Persuading to Commit or Assisting in the Testator/Decedent’s Suicide in the Context of the Grounds for Unworthiness of Inheritance

Magdalena Budyn-Kulik, Hanna Witczak

Abstract


The article contains a discussion of a criminal-law and civil-law nature in the context of the judgment of the Court of Appeal in Krakow of 20 May 2014 (I ACa 357/14, Legalis no. 1171941). Essential to settle a case of unworthiness of inheritance were the findings made in the criminal case for committing an act under Article 151 of the Polish Penal Code (PC) regarding whether the behaviour of a man who subsequently committed suicide can be considered as assisting his mother in committing suicide. The crucial issue here was the analysis of the mental state of the “perpetrator” and his motivation in the context of the implementation of the conditions of insanity or sanity limited to a significant extent (Article 31 §§ 1 and 2 PC). A judgment upholding an action for the man’s unworthiness of inheritance, assuming that the defendant in these proceedings assisted his mother to commit suicide, could be made only if he were able to be pleaded guilty. Otherwise, namely in the case of declaration of his insanity at the time of committing the act, it would be pointless for the civil court to assess the crime of assisting suicide (Article 151 PC) from the point of view of its severity within the meaning of Article 928 § 1 (1) of the Polish Civil Code.


Keywords


unworthiness of inheritance; assistance in suicide; severe crime; insanity; testator

References


LITERATURE

Borysiak W., Komentarz do art. 928, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz, ed. K. Osajda, W. Borysiak, Legalis 2022.

Borysiak W. [rev.], R. Welser, Die Reform des österreichischen Erbrechts: Gutachten, Bd. II/1, Verhnadlungen des Siebzehnten Österreichischen Juristentages Manzsche Verlags- und Universitätsbuchhandlung, Wien 2009, X + 202s., “Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2011, no. 2.

Budyn-Kulik M., [in:] Prawo karne materialne, ed. M. Mozgawa, Warszawa 2021.

Budyn-Kulik M., [in:] System Prawa Karnego, vol. 10: Przestępstwa przeciwko dobrom indywidualnym, ed. J. Warylewski, Warszawa 2012.

Budyn-Kulik M., Doprowadzenie i pomoc do samobójstwa w polskim kodeksie karnym, [in:] Samobójstwo, ed. M. Mozgawa, Warszawa 2017.

Ciszewski J., Knabe J., [in:] Kodeks cywilny. Komentarz, ed. J. Ciszewski, Warszawa 2013.

Gwiazdomorski J., Prawo spadkowe, Warszawa 1959.

Haberko J., Zawłocki R., Prawnospadkowe konsekwencje popełnienia przestępstwa, “Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2014, no. 1.

Kmiecik R., Przedawnienie jako podstawa umorzenia postępowania karnego (uwagi w związku z precedensowym rozstrzygnięciem Prokuratury Generalnej), “Problemy Praworządności” 1980, no. 5.

Kokot R., [in:] Kodeks karny. Komentarz, ed. R.A. Stefański, Warszawa 2015.

Kordasiewicz B., [in:] System Prawa Prywatnego, vol. 10: Prawo spadkowe, ed. B. Kordasiewicz, Warszawa 2013.

Kosiba B., Przybyszewska W., Sołtyszewski I., Wybrane aspekty zachowań samobójczych, “Journal of Modern Science” 2017, vol. 1.

Kosonoga-Zygmunt J., Namowa i udzielenie pomocy do samobójstwa, “Prokuratura i Prawo” 2015, no. 11.

Kozaczka A., Z zagadnień niegodności dziedziczenia w polskim prawie spadkowym, [in:] Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa dla uczczenia pracy naukowej Kazimierza Przybyłowskiego, eds. W. Osuchowski, M. Sośniak, B. Walaszek, Kraków–Warszawa 1964.

Kremis J., Komentarz do art. 928, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz, eds. E. Gniewek, P. Machnikowski, Legalis 2021.

Królikowski M., [in:] Kodeks karny. Część szczególna, vol. 1: Komentarz do art. 117–221, ed. M. Królikowski, Legalis 2017.

Księżak P., Przebaczenie w polskim prawie cywilnym, “Państwo i Prawo” 2006, no. 11.

Kulik M., Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 9 grudnia 2015 r., II AKa 155/15 (LEX nr 2019905), “Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2017, no. 2.

Kuźmicka-Sulikowska J., Popełnienie przestępstwa jako przyczyna niegodności dziedziczenia w polskim prawie spadkowym, “Wrocławsko-Lwowskie Zeszyty Prawnicze” 2017, no. 8.

Manowska M., [in:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, ed. M. Manowska, Warszawa 2013.

Michalski B., Komentarz do art. 148, [in:] Kodeks karny. Część szczególna, vol. 1: Komentarz do artykułów 117–221, ed. A. Wąsek, Legalis 2010.

Michalski B., Komentarz do art. 151, [in:] Kodeks karny. Część szczególna, vol. 1: Komentarz do artykułów 117–221, ed. A. Wąsek, Legalis 2010.

Mochnacka I., Samobójstwo – teorie etiologiczne, ocena ryzyka, zasady postępowania i prewencji, “Psychiatria w Praktyce Ogólnolekarskiej” 2005, vol. 5(1).

Mozgawa M., Bachmat P., Przestępstwo namowy lub udzielenia pomocy do samobójstwa (art. 151 k.k.), “Ius Novum” 2017, n. 2.

Niedośpiał M., Glosa do wyroku SA w Gdańsku z 14.6.2001 r., I ACa 262/00, “Orzecznictwo Sądów Administracyjnych” 2006, no. 8.

