominent.

Keywords


rhyme, Polish poetry, Konstanty Ildefons Gałczyński, poetry translation, translation into Bulgarian, Parvan Stefanov, Dimitar Panteleev

Full Text:

PDF (Bulgarian)

References


Drzewicka 1967: Drzewicka, Anna. “Semantic Field and Poetic Translation.” Neophilological Quarterly, no 2 (1967): 161–178. [In Polish: Drzewicka, Anna. „Pole znaczeniowe a przekład poetycki.” Kwartalnik neofilologiczny, nr. 2 (1967): 161–178.]

Dluska 2001: Dluska, Maria. Variation and History of Polish Verse. Krakow: Universitas, 2001. [In Polish: Dłuska, Maria. Odmiany i dzieje wiersza polskiego. Kraków: Universitas, 2001.]

Filipova 2010: Filipova, Sofia. Dictionary of Poetics. Sofia: East-West, 2010. [In Bulgarian: Филипова, София. Речник по стихознание. София: Изток-Запад, 2010.]

Furmanik 1947: Furmanik, Stanislaw. Basics of Polish Versification. Warsaw, Krakow: Eugeniusz Kuthan Press, 1947. [In Polish: Furmanik, Stanisław. Podstawy wersyfikacji polskiej. Warszawa, Kraków: Wydawnictwo Eugeniusza Kuthana, 1947.]

Gabe et al. 1967: Gabe, Dora et al., eds. Contemporary Polish Poets. Sofia: Narodna kultura, 1967. [In Bulgarian: Габе, Дора и кол., съст. и ред. Съвременни полски поети. София: Народна култура, 1967.]

Galczynski 1960: Galczynski, Konstanty Ildefons. “Lyrical Conversation.” Transl. by Dimitar Panteleev. Plamak, no 2 (1960): 36. [In Bulgarian: Галчински, Константи Илдефонс. „Лиричен разговор.“ Прев. Димитър Пантелеев. Пламък, no 2 (1960): 36.]

Galczyski 1966: Galczynski, Konstanty Ildefons. Servus, Madonna. Transl. by Parvan Stefanov. Sofia: Narodna kultura, 1966. [In Bulgarian: Галчински, Константи Илдефонс. Сервус, Мадона. Прев. Първан Стефанов. София: Народна култура, 1966.]

Galczynski 1984: Galczynski, Konstanty Ildefons. “Lyrical Conversation.” Transl. by Dimitar Panteleev. In: Panteleev, Dimitar. Selected Translations. From the Poetry of Slavic Peoples: 103–104. Sofia: Narodna kultura, 1984. [In Bulgarian: Галчински, Константи Илдефонс. „Лиричен разговор.“ Прев. Димитър Пантелеев. В: Пантелеев, Димитър. Избрани преводи. Из поезията на славянските народи: 103–104. София: Народна култура, 1984.]

Galczynski 1999: Galczynski, Konstanty Ildefons. “Poems.” In Bolecki, Wlodzimierz, ed. To Love... Polish Love Poems XV–XX century, 216-220. Warsaw: Swiat ksiazki, 1999. [In Polish: Gałczyński, Konstanty Ildefons. “Wiersze.” W: Bolecki, Włodzimierz, red. Snuć miłość... Polska poezja miłosna XV–XX w., 216–220. Warszawa: Świat książki, 1999.]

Galczynski www: Galczynski, Konstanty Ildefons. „A Song of the Soldiers of Westerplatte.” [In Polish: „Pieśń o żołnierzach z Westerplatte”]. https://poezja.org/wz/Konstanty_Ildefons_Galczynski/25479/Piesn_o_zolnierzach_z_Westerplate (accessed 28.06.2023).

Glowinski & Okopen-Slawinska & Slawinski 1991: Glowiski, Michal & Okopien-Slawinska, Aleksandra & Slawinski, Janusz. Introduction to Literary Theory. Warsaw: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, 1991. [In Polish: Głowiński, Michał & Okopień-Sławińska, Aleksandra & Sławiński, Janusz. Zarys teorii literatury. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, 1991.]

Karagyozov 1996: Karagyozov, Panayot, ed. Polish Poetry Between the Two World Wars. Poetry Collection. Sofia University Press, 1996. 2nd revised ed.: 2019. [In Bulgarian: Карагьозов, Панайот, съст. Полската поезия между двете световни войни. Антология. София: УИ Св. Климент Охридски, 1996. Второ допълнено изд.: 2019.]

Kovacheva 2016: Kovacheva, Adriana. On Translator’s Paths. Polish Poetry in Bulgaria in 1956–1989. Krakow: Pasaze, 2016. [In Polish: Kovacheva, Adriana. Ścieżkami tłumacza. Poezja polska w Bułgarii w latach 1956–1989. Kraków: Pasaże, 2016.]

Kovacheva 2020: Kovacheva, Adriana. „Poet’s Faces and Palm.” In Ivanova, Tsenka et al., eds. Dialogical Spaces: 372–383. Veliko Tarnovo: Faber, 2020. [In Bulgarian: Ковачева, Адриана. „Лицата и дланта на поета.“ В: Иванова, Ценка и кол., ред. Диалогични пространства: 372–383. Велико Търново: Фабер, 2020.]

