Hide
Show all
Email this article Legal Reforms of Agrarian Relations in the Duchy of Warsaw between 1807 and 1809
Abstract
The article analyses the reforms of agrarian relations, which were carried out during the first years of the Duchy of Warsaw, created as a result of the peace treaties of 1807. The legal status of peasants was at that time initially regulated in a general way by the provisions of the Constitution granted by Napoleon Bonaparte on 22 July 1807. These provisions were then made more specific with the promulgation of the Decree of 21 December 1807, which brought about the abolition of serfdom and allowed peasants to move within the territory of the Duchy. According to the Decree, the land was the property of the lord and a peasant leaving the village should return the land to the lord along with the crops, the buildings and the livestock. This meant that after the Decree came into force, there was a possibility of unlimited eviction of peasants, as well as increasing serfdom burdens. It should be noted, however, that due to the considerable depopulation of the country at that time and the emerging difficulties in providing manpower for the manor house, eviction was used relatively rarely. Nevertheless, later on, the reform carried out by this Decree was said to “remove peasant’s boots along with his shackles”. In this article, the author analyses the provisions of this Decree in the context of regulations resulting from the Constitution of the Duchy, Napoleonic Code and the Decree of 23 February 1809 introducing a temporary organisation of rural communes. The reflections on peasant reforms in this period were supplemented by an analysis of the socio-economic situation in the lands forming the Duchy and selected statements that appeared in the relevant literature on the peasant question from the past till the present.
Keywords
Full Text:
PDFReferences
ARCHIVES
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [The Central Archives of Historical Records in Warsaw], fond no. 175, “Rada Stanu i Rada Ministrów Księstwa Warszawskiego. Akta spraw” [“The Council of State and the Council of Ministers of the Duchy of Warszawa. Case files”], files: 204, 215.
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [The Central Archives of Historical Records in Warsaw], fond no. 176, “Rada Ministrów Księstwa Warszawskiego. Księgi kancelaryjne” [“Council of Ministers of the Duchy of Warszawa. Chancellery books”], files: 152, 163.
Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie [Hieronim Łopaciński Public Voivodeship Library in Lublin], manuscripts no. 1144, 1176.
PRINTED MANUSCRIPT SOURCES
Arrêté du 4 aout 1789 portant renonciation aux privilèges, [in:] Archives Parlementaires de 1787 à 1860 – Première série (1787–1799) sous la direction de Jérôme Mavidal et Emile Laurent. Tome VIII du 5 mai 1789 au 15 septembre 1789, Paris 1875.
Materiały do dziejów Komisji Rządzącej z r. 1807, vol. 1: Dziennik czynności Komisji Rządzącej, prepared by M. Rostworowski, Kraków 1918.
Protokoły Rady Stanu Księstwa Warszawskiego, vol. 1, part 1, published by B. Pawłowski, Toruń 1960.
Protokoły Rady Stanu Księstwa Warszawskiego, vol. 1, part 2, published by B. Pawłowski, Toruń 1962.
Protokoły Rady Stanu Księstwa Warszawskiego, vol. 2, part 1, published by B. Pawłowski, T. Mencel, Toruń 1965.
Protokoły Rady Ministrów Księstwa Warszawskiego, vol. 1: 1808–1809, prepared by M. Krzymkowski, P.M. Pilarczyk, Poznań 2015.
LITERATURE
Adamus J., Lelewel jako historyk prawa, “Czasopismo Prawno-Historyczne” 1962, vol. 1.
Baczkowski M., Gospodarcze skutki okupacji Galicji przez wojska rosyjskie w 1809 roku, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne” 2020, no. 147(3), DOI: http://doi.org/10.4467/20844069PH.20.027.12481.
Baranowski M., Dezercja z wojsk Księstwa Warszawskiego w departamencie lubelskim na podstawie listów gończych z 1811 roku, “Teka Komisji Historycznej Polskiej Akademii Nauk Oddział w Lublinie” 2012, vol. 9.
