Zasady prawa. Ujęcie dogmatyczno-porównawcze

Streszczenie w języku polskim

Przegląd podstawowych zagadnień związanych z prezentacją ujęć zasad prawa z perspektywy szczegółowych nauk prawnych, reprezentujących w zasadzie wszystkie podstawowe gałęzie prawa, pozwala na stwierdzenie, iż kategoria zasad jest nie tylko konstrukcją ponadgałęziową w wymiarze ogólnosystemowym, ale także jest konstrukcją, która wyraźnie zawiera zarówno powtarzające się w poszczególnych gałęziach i dogmatykach prawniczych składniki, jak i elementy odrębne. Te ostatnie nie zawsze zresztą są adekwatne w odniesieniu do podziałów systemu prawa na prawo publiczne i prywatne, materialne i procesowe czy krajowe i międzynarodowe. Dotyczy to tak pojmowania zasad prawa, ich związku z kategorią normatywności, aksjologicznym wymiarem treściowym, odróżnianiem od norm prawnych, jak i wyznaczników „zasadniczości” czy typologii zasad. Ta różnorodność świadczy również o teoretycznoprawnej doniosłości samej konstrukcji, nieprzekładającej się jednak ani na głębsze korzystanie z dokonań teorii prawa przez dogmatyki, ani też na wszechstronne wykorzystanie dokonań dogmatycznych w budowaniu teorii zasad prawa (co nie było przedmiotem niniejszych prac). Doniosłość ta może jednak wpłynąć na ukształtowanie się przekonania o potrzebie takiego „współdziałania”, w wyniku którego komunikacyjne i badawcze zbliżenie między naukami teoretycznymi i dogmatycznymi oraz między różnymi dogmatykami w ramach tzw. integracji wewnętrznej nauk prawnych mogłoby uzyskać mocniejszy wyraz.