Niezbecka E., [in:] Kodeks cywilny. Komentarz, vol. 4: Spadki, ed. A. Kidyba, Warszawa 2015.

Pazdan M., Komentarz do art. 928, [in:] Kodeks cywilny, vol. 2: Komentarz do art. 450–1088, ed. K. Pietrzykowski, Legalis 2021.

Piątowski J.S., [in:] System Prawa Cywilnego, vol. 4: Prawo spadkowe, ed. J.S. Piątowski, Wrocław 1986

Piątowski J.S., Witczak H., Kawałko A., [in:] System Prawa Prywatnego, vol. 10: Prawo spadkowe, ed. B. Kordasiewicz, Warszawa 2015.

Pietrzykowski J., [in:] Kodeks cywilny. Komentarz, vol. 3: Księga czwarta – Spadki. Przepisy wprowadzające Kodeks cywilny, ed. J. Pietrzykowski, Warszawa 1972.

Rodziewicz J., Prejudycjalność w postępowaniu cywilnym, Gdańsk 2000.

Skowrońska E., Przegląd orzecznictwa z zakresu prawa spadkowego (za lata 1989–1990), “Przegląd Sądowy” 1992, no. 9.

Skowrońska-Bocian E., Wierciński J., [in:] Kodeks cywilny. Komentarz, vol. 4: Spadki, ed. J. Gudowski, Warszawa 2017.

Sylwestrzak A., [in:] Kodeks cywilny. Komentarz, eds. M. Balwicka-Szczyrba, A. Sylwestrzak, Warszawa 2022.

Szaciński M., Przesłanki niegodności według prawa spadkowego zunifikowanego oraz znaczenie orzeczenia sądowego ustalającego niegodność, “Nowe Prawo” 1954, no. 12.

Szeroczyńska M., Eutanazja i wspomagane samobójstwo na świecie, Kraków 2004.

Szpunar A., Z problematyki niegodności dziedziczenia, “Nowe Prawo” 1981, no. 2.

Wąsek A., Prawnokarna problematyka samobójstwa, Warszawa 1982.

Wilkowska-Płóciennik A., Niepoczytalność i ograniczenie poczytalności jako okoliczności wpływające na stopniowanie winy, “Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2006, no. 2.

Witczak H., [in:] Kodeks cywilny. Komentarz, vol. 6: Spadki (art. 922–1087), eds. M. Habdas, M. Fras, Warszawa 2019.

Witczak H., Wyłączenie od dziedziczenia na mocy orzeczenia sądu, Warszawa 2013.

Załucki M., Wydziedziczenie w prawie polskim na tle porównawczym, Warszawa 2010.

Zoll A., [in:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz do art. 117–277 Kodeksu karnego, ed. A. Zoll, Kraków 1999.

Zoll A., [in:] Kodeks karny. Część szczególna, vol. 2: Komentarz do art. 117–211a, eds. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2017.

LEGAL ACTS

Act of 23 April 1964 – Civil Code (consolidated text, Journal of Laws 2020, items 1740, 2320; Journal of Laws 2021, items 1509, 2459).

Act of 19 April 1969 – Penal Code (Journal of Laws 1969, no. 13, item 94, as amended).

Act of 6 June 1997 – Penal Code (consolidated text, Journal of Laws 2021, items 2345, 2447).

CASE LAW

Decision of the Supreme Court of 28 February 2020, V CSK 485/19, Legalis no. 2592175.

Judgment of the Court of Appeal in Katowice of 27 September 2006, II AKa 224/06, LEX no. 261664.

Judgment of the Court of Appeal in Gdansk of 13 November 2009, II AKa 276/09, LEX no. 784247.

Judgment of the Court of Appeal in Bialystok of 10 April 2013, I ACa 23/13, LEX no. 1307390.

Judgment of the Court of Appeal in Warsaw of 24 April 2013, VI ACa 1559/12, Legalis no. 1091779.

Judgment of the Court of Appeal in Krakow of 20 May 2014, I ACa 357/14, Legalis no. 1171941.

Judgment of the Court of Appeal in Krakow of 28 November 2014, I ACa 1191/14, Legalis no. 1213264.

Judgment of the Court of Appeal in Krakow of 28 October 2016, I ACa 747/16, LEX no. 2166581.

Judgment of the Court of Appeal in Warsaw of 11 August 2017, VI ACa 1914/16, LEX no. 2490254.

Judgment of the Court of Appeal in Katowice of 21 January 2019, I ACa 576/12, Legalis.

Judgment of the Court of Appeal in Warsaw of 4 June 2019, V ACa 31/19, LEX no. 2702658.

Judgment of the Court of Appeal in Szczecin of 25 October 2019, I ACa 429/19, LEX no. 2848116.

Judgment of the Court of Appeal in Warsaw of 15 April 2021, VI ACa 783/19, Legalis no. 2618107.

Judgment of the Regional Court in Lodz of 30 March 2022, III Ca 1472/20, LEX no. 3334679.

Judgment of the Supreme Court of 10 April 1975, II KR 356/74, LEX no. 21673.

Judgment of the Supreme Court of 11 March 2003, V CKN 1871/00, LEX no. 79753.

Judgment of the Supreme Court of 23 March 2016, III CSK 80/15, Legalis no. 2024043.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2023.32.1.79-97
Date of publication: 2023-03-28 11:23:59
Date of submission: 2022-05-15 18:03:01


Statistics


Total abstract view - 675
Downloads (from 2020-06-17) - PDF - 0 PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2023 Magdalena Budyn-Kulik

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.