Nieznany epizod z życia lwowskiego profesora prawa rzymskiego Marcelego Chlamtacza, czyli słów kilka o wyborach i kandydatach na stanowisko sekretarza Uniwersytetu Lwowskiego w roku akademickim 1894/95

Renata Wiaderna-Kuśnierz

Streszczenie w języku polskim


Pod koniec 1894 r. Uniwersytet Lwowski ogłosił konkurs publiczny na stanowisko sekretarza uniwersytetu. Kilka miesięcy później na uniwersytet wpłynęło siedem wniosków od młodych prawników. Po przeprowadzonej rekrutacji zwycięzcą został dr Marceli Chlamtacz, młody naukowiec zajmujący się tematyką prawa rzymskiego, dla którego był to jeden z etapów jego kariery naukowej. W pierwszej części niniejszego artykułu omówiono m.in. okoliczności wyborów i osiągnięcia zawodowe kandydatów do czasu wyborów. W drugiej zaś przedstawiono wyniki wyborów i wspomniano o późniejszych karierach prawników, po 1895 r. Oprócz M. Chlamtacza ubiegali się o powyższe stanowisko tak znane w późniejszym okresie osobistości, jak: Aleksander Doliński – profesor prawa handlowego na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, współautor Kodeksu handlowego; Tadeusz Bujak – sędzia sądów w Krakowie, Wiedniu i Warszawie; Jan Wierzbowski – adwokat i sędzia w Stanisławowie, filantrop i darczyńca Lwowskiego Towarzystwa Naukowego; Jan Waygart – posiadał stopień doktora nauk prawnych, specjalista w sprawach wojskowych w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wojskowych; Jan Błeszyński – doktor prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, ekspert w dziedzinie teatru, literatury i tłumaczeń. Ostatnim, który złożył wniosek o wspomniane stanowisko, był nieznany szerzej Kazimierz Tychowski – narodowości ukraińskiej absolwent prawa.


Słowa kluczowe


Uniwersytet Lwowski; Uniwersytet Jana Kazimierza; prawo rzymskie; prawo cywilne; prawo handlowe; Lwów; Kresy; Marceli Chlamtacz; Aleksander Doliński; Tadeusz Bujak; Jan Wierzbowski; Jan Waygart; Kazimierz Tychowski; Jan Błeszyński; sędzia; adwokat

Pełny tekst:

PDF (English) PDF

Bibliografia


SOURCES

Archival sources

Державний архів львівської області, ф. 26, оп. 5, спр. 1989.

Magazines

Błeszyński J.H., „Powrót taty” – najnowsza opera polska, „Kurier Niedzielny” 1897, no. 26.

Błeszyński J.H., Teatr i muzyka. „Dziady”, „Kurier Niedzielny” 1897, no. 37.

Proces wytyczony Polakom w Berlinie, „Gazeta Warszawska” 1864, no. 285.

Promocye doktorskie, „Gazeta Lwowska” 11.08.1894, no. 183.

Przegląd dzienny, „Gazeta Toruńska” 13.05.1893, no. 108.

T.Z., Z dziejów rozwoju szermierki w Polsce, „Stadjon” 1927, no. 6.

LITERATURE

A.[llerhand] M., Śp. Dr Aleksander Doliński, „Przegląd Prawa i Administracji” 1931, vol. 55.

Bernstein E., Strajk, jego istota i oddziaływanie, ed. J. Błeszyński, Warszawa 1907.

Beskid L., Zagórski K., Robotnicy na tle przemian struktury społecznej w Polsce, Warszawa 1971.

Błeszyński J., Komedya miłości, Warszawa 1902.

Błeszyński J., Marokko w historii, w życiu i w pieśni według opowiadań francuskiego podróżnika, Warszawa 1908.

Czech-Jezierska B., Nauczanie prawa rzymskiego w Polsce w okresie międzywojennym, Lublin 2011.

Czech-Jezierska B., Okres dwudziestolecia międzywojennego a rozwój nauki prawa rzymskiego, „Zeszyty Prawnicze” 2011, no. 11.4, DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2011.11.4.07.

Czech-Jezierska B., Prawo rzymskie i jego nauczanie w Polsce, [in:] Synteza prawa polskiego 1918–1939, eds. T. Guz, J. Głuchowski, M.R. Pałubska, Warszawa 2013.

Doliński A., O zastępstwie przy zawieraniu aktów prawnych według prawa prywatnego austriackiego, Lwów 1895.

Doliński A., Górski A., Zarys prawa handlowego, vol. 1: Nauki ogólne i prawo osobowe, Lwów 1912.

J.[ackowski] A., Śp. Dr Aleksander Doliński, „Gazeta Sądowo-Warszawska” 1931.

Jaremko J., Czy wiele krajów ma tak sławną historię?, www.kuriergalicyjski.com/historia/8132-czy-wiele-krajow-ma-tak-slawna-historie [access: 14.01.2020].

Kamińska R., Marcelego Chlamtacza walka o realny charakter umowy, [in:] Ad laudem magistri nostri. Mistrzowie. Dzieła polskiej romanistyki, Toruń 2018.

Kronika Uniwersytetu Lwowskiego 1894/95–1897/98, eds. L. Finkel, M. Chlamtacz, vol. 1, Lwów 1899.

Kronika Uniwersytetu Lwowskiego (1898/9–1909/10), vol. 2, collated by W. Hahn, Lwów 1912.