Bartel W., Kosim J., Ustawodawstwo Księstwa Warszawskiego, vol. 2, Warszawa 1964.
Baszkiewicz J., Historia Francji, Wrocław 1999.
Belostyk R., Fortyfikacje Księstwa Warszawskiego 1807–1813, Oświęcim 2018.
Bereza A., Pozycja monarchy w Księstwie Warszawskim, “Studia Iuridica Lublinensia” 2012, vol. 18.
Bielecki R., Historia wojen napoleońskich, Warszawa 2001.
Borowski S., Kształtowanie się rolniczego rynku pracy w Wielkopolsce w okresie wielkich reform agrarnych 1807–1860, Poznań 1963.
Chomętowski W., Pamiętnik Feliksa hr. Łubieńskiego, Warszawa 1890.
Cichoń P., Rozwój myśli administracyjnej w Księstwie Warszawskim 1807–1815, Kraków 2006.
Cichoń P., Wpływy francuskie w administracji Księstwa Warszawskiego, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” 2013, no. 1(140).
Czubaty J., Księstwo Warszawskie – pierwsze nowoczesne państwo polskie?, “Kwartalnik Historyczny” 2018, no. 2.
Daniłowicz I., Kodeks Napoleona w porównaniu z prawami polskimi i litewskimi: Rozprawa opracowana w roku 1818, na temat zadany przez Radę b. Uniwersytetu Wileńskiego, published by A. Kraushar, Warszawa 1905.
Daszyk K.K., Między rozbiorem pierwszym a… szóstym. Dzieje polskie lat 1772–1815 w refleksji historiograficznej Joachima Lelewela, [in:] Studia z dziejów wsi polskiej na przełomie XVIII i XIX wieku, eds. T. Kargol, B. Petryszak, K. Ślusarek, Kraków–Lwów 2015.
Duda J., La conception de Stanislaw Staszic de l’aide aux agricultures, “Annales UMCS sectio G (Ius)” 1984, vol. 20.
Dziadzio A., Konstytucja Księstwa Warszawskiego 1807. Polska odmiana bonapartyzmu, “Państwo i Społeczeństwo” 2007, no. 1.
Dzwonkowski T., Straty materialne miast Środkowego Nadodrza w latach 1806–1815, “Rocznik Lubuski” 1996, vol. 22(1).
Engels F., Debata polska we Frankfurcie, [in:] K. Marks, F. Engels, Dzieła, vol. 5, Warszawa 1962.
Engels F., Nowy rozbiór Polski, [in:] K. Marks, F. Engels, Dzieła, vol. 5, Warszawa 1962.
Filipiak Z., Kwaterunek wojskowy w domach prywatnych Księstwa Warszawskiego. Regulacje prawne, “Studia Iuridica Toruniensia” 2011, no. 9.
Filipiak Z., Prawo własności nieruchomości w działalności legislacyjnej Księstwa Warszawskiego i Królestwa Kongresowego (1807–1830), Toruń 2020.
Gąsiorowska-Grabowska N., Proces formowania się narodu burżuazyjnego w ramach kształtowania się stosunków kapitalistycznych w Polsce, [in:] Pierwsza konferencja metodologiczna historyków polskich. Przemówienia – referaty – dyskusja, Warszawa 1953.
Głąbiński S., Historia ekonomiki, vol. 2, Lwów 1939.
Górski J., Polska myśl ekonomiczna a rozwój gospodarczy 1807–1830. Studia nad początkami zacofania gospodarczego, Warszawa 1963.
Grabski W., Historia wsi w Polsce, Warszawa 1929.
Grochulska B., Bajońskie sumy, [in:] Encyklopedia historii gospodarczej Polski, vol. 1, Warszawa 1981.
Grochulska B., Księstwo Warszawskie, Warszawa 1966.
Grochulska B., Handel zagraniczny Księstwa Warszawskiego. Z badań nad strukturą gospodarczą, Warszawa 1967.
Grodziski S., Polska w czasach przełomu (1764–1815), Kraków 1999.
