Is Andrzej Duda the President of Poland? Legality of Presidential Elections in Poland in 2020 – Chosen Aspects

Jakub Zieliński

Abstract


The article presents results of a legal analysis of the most important actions aimed at holding presidential elections in Poland of 2020. The results show that although the May elections were legal, the June-July elections were carried out with no valid legal basis. At the end of the article theoretical political conclusions are drawn. One of them is that according to Georg Jellinek’s theory of the state the Polish Republic may not exist anymore.


Keywords


elections; president of Poland; SARS-CoV-2 pandemic

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Źródła

Druk senacki nr 885 Senatu RP X kadencji, https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatekspertyzy/6633/plik/885o.pdf [dostęp: 2.01.2023].

Druk senacki nr 99 Senatu RP X kadencji, http://www.sn.pl/aktualnosci/SiteAssets/Lists/Wydarzenia/AllItems/2020.04.27%20-%20PP%20I-0131-1416-20%20%20Uwagi%20SN%20do%20specustawy%20wyborczej%20-%20druk%20senacki%20nr%2099.pdf [dostęp: 4.01.2023].

„Dziennik Ustaw” 1952, nr 33, poz. 232, „Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalona przez Sejm Ustawodawczy w dniu 22 lipca 1952 r.”.

„Dziennik Ustaw” 1997, nr 78, poz. 483, „Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.”.

„Dziennik Ustaw” 2000, nr 50, poz. 600, „Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 czerwca 2000 r. sygn. akt P. 3/2000”.

„Dziennik Ustaw” 2006, nr 202, poz. 1493, „Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 listopada 2006 r. sygn. akt K 31/06”.

„Dziennik Ustaw” 2008, nr 122, poz. 797, „Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 czerwca 2008 r. sygn. akt K 51/07”.

„Dziennik Ustaw” 2008, nr 234, poz. 1570, „Ustawa z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi”.

„Dziennik Ustaw” 2019, poz. 684, „Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Kodeks wyborczy”.

„Dziennik Ustaw” 2020, poz. 1319, „Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Kodeks wyborczy”.

„Dziennik Ustaw” 2020, poz. 184, „Postanowienie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 5 lutego 2020 r. w sprawie zarządzenia wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej”.

„Dziennik Ustaw” 2020, poz. 374, „Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych”.

„Dziennik Ustaw” 2020, poz. 433, „Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego”.

„Dziennik Ustaw” 2020, poz. 490, „Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego”.

„Dziennik Ustaw” 2020, poz. 491, „Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii”.

„Dziennik Ustaw” 2020, poz. 568, „Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw”.

„Dziennik Ustaw” 2020, poz. 695, „Ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2”.

„Dziennik Ustaw” 2020, poz. 827, „Ustawa z dnia 6 kwietnia 2020 r. o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r.”.

„Dziennik Ustaw” 2020, poz. 828, „Rozporządzenie Ministra Aktywów Państwowych z dnia 9 maja 2020 r. w sprawie przekazania spisu wyborców gminnej obwodowej komisji wyborczej oraz operatorowi wyznaczonemu w związku z przeprowadzeniem wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r.”.

„Dziennik Ustaw” 2020, poz. 967, „Uchwała nr 129/2020 Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 10 maja 2020 r. w sprawie stwierdzenia braku możliwości głosowania na kandydatów w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej”.

„Dziennik Ustaw” 2020, poz. 979, „Ustawa z dnia 2 czerwca 2020 r. o szczególnych zasadach organizacji wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. z możliwością głosowania korespondencyjnego”.

„Dziennik Ustaw” 2020, poz. 988, „Postanowienie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 3 czerwca 2020 r. w sprawie zarządzenia wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej”.

Kodeks dobrej praktyki w sprawach wyborczych Komisji Weneckiej, https://rm.coe.int/090000168092af01 [dostęp: 21.02.2023].

„Monitor Polski” 2021, poz. 483, „Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r. – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej”.

