Przyczyny wprowadzenia zakazu stosowania kar cielesnych wobec małoletnich oraz skutki jego stosowania

Michał Grudecki

Streszczenie w języku polskim


Aby przedstawić cel i rzeczywistą funkcję, którą w społeczeństwie pełni zakaz stosowania kar cielesnych wobec małoletnich, na przykładzie polskiego systemu prawnego przeprowadzono analizę źródeł, przyczyn i skutków wprowadzenia tego zakazu w drodze normatywnej. Wskazano też, kto dążył do uchwalenia omawianej zmiany oraz podmioty mające wpływ na ukształtowanie zakazu w ostatecznej wersji. Ponadto opisano sytuację zarówno tych podmiotów, które w wyniku wprowadzenia przedmiotowego zakazu osiągną zyski, jak i tych, które poniosą straty. Analiza formalnych i nieformalnych reguł dotyczących metod wychowawczych, które obowiązują w społeczeństwie, ma na celu udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy zakaz stosowania kar cielesnych wobec małoletnich pozwolił zrealizować cel założony przez ustawodawcę czy też wywołał odwrotny skutek.


Słowa kluczowe


kary cielesne; małoletni; zakaz; polski system prawny; metody wychowawcze; ustawodawca

Pełny tekst:

PDF (English) PDF

Bibliografia


LITERATURE

Andrejew I., Oceny prawne karcenia nieletnich, Warszawa 1964.

Birchall D., Burke D., Just a Slap on the Wrist? Parental Corporal Punishment of Children and the Defence of Reasonable Chastisement in Hong Kong, “Hong Kong Law Journal” 2020, vol. 50(1).

Boć J., Banaszak B., Jabłoński M., Komentarz do art. 30 Konstytucji RP, [in:] Konstytucje Rzeczypospolitej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 roku, ed. J. Boć, Wrocław 1998.

Bosek L., Prawo podstawowe do godności ludzkiej w Konstytucji RP, [in:] Państwo prawa i prawo karne. Księga Jubileuszowa Profesora Andrzeja Zolla, eds. P. Kardas, T. Sroka, W. Wróbel, vol. 1, Warszawa 2012.

Chmielnicki P., Identyfikacja celów i funkcji w ramach wykładni prawa, “Przegląd Prawa Publicznego” 2015, no. 3.

Chmielnicki P., Konspekt badań nad źródłami pochodzenia prawa, “Przegląd Prawa Publicznego” 2012, no. 11.

Chmielnicki P., Metodyka badań nad źródłami powstawania prawa. Część 1. Podstawy, “Przegląd Prawa Publicznego” 2012, no. 3.

Chmielnicki P., Metodyka badań nad źródłami powstawania prawa. Część 2. Uzasadnienie i objaśnianie poszczególnych faz badań, “Przegląd Prawa Publicznego” 2012, no. 4.

Chmielnicki P., Uniwersalna metoda oceny regulacji skutków prawnych, “Przegląd Prawa Publicznego” 2013, no. 7–8.

Cisek A., Obowiązek posłuszeństwa wobec rodziców a ochrona dóbr osobistych dziecka, “Acta Universitatis Wratislaviensis” 1990, no. 1152.

Czarnek P., Karcenie małoletnich w świetle Konstytucji RP, [in:] Prawne aspekty karcenia małoletnich, ed. F. Ciepły, Warszawa 2011.

Gurdek M., Wstęp, [in:] Badania nad źródłami prawa i efektami jego stosowania, ed. M. Gurdek, vol. 1, Warszawa 2020.

Hołyst B., Wiktymologia, Warszawa 2011.

Hypś S., Prawnokarna ochrona dziecka przed przemocą, [in:] Prawo karne w ochronie praw dziecka, eds. A. Grześkowiak, I. Zgoliński, Bydgoszcz 2018.

Jedlecka W., Zakaz stosowania kar cielesnych a kontratyp karcenia wychowawczego, “Przegląd Prawa i Administracji” 2020, no. 2, DOI: https://doi.org/10.19195/0137-1134.120.55.

Krajewski R., Karcenie dzieci. Perspektywa prawna, Warszawa 2010.

Makaruk K., Postawy Polaków wobec kar fizycznych a ich stosowanie w praktyce rodzicielskiej, “Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” 2012, no. 4.

Matczak M., Imperium tekstu. Prawo jako postulowanie i urzeczywistnianie świata możliwego, Warszawa 2019.

Rowland A., Felicity G., Stanton M., Physical Punishment of Children: Time to End the Defence of Reasonable Chastisement in the UK, USA and Australia, “International Journal of Children Rights” 2017, vol. 25(1), DOI: https://doi.org/10.1163/15718182-02501007.

Różycka-Jaroś S., Karcenie dzieci – czyn zabroniony czy okoliczność uchylająca bezprawność, Warszawa 2012.

Sege R., Siegel B., Effective Discipline to Raise Healthy Children, “Pediatrics” 2018, vol. 142(6), DOI: https://doi.org/10.1542/peds.2018-3112.

Sloth-Nielsen J., Sideswipes and Backhanders: Abolition of the Reasonable Chastisement Defence in South Africa, “International Journal of Law, Policy and the Family” 2020, vol. 34(2), DOI: https://doi.org/10.1093/lawfam/ebaa005.

Smith R., ‘Hands-off parenting?’ – towards a reform of the defence of reasonable chastisement in the UK, “Child and Family Law Quarterly” 2004, vol. 16(3).