Grossman H., Struktura społeczna i gospodarcza Księstwa Warszawskiego na podstawie spisów ludności 1808–1810, Warszawa 1925.
Grynwaser H., Demokracja szlachecka 1795–1831, [in:] idem, Pisma, vol. 1, Wrocław 1951.
Grynwaser H., Kodeks Napoleona w Polsce, [in:] idem, Pisma, vol. 1, Wrocław 1951.
Grynwaser H., Pisma, vol. 2, Wrocław 1951.
Grzywicka J., Ekonomiczne poglądy Stanisława Staszica, Warszawa 1957.
Halicz E., Kwestia chłopska w Królestwie Polskim w dobie powstania styczniowego, Warszawa 1955.
Handelsman M., Joachim Lelewel: próba charakterystyki twórczości, “Przegląd Historyczny” 1937–1938, no. 1.
Handelsman M., Napoleon i Polska, 1808: Konwencya Bajońska, “Przegląd Historyczny” 1912, no. 1.
Handelsman M., Napoleon i Polska, 1808: Konwencya Bajońska: (dokończenie), “Przegląd Historyczny” 1912, no. 2.
Handelsman M., Zasady napoleońskie w życiu Księstwa Warszawskiego, Warszawa 1913.
Ihnatowicz I., Gospodarka polska od rozbiorów do upadku Księstwa Warszawskiego. Kształtowanie się układu kapitalistycznego, [in:] B. Zientara. A. Mączak, I. Ihnatowicz, Z. Landau, Dzieje gospodarcze Polski do 1939 r., Warszawa 1962.
Inglot S., Z dziejów wsi polskiej i rolnictwa, Warszawa 1986.
Jeziorański J., Urządzenia włościan w Królestwie Polskim w porównaniu z urządzeniami ich w Rosji, 1907.
Kallas M., Koncepcje organizacji nowoczesnej administracji centralnej w Księstwie Warszawskim, “Annales UMCS. Sectio F” 1982, vol. 10.
Kallas M., Konstytucja Księstwa Warszawskiego. Jej powstanie, systematyka i główne instytucje w związku z normami szczegółowymi i praktyką, “Studia Iuridica” 1970, vol. 3.
Kallas M., Organy administracji terytorialnej w Księstwie Warszawskim, Toruń 1975.
Kallas M., Powstanie i ustrój Księstwa Warszawskiego (1807–1815), “Annales UMCS. Sectio F” 2007, vol. 62.
Kallas M., Ustawa Konstytucyjna Księstwa Warszawskiego z 1807 r., [in:] Konstytucje Polski. Studia monograficzne z dziejów polskiego konstytucjonalizmu, ed. M. Kallas, vol. 1, Warszawa 1990.
Kania L., Sądy wojskowe w armii Księstwa Warszawskiego (prawo, struktury, praktyka), “Studia Lubuskie” 2011, vol. 7.
Kargol T., Sytuacja gospodarcza Galicji w dobie Księstwa Warszawskiego, [in:] Galicja w Księstwie Warszawskim, eds. H.W. Żaliński, H. Chudzio, Kraków 2009.
Kempner S.A., Idee polityczno-gospodarcze Polski porozbiorowej, [in:] Dzieje gospodarcze Polski porozbiorowej, vol. 1, Warszawa 1920.
Kirkor-Kierdroniowa Z., Włościanie i ich sprawa w dobie organizacyjnej i konstytucyjnej Królestwa Polskiego, Kraków 1912.
Knopp T., Prefekci Księstwa Warszawskiego. Przyczynek do portretu zbiorowego, “Studia Historyczne” 2012, no. 3–4.
Kodrębski J., Wielka Rewolucja Francuska a własność. Od własności feudalnej do własności kapitalistycznej, “Czasopismo Prawno-Historyczne” 1986, vol. 1.
Kołłątaj H., Uwagi nad teraźniejszym położeniem tej części ziemi polskiej, którą od pokoju tylżyckiego zaczęto zwać Księstwem Warszawskim, Lipsk 1810.