Strona Prokuratury Krajowej, https://pk.gov.pl/wp-content/uploads/2015/12/984681312a4b9e33e0bb47774054cc8b.pdf, „Stanowisko Prokuratora Generalnego PG VIII TK 135/15 (K 36/15)” [dostęp: 4.01.2023].

Strona internetowa Ministerstwa Zdrowia, https://www.gov.pl/web/zdrowie/pierwszy-przypadek-koronawirusa-w-polsce, „Pierwszy przypadek koronawirusa w Polsce” [dostęp: 4.01.2023].

Strona internetowa PKW, https://pkw.gov.pl/uploaded_files/1586463022_wykaz-kandydatow.pdf, „Wykaz zgłoszonych kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (według kolejności zgłoszeń)” [dostęp: 13.03.2023].

Strona internetowa PKW, https://pkw.gov.pl/aktualnosci/wyjasnienia-stanowiska-komunikaty/komunikat-panstwowej-komisji-wyborczej-z-dnia-7-maja-2020-roku, „Komunikat Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 7 maja 2020 roku” [dostęp: 2.01.2023].

Strona internetowa Sądu Najwyższego, http://www.sn.pl/aktualnosci/SitePages/komunikaty_o_sprawach.aspx?ItemSID=389-b6b3e804-2752-4c7d-bcb4-7586782a1315&ListName=Komunikaty_o_sprawach, „Sąd Najwyższy stwierdził ważność wyboru Andrzeja Sebastiana Dudy na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej” [dostęp: 14.03.2023].

Strona internetowa Sądu Najwyższego, http://www.sn.pl/informacjepraktyczne/SitePages/Lista_sedziow_SN.aspx, „Informacja o pierwszych i kolejnych powołaniach sędziów Sądu Najwyższego na podstawie art. 88b ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych w związku z art. 10 § 1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym” [dostęp: 15.03.2023].

Strona internetowa Sejmu RP, https://orka.sejm.gov.pl/Glos9.nsf/nazwa/62_26/$file/62_26_20220929_154548.pdf, „Głosowanie nr 26 na 62. posiedzeniu Sejmu” [dostęp: 29.03.2023].

Strona internetowa Sejmu, https://orka.sejm.gov.pl/Glos9.nsf/nazwa/65_69/$file/65_69_20221104_183554.pdf, [dostęp: 29.03.2023].

Strona internetowa Sejmu RP, https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=330, „Rządowy projekt ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2” [dostęp: 24.02.2023].

Strona internetowa TVN24, https://konkret24.tvn24.pl/polityka/glosowanie-korespondencyjne-kalendarium-zmian-w-polskim-prawie-ra1012661, „Głosowanie korespondencyjne: kalendarium zmian w polskim prawie” [dostęp: 15.03.2023].

Wielki słownik języka polskiego PAN, https://wsjp.pl/haslo/podglad/7486/nowelizacja/3843545/uchwalenie-ustawy, „Nowelizacja” [dostęp: 14.02.2023].

Literatura

Baran K., Burek W., Gibek M., Wpływ Covid-19 na społeczeństwo i prawo. Wybrane aspekty polskich i europejskich regulacji prawnych, „Rocznik Administracji Publicznej”, 2020, nr 6.

Brzeziński M., Równość wyborów na przykładzie Polski oraz niektórych krajów Ameryki Południowej, https://repozytorium.uni.wroc.pl/Content/89813/PDF/02_1_M_Brzezinski_Rownosc_wyborow_na_przykladzie_Polski.pdf [dostęp: 1.04.2023].

Dobrowolski M., Wybory prezydenckie w czasie pandemii, „Przegląd Sejmowy”, 2022, nr 6(173).

Dudek D., Ekspertyza prawna w sprawie Uchwały nr 129/2020 Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 10 maja 2020 r., „Przegląd Sejmowy”, 2021, nr 2(163).

Flis J., Ciszewski W., Nieudane samobójstwo polityczne – ustawa o powszechnym głosowaniu korespondencyjnym w wyborach prezydenckich 2020, „Studia Socjologiczno-polityczne. Seria nowa”, 2020, nr 1(12).

