Wydobywanie kopaliny poza obszarem górniczym określonym w koncesji jako przesłanka ustalenia opłaty podwyższonej z art. 140 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze – glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 lutego 2025 r., II GSK 1542/21

Grzegorz Lubeńczuk

Streszczenie w języku polskim


Przedmiotem glosy jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 lutego 2025 r. (II GSK 1542/21), w którym Sąd odszedł od dotychczasowej linii orzeczniczej uznającej wydobywanie kopaliny poza określonym w koncesji obszarem górniczym za działalność wykonywaną z rażącym naruszeniem warunków określonych w koncesji, której skutkiem powinno być ustalenie opłaty dodatkowej. Uznał on, że jest to działalność wykonywana bez wymaganej koncesji, która powinna skutkować ustaleniem opłaty podwyższonej. Glosa ma charakter aprobujący. Podejście zaproponowane w glosowanym wyroku w większym stopniu uwzględnia istotę koncesji na wydobywanie kopaliny ze złoża jako aktu przyznającego uprawnienie do wykonywania tej działalności tylko w przestrzeni wyznaczonej przez granice obszaru górniczego. Bardziej odpowiada ono też przyjętej przez ustawodawcę konstrukcji odpowiedzialności za naruszenie zasad wykonywania tej działalności. Utrwalenie tego podejścia może mieć istotne znaczenie dla praktyki, gdyż stosowanie opłaty podwyższonej, która z uwagi na sposób obliczania, niejako z samej natury, jest wyższa od opłaty dodatkowej, która byłaby ustalona w analogicznej sytuacji, będzie skutkowało faktycznym „zaostrzeniem” odpowiedzialności za wydobywanie kopaliny poza określonym w koncesji obszarem górniczym.


Słowa kluczowe


wydobywanie kopalin; koncesja; opłata podwyższona; opłata dodatkowa; wydobywanie bez koncesji; naruszenie warunków koncesji

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Literatura

Karpus K., Komentarz do art. 139 [w:] Prawo geologiczne i górnicze. Komentarz, red. B. Rakoczy, Warszawa 2015.

Kohutek K., Komentarz do art. 46 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej [w:] M. Brożyna, M. Chudzik, K. Kohutek, J. Molis, S. Szuster, Swoboda działalności gospodarczej. Komentarz, LEX/el. 2005.

Lipiński A., Interpretacyjne problemy prawa geologicznego i górniczego – tzw. „połowy bursztynu”, „Studia Prawnicze KUL” 2018, nr 2.

Lipiński A., Z problematyki nielegalnego wydobywania kopalin [w:] Prawne aspekty gospodarowania zasobami. Korzystanie z zasobów środowiska, red. B. Rakoczy, M. Szalewska, K. Karpus, Toruń 2014.

Przeszło E., Wolska H., Koncesje w prawie geologicznym i górniczym, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2019, nr 6(852).

Radecki G., Increased and additional fees governed bythe Geological and Mining Lawas examples of administrative pecuniary penalties, „Prawne Problemy Górnictwa i Ochrony Środowiska” 2021, nr 2.

Schwarz H., Prawo geologiczne i górnicze, t. II: Komentarz, wyd. 1, 2016.

Szalewska M., Opłaty sankcyjne [w:] Wybrane problemy prawa geologicznego i górniczego, red. B. Rakoczy, Warszawa 2016.

Wołoszyn-Cichocka A., Ewolucja polskich regulacji prawnych w zakresie koncesjonowania działalności gospodarczej, „Przegląd Prawa Administracyjnego” 2019, nr 2.

Akty prawne

Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. 1994, nr 27, poz. 96 ze zm.).

Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (t.j. Dz.U. 2024, poz. 1290 ze zm.).

Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. 2024, poz. 236 ze zm.).

Orzecznictwo

Wyrok NSA z dnia 9 sierpnia 2012 r., II GSK 1100/11, LEX nr 1387052.

Wyrok NSA z dnia 9 lutego 2016 r., II GSK 2230/14, LEX nr 1982646.

Wyrok NSA z dnia 13 maja 2016 r., II GSK 2940/14, LEX nr 2207359.

Wyrok NSA z dnia 9 stycznia 2019 r., II GSK 4714/16, LEX nr 2619127.

Wyrok NSA z dnia 13 czerwca 2023 r., II GSK 292/20, LEX nr 3582007.

Wyrok NSA z dnia 5 września 2023 r., II GSK 638/20, LEX nr 3622801.

Wyrok NSA z dnia 12 lutego 2025 r., II GSK 1542/21, LEX nr 3839771.

Inne

Rządowy projekt ustawy – Prawo geologiczne i górnicze z dnia 16 grudnia 2008 r., Sejm RP VI kadencji, druk nr 1696.

Rządowy projekt ustawy – Prawo przedsiębiorców z dnia 21 listopada 2017 r., Sejm RP VIII kadencji, druk nr 2051.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/glosa.2025.3.17-28
Data publikacji: 2025-10-13 15:16:30
Data złożenia artykułu: 2025-08-06 11:51:43


Statystyki


Widoczność abstraktów - 0
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2025 Glosa. Prawo Gospodarcze w Orzeczeniach i Komentarzach

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.