Hide
Show all
Email this article Guardian Appointed for a Disabled Person and Guardian Appointed for a Partially Incapacitated Person
Abstract
A guardianship court may appoint in non-litigious proceedings a guardian for a disabled person (Article 183 of the Polish Family and Guardianship Code, hereinafter: FGC) and for a partially incapacitated person (Article 181 FGC). It is not always possible to precisely delimit the areas of application of these provisions which entails problems in practice. Particularly problematic is the nature of the guardianship established for a disabled person and for a partially incapacitated person and the scope of the powers of both guardians. Especially debatable is the status of the guardian of a partially incapacitated person, who has not been authorized by the court to manage the assets of the ward and represent him/her. The purpose of this article is to indicate the scope of action of the guardian appointed for a disabled person and for a partially incapacitated person together with the determination of their status. The guardian is established for a partially incapacitated person, who, under the authority to represent and manage the property of the ward, is the ward’s statutory representative. The guardian appointed for a disabled person, who is not a statutory representative of this person, has a different status. The guardian under Article 183 FGC provides, above all, factual assistance to a person who has not been incapacitated, even if the person is affected by mental dysfunctions, while the guardian under Article 181 FGC provides assistance in legal acts, procedural acts and factual acts not relating to legal acts for a person who has been partially incapacitated.
Keywords
References
LITERATURE
Balwicka-Szczyrba M., Sylwestrzak A., Instytucja ubezwłasnowolnienia w perspektywie unormowań Konstytucji RP oraz konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, “Gdańskie Studia Prawnicze” 2018, vol. 40.
Bladowski B., Gola A., Ubezwłasnowolnienie. Opieka i kuratela, Warszawa 1989.
Bodio J., [in:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany, vol. 1: Art. 1–729, ed. A. Jakubecki, LEX/el. 2019.
Bodio J., Status dziecka jako uczestnika postępowania nieprocesowego, Warszawa 2019.
Ciepła H., [in:] H. Ciepła, J. Ignaczewski, J. Skibińska-Adamowicz, Komentarz do spraw rodzinnych, LEX/el. 2014.
Ciepła H., [in:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, ed. J. Ignaczewski, Warszawa 2014.
Dolecki H., [in:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, eds. H. Dolecki, T. Sokołowski, LEX/el. 2013.
Dziurda M., Zdolność procesowa małżonka ubezwłasnowolnionego częściowo w sprawie o rozwód, “Przegląd Sądowy” 2018, no. 6.
Flaga-Gieruszyńska K., [in:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, eds. A. Zieliński, K. Flaga-Gieruszyńska, Legalis 2019.
Gajda J., [in:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, ed. K. Pietrzykowski, Legalis 2018.
Gajda J., [in:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, ed. K. Pietrzykowski, Warszawa 2020.
Gajda J., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2000.
Galsiński D., Osoby niepełnosprawne czy z niepełnosprawnością?, “Niepełnosprawność – Zagadnienia, Problemy, Rozwiązania” 2013, no. 4.
Gałkowski T., Kiwerski J., Encyklopedyczny słownik rehabilitacji, Warszawa 1986.
Gapska E., [in:] E. Gapska, J. Studzińska, Postępowanie nieprocesowe, Warszawa 2015.
Gromek K., [in:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, ed. K. Gromek, Warszawa 2021.
Gromek K., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Legalis 2013.
Gromek K., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2016.
Grudziński M., [in:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, eds. B. Dobrzański, J. Ignatowicz, Warszawa 1975.
Grudziński M., [in:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, ed. J. Ignatowicz, Warszawa 1966.
Grzybowski S., [in:] System Prawa Cywilnego, vol. 1, Wrocław 1985.
Grzybowski S., Prawo rodzinne. Zarys wykładu, Warszawa 1980.
Gudowski J., [in:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, vol. 3: Postępowanie rozpoznawcze. Postępowanie zabezpieczające, ed. T. Ereciński, Warszawa 2009.
Gudowski J., [in:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, vol. 4: Postępowanie rozpoznawcze. Postępowanie zabezpieczające, ed. T. Ereciński, LEX/el. 2016.
Haak H., [in:] H. Haak, A. Haak-Trzuskawska, Opieka i kuratela. Komentarz do art. 145–184 KRO oraz związanych z nimi regulacji KPC (art. 516, 518, 520, 573–574, 590–598, 599–602, 604–605), Legalis 2017.
Haak H., Opieka i kuratela. Komentarz, Toruń 2004.
Hulek A., Świat ludziom niepełnosprawnym, Warszawa 1992.
Ignatowicz J., [in:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 1975.
Ignatowicz J., [in:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, ed. K. Pietrzykowski, Warszawa 2012.