Longchamps de Bérier R., Ś.P. Prof. Dr Aleksander Doliński, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1931.

Michalik J., Dzieje teatru w Krakowie w latach 1865–1893. Przedsiębiorstwa teatralne, Kraków 1996.

Najdus W., Polska Partia Socjalno-Demokratyczna Galicji i Śląska: 1890–1919, Warszawa 1983.

Nancka G., Kilka uwag o poglądach Marcelego Chlamtacza na regułę bonae fidei possessor fructus/ consumptos/ suos facit, „Z Dziejów Prawa” 2018, vol. 11(19), part 2.

Nancka G., Prawo rzymskie w pracach Marcelego Chlamtacza, Katowice 2019.

Nancka G., Trzej romaniści w poglądach Marcelego Chlamtacza, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 2017, vol. 105.

Osuchowski W., Marcel Chlamtacz (1865–1947) [nekrolog], „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1949, vol. 2.

Osuchowski W., Chlamtacz Marceli, [in:] Biogramy uczonych polskich: materiały o życiu i działalności członków AU w Krakowie, TNW, PAU, PAN, part 1: Nauki społeczne, issue 1: A–J, Wrocław 1983.

Redzik A., Aleksander Doliński (1866–1930). Profesor prawa handlowego Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2007, vol. 59(2).

Redzik A., Nauki prawne na Uniwersytecie Lwowskim, [in:] Universitati Leopoliensi trecentessimum quinquagesimum anniversarium suae fundationis celebranti In memoriam, Kraków 2011.

Redzik A., O naukach historyczno-prawnych w Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, [in:] Nauki historycznoprawne w polskich uniwersytetach w II Rzeczypospolitej, ed. M. Pyter, Lublin 2008.

Redzik A., Prawo prywatne na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, Warszawa 2009.

Redzik A., Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego w latach 1939–1946, Lublin 2006.

Redzik A., Wiaderna-Kuśnierz R., Szachowski Stanisław Krzysztof (1838–1906), [in:] Polski Słownik Biograficzny, Warszawa 2010.

Reger W., Gilewicz A., Listy Witolda Regera wysłane w latach 1896–1902 z Przemyśla do Londynu do Związku Socjalistów Polskich, Przemyśl 1961.

Shopenhauer A., Gniazdo rodzinne (Ognisko rodzinne). Sztuka w 4. aktach Hermana Sudermanna, Lwów 1893 (translation in manuscript).

Shopenhauer A., O religii, Dyalog, transl. J. Błeszyński, Lwów 1893.

Sprawozdania Towarzystwa Naukowego we Lwowie, ed. P. Dąbkowski, vol. 19, issue 1, Lwów 1939.

Sprawozdanie c.k. Państwowej Szkoły Przemysłowej w Krakowie ogłoszone z końcem roku szkolnego 1913–14, Kraków 1914.

Śródka A., Uczeni polscy XIX–XX stulecia, vol. 1: A–G, Warszawa 1994.

Wiaderna-Kuśnierz R., Nauka i nauczanie prawa rzymskiego na Uniwersytecie Lwowskim w pierwszej połowie XX wieku, „Studia Prawnoustrojowe” 2007, vol. 7.

Wiaderna-Kuśnierz R., Prawo rzymskie i romaniści na łamach lwowskiego „Przeglądu Prawa i Administracji” (1876–1939), [in:] Quid leges sine moribus? Studia nad prawem rzymskim dedykowane Profesorowi Markowi Kuryłowiczowi w 65. rocznicę urodzin i 40-lecie pracy naukowej, ed. K. Amielańczyk, Lublin 2009.

Wiaderna-Kuśnierz R., Prawo rzymskie na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie w okresie międzywojennym (1918–1939), Toruń 2015.

Wiaderna-Kuśnierz R., Wybory rektora na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie w 1933 roku w świetle nowej ustawy o szkołach akademickich, [in:] Społeczeństwo a władza. Ustrój, prawo, idee, eds. J. Przygocki, M. Ptak, Wrocław 2010.

Wiaderna-Kuśnierz R., Zagraniczne studia i stypendia naukowe romanistów Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, „Zeszyty Prawnicze” 2015, no. 4, DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2015.15.4.10.

Wolsza T., Tadeusz Bujak (1862–1926), [in:] Arcymistrzowie, mistrzowie, amatorzy… Słownik biograficzny szachistów polskich, vol. 4, Warszawa 2003.

Zaborniak S., Sportowe organizacje studenckie Lwowa i Krakowa działające przed rejestracją Akademickiego Związku Sportowego w 1909 r., [in:] Akademicka kultura fizyczna na przełomie stuleci, vol. 2: Uwarunkowania historyczno-socjologiczne, Krosno 2009.

WEBSITES

http://teki.bkpan.poznan.pl/search.php?section=3&single=1&fileno=4&page=45 [access: 28.12.2019].

www.genealogia.okiem.pl/powstanies/index.php?nazwisko=B%C5%82eszy%C5%84ski [access: 28.12.2019].

www.sejm-wielki.pl/b/dw.38418 [access: 28.12.2019].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2020.29.4.323-338
Data publikacji: 2020-09-30 22:32:02
Data złożenia artykułu: 2020-02-04 19:56:18


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1129
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0 PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2020 Renata Wiaderna-Kuśnierz

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.