Status prawny zwierząt w Polsce

Emil Kruk

Streszczenie w języku polskim


Artykuł ma charakter naukowo-badawczy, a jego zasadniczym celem jest określenie statusu prawnego zwierząt oraz ustalenie, w jakim stopniu normujące go regulacje prawne wpływają na poziom ochrony humanitarnej zwierząt w Polsce. Realizacja tego zadania badawczego wymagała przede wszystkim dookreślenia pojęcia „zwierzę”, omówienia zasady dereifikacji i nakreślenia jej zasięgu normatywnego, a także przedstawienia charakterystyki zwierzęcia jako szczególnego dobra materialnego. Potrzebę podjęcia tytułowego zagadnienia determinuje szczególnie świadomość, że wraz z rozwojem cywilizacyjnym zmienia się sposób życia człowieka i jego stosunek do zwierząt. W każdym razie dokonujące się w ostatnich dziesięcioleciach przemiany w tym obszarze czynią aktualnym tytułowe zagadnienie i skłaniają do weryfikacji wcześniejszych ustaleń. Z założenia przeprowadzone badania mają przyczynić się do wypracowania optymalnego modelu prawnej ochrony zwierząt i rozwoju nauki prawa. Samo zaś upowszechnienie otrzymanych wyników ma prowadzić do podniesienia poziomu świadomości społecznej w przedmiocie statusu prawnego zwierzęcia, co jest jednym z warunków dalszego postępu cywilizacyjnego.


Słowa kluczowe


zwierzę; dobro materialne; status prawny; dereifikacja; ochrona humanitarna; prawna ochrona zwierząt; Polska

Pełny tekst:

PDF (English) PDF

Bibliografia


LITERATURE

Białocerkiewicz J., Status prawny zwierząt. Prawa zwierząt czy prawna ochrona zwierząt, Toruń 2005.

Breczko A., Od rzeczy do podmiotu. Praktyczne implikacje etyki ochrony zwierząt, “Białostockie Studia Prawnicze” 2013, no. 14, DOI: https://doi.org/10.15290/bsp.2013.14.01.

Daniłowicz W., Prawo polowania, Warszawa 2018.

Duraj M., Rasy niebezpieczne psów w prawie polskim i w prawie niektórych landów niemieckich, “Przegląd Prawa Publicznego” 2012, no. 11.

Dzik J., Zoologia. Różnorodność i pokrewieństwa zwierząt, Warszawa 2015.

Elżanowski A., Pietrzykowski T., Zwierzęta jako nieosobowe podmioty prawa, “Forum Prawnicze” 2013, no. 1.

Gniewek E., Komentarz do art. 45, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz, eds. E. Gniewek, P. Machnikowski, Legalis 2019.

Goettel M., Sytuacja zwierzęcia w prawie cywilnym, Warszawa 2013.

Grabowska B., Zmiany relacji człowiek–zwierzę, czyli cena postępu, “Kultura i Wartości” 2014, no. 2.

Gruszecki K., Rybactwo śródlądowe. Komentarz, Warszawa 2020.

Gudowski J., Rudnicka J., Rudnicki G., Rudnicki S., Komentarz do art. 182, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz, vol. 3: Własność i inne prawa rzeczowe, ed. J. Gudowski, Warszawa 2016.

Izdebski H., Prawa zwierząt czy prawo zwierząt?, [in:] Status zwierzęcia. Zagadnienia filozoficzne i prawne, eds. T. Gardocka, A. Gruszczyńska, Toruń 2012.

Janowski M., Status prawny zwierząt a ich kategoryzacja biologiczna, “Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej” 2020, no. 4, DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2020.4.29.

Jedlecka W., Z problematyki własności zwierząt, [in:] Własność w prawie i gospodarce, ed. U. Kalina-Prasznic, Wrocław 2017.

Kąkol P., Biologia. Kompendium, Warszawa 2010.

Kmiecik R., „Dereifikacja” zwierząt czy antropomorfizm prawniczy?, [in:] Prawna ochrona zwierząt, ed. M. Mozgawa, Lublin 2002.

Kruk E., Polish and Estonian Regulations on Homeless (Stray) Animals, “Studia Iuridica Lublinensia” 2021, vol. 30(1), DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2021.30.1.145-166.

Ławniczak A., Ideologia praw zwierząt, “Studia Erasmiana Wratislaviensia” 2010, no. 4.

Łętowska E., Dwa cywilnoprawne aspekty praw zwierząt: dereifikacja i personifikacja, [in:] Studia z prawa prywatnego. Księga pamiątkowa ku czci Profesor Biruty Lewaszkiewicz-Petrykowskiej, ed. A. Szpunar, Łódź 1997.

Nałęcz A., Ochrona zwierząt a postęp cywilizacyjny, [in:] Wpływ przemian cywilizacyjnych na prawo administracyjne i administrację publiczną, eds. J. Zimmermann, P.J. Suwaj, Warszawa 2013.

Nazar M., Normatywna dereifikacja zwierząt – aspekty cywilnoprawne, [in:] Prawna ochrona zwierząt, ed. M. Mozgawa, Lublin 2002.

