Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Kontrola operacyjna w systemie informatycznym (postulaty de lege ferenda)
Streszczenie w języku polskim
W artykule przedstawiono propozycję zmian w przepisach dotyczących szeroko rozumianego podsłuchu. Dynamika rozwoju przestępczości posługującej się nowymi technologiami, a w szczególności przestępczości cybernetycznej, stawia przed wymiarem sprawiedliwości, organami ścigania i służbami specjalnymi coraz większe wyzwania, którym można sprostać, jedynie wprowadzając nowe rozwiązania prawne pozwalające na stosowanie najnowszych osiągnięć technicznych. Jednocześnie orzecznictwo sądowe nakłada na ustawodawcę obowiązek poszukiwania i tworzenia nowych rozwiązań prawnych, które potrafiłyby pogodzić interesy i prawa jednostki z dobrem ogólnospołecznym. Powstaje zatem pytanie, czy konieczna jest kolejna nowelizacja przepisów w tym zakresie czy też niezbędne jest całkowicie nowe spojrzenie na sposób unormowań prawnych dotyczących zagadnień związanych z podsłuchem procesowym i operacyjnym. W niniejszym artykule podjęto próbę przedstawienia tej problematyki, biorąc pod uwagę przede wszystkim zmiany przepisów inwigilacyjnych w związku z ciągłym i progresywnym rozwojem sieci 5G i planowaniem stopniowego wdrażania sieci 6G. Przedstawione konstruktywne uwagi de lege ferenda w ocenie autorów powinny stać się pomocne do ustanowienia nowego prawa dotyczącego kontroli operacyjnej. Prawa, które czyniłoby zadość normom gwarantowanym konstytucyjnie w zakresie praw obywatelskich i jednocześnie wyposażałoby państwo i jego organy ścigania oraz służby specjalne w skuteczne narzędzia walki z nowymi formami i przejawami przestępczości. Intencją autorów jest przedstawienie problematyki dotyczącej podsłuchu sensu largo na tle współczesnych technologii i nowych propozycji rozwiązań prawnych przy jednoczesnym poszanowaniu zasad polskiego procesu karnego oraz oczekiwań praktyki w skutecznym zwalczaniu najpoważniejszych przestępstw.
Słowa kluczowe
Bibliografia
LITERATURE
Filipkowski W., The use of data mining technology for fighting cyber crimes – selected forensic aspects, [in:] Current Problems of the Penal Law and Criminology, eds. E. Guzik-Makaruk, E.W. Pływaczewski, vol. 7, Warszawa 2017.
Filipkowski W., Wybrane obszary zastosowania technologii data mining w kryminalistyce, [in:] Meandry prawa karnego i kryminalistyki. Księga jubileuszowa Prof. zw. dra hab. Stanisława Pikulskiego, eds. W. Cieślak, J. Kasprzak, I. Nowicka, Szczytno 2015.
Grzelak A., Data Retention Saga Continues: Decision of the Polish Constitutional Tribunal of 30 July 2014 in Case K 23/11, “European Public Law” 2016, vol. 22(3).
Guzik-Makaruk E., Laskowska K., Poczucie bezpieczeństwa oraz zagrożenie cyberterroryzmem w świetle wyników badań empirycznych, [in:] Przestępczość w XXI wieku – zapobieganie i zwalczanie. Problemy technologiczno-informatyczne, eds. E.W. Pływaczewski, W. Filipkowski, Z. Rau, Warszawa 2015.
Hoc S., Kudła J., Zgoda następcza z art. 168b Kodeksu postępowania karnego. Komentarz praktyczny, LEX/el. 2016.
Hofmański P., Zabłocki S., Elementy metodyki pracy sędziego w sprawach karnych, Warszawa 2011.
Hołyst B., Podsłuchiwanie i inwigilacja użytkowników mediów elektronicznych w kontekście bezpieczeństwa informacyjnego, „Prokuratura i Prawo” 2015, no. 3.
Kosmaty P., Podsłuch procesowy – zamierająca instytucja walki z przestępczością, „Prokurator” 2009, no. 2.
Krasuski A., Chmura obliczeniowa. Prawne aspekty zastosowania, Warszawa 2018.
Kudła J., Glosa do wyroku SA w Warszawie z 29.01.2020 r., sygn. akt II AKa 219/19, LEX/el. 2020.
Kudła J., Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 29.01.2020 r., sygn. akt 219/19, LEX no. 2834474.
Kudła J., Staszak A., Procesowa i operacyjna kontrola korespondencji przechowywanej w tzw. chmurze, „Prokuratura i Prawo” 2017, no. 7–8.
Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2010.
Ochrona danych osobowych w ściganiu przestępstw. Standardy krajowe i unijne, eds. M. Kusak, P. Wiliński, Warszawa 2020.
Ożóg-Wróbel K., Katalog metod prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych, „Roczniki Nauk Prawnych” 2012, vol. 4.
Ożóg-Wróbel K., Przestępstwo kradzieży sygnału telewizyjnego w świetle ustawy o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną, opartych lub polegających na dostępie warunkowym. Sharing internetowy, [in:] Własność intelektualna w sieci, ed. D. Żak, Lublin 2014.
