Interpretacja prawnicza w perspektywie prawa Unii Europejskiej. Model ogólny a kontekst prawa karnego

Leszek Leszczyński

Streszczenie w języku polskim


Celem opracowania jest analiza najważniejszych odrębności występujących w wykładni prawa Unii Europejskiej w świetle ogólnego (klasycznego) modelu wykładni prawa wypracowanego w doktrynie i praktyce sądowej w krajowych porządkach prawnych. Mimo związków obu modeli wykładni właściwości prawa UE stanowią podstawę kształtowania się odrębności praktyki interpretacyjnej. Ta ostatnia, przy założeniu, że sam układ procesu wykładni nie wykazuje istotnych różnic, analizowana jest zarówno w kontekście zbioru i roli wykorzystywanych w wykładni sądowej źródeł prawa, z których rekonstruowane są normy prawa UE, jak i roli poszczególnych reguł wykładni i wzajemnych relacji między nimi. Analiza ta pozwoli rzucić światło w ostatniej części opracowania na właściwości wykładni prawa karnego (materialnego i procesowego), które mimo że normatywnie regulowane jest głównie na poziomie prawa państwa członkowskiego UE, realizuje zasadę wykładni zgodnej z prawem UE, ulegając w istotnym zakresie wpływom orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.


Słowa kluczowe


Unia Europejska; reguły wykładni sądowej; zasada wykładni zgodnej; wykładnia prawa karnego; wpływ orzecznictwa TSUE

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Barcz J., Kranz J., Niedobry wyrok w niefortunnym czasie (uwagi na tle wyroku FTK z 5.05.2020 r.), “Państwo i Prawo” 2020, no. 9.

Bojarski J., Chrzczonowicz P., Ornowska A., Europeizacja prawa karnego materialnego – niektóre aspekty teoretyczne i praktyczne (trójgłos), “Studia Prawnoustrojowe” 2009, no. 10.

Brown L.N., Kennedy T., The Court of Justice of the European Communities, London 2000.

Czapliński W., Ostrihansky R., Saganek P., Wyrozumska A. (eds.), Prawo Wspólnot Europejskich. Orzecznictwo, Warszawa 2001.

Gizbert-Studnicki T., Grabowski A., Normy programowe w Konstytucji, [in:] Charakter i struktura norm Konstytucji, ed. J. Trzciński, Warszawa 1997.

Grochowski M., Soft law w wykładni prawa UE, [in:] Wykładnia prawa Unii Europejskiej, ed. L. Leszczyński, Warszawa 2019.

Grzelak A., Wykładnia krajowego prawa karnego w świetle prawa unijnego – wprowadzenie i wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 16.06.2005 r., C-105/03, postępowanie karne przeciwko Marii Pupino, “Europejski Przegląd Sądowy” 2023, no. 2.

Grzelak A., Wzajemne zaufanie jako podstawa współpracy sądów państw członkowskich UE w sprawach karnych (uwagi na marginesie odesłania prejudycjalnego w sprawie C-216/18 PPU Celmer), “Państwo i Prawo” 2018, no. 10.

Hanc J., O znaczeniu prawa unijnego dla stanowienia i wykładni wewnętrznego prawa karnego materialnego, [in:] Międzynarodowe i europejskie prawo karne. Osiągnięcia, kierunki rozwoju, wyzwania, eds. J. Nowakowska-Małusecka, I. Topa, Katowice 2015.

Helios J., Pojmowanie wykładni prawa europejskiego w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości, Wrocław 2002.

Helios J., Wykładnia prawa prywatnego UE, [in:] Wykładnia prawa Unii Europejskiej, ed. L. Leszczyński, Warszawa 2019.

Jedlecka W., Reguły językowe wykładni prawa UE, [in:] Wykładnia prawa Unii Europejskiej, ed. L. Leszczyński, Warszawa 2019.

Kalisz A., Klauzule generalne w wykładni prawa UE, [in:] Wykładnia prawa Unii Europejskiej, ed. L. Leszczyński, Warszawa 2019.

Kalisz A., Reguły systemowe wykładni prawa UE, [in:] Wykładnia prawa Unii Europejskiej, ed. L. Leszczyński, Warszawa 2019.

Kalisz A., Wykładnia i stosowanie prawa wspólnotowego, Warszawa 2007.

