Akty wewnętrzne w samorządowych ustawach ustrojowych

Monika Chlipała

Streszczenie w języku polskim


Przedmiotem artykułu jest problematyka aktów wewnętrznych wydawanych przez organy samorządowe na podstawie upoważnień zawartych w ustawach ustrojowych. Artykuł ma charakter naukowo-badawczy. W zakresie związanym z jego obszarem obejmuje analizę obowiązującego materiału normatywnego oraz orzecznictwa sądów administracyjnych. W artykule skoncentrowano się na aktach wewnętrznych pochodzących od organów samorządowych wydawanych na podstawie upoważnień wynikających z ustaw ustrojowych. Akty prawa wewnętrznego w prawie administracyjnym zajmują istotną pozycję, zarówno jako kategoria źródeł prawa administracyjnego, jak i przy omawianiu prawnych form działania administracji. Uzasadnieniem podjęcia problematyki aktów wewnętrznych wydawanych przez organy samorządowe jest dążenie do szerszego poznania działalności prawotwórczej wychodzącej poza zagadnienie aktów prawa miejscowego. Akty wewnętrzne w prawie administracyjnym są niejednokrotnie omawiane z perspektywy aktów pochodzących od organów administracji rządowej. Ta konstatacja także uzasadnia podjęcie rozważań we wskazanym obszarze. Celem przeprowadzonych badań jest: poznanie charakteru prawnego aktów wewnętrznych wydawanych przez organy samorządowe na podstawie upoważnień zawartych w ustawach ustrojowych; przedstawienie regulacji prawnych oraz orzecznictwa sądów administracyjnych, a także postulatów de lege ferenda na temat dopuszczalności środków nadzoru wobec aktów wewnętrznych mających formę zarządzenia wójta (starosty, marszałka województwa); zwrócenie uwagi na oddziaływanie aktów wewnętrznych na podmioty zewnętrzne. Zaprezentowane w artykule rozważania mogą być przyczynkiem do szerszej i pogłębionej refleksji naukowej nad wyszczególnieniem w ramach aktów wewnętrznych kategorii aktów wewnętrznych pochodzących od organów samorządowych. Kryterium wyróżnienia takiej grupy nie jest wyłącznie kategoria podmiotu, lecz także wskazane w artykule wnioski, odnoszące się w szczególności do niejednolitego charakteru prawnego samorządowych aktów wewnętrznych oraz zasadności objęcia nadzorem i kontrolą każdego aktu wewnętrznego.


Słowa kluczowe


akty wewnętrzne; organy samorządowe; środki nadzoru; samorządowe ustawy ustrojowe; prawo administracyjne

Pełny tekst:

PDF (English) PDF

Bibliografia


LITERATURE

Błaś A., [in:] Prawo administracyjne, ed. J. Boć, Wrocław 2010.

Błaś A., Formy prawne w sferze działań wewnętrznych administracji publicznej, [in:] System Prawa Administracyjnego, vol. 5: Prawne formy działania administracji, eds. A. Błaś, J. Boć, M. Stahl, K.M. Ziemski, Warszawa 2013.

Bukowski Z., [in:] E.K. Czech, K. Karpus, B. Rakoczy, Z. Bukowski, Prawo ochrony środowiska. Komentarz, Warszawa 2013.

Chmielnicki P., Akty nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego w Polsce, Warszawa 2006.

Chmielnicki P. (ed.), Komentarz do ustawy o samorządzie województwa, Warszawa 2005.

Dąbek D., Prawo miejscowe, Warszawa 2020.

Dolnicki B. (ed.), Źródła prawa w samorządzie terytorialnym, Warszawa 2018.

Duniewska Z., Górski M., Jaworska-Dębska B., Olejniczak-Szałowska E., Stahl M., Plany, strategie, programy i inne zbliżone formy prawne działania administracji, [in:] Podmioty administracji publicznej i prawne formy ich działania. Studia i materiały z konferencji jubileuszowej Profesora Eugeniusza Ochendowskiego, Toruń 2005.

Garlicki L., Konstytucyjne źródła prawa administracyjnego, [in:] System Prawa Administracyjnego, vol. 2: Konstytucyjne podstawy funkcjonowania administracji publicznej, eds. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2012.

Jaworska-Dębska B., Michalska-Badziak R., Olejniczak-Szałowska E., Stahl M., Prawo administracyjne. Pojęcia, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie, Warszawa 2013.

Kaczor J., Zasady państwa prawa a upoważnienia do stanowienia aktów prawnych wewnętrznie obowiązujących, [in:] Rządy prawa i europejska kultura prawna, eds. A. Bator, J.J. Helios, W. Jedlecka, Wrocław 2014.

Korybski A., Prawo wewnętrznie obowiązujące: pojęcie i podstawowe problemy badawcze, [in:] Państwo, prawo, myśl prawnicza, eds. A. Korobowicz, L. Leszczyński, A. Pieniążek, M. Stefaniuk, Lublin 2003.