Niemiec E., Status zwierzęcia w polskim prawie cywilnym a ochrona humanitarna zwierząt – wybrane przykłady nieadekwatności, [in:] Prawo zwierząt do ochrony przed cierpieniem. Wybrane problemy, eds. J. Helios, W. Jedlecka, Toruń 2019.

Niemiec E., Nowakowska M., Hodowla rasowych psów i kotów a ochrona zwierząt – analiza polskich rozwiązań prawnych, “Przegląd Prawa i Administracji” 2017, vol. 108, DOI: https://doi.org/10.19195/0137-1134.108.7.

Niezbecka E., Komentarz do art. 45, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz, vol. 1: Część ogólna, ed. A. Kidyba, LEX/el. 2012.

Pawlak W., Komentarz do art. 53 i 54, [in:] Kodeks cywilny. Część ogólna. Komentarz do wybranych przepisów, ed. J. Gudowski, LEX/el. 2018.

Pazdan M., Pozycja prawna zwierząt, [in:] System Prawa Prywatnego, vol. 1: Prawo cywilne – część ogólna, ed. M. Safjan, Legalis 2012.

Pązik A., Komentarz do art. 2, [in:] A. Pązik, M. Słomski, Prawo łowieckie. Komentarz, LEX/el. 2015.

Piernik-Wierzbowska K., Systematyka i zagadnienie własności zwierząt oraz ich statusu prawnego w kontekście problematyki odpowiedzialności za szkody przez nie wyrządzane, “Studia Iuridica Toruniensia” 2015, vol. 16.

Pietrzykowski T., Problem podmiotowości prawnej zwierząt z perspektywy filozofii prawa, “Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria” 2015, no. 2.

Probucka D., Prawa zwierząt, Kraków 2015.

Radecki W., Ustawy o ochronie zwierząt. Komentarz, Warszawa 2015.

Radwański Z., Koncepcja praw podmiotowych osobistych, “Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1988, no. 2.

Rejman G., Ochrona prawna zwierząt, “Studia Iuridica” 2006, vol. 46.

Skowrońska-Bocian E., Warciński M., Komentarz do art. 45, [in:] Kodeks cywilny, vol. 1: Komentarz. Art. 1–44910, ed. K. Pietrzykowski, Legalis 2020.

Stefaniuk M., Environmental Awareness in Polish Society with Respect to Natural Resources and Their Protection (Overview of Survey Research), “Studia Iuridica Lublinensia” 2021, vol. 30(2), DOI: DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2021.30.2.357-379.

Tokarski R., Konceptualizacja zwierząt w potocznej świadomości językowej, [in:] Prawna ochrona zwierząt, ed. M. Mozgawa, Lublin 2002.

Walczak M., Czy owad to zwierzę?, “Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies” 2015, no. 1.

Zaporowska Z., Odpowiedzialność za zwierzę jako produkt niebezpieczny, “Rejent” 2009, no. 1.

ONLINE SOURCES

Kręgowce, [in:] Encyklopedia PWN, https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/kregowce;3927415.html [access: 19.04.2021].

Zwierzę, [in:] Encyklopedia PWN, https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/zwierze;4002515.html [access: 19.04.2021].

Zwierzę, [in:] Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/sjp/zwierze;2547682.html [access: 19.04.2021].

Zwierzę, [in:] Wielki słownik języka polskiego, https://wsjp.pl/index.php?id_hasla=12128&id_znaczenia=4610116&l=26 [access: 19.04.2021].

LEGAL ACTS

Act of 25 February 1932 on the amendment of the Regulation of the President of the Republic of 22 March 1928 on the protection of animals (Journal of Laws 1932, no. 29, item 287).

Act of 23 April 1964 – Civil Code (consolidated text, Journal of Laws 2020, item 1740).

Act of 18 April 1985 on inland fishing (consolidated text, Journal of Laws 2019, item 2168).

Act of 13 October 1995 – Hunting Law (consolidated text, Journal of Laws 2020, item 1683, as amended).

Act of 21 August 1997 on the protection of animals (consolidated text, Journal of Laws 2020, item 638).

Act of 16 April 2004 on the protection of nature (consolidated text, Journal of Laws 2020, item 55, as amended).

Act of 20 July 2017 – Water Law (consolidated text, Journal of Laws 2020, item 310, as amended).

Regulation of the President of the Republic of Poland of 22 March 1928 on the protection of animals (consolidated text, Journal of Laws 1932, no. 42, item 417).

Regulation of the Minister of Environment of 11 March 2005 on defining the list of game species (Journal of Laws 2005, no. 45, item 433).

CASE LAW

Resolution of the Supreme Court of 12 April 1988, III CZP 22/88, LEX no. 3474.

Ruling of the Supreme Court of 9 March 1973, I CR 58/73, LEX no. 2711470.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2021.30.3.119-131
Data publikacji: 2021-09-16 22:46:47
Data złożenia artykułu: 2021-06-06 14:45:17


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1755
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0 PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Emil Kruk

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.