Konarski M., Feudal Duties of the Population in the Light of Old Polish Law. The Case of Public Transport and Traffic Duties, “Acta Iuridicia Olomucensia” 2020, vol. 15(1).
Konarski M., Legal Aspects of Organising the Administration of Food for the Army in the Duchy of Warsaw between 1807 and 1812, “Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego” 2020, vol. 17(1).
Konarski M., Legal Issues Related to the Flight of Peasants in Old Poland (14th–19th Century), “Review of European and Comparative Law” 2019, vol. 38(3), DOI: https://doi.org/10.31743/recl.4753.
Konarski M., Publiczne posługi transportowe w okresie Księstwa Warszawskiego w świetle postanowień dekretu z dnia 22 maja 1810 roku „względem koni i podwód dostarczonych pod transporty i wojskowych”, “Czasopismo Prawno-Historyczne” 2019, vol. 71(2), DOI: https://doi.org/10.14746/cph.2019.2.5.
Konarski M., Reflections on the Reform of the Legal Situation of Peasants During the Kościuszko Uprising of 1794, “Review of European and Comparative Law” 2018, vol. 35(4), DOI: https://doi.org/10.31743/recl.4809.
Konarski M., Reforma statusu prawnego chłopów w okresie powstania krakowskiego 1846 r. na tle porównawczym, “Studia Prawnicze” 2019, vol. 30(4).
Koneczny F., Dzieje administracji w Polsce w zarysie, Wilno 1924.
Konic H., Samorząd gminny w Królestwie Polskim w porównaniu z innymi krajami europejskimi, Warszawa 1906.
Kostrowicka I., Landau Z., Tomaszewski J., Historia gospodarcza Polski XIX i XX wieku, Warszawa 1984.
Kowalczyk R., Polityka gospodarcza i finansowa Księstwa Warszawskiego w latach 1807–1812, Łódź 2010.
Kowalczyk R., Społeczne skutki wojny roku 1812, [in:] Wojny i konflikty w Europie Środkowej ze szczególnym uwzględnieniem Śląska. Aspekty społeczne i kulturowe, ed. A. Barciak, Katowice–Zabrze 2020, DOI: http://doi.org/10.34916/kes.2020.23.09.
Kozłowski E., Wrzosek M., Dzieje oręża polskiego, vol. 2, Warszawa 1973.
Krzymkowski M., Rada Stanu Księstwa Warszawskiego, Poznań 2011.
Krzyżtopór A., O urządzeniu stosunków rolniczych w Polsce, Poznań 1859.
Kukiel M., Dzieje wojska polskiego w dobie napoleońskiej 1795–1815, vol. 1, Warszawa 1918.
Kukiel M., Wojny napoleońskie, Warszawa 1927.
Kukiel M., Zagadnienie niepodległości w latach 1795–1815, [in:] Pamiętnik V Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Warszawie 28 listopada do 4 grudnia 1930 r. Referaty, Lwów 1930.
Kukulski J., Funkcje gminy dominialnej, “Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1983, no. 13.
Kula W., O charakterze gospodarki chłopskiej w Polsce XVIII w. Charakter „wyżywieniowy” czy produkcja towarowa?, “Czasopismo Prawno-Historyczne” 1975, vol. 2.
Kula W., Uwagi o przewrocie przemysłowym w krajach Europy Wschodniej, [in:] idem, Historia – zacofanie – rozwój, Warszawa 1983.
Lefebvre G., Pouthas C.H., Baumont M., Historia Francji, vol. 2, Warszawa 1969.
Lelewel J., Polska odradzająca się, czyli dzieje polskie od roku 1795 potocznie opowiedziane, [in:] idem, Dzieła, prepared by J. Dutkiewicz, M.H. Serejski, H. Więckowska, vol. 8, Warszawa 1961.
Lelewel J., Trzy konstytucje polskie 1791–1807–1815, Poznań 1861.
Lesiński P., The Question of Civil Rights in the Views of Robert von Mohl, “Studia Iuridica Lublinensia” 2021, vol. 30(1), DOI: http://doi.org/10.17951/sil.2021.30.1.181-196.
