Udział Senatu Rzeczypospolitej w procesie ustawodawczym: ku dwuizbowości równorzędnej?

Sławomir Patyra

Streszczenie w języku polskim


Artykuł dotyczy problematyki relacji pomiędzy Sejmem i Senatem w procedurze wykonywania przez parlament funkcji ustawodawczej. Autor zwraca uwagę, że obowiązująca Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. bardzo ogranicza wpływ Senatu na proces ustawodawczy, czym nawiązuje do polskiej tradycji ustrojowej. W ten sposób Konstytucja przyjmuje model dwuizbowości skrajnie asymetrycznej, mimo że obie izby parlamentu w polskim ustroju postrzegane są jako organ władzy ustawodawczej. Autor krytycznie ocenia obowiązujące regulacje z punktu widzenia aksjologii ustroju demokratycznego i postuluje wzmocnienie pozycji Senatu w realizowaniu funkcji ustawodawczej.


Słowa kluczowe


dwuizbowość; proces ustawodawczy; system rządów

Pełny tekst:

PDF (English) PDF

Bibliografia


LITERATURE

Banaszak B., System konstytucyjny Niemiec, Warszawa 2005.

Chruściak R., Parlament w projektach Konstytucji RP, w dyskusji konstytucyjnej oraz w konfrontacji z pozycją parlamentu w nowych konstytucjach państw Europy Środkowej i Wschodniej, [in:] Założenia ustrojowe, struktura i funkcjonowanie parlamentu, ed. A. Gwiżdż, Warszawa 1997.

Ciapała J., Uwagi w sprawie udziału Senatu w stanowieniu ustaw, [in:] Kierunki zmian pozycji ustrojowej i funkcji Senatu RP, eds. A. Bisztyga, P. Zientarski, Warszawa 2014.

Ciemniewski J., Dwuizbowość w systemie konstytucyjnym III Rzeczypospolitej, “Przegląd Sejmowy” 2010, no. 5.

Czeszejko-Sochacki Z., O niektórych problemach konstytucyjnej procedury legislacyjnej, [in:] Konstytucja, wybory, parlament. Studia ofiarowane Zdzisławowi Jaroszowi, ed. L. Garlicki, Warszawa 2000.

Dobrowolski M., O pojęciu „ustawa” w procesie legislacyjnym, “Przegląd Sejmowy” 2003, no. 2.

Dobrowolski M., W sprawie potrzeby reform dwuizbowości polskiego parlamentu, “Przegląd Sejmowy” 2009, no. 2.

Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2021.

Jamróz L., Status ustrojowy Senatu RP – nierozwiązany problem skrajnie ograniczonych uprawnień ustawodawczych Senatu, [in:] Kierunki zmian pozycji ustrojowej i funkcji Senatu RP, eds. A. Bisztyga, P. Zientarski, Warszawa 2014.

Jaworski W.L., Konstytucja z dnia 17 marca 1921. Prawo polityczne od 2 października 1919 do 4 lipca 1921, Kraków 1921.

Kowalski W., Koncepcje ustrojowe izby wyższej parlamentu w II Rzeczypospolitej, Warszawa 2014.

Montesquieu C. de, O duchu praw, Warszawa 1927.

Orłowski W., Problem dwuizbowej struktury parlamentu w latach 1989–1997, [in:] Polska lat dziewięćdziesiątych. Przemiany państwa i prawa, eds. T. Bojarski, M. Mozgawa, M. Nazar, vol. 3, Lublin 1997.

Patyra S., Wszystko już było, czyli dziedzictwo polskiego parlamentaryzmu XX wieku, “Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2021, no. 4, DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2021.04.04.

Rostworowski M., Ustawodawstwo, [in:] Nasza Konstytucja, Kraków 1922.

Rytel-Warzocha A., Szmyt A., W kręgu zagadnień Senatu RP, Gdańsk 2020.

Sarnecki P., „Parlamentaryzacja” systemów rządowych w Polsce, Finlandii i Chorwacji w świetle ostatnich przekształceń konstytucyjnych w tych krajach, [in:] Instytucje prawa konstytucyjnego w dobie integracji europejskiej. Księga jubileuszowa dedykowana prof. Marii Kruk-Jarosz, eds. J. Wawrzyniak, M. Laskowska, Warszawa 2009.

Skotnicki K., Konstytucyjne uwarunkowania wyborów do Senatu RP, [in:] Kierunki zmian pozycji ustrojowej i funkcji Senatu RP, eds. A. Bisztyga, P. Zientarski, Warszawa 2014.

Skotnicki K., Senat III RP – nieprzemyślany czy niepotrzebny?, [in:] Dwadzieścia lat transformacji ustrojowej w Polsce, ed. M. Zubik, Warszawa 2010.

Zientarski P.B., Organizacja wewnętrzna Senatu. Studium prawno-ustrojowe, Toruń 2011.

LEGAL ACTS

Act of 17 March 1921 – Constitution of the Republic of Poland (Journal of Laws 1921, no. 44, item 267).

Act of 7 April 1989 amending the Constitution of the People’s Republic of Poland (Journal of Laws 1989, no. 19, item 101).

Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 (Journal of Laws 1997, no. 78, item 483, as amended).

Constitutional Act of 23 April 1935 (Journal of Laws of the Republic of Poland 1935, no. 30, item 227).

Constitutional Act of 17 October 1992 on mutual relations between the legislative and executive authorities of the Republic of Poland and on local self-government (Journal of Laws 1992, no. 84, item 426, as amended).

Resolution of the Senate of the Republic of Poland of 9 November 2007 on the amendment of the Rules of Procedure of the Senate (Official Gazette of the Republic of Poland “Monitor Polski” 2007, no. 86, item 925).

CASE LAW

Judgment of the Constitutional Tribunal of 23 February 1999, K 25/98.

Judgment of the Constitutional Tribunal of 19 June 2002, K 11/02.

Judgment of the Constitutional Tribunal of 24 June 2002, K 14/02.

Judgment of the Constitutional Tribunal of 12 January 2005, K. 24/04.

Ruling of the Constitutional Tribunal of 23 November 1993, K 5/93, OTK 1993, no. 2, item 39.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2022.31.5.187-199
Data publikacji: 2022-12-30 20:25:51
Data złożenia artykułu: 2022-11-15 08:59:46


Statystyki


Widoczność abstraktów - 560
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0 PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2022 Sławomir Patyra

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.