Glajcar R., Demokratyczny reżim polityczny. Relacje między legislatywą i egzekutywą w III Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2015.

Grabowski A., Domniemanie konstytucyjności to nie domniemanie obowiązywania, http://konstytucyjny.pl/domniemanie-konstytucyjnosci-to-nie-domniemanie-obowiazywania-andrzej-grabowski [dostęp: 6.02.2023].

Jakubowski P., Cisza legislacyjna – zasada prawa wyborczego w Rzeczypospolitej Polskiej, „Przegląd Sejmowy”, 2015, nr 4(129).

Jankowska K.K., Wybory (nie)demokratyczne – czy w czasach pandemii wybory mogą być demokratyczne?, [w:] Państwo i prawo w czasach COVID-19, red. K. Stępniak, Wydawnictwo Think & Make, Warszawa 2020.

Kowalczyk T., Znaczenie zasady równości prawa wyborczego w prawie polskim przed wejściem w życie Kodeksu wyborczego, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego”, 2013, nr 2(14).

Matczak M., Dlaczego w Polsce nie obowiązuje już tradycyjne domniemanie konstytucyjności, https://marcinmatczak.pl/2018/07/08/dlaczego-w-polsce-nie-obowiazuje-juz-tradycyjne-domniemanie-konstytucyjnosci [dostęp: 6.02.2023].

Rakowska-Trela A., Niegłosowanie: kradzież czy wybór?, http://konstytucyjny.pl/anna-rakowska-trela-nieglosowanie-kradziez-czy-wybor [dostęp: 23.02.2023].

Rakowska-Trela A., Wybory 10 maja złamią konstytucję i kodeks wyborczy, https://konstytucyjny.pl/anna-rakowska-trela-wybory-10-maja-zlamia-konstytucje-i-kodeks-wyborczy [dostęp: 21.02.2023].

Raźny M., Ciągłość władzy państwowej w razie nieprzeprowadzenia wyborów przed upływem kadencji Prezydenta RP, [w:] Państwo i prawo w czasach COVID-19, red. K. Stępniak, Wydawnictwo Think & Make, Warszawa 2020.

Suska M., Zasada kadencyjności organów jednostek samorządu terytorialnego, „Studia Politologiczne”, 2021, t. 59.

Strzymiński M., Uwagi na temat organizacji powszechnego głosowania korespondencyjnego w czasie trwania stanu epidemii, „TEKA of Political Science and International Relations”, 2021, t. 16, nr 1.

Tatarczyk D., Wojtasik W., The Incumbency Advantage during the COVID-19 Pandemic: Examining the 2020 Polish Presidential Election, “East European Politics and Societies”, 0(0).

Turek R., Poszanowanie praw człowieka i obywatela w czasie pandemii COVID-19 na gruncie Konstytucji RP, [w:] Państwo i prawo w czasach COVID-19, red. K. Stępniak, Wydawnictwo Think & Make, Warszawa 2020.

Uziębło P., Jak nie stanowić prawa, czyli uwagi na marginesie procesu uchwalania ustawy z 6.04.2020 r. o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2020 r., „E-Palestra”, 2020.

Uziębło P., Nowelizacje regulaminu Sejmu w czasie pandemii w 2020 roku. Zapewnienie efektywności działania izby czy próba ograniczenia praw opozycji?, „Acta Iuris Stetinensis”, 2021, t. 34.

Węglińska J., Zasada ochrony zaufania obywateli do państwa i do stanowionego przez nie prawa jako dyrektywa poprawnej legislacji, „Prawo w Działaniu”, 2020, t. 42.

Zieliński E., Nauka o państwie i polityce, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 1999.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/bc.2024.9.169-191
Date of publication: 2024-09-26 12:58:21
Date of submission: 2023-10-10 16:13:42


Statistics


Total abstract view - 964
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 123

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2024 Jakub Zieliński

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.