Leśnodorski B., Elementy feudalne i burżuazyjne w ustroju i prawie Księstwa Warszawskiego, “Czasopismo Prawno-Historyczne” 1951, vol. 3.
Mathiez A., Rewolucja francuska, Warszawa 1956.
Marx K., Przyczynki do historii kwestii polskiej (Rękopisy z lat 1863–1864), Warszawa 1971.
Meloch M., Sprawa włościańska w powstaniu listopadowym, Poznań 1948.
Mencel T., Chłopi w wyborach do sejmów Księstwa Warszawskiego. Referat wygłoszony na posiedzeniu Wydziału Humanistycznego w dniu 19 IV 1966, “Folia Societatis Scientarum Lublinensis. Sectio A” 1966/69, vol. 6/9.
Mencel T., Gmina wiejska w Księstwie Warszawskim, “Czasopismo Prawno-Historyczne” 1984, vol. 1.
Mencel T., Prawa wyborcze w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim (1807–1830) na tle porównawczym, [in:] Pamiętnik X Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Lublinie, 9–13 września 1969 r. Referaty i dyskusja IV, Sekcje V–X, Warszawa 1971.
Mencel T., Zniesienie poddaństwa w Księstwie Warszawskim na tle porównawczym, “Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1983, vol. 13.
Mruszczyk M., Społeczeństwo i państwo z perspektywy „rodu ludzkiego” Stanisława Staszica, “Doctrina. Studia Społeczno-Polityczne” 2012, no. 9.
Nawrocki S., Uwłaszczenie chłopów i jego wpływ na przemiany gospodarczo-społeczne na wsi polskiej, [in:] Badania nad historią gospodarczo-społeczną w Polsce. Problemy i metody. Publikacja poświęcona Profesorowi Władysławowi Rusińskiemu z okazji 40-lecia pracy naukowo-dydaktycznej, Warszawa–Poznań 1978.
Nowak A., Przeobrażenia struktury społecznej ludności wiejskiej w Polsce w okresie panowania systemu folwarczno-pańszczyźnianego (XV–XVIII wieku). Próba ujęcia modelowego, [in:] Badania nad historią gospodarczo-społeczną w Polsce. Problemy i metody. Publikacja poświęcona Profesorowi Władysławowi Rusińskiemu z okazji 40-lecia pracy naukowo-dydaktycznej, Warszawa–Poznań 1978.
Okolski A., Wykład prawa administracyjnego oraz prawa administracyjnego obowiązującego w Królestwie Polskim, vol. 1, Warszawa 1880.
Okolski A., Wykład prawa administracyjnego oraz prawa administracyjnego w obowiązującego w Królestwie Polskim, vol. 3, Warszawa 1884.
Olejniczak A., Obciążenia wojenne w zachodniej części Dolnego Śląska podczas kampanii napoleońskich 1806/07 i 1813 roku, Bolesławiec 2009.
Opaliński T., Chłopskie prawa do ziemi i udział chłopów w obrocie nieruchomościami w Księstwie Warszawskim w świetle akt notarialnych (na przykładzie powiatu konińskiego), “Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 2020, vol. 81, DOI: https://doi.org/10.12775/RDSG.2020.06.
Opaliński T., Stan chłopski w Księstwie Warszawskim w świetle akt sądowych, Warszawa 2020.
Owidzki J., Spostrzeżenia, myśli i uwagi obywatela, w zaciszu domowym przyszłemu sejmowi podane, Lublin 1811.
Pachoński J., Wojskowość polska w dobie Legionów i Księstwa Warszawskiego 1795–1815, [in:] Zarys dziejów wojskowości polskiej do roku 1864, ed. J. Sikorski, vol. 2, Warszawa 1966.
Plebiński E., Kodeks Napoleona a sprawa włościańska u nas, “Gazeta Sądowa Warszawska” 1905, no. 26.
Plebiński E., Kodeks Napoleona a sprawa włościańska u nas: (dokończenie), “Gazeta Sądowa Warszawska” 1905, no. 27.