Ignatowicz J., [in:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy z komentarzem, ed. J. Pietrzykowski, Warszawa 1993.
Ignatowicz J., [in:] System prawa rodzinnego i opiekuńczego, ed. J. Piątowski, Wrocław 1985.
Ignatowicz J., Gajda J., [in:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, ed. K. Pietrzykowski, Warszawa 2015.
Ignatowicz J., Nazar M., Prawo rodzinne, Warszawa 2012.
Janiszewska B., O zakresie uprawnień kuratora dla niepełnosprawnego (uwagi na tle praktyki sądów opiekuńczych), “Rodzina i Prawo” 2015, no. 11.
Janiszewska B., Skutki ustanowienia kuratora dla osoby niepełnosprawnej, “Monitor Prawniczy” 2017, no. 11.
Jankowska M., Kuratela nad osobą ubezwłasnowolnioną częściowo. Raport z badania aktowego, Warszawa 2018.
Jędrejek G., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2019.
Jędrejek G., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Opieka i kuratela. Komentarz do art. 145–184, Warszawa 2014.
Józefowicz A., Kuratela ustanawiana dla osób ułomnych, “Nowe Prawo” 1975, no. 7–8.
Kalus S., [in:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy z komentarzem, ed. K. Piasecki, Warszawa 2000.
Kleniewska I., Praktyka sądowa w zakresie ustanawiania i nadzorowania opieki dla osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie, “Prawo w Działaniu” 2008, no. 4.
Korzan K., Glosa do postanowienia z 8 IX 1970, II CZ 115/70, “Państwo i Prawo” 1972, no. 11.
Korzan K., Kurator w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1966.
Korzan K., Zastępstwo strony przez kuratora w postępowaniu cywilnym, “Nowe Prawo” 1964, no. 5.
Krajewski J., Postępowanie nieprocesowe, Toruń 1973.
Krej N., [in:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, ed. E. Marszałkowska-Krześ, Legalis 2018.
Lisiewski M., [in:] B. Dobrzański, M. Lisiewski, Z. Resich, W. Siedlecki, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, vol. 2, Warszawa 1975.
Maciejewska-Szałas M., Organizacje pozarządowe i formy ich uczestnictwa w postępowaniu cywilnym, “Gdańskie Studia Prawnicze” 2017, no. 2.
Majewski T., W sprawie definicji osoby niepełnosprawnej, “Problemy Rehabilitacji Społecznej i Zawodowej” 1994, no. 1.
Malczyk M., [in:] Kodeks postępowania cywilnego, vol. IB: Komentarz. Art. 425–729, ed. A. Góra-Błaszczykowska, Legalis 2020.
Matusik G., [in:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, ed. K. Osajda, Legalis 2020.
Mądrzak H., Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 8 września 1970 r., II CZ 115/70, “Nowe Prawo” 1973, no. 5.
Misztal-Konecka J., O udziale w postępowaniu cywilnym osób, które doznają przeszkód faktycznych w osobistym dokonywaniu czynności procesowych, “Przegląd Sądowy” 2017, no. 11–12.
Ochałek P., Glosa do post. SN z 30.9.1977 r., III CRN 132/77, “Nowe Prawo” 1981, no. 3.
Olczak-Dąbrowska D., Wybrane rodzaje kurateli w praktyce sądowej, “Prawo w Działaniu” 2014, no. 17.
Pruś P., [in:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, vol. 2: Art. 478–1217, ed. M. Manowska, LEX/el. 2021.
Sadomski J., [in:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, ed. J. Wierciński, LEX/el. 2014.
Siedlecki W., Postępowanie nieprocesowe, Warszawa 1988.
Siedlecki W., Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego (Prawo procesowe cywilne), “Państwo i Prawo” 1972, no. 2.
Siedlecki W., Świeboda Z., Postępowanie nieprocesowe, Warszawa 2004.
Smyczyński T., [in:] System Prawa Prywatnego, ed. T. Smyczyński, vol. 12, Warszawa 2003.
Smyczyński T., Prawo rodzinne, Warszawa 2012.
Smyczyński T., Strzebinczyk J., [in:] System Prawa Prywatnego, vol. 12: Prawo rodzinne i opiekuńcze, ed. T. Smyczyński, Warszawa 2011.
Strus Z., [in:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, vol. 3: Artykuły 506–729, eds. H. Dolecki, T. Wiśniewski, LEX/el. 2013.
Strzebinczyk J., [in:] Kodeks cywilny. Komentarz do art. 1–534, ed. E. Gniewek, Warszawa 2004.
Strzebinczyk J., Prawo rodzinne, Warszawa 2013.
Sychowicz M., [in:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, ed. K. Piasecki, Warszawa 1996.