Kalisz-Prakopik A., Leszczyński L., Zasady prawa w stosowaniu prawa wspólnotowego, “Europejski Przegląd Sądowy” 2005, no. 1.

Kierzynka R., Regres wzajemnego zaufania we współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych w Unii Europejskiej, “Europejski Przegląd Sądowy” 2022, no. 3.

Koncewicz T.T., Filozofia europejskiego wymiaru sprawiedliwości. O ewolucji fundamentów unijnego porządku prawnego, Warszawa 2020.

Koncewicz T.T., Precedens w prawie europejskim, [in:] Wykładnia prawa Unii Europejskiej, ed. L. Leszczyński, Warszawa 2019.

Kordela M., Inter- and Extra-Legal Axiology, “Studia Iuridica Lublinensia” 2020, vol. 29(3), DOI: https://dx.doi.org/10.17951/sil.2020.29.3.29-38.

Lenaerts K., Rządy prawa w Unii Europejskiej, “Europejski Przegląd Sądowy” 2023, no. 7.

Lenaerts K., Gutiérrez-Fons J.A., To Say What the Law of the EU Is: Methods of Interpretation and the European Court of Justice, Florence 2013.

Leszczyński L., Zagadnienia teorii stosowania prawa. Doktryna i tezy orzecznictwa, Kraków 2000.

Leszczyński L. (ed.), Wykładnia prawa Unii Europejskiej, Warszawa 2019.

Leszczyński L., Liżewski B., Argumentacje precedensowe w orzecznictwie TSUE w zakresie ochrony praw człowieka, [in:] Precedens sądowy w polskim porządku prawnym, eds. L. Leszczyński, B. Liżewski, A. Szot, Warszawa 2018.

Liżewski B., Prawa człowieka w wykładni prawa UE, [in:] Wykładnia prawa Unii Europejskiej, ed. L. Leszczyński, Warszawa 2019.

Łętowska E., „Multicentryczność” systemu prawa i wykładnia jej przyjazna, [in:] Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa Profesora Maksymiliana Pazdana, eds. L. Ogiegło, W. Popiołek, M. Szpunar, Kraków 2005.

Mik C., Europejskie prawo wspólnotowe. Zagadnienia teorii i praktyki, vol. 1, Warszawa 2000.

Napierała J., Wykładnia prawa spółek Unii Europejskiej, Warszawa 2020.

Nowicki M.A., Wprowadzenie do interpretacji EKPCz, “Europejski Przegląd Sądowy” 2010, no. 1.

Ostropolski T., Prawo karne domeną wspólnoty?, “Europejski Przegląd Sądowy” 2008, no. 8.

Rams M., Specyfika wykładni prawa karnego w kontekście brzmienia i celu Unii Europejskiej, Warszawa 2016.

Roszkiewicz J., O technikach wykładni przepisów kompetencyjnych w prawie Unii Europejskiej, “Europejski Przegląd Sądowy” 2021, no. 6.

Shaw J., Law of the European Union, New York 2000.

Sołtys A., Obowiązek wykładni zgodnej w kontekście wykładni prawa UE przez sądy polskie, [in:] Wykładnia prawa Unii Europejskiej, ed. L. Leszczyński, Warszawa 2019.

Sołtys A., Relacja zasady bezpośredniego skutku i zasady pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej w świetle najnowszego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, “Europejski Przegląd Sądowy” 2022, no. 6.

Szot A., Reguły celowościowe i funkcjonalne prawa UE, [in:] Wykładnia prawa Unii Europejskiej, ed. L. Leszczyński, Warszawa 2019.

Wojciechowski B., Specyfika wykładni prawa podatkowego w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości, [in:] Wykładnia prawa Unii Europejskiej, ed. L. Leszczyński, Warszawa 2019.

Wyrozumska A., Wyrok FTK z 5.05.2020 r. w świetle podobnych orzeczeń sądów innych państw członkowskich, “Państwo i Prawo” 2020, no. 9.

Zirk-Sadowski M., Wykładnia i rozumienie prawa w Polsce po akcesji do Unii Europejskiej, [in:] Polska kultura prawna a proces integracji europejskiej, ed. S. Wronkowska, Kraków 2005.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2024.33.5.179-196
Data publikacji: 2024-12-31 10:51:52
Data złożenia artykułu: 2024-03-06 16:16:16


Statystyki


Widoczność abstraktów - 36
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Leszek Leszczyński

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.