Przygodzki J., Feliks Łubieński – minister sprawiedliwości Księstwa Warszawskiego, [in:] Wybitni prawnicy na przestrzeni wieków, eds. M. Marszał, J. Przygodzki, “Acta Universitatis Wratislaviensis” 2006, no. 2910.
Przygodzki J., Na pograniczu nowoczesności. Ocena ustroju politycznego Księstwa Warszawskiego w czasie rosyjskich rządów okupacyjnych 1813–1815, [in:] Pogranicza w historii prawa i myśli polityczno-prawnej, eds. D. Szpoper, P. Dąbrowski, Gdańsk–Olsztyn 2017.
Przygodzki J., Rada Najwyższa Tymczasowa Księstwa Warszawskiego 1813–1815. Organizacja i działanie, Wrocław 2002.
Przygodzki J., Rekwizycje w Księstwie Warszawskim w okresie rosyjskich rządów okupacyjnych, “Acta Universitatis Wratislaviensis” 2001, no. 2294.
Rembowski A., Przyczynek do dziejów konstytucyjnych Księstwa Warszawskiego. Studium historyczno-polityczne, Kraków 1896.
Rembowski A., Z życia konstytucyjnego w Księstwie Warszawskim, Warszawa 1906.
Rostworowski E., Sprawa chłopska w projektach Ustawy Rządowej, [in:] idem, W sprawie Konstytucji Ekonomicznej 1791 r.: (na marginesie książki Jana Dihma), “Przegląd Historyczny” 1960, no. 4.
Rostworowski M., Prawna geneza Księstwa Warszawskiego, Kraków 1915.
Różycka-Glassowa M., Społeczna organizacja produkcji i struktura własności, [in:] Historia kultury materialnej Polski w zarysie, ed. E. Kowecka, vol. 5, Wrocław 1978.
Rusiński W., Zarys historii gospodarczej Polski na tle dziejów gospodarczych powszechnych, Warszawa 1986.
Rutkowski J., Historia gospodarcza Polski, vol. 2: Czasy porozbiorowe, Poznań 1950.
Rutkowski J., Kapitalizm agrarny w Europie w czasach nowożytnych, [in:] Pamiętnik V Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Warszawie: Referaty, Lwów 1930.
Rybarski R., Sprawa włościańska na sejmie w r. 1831, “Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne” 1910, annual set 11.
Schnür-Pepłowski S., Z przeszłości Galicji, Lwów 1895.
Senkowska-Gluck M. [Monika Haman], Donacje napoleońskie w Księstwie Warszawskim. Studium historyczno-prawne, “Studia nad Historią Państwa i Prawa. Seria II” 1968, vol. 13.
Skarbek F., Dzieje Księstwa Warszawskiego, vol. 2, Warszawa 1897.
Smyk G., Francuskie prawo i instytucje ustrojowe w Księstwie Warszawskim, “Annales UMCS. Sectio F” 2007, vol. 62.
Smyk G., Zasady publikacji aktów administracyjnych w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim, [in:] Jus et remedium. Księga jubileuszowa Profesora Mieczysława Sawczuka, eds. A. Jakubecki, J.A. Strzępka, Warszawa 2010.
Sobociński W., Historia ustroju i prawa Księstwa Warszawskiego, “Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu” 1963, vol. 1.
Sobociński W., Księstwo Warszawskie a Cesarstwo Francuskie: zależność faktyczna i prawno-międzynarodowa: rezultaty przeobrażeń wewnętrznych, “Przegląd Historyczny” 1964, no. 1.
Sobociński W., Struktura społeczno-prawna Księstwa Warszawskiego, “Studia Śląskie. New Series” 1971, vol. 20.
Sobociński W., Senkowska-Gluck M., Księstwo Warszawskie, [in:] Historia państwa i prawa Polski, vol. 3: Od rozbiorów do uwłaszczenia, eds. J. Bardach, M. Senkowska-Gluck, Warszawa 1981.
