Introduction of the Prose for Young Readers to the World of Modernist Conventions (in Wonderful Tales by Adolf Dygasiński)

Magdalena Niekra

Abstract


Adolf Dygasiński is a writer who can be called a witness of the transformation that began in literature at the end of the 19th century. His work, for most part, was connected with positivism, and it is described as such by the critics. But the fantastic prose addressed to young readers that he created clearly departs from this scheme. Wonderful Tales are examples of positivist trends that are broken by the conventions of modernism. Their author is recognized as a pioneer because the literature for children and young people had not yet been dominated by the new aesthetics and ideals that began to inspire both artists and the consumers of art in the 1890s. The analysis of various fairy tales written by Dygasiński and published in a book of poems departs from the existing conventions. This is expressed in the changes of the hero’s personality, partial transformation of the structure of the tales and the world presented, as well as the revaluation of certain ideas. Wonderful Tales are, therefore, a valuable source of knowledge about the crystallization of the phenomena that have become representative for modernist literature.


Keywords


tale; modernism; positivism; prose

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Czabanowska-Wróbel A., Baśń w literaturze Młodej Polski, Kraków 1996.

Dittes F., Ogólne zasady pedagogiki dotyczące wykształcenia umysłu, uczuć, moralności i religijności, z niemieckiego dzieła dra Fryd. Dittesa po polsku oprac. A. Dygasiński, Warszawa 1883.

Dygasińska-Wolertowa Z., Ze wspomnień o ojcu, [w:] A. Dygasiński, Listy, wstęp J.Z. Jakubowski, komentarze bibliograficzne A. Górski, przygot. tekstów i red. T. Nuckowski, Wrocław 1972, s. 833–906.

Dygasiński A., Bajka, [w:] Encyklopedia wychowawcza, red. J. Lubomirski [et al.], t. I, Warszawa 1881.

Dygasiński A., Cudowne bajki, Warszawa 1984.

Dygasiński A., Jak się uczyć i jak uczyć innych, Warszawa 1889.

Dygasiński A., Listy, wstęp J.Z. Jakubowski, komentarze bibliograficzne A. Górski, przygot. tekstów i red. T. Nuckowski, Wrocław 1972.

Grodzki B., Leśmianowska baśń nowoczesna. O „Przygodach Sindbada Żeglarza” Bolesława Leśmiana, Lublin 2012.

Kwiatkowski J., Od katastrofizmu solarnego do synów słońca, [w:] Młodopolski świat wyobraźni. Studia i eseje, red. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków 1977, s. 231–325.

Leszczyński G., Młodopolska lekcja fantazji. O przełomie antypozytywistycznym w literaturze fantastycznej dla dzieci i młodzieży, Warszawa 1990.

Radowska-Lisak M., Bajki zwierzęce Adolfa Dygasińskiego, [w:] Bajka zwierzęca w tradycji ludowej i literackiej, red. A. Mianecki, V. Wróblewska, Toruń 2011, s. 219–230.

Radowska-Lisak M., „Czytanie słuchem”. O specyfice odbioru tekstów z pogranicza literatury i oralności (na przykładzie prozy Adolfa Dygasińskiego), [w:] Czytanie, czytelnictwo, czytelnik, red. A. Żbikowska-Migoń, przy współudziale A. Łuszpak, Wrocław 2011, s. 57–71.

Radowska-Lisak M., Mniej cudowna bajka. O cudowności „Beldonka” Adolfa Dygasińskiego, „Litteraria Copernicana” 2009, nr 2, s. 69–87.

Skała A., Adolf Dygasiński – niepoprawny pozytywista. Między tradycją a nowoczesnością, Lublin 2013.

Socha J., „Cudowne bajki” Adolfa Dygasińskiego, Łódź 2012.

Sztachelska J., Od Darwina do mitu. Rzecz o Adolfie Dygasińskim, „Litteraria Copernicana” 2009, nr 2, s. 20–41.

Witosz B., Kobieta w literaturze. Tekstowe wizualizacje. Od fin de siècle’u do końca XX wieku, Katowice 2001.

Wróblewska V., Przemiany gatunkowe polskiej baśni literackiej XIX i XX wieku, Toruń 2003.

Wyka K., Wstępne objawy uczuciowości modernistycznej, [w:] Idem, Młoda Polska, t. I, Kraków 1977, s. 58–116.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ah.2015.6.149
Date of publication: 2016-06-22 08:40:11
Date of submission: 2016-06-17 11:07:52


Statistics


Total abstract view - 1256
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 561

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2016 Magdalena Niekra

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.