Sylwestrzak A., Charakter prawny i kompetencje kuratora osoby ubezwłasnowolnionej częściowo, “Przegląd Sądowy” 2011, no. 5.
Sylwestrzak A., Kurator dla osoby niepełnosprawnej, “Przegląd Sądowy” 2014, no. 9.
Sylwestrzak A., Ubezwłasnowolnienie częściowe. Glosa do postanowienia SN z dnia 16 kwietnia 2010 r., IV CSK 470/09, “Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa” 2010, no. 3–4.
Szawłowski K., Chojnacka-Szawłowska G., Medyczne i społeczne podstawy rehabilitacji, Gdańsk 1990.
Trębicka-Postrzygacz B., O niepełnosprawności w definicjach i regulacjach prawnych w perspektywie inkluzji społecznej, “Student Niepełnosprawny. Szkice i Rozprawy” 2017, no. 17.
Wojdała M., Status kuratora dla osoby niepełnosprawnej w świetle prawa do sądu osób z zaburzeniami psychicznymi, [in:] Postępowanie cywilne w dobie przemian, ed. I. Gil, LEX/el. 2017.
Zabłocki J., Psychologiczne i społeczne wyznaczniki rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Warszawa 1992.
Ziętek W., Kurator dla osoby ułomnej – de lege ferenda, “Rodzina i Prawo” 2007, no. 2.
Żyznowski T., [in:] Kodeks postępowania cywilnego, vol. 3: Komentarz. Art. 425–729, ed. A. Marciniak, Legalis 2020.
OTHERS
Substantiation of the decision of the Supreme Court of 12 May 2011 r., III CSK 54/10, LEX no. 1314553.
Substantiation of the Act of 9 May 2007 amending the Code of Civil Procedure and certain other acts (Journal of Laws 2007, no. 121 item 831), the Sejm of the Republic of Poland of the 5th term, Sejm Paper no. 715.
LEGAL ACTS
Act of 27 August 1997 on professional and social rehabilitation and employment of persons with disabilities (consolidated text, Journal of Laws 2020, item 426).
Act of 9 May 2007 amending the Code of Civil Procedure and certain other acts (Journal of Laws 2007, no. 121, item 831).
Convention on the Rights of Persons with Disabilities adopted by the General Assembly on 13 December 2006 (United Nations, A/RES/61/106).
Resolution of the Sejm of the Republic of Poland of 1 August 1997 – Charter of the Rights of Disabled Persons (Polish Monitor 1997, no. 50, item 475).
CASE LAW
Decision of the Court of Appeal in Kraków of 3 November 2011, I ACa 968/11, LEX no. 1680462.
Decision of the Court of Appeal in Kraków of 22 November 2011, I ACz 1627/11, LEX no. 1680449.
Decision of the Supreme Court of 9 January 1969, I CR 492/68, LEX no. 6437.
Decision of the Supreme Court of 8 September 1970, II CZ 115/70, OSNCP 1971, no. 6, item 104.
Decision of the Supreme Court of 14 March 1977, II CR 58/78, LEX no. 7919.
Decision of the Supreme Court of 30 September 1977, III CRN 132/77, OSNCP 1978, no. 11, item 204.
Decision of the Supreme Court of 24 May 1995, III CRN 22/95, OSNC 1995, no. 9, item 134.
Decision of the Supreme Court of 8 October 1998, IV CKN 903/97, II CKN 903/97, LEX no. 1216978.
Decision of the Supreme Court of 12 May 2011, III CSK 54/10, LEX no. 1314553.
Decision of the Supreme Court of 8 December 2016, III CZ 54/16, LEX no. 2186578.
Decision of the Supreme Court of 25 July 2019, III CZP 16/19, LEX no. 2719114.
Judgement of the Court of Appeal in Gdańsk of 16 January 2014, V ACa 761/13, Legalis no. 895303.
Judgement of the Court of Appeal in Poznań of 1 April 2015, III AUa 951/14, Legalis no. 1245707.
Judgement of the Court of Appeal in Warsaw of 31 January 2018, I ACa 1706/16, Legalis no. 1760434.
Judgement of the Supreme Court of 5 May 1949, Po. C. 67/49, “Przegląd Notarialny” 1949, no. 11–12.
Judgement of the Supreme Court of 20 August 2003, II UK 386/02, OSNP 2004, no. 12, item 213.
Judgement of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of 29 November 2006, III SA/Wa 1066/06, LEX no. 328667.
Resolution of the Supreme Court of 14 December 1982, III CZP 55/82, OSNPG 1983, no. 8–9, item 31.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2021.30.4.49-75
Date of publication: 2021-10-13 00:45:22
Date of submission: 2021-02-18 18:55:56
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2021 Joanna Bodio
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.