Tuleja P., Stosowanie Konstytucji RP w świetle zasady jej nadrzędności (wybrane problemy), Kraków 2003.

Waterston T., Janson S., Hitting children is wrong, “BMJ Paediatrics Open” 2020, vol. 4(1), DOI: https://doi.org/10.1136/bmjpo-2020-000675.

Wolicki M., Zasadność i dopuszczalne formy karcenia małoletnich według wskazań psychologii wychowawczej, [in:] Prawne aspekty karcenia małoletnich, ed. F. Ciepły, Warszawa 2011.

Zolotor A., Puzia M., Bans against Corporal Punishment: A Systematic Review of the Laws, Changes in Attitudes and Behaviours, “Child Abuse Review” 2010, vol. 19(4), DOI: https://doi.org/10.1002/car.1131.

ONLINE SOURCES

posiedzenie Komisji Polityki Społecznej oraz Rodziny z 5 marca 2009 r., http://orka.sejm.gov.pl/Biuletyn.nsf/wgskrnr6/PSR-133 [access: 11.02.2021].

posiedzenie Komisji Polityki Społecznej oraz Rodziny z 31 marca 2009 r., http://orka.sejm.gov.pl/Biuletyn.nsf/wgskrnr6/PSR-139 [access: 11.02.2021].

Bicie dzieci po polsku… czyli postawy społeczne wobec przemocy w wychowaniu. Raport Rzecznika Praw Dziecka 2014, http://brpd.gov.pl/sites/default/files/prezentacja_wynikow_badan_2014.pdf [access: 11.02.2021].

Jarosz E., Postawy społeczne wobec bicia dzieci. Raport z badań, www.powiat.swidnica.pl/strony/do_druku/aktualnosci/2012/11/025-01.pdf [access: 11.02.2021].

Jarosz E., Postawy wobec przemocy w wychowaniu – czy dobra zmiana? Raport Rzecznika Praw Dziecka 2018, https://brpd.gov.pl/sites/default/files/raport_2018.pdf [access: 11.02.2021].

Jarosz E., Przemoc w wychowaniu – czas z tym skończyć! Raport Rzecznika Praw Dziecka 2017, http://brpd.gov.pl/sites/default/files/przemoc_w_wychowaniu_raport_2017_0.pdf [access: 11.02.2021].

Kary fizyczne a problemy zdrowotne i psychiczne, www.niebieskalinia.info/files/Artykuly/Kary_fizyczne_a_problemy_zdtowotne_i_psychiczne.pdf [access: 29.06.2021].

Płatek M., W drodze, “Niebieska Linia” 2005, no. 6, www.niebieskalinia.pl/pismo/wydania/dostepne-artykuly/4463-w-drodze [access: 11.02.2021].

Przemoc wobec dzieci, https://dzieciwpolsce.pl/analiza/29/przemoc-wobec-dzieci [access: 29.06.2021].

Stenogram z 62. posiedzenia Sejmu VI kadencji z 4 marca 2010 r., http://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter6.nsf/0/484DDBBB3FB4A10EC12576DD000EA21F/$file/62_b_ksiazka.pdf [access: 11.02.2021].

Stenogram z 68. posiedzenia Sejmu VI kadencji z 10 czerwca 2010 r., http://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter6.nsf/0/9D1A300E3DADB03EC125773E00836892/$file/68_b_ksiazka.pdf [access: 11.02.2021].

Uzasadnienie projektu ustawy z 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, Druk sejmowy nr 1698 Sejmu VI kadencji, http://orka.sejm.gov.pl/Druki6ka.nsf/0/E7D206E9D4B5292AC125756100371248/$file/1698.pdf [access: 11.02.2021].

Zielińska E., Opinia prawna dotycząca Sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druk 2776) o rządowym projekcie zmiany ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (druk 1698) oraz o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 1789), http://orka.sejm.gov.pl/RexDomk6.nsf/0/937A28F06DB23B7EC12576E30041A579/$file/i412_10.rtf [access: 11.02.2021].

LEGAL ACTS

Act of 25 February 1964 – Family and Guardianship Code (consolidated text, Journal of Laws 2020, item 1359, as amended).

Act of 6 June 1997 – Code of Criminal Procedure (consolidated text, Journal of Laws 2020, item 30, as amended).

Act of 6 June 1997 – Penal Code (consolidated text, Journal of Laws 2020, item 1444, as amended).

Act of 29 July 2005 on counteracting domestic violence (consolidated text, Journal of Laws 2020, item 218, as amended).

Act of 10 June 2010 amending the Act on counteracting domestic violence and some other acts (Journal of Laws 2010, no. 125, item 842).

Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 (Journal of Laws 1997, no. 78, item 483, as amended).

Convention on the Rights of the Child, adopted by the UN General Assembly on 20 November 1989 (Journal of Laws 1991, no. 120, item 526).

European Social Charter signed at Turin on 18 October 1961 (Journal of Laws 1999, no. 8, item 67).

CASE LAW

Judgement of the Constitutional Tribunal of 4 April 2001, K 11/00, LEX no. 46869.

Judgement of the District Court of Gliwice of 23 March 2017, V Ka 647/16.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2021.30.4.241-258
Data publikacji: 2021-10-13 00:45:38
Data złożenia artykułu: 2021-02-12 15:01:56


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1195
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0 PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Michał Grudecki

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.