Sołtykowicz J., O przyczynach nędzy włościan, [in:] Sprawa włościańska. Wyjątki z nowożytnych polskich ekonomistów, prepared by S. Uruski, vol. 1, part 1, Warszawa 1858.
Sójka-Zielińska K., Kodeks Napoleona. Historia i współczesność, Warszawa 2008.
Sójka-Zielińska K., Wielkie kodyfikacje cywilne. Historia i współczesność, Warszawa 2009.
Stankiewicz Z., Szlachta wobec zniesienia poddaństwa w Księstwie Warszawskim, “Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1983, no. 13.
Staszic S., O statystyce Polski krótki rzut wiadomości potrzebnych tym, którzy ten kraj chcą oswobodzić, i tym, którzy w nim chcą rządzić, Warszawa 1807.
Staszic S., Pisma filozoficzne i społeczne, prepared by B. Suchodolski, vol. 1, Warszawa 1954.
Staszic S., Ród ludzki, prepared by Z. Daszkowski, vol. 2, Warszawa 1959.
Stawiski E., Poszukiwania do historyi rolnictwa krajowego, Warszawa 1857.
Surowiecki W., Uwagi względem poddanych w Polszcze i projekt do ich uwolnienia, [in:] idem, Wybór pism, Warszawa 1957.
Szczygielski W., Rozważania na temat Sejmu Wielkiego (w 220. rocznicę inauguracji obrad), “Przegląd Nauk Historycznych” 2008, no. 2.
Szelągowski A., Rewolucja francuska 1789–1793, Lwów 1934.
Szonert J., Kodeks Napoleona w Polsce (sto pięćdziesiąta rocznica), “Palestra” 1958, no. 3.
Śreniowski S., Rzeczpospolita i Galicja w latach 1772–1795: uwagi o programie politycznym ziemiaństwa polskiego, “Przegląd Historyczny” 1952, no. 1.
Tarle E., Napoleon, Warszawa 1946.
Thugutt S.A., Księstwo Warszawskie, jego utworzenie i dzieje, Warszawa 1907.
Uruski S., O znaczeniu dekretu saskiego z dnia 21 grudnia 1807, [in:] Sprawa włościańska. Wyjątki z nowożytnych polskich ekonomistów, annex and preparation by S. Uruski, vol. 1, part 2, Warszawa 1858.
Uruski S., Polemika o kwestii włościańskiej, Warszawa 1857.
Wasiutyński B., Administracja lokalna Kr. Polskiego (1807–1905) wobec samorządu ziemskiego, Warszawa 1906.
Weber M., Społeczeństwo i gospodarka. Zarys socjologii rozumiejącej, Warszawa 2002.
Węgrzecki S., Pismo o prawach dla Księstwa Warszawskiego uchwalonych, Warszawa 1809.
Wierczyński G., Urzędowe ogłoszenie aktu normatywnego, Warszawa 2008.
Wiśniewska D., Uwagi nad problemami inkulturacji Kodeksu Napoleona w Królestwie Polskim – wątpliwości na tle art. 530, “Acta Universitatis Wratislaviensis” 2019, no. 3948, DOI: https://doi.org/10.19195/0524-4544.328.6.
Witkowski W., Sądownictwo administracyjne w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim 1807–1867, Warszawa 1984.
Zarychta M., Propozycje ustrojowe Adama Jerzego Czartoryskiego i jego otoczenia (1813–1815), “Przegląd Historyczny” 2006, no. 4.
Zgórniak Z., Problem reprezentacji społeczeństwa w ustawodawstwie i konstytucjach Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego (1807–1830), [in:] idem, Studia i rozprawy z dziejów XVI–XX wieku. Historia, militaria, polityka, Kraków 2009.
Żabko-Potopowicz A., Lasy Księstwa Warszawskiego i ich gospodarze, [in:] Twórcy i organizatorzy leśnictwa polskiego na tle jego rozwoju, Warszawa 1974.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2022.31.1.93-123
Date of publication: 2022-03-29 11:56:20
Date of submission: 2020-01-06 15:45:26
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2022 Marcin Konarski
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.