Aparat pojęciowy w badaniach nad mediacją (uwagi na marginesie pojęcia gotowości mediacyjnej)

Andrzej Korybski

Streszczenie w języku polskim


Dotychczasowy stan badań nad mediacją jest rezultatem aktywności naukowej licznej grupy naukowców reprezentujących różnorodne nauki społeczne. Jest on bardzo zróżnicowany zarówno co do przyjętych założeń i metodologii, jak i szczegółowych kwestii badawczych oraz zastosowanego aparatu pojęciowego. Rodzi to pytanie o potrzebę i możliwości efektywnej komunikacji w zróżnicowanej społeczności naukowej zainteresowanej badaniami nad mediacją. Efektywność tej komunikacji wymaga ukształtowania wyjściowej bazy terminologicznej obejmującej grupę kluczowych terminów, których znaczenie (przynajmniej co do cech konstytutywnych zjawisk i procesów określonych tymi terminami) zostało zaakceptowane w społeczności prowadzącej badania nad mediacją. Wymaga również podjęcia analizy pojęciowej dotyczącej terminów charakterystycznych dla poszczególnych nauk społecznych – co do celowości ich wprowadzenia do ogólnej siatki pojęciowej, a tym samym umożliwienia korzystania z dorobku takich nauk przez przedstawicieli innych dyscyplin naukowych. Takie jest też zadanie badawcze podjęte w artykule w odniesieniu do terminu „gotowość mediacyjna, wprowadzonego w celu dokładniejszej analizy psychicznej gotowości stron do podjęcia mediacji oraz gotowości akceptacji ugody mediacyjnej. Analiza pojęciowa gotowości mediacyjnej jest punktem wyjścia do sformułowania tez dotyczących kształtowania aparatu pojęciowego umożliwiającego interdyscyplinarność badań nad mediacją i wzajemną komunikację badaczy w środowisku naukowym zainteresowanym mediacją.


Słowa kluczowe


aparat pojęciowy/ siatka pojęciowa; analiza pojęciowa; mediacja; gotowość mediacyjna;

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Barrett J.T., Barrett J.P., A History of Alternative Dispute Resolution: the Story of Political, Cultural, and Social Movement, San Francisco 2004.

Beck C.J.A., Frost L.E., Defining a Threshold for Client Competence to Participate in Divorce Mediation, „Psychology, Public Policy, and Law” 2007, vol. 12.

Biel Ł., Jopek-Bosiacka A., Wasilewska K., Mediacje w sprawach cywilnych w Polsce – analiza terminologii polskiej i angielskiej. Lingua legis 2015. www.doi.org/10.32612/uw.25434357.2015.23.

Brinkert R., State of Knowledge: Conflict coaching theory, application, and research, „Conflict Resolution Quarterly” 2016, vol. 33.

Brożek A., Analiza i konstrukcja. O metodach badania pojęć w Szkole Lwowsko-Warszawskiej, Kraków 2020.

Condell M., Capacity to Mediate and the Human Right to Self Determination: The Mediator’s

Responsibility!, „The Journal of Mediation and Applied Conflict Analysis” 2015, vol. 2, no. 1.

Deutsch M., Coleman P.T., The Handbook of Conflict Resolution: Theory and Practice, Jossey-Bass Publishers, San Francisco 2000.

Fuhr J., Mediation Readiness, „Family Court Review. An Interdisciplinary Journal” 1989, vol. 27, no. 2.

Haynes J.M., Matching Readiness and Willingness to the Mediator’s Strategies, „Negotiation Journal” 1985, no. 1.

Haynes J.M., Haynes G.L., Sung Fon L., Mediation: Positive Conflict Management, State University of New York 2004.

Hellman J., The Occurrence of Mediation: A Critical Evaluation of the Current Debate, „International Studies Review” 2012, vol. 14.

Hullman G.A., Kwiatkowski M.J., Social Constructions of Conflict and Mediation as Factors in Mediation Program Decisions, „Conflict Resolution Quarterly” 2021, vol. 39, no. 3.

Kłos P., Poufność mediacji – analiza teoretycznoprawna, Lublin 2021.

Korybski A., Alternatywne rozwiązywanie sporów w USA. Studium teoretycznoprawne, Lublin 1993.

Nowak S., Metodologia badań społecznych, Warszawa 1985.

Płeszka K., Czapska J., Araszkiewicz M., Pękala M., Mediacja. Teoria, normy, praktyka, Warszawa 2017.

Płudowska M., Sękowski A., Psychologiczne kompetencje mediatorów. Wybrane aspekty twórczego myślenia w procesie wspomaganego rozwiązywania konfliktów, „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej” 2025, nr 1(42).

Rogozińska A., Praktyczne aspekty zawodu mediatora. Poradnik, Warszawa 2019.

Rogula C., Zemke-Górecka A. (red.), Mediacja w praktyce mediatora i pełnomocnika, Warszawa 2021.

Zartman I.W., Mediation Roles for Large Small Countries, „Canadian Foreign Policy Journal” 2013, vol. 19, no. 1.

Zienkiewicz A., Objectives of Mediation and Selection and Implementation of Mediation Strategies and Techniques by Mediators in Civil Disputes – Study Report (Part II – Survey Questionaires), „Studia Iuridica Lublinensia” 2022, t. 31, nr 1.

Zienkiewicz A., Objectives of Mediation and Selection and Implementation Strategies and Techniques by Mediators in Civil Disputes – Study Report (Part III – Interviews), „Studia Iuridica Lublinensia” 2023, t. 32, nr 2.

Zienkiewicz A., Holizm prawniczy z perspektywy Comprehensive Law Movement, Warszawa 2018.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/adr.2025.1.85-100
Data publikacji: 2025-12-15 11:34:10
Data złożenia artykułu: 2025-08-08 09:45:02


Statystyki


Widoczność abstraktów - 0
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2025 Andrzej Korybski

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.