Rola Profesora Jana Gwiazdomorskiego w tworzeniu nowoczesnych zabezpieczeń wierzytelności w II Rzeczypospolitej
Streszczenie w języku polskim
Artykuł poświęcony jest działalności wybitnego cywilisty Profesora Jana Gwiazdomorskiego, obejmującej tworzenie nowoczesnych zabezpieczeń wierzytelności. W opracowaniu zostały omówione prace Profesora Gwiazdomorskiego z okresu dwudziestolecia międzywojennego z zakresu prawa własności jako prawa zabezpieczającego wierzytelność. Prace te przyczyniły się do rozwoju instytucji zastawu w prawodawstwie II Rzeczypospolitej. Ponadto zaprezentowany został rozwój instytucji zastawu rejestrowego w prawodawstwie II Rzeczypospolitej. Opisano również działalność Profesora w ramach Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego, w szczególności wkład w pozostawienie w Kodeksie cywilnym z 1964 r. zrębów instytucji zabezpieczeń rzeczowych, w tym zastawu (pomimo podnoszonych uwag o jego niezgodności z zasadami prawa socjalistycznego). Rozważania wieńczy opis kształtu instytucji zastawu rejestrowego we współczesnym systemie prawa. Wskazano też na rolę Profesora Gwiazdomorskiego jako swoistego łącznika najlepszych tradycji cywilistycznych II Rzeczypospolitej z cywilistyką Polski postkomunistycznej.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
LITERATURE
Gniewek E., [in:] System Prawa Prywatnego, vol. 3: Prawo rzeczowe, ed. E. Gniewek, Warszawa 2020.
Gniewek E., [in:] System Prawa Prywatnego, vol. 4: Prawo rzeczowe, ed. E. Gniewek, Warszawa 2021.
Gwiazdomorski J., Kodeks zobowiązań. Część I. Art. 1–35, Kraków 1934.
Gwiazdomorski J., Kodeks zobowiązań. Część II. Art. 36–60, Kraków 1934.
Gwiazdomorski J., Kodeks zobowiązań. Część III. Art. 61–90, Kraków 1934.
Gwiazdomorski J., Nowoczesne sposoby zabezpieczania kredytu. Własność jako prawo zabezpieczające. Wykład wygłoszony dn. 14 października 1931 r. w cyklu powszechnych wykładów wyższego studium handlowego w Krakowie pod tytułem „Wskazania dotyczące poprawy współczesnej sytuacji gospodarczej”, Kraków 1932.
Gwiazdomorski J., Przejęcie długu, Kraków 1927.
Gwiazdomorski J., W kwestii przejęcia długu i przerachowania długu przejętego. Uwagi do wyroku Sądu Najwyższego z dn. 14 września 1926 Lcz. III. Rw. 861/26, “Głos Prawa” 1928, no. 1.
Gwiazdomorski J., Oberlender L., Sołtysik T., Zoll F., Prawo cywilne (opracowane głównie na podstawie przepisów obowiązujących w Małopolsce), vol. 1: Część ogólna, Poznań 1931.
Ignatowicz J., Prawo rzeczowe, Warszawa 1994.
Mojak J., Przelew wierzytelności zabezpieczonej zastawem, “Palestra” 1986, no. 4.
Mojak J., Sądowy zastaw rejestrowy, [in:] Prawne zabezpieczenia wierzytelności bankowych, eds. E. Niezbecka, A. Jakubecki, J. Mojak, Kraków 2000.
Mojak J., Zastaw na wierzytelnościach, “Rejent” 1994, no. 10.
Mojak J., Widło J., Sądowy zastaw rejestrowy w systemie praw rzeczowych, “Rejent” 1999, no. 4.
Mojak J., Widło J., Zastaw rejestrowy i rejestr zastawów. Komentarz, Warszawa 2020.
Mojak J., Pelak D., Sieklucki J.A., Widło J., Umowa o ustanowienie zastawu rejestrowego, Lublin 1998.
Niezbecka E., Mojak J., Ustawa o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów. Komentarz, Lublin 1997.
Zoll F., Prawo cywilne, prawa zastawnicze, Kraków 1937.
LEGAL ACTS
Act of 14 March 1932 on the registered pledge on timber (Journal of Laws 1932, no. 31, item 317).
Act of 28 April 1938 on registered real rights in motor vehicles (Journal of Laws 1938, no. 36, item 302, as adjusted).
Act of 15 June 1939 on the registered pledge on machines and equipment (Journal of Laws 1939, no. 60, item 394, as amended).
Act of 23 April 1964 – regulations implementing the Civil Code (Journal of Laws 1964, no. 16, item 94, as amended).
Act of 6 December 1996 on the registered pledge and the register of pledges (Journal of Laws 1996, no. 149, item 703; consolidated text, Journal of Laws 2018, item 2017).
Decree of 11 October 1946 – Property Law (Journal of Laws 1946, no. 57, item 319).
Minutes of the meeting of the civil law team held on 10 September 1957, no. 65/22/1-918/57.
Regulation of the President of the Republic of Poland of 22 March 1928 on the agricultural registered pledge (Journal of Laws 1928, no. 38, item 360, as amended).
Regulation of the President of the Republic of Poland of 27 October 1933 – Code of Obligations (Journal of Laws 1933, no. 82, item 598).
Regulation of the President of the Republic of Poland of 27 June 1934 – Commercial Code (Journal of Laws 1934, no. 57, item 502).
Regulation of the Minister of Justice of 1 July 1934 issued in agreement with the Ministers of Industry and Trade and of the Treasury, on the procedure for public auctions under Articles 510, 547 and 670 of the Commercial Code (Journal of Laws 1934, no. 59, item 510).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2025.34.3.89-98
Data publikacji: 2025-12-15 13:26:14
Data złożenia artykułu: 2025-09-10 16:02:34
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2025 Jan Mojak, Szymon Skowerski

Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.