Kulawik 1994: Kulawik, Adam. Poetics. Introduction to the Theory of the Literary Work. Krakow: Antykwa, 1994. [In Polish: Kulawik, Adam. Poetyka. Wstęp do teorii dzieła literackiego. Kraków: Antykwa, 1994.]

Levy 1974: Levy, Jiri. The Art of Translation. Moskva: Progress, 1974. [In Russian: Левы, Иржи. Искусство перевода. Москва: Прогресс, 1974.]

Likomanova 2006: Likomanova, Iskra. Translation from Slavic to Slavic Language. Linguistic Approach to Literature. Sofia University Press, 2006. [In Bulgarian: Ликоманова, Искра. Славяно-славянският превод. Лингвистичен подход към художествения текст. София: УИ Св. Климент Охридски, 2006.]

Lyubenov 1970: Lyubenov, Lyuben. The Rhyme and the Craftsmanship in Poetry. Sofia: Balgarski pisatel, 1970. [In Bulgarian: Любенов, Любен. Римата и стихотворното майсторство. София: Български писател, 1970.]

Lyubenov 2001: Lyubenov, Lyuben. “Typical Technics in Translating the Rhymes in Poetry Translation.” In Hristov, Paisiy & Shopova, Mariana, eds. Recreation III: 45–78. Veliko Tarnovo: St. Cyril and St. Methodius University Press, 2001. [In Bulgarian: Любенов Любен. „Типични римни похвати на стихотворния превод.“ В: Христов, Паисий & Шопова, Мариана, ред. Пресътворение III: 45–78. Велико Търново: УИ Св. св. Кирил и Методий, 2001.]

Markov & Popivanov 1984: Markov, Georgi & Popivanov, Ivan. Literary Theory. Sofia: Nauka i izkustvo, 1984. [In Bulgarian: Марков, Георги & Попиванов, Иван. Литературна теория. София: Наука и изкуство, 1984.]

Pszczolowska 1972: Pszczolowska, Lucylla. Rhyme. Wroclaw, Warszawa, Krakow, Gdansk: The Institute of Literary Research of the Polish Academy of Sciences Press, 1972. [In Polish: Pszczołowska, Lucylla. Rym. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, 1972.]

Pszczolowska 1997: Pszczolowska, Lucylla. History of the Polish Verse. Wroclaw: Leopoldinum Press, 1997. [In Polish: Pszczołowska, Lucyla. Wiersz polski. Zarys historyczny. Wrocław: Wydawnictwo Leopoldinum, 1997.]

Pszczolowska 2002: Pszczolowska, Lucylla. Verse, style, poetics. Krakow: Universitas. [In Polish: Pszczołowska, Lucylla. Wiersz, styl, poetyka. Kraków: Universitas, 2002.]

Stefanov 2014: Stefanov, Parvan. Polish Poetry. A Collection Translated by Parvan Stefanov. Sofia University Press, 2014. [In Bulgarian: Стефанов, Първан. Полска поезия. Антология в превод на Първан Стефанов. София: УИ Св. Климент Охридски, 2014.]

Stoyneva & Dimitrova & Karadachka-Simeonova 2020: Stoyneva, Evelina & Dimitrova, Maya & Karadachka-Simeonova, Yulia. Polish Authors Translated into Bulgarian. Bibliographic Index 2009–2020. Sofia: St. St. Cyril and Methodius National Library, 2020. [In Bulgarian: Стойнева, Евелина & Димитрова, Мая & Карадачка-Симеонова, Юлия. Полски автори, преведени на български език. Библиографски указател 2009–2020. София: НБКМ, 2020.]

Teofilov 1981: Teofilov, Ivan, ed. Calendar Sheet. Four Polish Poets. Sofia: Narodna kultura, 1981. [In Bulgarian: Теофилов, Иван, съст. Лист от календара. Четирима полски поети. София: Народна култура, 1981.]

Yanakieva & Panayotova & Yanachkova & Pishuteva 2009: Yanakieva, Elena & Panayotova, Boyka & Yanachkova, Rositsa & Pishuteva, Mariya. Polish Authors Translated into Bulgarian. Bibliographic Index 1894–2008. Sofia: St. St. Cyril and Methodius National Library, 2009. [In Bulgarian: Янакиева, Елена & Панайотова, Бойка & Яначкова, Росица & Пишутева, Мария. Полски автори, преведени на български език 1894–2008. Библиографски указател. София: Национална библиотека Св. св. Кирил и Методий, 2009.]

Zlatanov 2002: Zlatanov, Blagovest. Intention and Sense of the Poetic Text. Sofia: Grazhdansko druzhestvo Kritika, 2002. [In Bulgarian: Златанов, Благовест. Интенция и смисъл на стиховия текст. София: Гражданско дружество Критика, 2002.]

|CMP|

Article submitted / Zgłoszony do Redakcji: 20.05.2023 | Reviews completed / Proces recenzyjny zakończony: 15.10.2023 | Accepted for publication / Przyjęty do publikacji: 01.11.2023 | Screened with iThenticate




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/zcm.2023.12.182-194
Date of publication: 2023-12-15 13:41:17
Date of submission: 2023-12-14 14:21:56


Statistics


Total abstract view - 152
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Bulgarian) - 44

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2023 Steliana Aleksandrova

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.