Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Z działalności Sądu Specjalnego w Lublinie (1939–1944)
Streszczenie w języku polskim
Artykuł ma charakter naukowy. Dotyczy działalności Sądu Specjalnego w Lublinie (Sondergericht Lublin) w latach 1939–1944, tj. jednego z niemieckich sądów specjalnych funkcjonujących na obszarze Generalnego Gubernatorstwa. Podjęcie tego tematu jest uzasadnione brakiem choćby fragmentarycznych ustaleń dotyczących tego sądu. W związku z tym celem badań było poczynienie podstawowych ustaleń: jakiego rodzaju sprawy były rozpatrywane przez Sondergericht; oskarżeni jakiej narodowości przeważali; na jakie kary byli skazywani; czy i w jakich sprawach orzekano karę śmierci; kto kierował pracami Sondergerichtu, jacy sędziowie byli jego członkami i jacy prokuratorzy brali udział w rozprawach przed Sondergerichtem; skąd pochodzili prawnicy zaangażowani w prace Sondergerichtu; czy jego orzeczenia były wzruszane na drodze nadzwyczajnych środków prawnych. Podstawę źródłową rozważań stanowią archiwalia, literatura i prasa. Na tej podstawie poczyniono oryginalne, nieznane dotychczas ustalenia dotyczące Sądu Specjalnego w Lublinie.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
LITERATURE
Becker M., Sądownictwo niemieckie i jego rola w polityce okupacyjnej na ziemiach polskich wcielonych do Rzeszy 1939–1945, Warszawa 2020.
Dörner B., Die Deutschen und der Holocaust. Was niemand wissen wollte, aber jeder wissen konnte, Berlin 2007.
Du Prel M., Das deutsche Generalgouvernement Polen. Ein Überblick über Gebiet, Gestaltung und Geschichte, Krakau 1940.
Fręchowicz T., Diecezja podlaska, [in:] Życie religijne w Polsce pod okupacją hitlerowską 1939–1945, ed. Z. Zieliński, Warszawa 1982.
Gonet T., Kukiełka Jan, Dorosz Kazimierz, Hubka Michał, [in:] Represje za pomoc Żydom na okupowanych ziemiach polskich w czasie II wojny światowej, eds. M. Grądzka-Rejak, A. Namysło, vol. 1, Warszawa 2019.
Graczyk K., Sondergericht Kattowitz. Sąd Specjalny w Katowicach 1939–1945, Warszawa 2020.
Kasperek J., Kronika wydarzeń w Lublinie w okresie okupacji hitlerowskiej, Lublin 1989.
Kasperek J., Niektóre aspekty werbunku na przymusowe roboty do III Rzeszy z dystryktu lubelskiego, [in:] Zbrodnie i sprawcy. Ludobójstwo hitlerowskie przed sądem ludzkości i historii, ed. C. Pilichowski, Warszawa 1980.
Klemp S., „Nicht ermittelt“. Polizeibataillone und die Nachkriegsjustiz. Ein Handbuch, Essen 2005.
Lindner P., Hermann Florstedt. SS-Führer und KZ-Lagerkommandant. Ein Lebensbild im Horizont der Familie, Halle–Saale 1997.
Löffelsender M., Kölner Rechtsanwälte im Nationalsozialismus Eine Berufsgruppe zwischen „Gleichschaltung“ und Kriegseinsatz, Tübingen 2015.
Majer D., „Narodowo obcy” w III Rzeszy. Przyczynek do narodowosocjalistycznego ustawodawstwa i praktyki prawniczej w administracji i wymiarze sprawiedliwości ze szczególnym uwzględnieniem ziem wcielonych do Rzeszy i Generalnego Gubernatorstwa, Warszawa 1989.
Manthe B., Richter in der nationalsozialistischen Kriegsgesellschaft. Beruflicher und privater Alltag von Richtern des Oberlandesgerichtsbezirks Köln, 1939–1945, Tübingen 2013.
Mielnik H., Sądownictwo polskie (nieniemieckie) w dystrykcie lubelskim Generalnego Gubernatorstwa w latach 1939–1944, Lublin 2020.
Milewski S., Redzik A., Hofmokl-Ostrowski Zygmunt, [in:] Słownik biograficzny adwokatów polskich, vol. 3, Warszawa 2018.