Patkowski E., Big Data w służbie służb – sięganie po owoc zakazany (?), [in:] Przestępczość teleinformatyczna 2017, ed. J. Kosiński, Szczytno 2018.
Ponikwia K., Uwagi krytyczne do art. 239 k.p.k., „Prokuratura i Prawo” 2002, no. 10.
Skorupka J., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2020.
Staszak A., Ewolucja przepisów dotyczących podsłuchu procesowego – niewielkie zmiany o istotnym znaczeniu, [in:] Zmiany w prawie karnym materialnym i procesowym w latach 2013–2017. Zagadnienia wybrane, ed. H. Paluszkiewicz, „Acta Iuridica Lebusana” 2017, no. 7.
Staszak A., Refleksje na temat procesowego wykorzystania materiałów zgromadzonych podczas stosowania kontroli operacyjnej (w świetle uchwały SN z 28 czerwca 2018r., I KZP 4/18), [in:] Zmiany w prawie karnym materialnym i procesowym w latach 2013–2017. Zagadnienia wybrane, ed. H. Paluszkiewicz, „Acta Iuridica Lebusana” 2019, no. 11.
Szumiło-Kulczycka D., Dalsze wykorzystywanie materiałów z kontroli operacyjnej (uwagi na tle art. 168b k.p.k.), „Państwo i Prawo” 2018, no. 10.
Świecki D., Konstrukcja apelacji jako środka odwoławczego w procesie karnym, Warszawa 2018.
NETOGRAPHY
Regulamin Radiokomunikacyjny. Artykuły, 2016, www.il-pib.pl/images/stories/rozne/Regulamin_Radiokomunikacyjny/pdf/Regulamin_Radiokomunikacyjny_2016-2019-Tom1.pdf [access: 10.02.2021].
LEGAL ACTS
Act of 6 April 1990 on the Police (consolidated text Journal of Laws 2020, item 360).
Act of 6 June 1997 – Penal Code (consolidated text Journal of Laws 2019, item 1950).
Act of 6 June 1997 – Criminal Procedure Code (consolidated text Journal of Laws 2021, item 534).
Act of 16 July 2004 – Telecommunications Law (Journal of Laws 2019, item 2460).
Act of 5 July 2018 on the National Cybersecurity System (consolidated text Journal of Laws 2020, item 1369 as amended).
Commission Implementing Decision 2020/167 on harmonised standards for radio equipment, drawn up for the purposes of Directive 2014/53/EU of the European Parliament and of the Council of 5 February 2020 (OJ EU L L 34/46, 2020).
Commission Implementing Regulation (EU) 2020/911 of 30 June 2020 specifying the characteristics of small-area wireless access points pursuant to Article 57(2) of Directive (EU) 2018/1972 of the European Parliament and the Council establishing the European Electronic Communications Code (Text with EEA relevance) (OJ EU L 208/48, 2020).
Communication from the Commission to the European Parliament and the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions – Safe deployment of the 5G network in the EU – Implementation of the EU Toolkit, Brussels, 29.01.2020, COM(2020) 50 final.
Communication from the Commission to the European Parliament, the European Council, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions – A New Industrial Strategy for Europe – Brussels, 10.03.2020, COM(2020) 102 final.
Decision no. 676/2002/EC of the European Parliament and of the Council of 7 March 2002 on a regulatory framework for radio spectrum policy in the European Community (Radio Spectrum Decision) (OJ EU L 108/1, 2002).
Decision (EU) 2017/899 of the European Parliament and of the Council of 17 May 2017 on the use of the 470–790 MHz frequency band in the Union (OJ EU L 138/131, 2017).
Directive 2014/53/EU of the European Parliament and of the Council on the harmonization of the laws of the Member States relating to the making available on the market of radio equipment and repealing Directive 1999/5/WE of 16 April 2014 (OJ EU L 153/62, 2014).
Directive (EU) 2016/1148 of the European Parliament and of the Council of 6 July 2016 on measures for a high common level of security of network and information systems in the territory of the Union (OJ EU L 194/1, 2016).
Directive (EU) 2018/1972 of the European Parliament and of the Council of 11 December 2018 establishing the European Electronic Communications Code (Recast)Text with EEA relevance (OJ EU L 321/36, 2018).
Regulation 2015/2120 of the European Parliament and of the Council, establishing measures relating to open internet access and retail charges for regulated intra-EU communications services and amending Directive 2002/22/WE, as well as Regulation (EU) no. 531/2012 of 25 November 2015 (OJ EU L 310/1, 2015).
CASE LAW
Judgement of the Court of Appeal in Katowice of 11 October 2012, II AKa 368/12, LEX no. 1236427.
Judgement of the Court of Appeal in Bialystok of 16 January 2014, II AKa 260/13, LEX no. 1422328.
Judgement of the Constitutional Tribunal of 30 July 2014, K 23/11, LEX no. 1491305.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2021.30.2.263-284
Data publikacji: 2021-06-30 23:18:59
Data złożenia artykułu: 2020-10-30 01:45:58
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2021 Jacek Kudła, Alfred Staszak
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.