Sprawiedliwość jako relacje w życiu społecznym

Wojciech Dziedziak

Streszczenie w języku polskim


Opracowanie ma charakter przede wszystkim koncepcyjny i zarazem naukowo-badawczy, a analizy w nim zawarte mają charakter uniwersalny. W artykule podjęto zagadnienie relacji sprawiedliwości w życiu społecznym. Zegzemplifikowano je na prawie do życia od chwili poczęcia. Jest ono bowiem pierwszym, podstawowym i nadrzędnym z praw. Rozpoczęto od rozważań dotyczących pojmowania sprawiedliwości. Jako punkt wyjścia przyjęto klasyczne rozumienie wyrażone w formule „oddać każdemu to, co mu się należy” (suum cuique tribuere). Zaakcentowano, że sprawiedliwość dotyczy każdego człowieka. Stwierdzono, że sprawiedliwość jako uniwersalna wartość i jako zasada-norma, będąc powinnościorodną, „buduje” relacje między podmiotami. W artykule zanalizowano przede wszystkim relację zachodzącą między podmiotami A i B, gdzie podmiot A to każdy człowiek (przypomniano też dane naukowe uzasadniające, od kiedy jest człowiek), a podmiot B to piastun władzy prawodawczej (ustawodawczej) zawsze, właśnie z uwagi na sprawiedliwość, zindywidualizowany personalnie i jako taki w relacje sprawiedliwości wchodzący.


Słowa kluczowe


sprawiedliwość; sprawiedliwość naturalna; relacje sprawiedliwości; prawo do życia od chwili poczęcia

Pełny tekst:

PDF (English) PDF

Bibliografia


LITERATURE

Barankiewicz T., W poszukiwaniu modelu standardów etycznych administracji publicznej w Polsce, Lublin 2013.

Bartel H., Embriologia. Podręcznik dla studentów, Warszawa 2010.

Bołoz W., Bioetyka i prawa człowieka, Warszawa 2007.

Dios Vial Correa J. de, Embrion ludzki jako organizm i jako ktoś spośród nas, [in:] Medycyna i prawo. Za czy przeciw życiu?, eds. E. Sgreccia, T. Styczeń, J. Gula, C. Ritter, Lublin 1999.

Dziedziak W., An Essay on Natural and Distributive Justice, “Studia Iuridica Lublinensia” 2020, vol. 29(4), DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2020.29.4.71-83.

Dziedziak W., O prawie słusznym (perspektywa systemu prawa stanowionego), Lublin 2015.

Dziedziak W., Rozważania o dobrej administracji, [in:] Prawo i polityka w sferze publicznej. Perspektywa wewnętrzna, eds. P. Jabłoński, J. Kaczor, M. Pichlak, Wrocław 2017.

Fijałkowski W., Ku afirmacji życia, Warszawa 1989.

Filek J., Co to jest dobra administracja?, [in:] Etos urzędnika, ed. D. Bąk, Warszawa 2007.

Gula J., Problem człowieczeństwa człowieka nienarodzonego, [in:] W imieniu dziecka poczętego, eds. J.W. Gałkowski, J. Gula, Rzym–Lublin 1991.

Krąpiec M.A., Człowiek i prawo naturalne, Lublin 2009.

Kumaniecki K. (comp.), Słownik łacińsko-polski, Warszawa 1979.

Lyons D., Ethics and the Rule of Law, Cambridge 1984.

Machinek M., Spór o status ludzkiego embrionu, Olsztyn 2007.

Moore K.L., Persaud T.V.N., Torchia M.G., Before We Are Born: Essentials of Embryology and Birth Defects, Philadelphia 2013.

Orzeszyna K., The Right to a Natural and Dignified Death, “Studia Iuridica Lublinensia” 2020, vol. 29(4), DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2020.29.4.221-232.

Plezia M. (ed.), Słownik łacińsko-polski, vol. 3, Warszawa 2007.

Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Warszawa 1994.

Rugh R., Shettles L.B., Od poczęcia do narodzin, Warszawa 1988.

ONLINE SOURCES

Aristotle, Nicomachean Ethics, Book V, https://classics.mit.edu/Aristotle/nicomachaen.5.v.html (access: 14.3.2022).

John Paul II, Evangelium vitae, 57, 1995, https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_25031995_evangelium-vitae.html (access: 16.3.2022).

John Paul II, Veritatis splendor, 96, 1993, https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_06081993_veritatis-splendor.html (access: 16.3.2022).

LEGAL ACTS

Act of 25 February 1964 – Family and Guardianship Code (consolidated text, 2020, item 1359).

Act of 23 April 1964 – Civil Code (consolidated text, 2020, item 1740).

Act of 6 January 2000 on the Ombudsman for Children (consolidated text, 2020, item 141).

Code of Medical Ethics of 2 January 2004 (consolidated text containing amendments adopted on 20 September 2003 by the Extraordinary 7th Polish National Congress of Medical Practitioners).

Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 (Journal of Laws 1997, no. 78, item 483, as amended).

Universal Declaration of Human Rights adopted and proclaimed by General Assembly resolution 217 A (III) of 10 December 1948.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2023.32.2.103-115
Data publikacji: 2023-06-27 10:36:43
Data złożenia artykułu: 2022-01-25 12:19:25


Statystyki


Widoczność abstraktów - 588
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0 PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2023 Wojciech Dziedziak

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.