Musiał B., Kto dopomoże Żydowi…, Poznań 2019.
Pohl D., Sowjetische und polnische Strafverfahren wegen NS-Verbrechen – Quellen für den Historiker?, [in:] Vom Recht zur Geschichte. Akten aus NS-Prozessen als Quellen der Zeitgeschichte, eds. J. Finger, S. Keller, A. Wirsching, Göttingen 2009, DOI: https://doi.org/10.13109/9783666355004.132.
Pohl D., Von der „Judenpolitik“ zum Judenmord. Der Distrikt Lublin des Generalgouvernements 1939–1944, Frankfurt am Main 1993.
Schenk D., Hans Frank. Biografia generalnego gubernatora, Kraków 2009.
Wróblewski B., Władze nadrzędne więzienia, [in:] Hitlerowskie więzienie na Zamku w Lublinie 1939–1944, ed. Z. Mańkowski, Lublin 1988.
Wrzyszcz A., Okupacyjne sądownictwo niemieckie w Generalnym Gubernatorstwie 1939–1945. Organizacja i funkcjonowanie, Lublin 2008.
Wrzyszcz A., Organizacja niemieckiego resortu sprawiedliwości w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939–1945, “Annales UMCS sectio G (Ius)” 2013, vol. 60(1).
Wrzyszcz A., Placówka Zapasowa Organów Resortu Sprawiedliwości Generalnego Gubernatorstwa w Görlitz 1944–1945, [in:] Nil nisi veritas. Księga dedykowana Profesorowi Jackowi Matuszewskiemu, eds. M. Głuszak, D. Wiśniewska-Jóźwiak, Łódź 2016, DOI: https://doi.org/10.18778/8088-187-7.35.
Wrzyszcz A., Sądownictwo okupacyjne państwa totalitarnego – Sąd Specjalny w Radomiu, [in:] Przez tysiąclecia: państwo – prawo – jednostka. Materiały ogólnopolskiej konferencji historyków prawa. Ustroń, 17–20 września 2000 r., eds. A. Lityński, M. Mikołajczyk, vol. 2, Katowice 2001.
Wrzyszcz A., Sądownictwo SS i policji w Generalnym Gubernatorstwie (stan badań), “Studia Iuridica Lublinensia” 2013, vol. 19.
Wrzyszcz A., Sądy na ziemiach polskich w czasie okupacji niemieckiej (1939–1945). Najnowsze opracowania tematu, “Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 2020, vol. 23.
Wrzyszcz A., Ustrój i prawo w Generalnym Gubernatorstwie w poglądach prawników niemieckich na łamach czasopisma „Deutsches Recht” w czasie II wojny światowej, “Annales UMCS sectio G (Ius)” 2019, vol. 66(1), DOI: https://doi.org/10.17951/g.2019.66.1.439-450.
Wrzyszcz A., Z działalności Sądu Specjalnego w Radomiu (1939–1945), “Czasopismo Prawno-Historyczne” 2001, vol. 53(1), DOI: https://doi.org/10.14746/cph.2001.1.18.
Zaleska E., Więźniowie, [in:] Hitlerowskie więzienie na Zamku w Lublinie 1939–1944, ed. Z. Mańkowski, Lublin 1988.
LEGAL ACTS
Criminal Code for the German Reich of 15 May 1871, RGBl. 1871, p. 127.
Regulation on wartime economy of 4 September 1939, RGBl. 1939, p. 1609.
Regulation against national parasites of 5 September 1939, RGBl. 1939, p. 1679.
Regulation for the protection of forests and game in the General Government of 13 April 1940 (Journal of Regulations of the General Government for the Occupied Polish Territories, no. 26, p. 137).
Second Regulation on the restrictions of residence in the General Government of 29 April 1941 (Journal of Regulations of the General Government, no. 41, p. 274).
Third Regulation on the restrictions of residence in the General Government of 15 October 1941 (Journal of Regulations of the General Government, no. 99, p. 595).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2024.33.2.57-86
Data publikacji: 2024-06-27 10:20:30
Data złożenia artykułu: 2022-04-26 22:42:24
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2024 Konrad Graczyk
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.