Lewicka R., Znaczenie tzw. nieformalnych źródeł prawa w działaniach administracji publicznej, [in:] Nowe kierunki działań administracji publicznej w Polsce i Unii Europejskiej, eds. P. Chmielnicki, A. Dybała, Warszawa 2009.

Mielczarek J., Źródła prawa wewnętrznego organów administracji samorządowej, [in:] Źródła prawa w samorządzie terytorialnym, ed. B. Dolnicki, Warszawa 2018.

Ochendowski E., Prawo administracyjne. Część ogólna, Toruń 2018.

Olszówka M., Konstytucyjny paradygmat aktu prawa wewnętrznego, “Ius Novum” 2013, no. 2.

Ruczkowski P., Pozytywistyczna koncepcja prawa a konstytucyjne akty prawa wewnętrznego oraz pozakonstytucyjne akty normatywne administracji, “Przegląd Sejmowy” 2014, no. 1.

Stahl M., Formy prawne w sferze działań zewnętrznych administracji publicznej, [in:] System Prawa Administracyjnego, vol. 5: Prawne formy działania administracji, eds. A. Błaś, J. Boć, M. Stahl, K.M. Ziemski, Warszawa 2013.

Stahl M., Samorząd terytorialny w orzecznictwie sądowym. Rozbieżności i wątpliwości, “Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2006, no. 6(9).

Zaleśny J., Specyfika aktów prawnych o mocy wewnętrznego obowiązywania, “Studia Politologiczne” 2009, vol. 14.

Ziemski K., Trudności z ustaleniem relacji terminów „prawo miejscowe”, „prawo wewnętrznie obowiązujące” oraz „prawo powszechnie obowiązujące”, [in:] Źródła prawa w samorządzie terytorialnym, ed. B. Dolnicki, Warszawa 2018.

Zimmermann J., Prawo administracyjne, Warszawa 2016.

ONLINE SOURCES

Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 18 stycznia 2019 r., https://www.szczecin.uw.gov.pl/systemfiles/articlefiles/1644/(20190118.105847).rozstrzygniecie_80_kd.pdf (access: 10.3.2022).

LEGAL ACTS

Act of 8 March 1990 on commune self-government (consolidated text, Journal of Laws 2020, items 713, 1378).

Act of 5 June 1998 on district self-government (consolidated text, Journal of Laws 2020, item 920).

Act of 5 June 1998 on voivodeship self-government (consolidated text, Journal of Laws 2020, item 1668).

Act of 27 April 2001 – Environmental Protection Law (consolidated text, Journal of Laws 2020, items 1219, 1378, 1565, 2127, 2338; Journal of Laws 2021, item 802, as amended).

Act of 30 August 2002 – Law on proceedings before administrative courts (consolidated text, Journal of Laws 2019, item 2325; Journal of Laws 2020, items 2299, 2320; Journal of Laws 2021, item 54).

CASE LAW

Judgment of the Supreme Administrative Court in Kraków of 8 June 2001, II SA/Kr 1797/99.

Judgment of the Supreme Administrative Court in Kraków (until 31 December 2003) of 6 May 2003, II SA/Kr 251/03.

Judgment of the Supreme Administrative Court of 8 June 2006, II OSK 410/06.

Judgment of the Supreme Administrative Court of 5 August 2010, I OSK 41/10.

Judgment of the Supreme Administrative Court of 27 August 2010, II OSK 1074/10.

Judgment of the Supreme Administrative Court of 28 April 2011, II OSK 269/11.

Judgment of the Supreme Administrative Court of 14 November 2017, II GSK 273/16.

Judgment of the Supreme Administrative Court of 14 November 2018, I OSK 2189/18.

Judgment of the Supreme Administrative Court of 18 June 2020, I GSK 496/20.

Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Kraków of 25 January 2005, II SA/Kr 1385/04.

Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Lublin of 31 January 2006, III SA/Lu 533/05.

Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Lublin of 19 December 2006, III SA/Lu 505/06.

Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Gliwice of 12 March 2007, IV SA/Gl 1456/06.

Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Gliwice of 18 May 2009, II SA/Gl 104/09.

Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Kraków of 24 September 2009, III SA/Kr 421/09.

Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Kraków of 14 April 2014, III SA/Kr 1623/15.

Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Opole of 30 September 2014, II SA/Ol 773/14.

Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Gorzów Wielkopolski of 19 November 2015, II SA/Go 649/15.

Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Bydgoszcz of 12 February 2017, II SA/Bd 1156/16.

Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Kraków of 6 December 2018, III SA/Kr 849/18.

Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Olsztyn of 14 November 2019, II SA/Ol 785/19.

Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Gliwice of 28 May 2020, I SA/Gl 157/20.

Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Wrocław of 5 November 2020, III SA/Wr 283/20.

Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Kraków of 1 December 2020, III SA/Kr 1277/19.

Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Białystok of 9 March 2021, II SA/Bk 855/20.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2022.31.3.11-29
Data publikacji: 2022-09-28 19:31:10
Data złożenia artykułu: 2021-02-10 15:57:37


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1116
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0 PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2022 Monika Chlipała

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.