Mediacja a mobbing. W jaki sposób mediacja może być wykorzystywana w sprawach związanych z prawem pracy i jak efektywnie o niej nauczać?

Karolina Kosieradzka

Streszczenie w języku polskim


W związku z pracami legislacyjnymi, mającymi na celu zmianę definicji mobbingu oraz badaniami, których wyniki wskazują, że zachowania mobbingowe w miejscach pracy doświadcza znacząca liczba osób, zwłaszcza młodych, którzy zbierają swoje pierwsze doświadczenia zawodowe, autorka opracowania stawia pytanie:  jakie mechanizmy mogą efektywnie edukować, przeciwdziałać i odpowiadać na nieetyczne zjawiska takich jak mobbing w sprawach prawa pracy? Autorka dokonuje analizy przedmiotowego zagadnienia, formułując tezę, że mediacja jest odpowiednią instytucją prawną do rozwiązywania problemu mobbingu i powinna być w większym stopniu stosowana w przedmiotowych sprawach, a także symultanicznie promowana w edukacji, w tym m.in. w ramach klinicznego nauczaniu prawa. Celem przedmiotowego wywodu jest analiza mediacji w sprawach mobbingu, jej stosowania, charakteru prawnego i społecznego, a także rozważenie jej szerszego rozpowszechniania w ramach edukacji na uczelniach wyższych. Artykuł skupia się zwłaszcza na sytuacji osób zbierających pierwsze doświadczenia zawodowe i na tej podstawie zawiera postulat wprowadzenia nowych rozwiązań do edukacji uniwersyteckiej.  Rozważania uwzględniają płaszczyzny praktyki stosowania prawa, a także prawnosocjologiczną. W przedmiotowym artykule zasięg badań skupiony jest na Polsce, lecz pojawiają się także aspekty porównawcze. Metodologia badawcza opiera się na metodzie badań niereaktywnych, polegającej na analizie treści i istniejących informacji takich jak studia literatury, odnoszącej się do obszaru badawczego oraz oficjalnych danych statystycznych.


Słowa kluczowe


mediacja; prawo pracy; mobbing; edukacja; kliniczne nauczanie prawa.

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


BIBLIOGRAFIA

LITERATURA

Alexander, N., The mediation metamodel: Understanding practice, 2008, Cambridge Journal of Conflict Studies.

Bollen, K., Euwema, M., & Van Gerven, E., Workplace mediation: Contextual factors and effectiveness, Journal of Organizational Behavior, 37(1), 2016.

Bollen i in., Advancing Workplace Mediation Through Integration of Theory and Practice, 2016.

Chmielewski M., Ronowicz R., Czubasiewicz, H., Mediacja jako narzędzie rozwiązywania konfliktów w opiniach pracowników.

Einarsen S., Hoel H., Zapf D., & Cooper, C., Bullying and Harassment in the Workplace: Developments in Theory, Research, and Practice. CRC Press, 2020.

Fundacja Uniwersyteckich Poradni Prawnych, Studencka Poradnia Prawna. Idea, Organizacja, Metodologia, Wydawnictwo C.H. Beck.

Hołtys, B., Kryminologia, Wydanie X, Warszawa 2009.

Merecz D., Mościcka A., Drabek M., Mobbing w środowisku pracy. Charakterystyka zjawiska, jego konsekwencje, aspekty prawne i sposoby przeciwdziałania, Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera w Łodzi, Łódź 2005.

Sieklicka M., Mediacja w sprawach o mobbing i jej konsekwencje w sferze prawno-psychologicznej, MoPr 2023, Nr 1.

Teague P., Roche W., Currie D., Gormley T., Alternative Dispute Resolution in Ireland and the US model, Industrial Relations Journal, 50(5).

Van Gramberg B., Managing Workplace Conflict: Alternative Dispute Resolution in Australia. Federation Press, 2006.

AKTY PRAWNE

Fair Work Amendment Act 2013.

Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 2024 poz. 1568 t.j.).

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. 2025 poz. 277 t.j.).

Ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich (Dz.U.2018.1244 t.j.

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U.2024.1061 t.j. ze zm.), Art. 734-751.

ORZECZNICTWO

Wyrok SN z dnia 11 lutego 2014 r., I PK 165/13

INNE

Antal i Dobra Fundacja, Raport Mobbing w miejscu pracy.

Business Insider, Mobbing trudno udowodnić przed sądem. Zdaniem prawników pomogłoby jedno "lub" w przepisach, 2022 dostęp: 21.03.2025 r.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Polska z najniższym bezrobociem dostęp: 13.03.2025 r.

Pismo Głównego Inspektoratu Pracy GNP/426/4560-364/07/PE, Stanowisko Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy w sprawie szkolenia bhp.

Raport pt. „Młodzi Polacy w szponach mobbingu”, autorstwa UCE RESEARCH i platformy ePsycholodzy.pl.

Stanecki M., cyt. za Nadrowski Paweł, Zmiany w przepisach o mobbingu. "Szef już nie krzyczy, niciska inaczej", Onet, 2025

dostęp 13.03.2025 r.

Trading Economics, Poland Employment Rate dostęp: 13.03.2025 r.

Uzasadnienie projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy, numer wykazu UD183, 20 stycznia 2025 r., dostęp:15.03.2025 r.

Wniosek Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poprawy i egzekwowania warunków pracy stażystów oraz zwalczania zwykłych stosunków pracy ukrytych pod postacią staży, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52024PC0132.

Wydział Statystycznej Informacji Zarządczej Departament Strategii i Funduszy Europejskich Ministerstwo Sprawiedliwości, Postępowanie mediacyjne w świetle danych statystycznych. Sądy rejonowe i okręgowe w latach 2006-2023, Warszawa 2024.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/adr.2024.1.39-54
Data publikacji: 2025-09-15 15:10:15
Data złożenia artykułu: 2025-03-23 05:10:40


Statystyki


Widoczność abstraktów - 0
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2025 Karolina Kosieradzka

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.