Kwestia niezależności prokuratora w nowej ustawie – Prawo o prokuraturze

Krzysztof Kułak

Streszczenie w języku polskim


Artykuł porusza problematykę niezależności prokuratora. Przedstawiono w nim rozwój i sposób kształtowania się niezależności prokuratora w ujęciu historycznym, a następnie dokonano analizy niezależności w ustawie – Prawo o prokuraturze. Głównym elementem opracowania jest uwypuklenie potrzeby rozróżniania kwestii niezależności zewnętrznej prokuratury (jako jednostki organizacyjnej) oraz niezależności wewnętrznej prokuratora (jako stosunku między przełożonym a podwładnym). Jeżeli chodzi o niezależność zewnętrzną, to szczególną uwagę poświęcono kwestii połączenia funkcji Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego. Autor wyciągnął także wniosek, że w nowej ustawie – Prawo o prokuraturze nie można już mówić o niezależności prokuratora jako o zasadzie ustrojowej. W zakończeniu przeanalizował poglądy na temat potrzeby i celowości kształtowania prokuratury na zasadzie niezależności oraz przedstawił własny pogląd na temat najbardziej optymalnego zbudowania niezależności prokuratora.


Słowa kluczowe


zasada niezależności prokuratora w ujęciu wewnętrznym i zewnętrznym; niezależność prokuratora w ujęciu (rozwoju) historycznym; kwestia łączenia stanowiska Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Auscaler G., O Prokuraturze Rzeczypospolitej Polskiej, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 1950, nr 2.

Bednarzak J., Prokuratura w 35-leciu PRL, „Nowe Prawo” 1979, nr 9.

Bodio J., Borkowski G., Demendecki T., Ustrój organów ochrony prawnej. Część szczegółowa, Kraków 2005.

Boratyńska K.T., [w:] K.T. Boratyńska, Ł. Chojniak, W. Jasiński, Postępowanie karne, Warszawa 2015.

Brodzisz Z., Ustrój polskiej prokuratury a zasada niezależności prokuratorskiej, „Prokurator” 2011, nr 2.

Grzegorczyk T., [w:] T. Grzegorczyk, J. Tylman, Polskie postępowanie karne, Warszawa 2007.

Grzeszczyk W., Nowy kształt ustawy o prokuraturze, [w:] Prokuratura, ustawa, regulamin, inne przepisy, red. W. Czerwiński, Toruń 1997.

Gurgul J., Model prokuratury – ustrój i organizacja, „Prokuratura i Prawo” 1996, nr 9.

Gurgul J., Prokurator w II Rzeczypospolitej – zagadnienia wybrane, „Prokuratura i Prawo” 1999, nr 11–12.

Herzog A., Niezależność prokuratury – mit czy nadzieja?, „Prokuratura i Prawo” 2009, nr 1.

Iwanicki S., Prokuratura w nowej Konstytucji, „Prokuratura i Prawo” 1995, nr 2.

Kalinowski S., Polski proces karny, Warszawa 1971.

Kiełtyka A., Skrzypek R., Gadzała A., Ochrona konstytucyjnych praw i wolności człowieka i obywatela w działalności prokuratury Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Godność obywatela, urzędu i instytucji. Zmiany prawnoustrojowe prokuratury RP, red. H. Zięba-Załucka, M. Kijowski, Rzeszów 2005.

Kmiecik R. Prokuratura w „demokratycznym państwie prawnym” (refleksje sceptyczne), „Prokurator” 2000, nr 1.

Konic J.S., Uwagi ogólne o umiejscowieniu prokuratury w systemie organów państwowych, „Nowe Prawo” 1957, nr 11.

Konstytucja PRL z dnia 22 lipca 1952 r. (Dz.U. z 1952 r., nr 33, poz. 232).

Kulesza C., [w:] Wykład prawa karnego procesowego, red. P. Kruszyński, Białystok 2004.

Kurzępa B., Prokuratura – organ do leczenia czy wymiany?, „Prokurator” 2003, nr 3–4.

Lityński A., O prokuraturze, prokuratorze i procedurze (1944–1950). Uwag kilka, [w:] Zasady procesu karnego wobec wyzwań współczesności. Księga ku czci Profesora Stanisława Waltosia, red. J. Czapska, A. Gaberle, A. Światłowski, A. Zoll, Warszawa 2000.

Łysko M., Prokuratorski nadzór ogólny w Polsce w latach 1950–1967, Białystok 2006.

Marszał K., Proces karny. Zagadnienia ogólne, Katowice 2008.

Mazowiecka L., Prokuratura w Polsce (1918–2014), Warszawa 2015.

Mik B., Nowe gwarancje niezależności prokuratury i prokuratorów – fakt czy iluzje, „Prokuratura i Prawo” 2010, nr 5.

Mistygacz M., Ustrój prokuratury w Polsce. Tradycja i współczesność, Warszawa 2013.

Papke-Olszauskas K., [w:] Prawo karne procesowe – część ogólna, red. J. Grajewski, Warszawa 2007.

Pływaczewski E., Kilka uwag do projektu ustawy o Prokuraturze Rzeczypospolitej, [w:] Zasady procesu karnego wobec wyzwań współczesności. Księga ku czci Profesora Stanisława Waltosia, red. J. Czapska, A. Gaberle, S. Światłowski, A. Zoll, Warszawa 2000.

Rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 6 lutego 1928 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U., nr 12, poz. 93).

Rymarz F., Prokurator a sędzia. Pozycja ustrojowa i procesowa, „Prokuratura i Prawo” 1995, nr 7–8.

Samborski E., Zarys metodyki pracy prokuratora, Warszawa 2008.

Schaff L., Proces karny Polski Ludowej. Wykład zasad ogólnych, Warszawa 1953.

Skrętowicz E., Ewolucja przepisów o ustroju prokuratury i sądów powszechnych w latach 1984–1995, [w:] Kierunki i stan reformy prawa karnego, red. T. Bojarski, E. Skrętowicz, Lublin 1995.

Słownik języka polskiego, red. M. Szymczak, t. 2, Warszawa 1984.

Smoleński J., Nowa ustawa o Prokuraturze PRL, „Państwo i Prawo” 1967, z. 8–9.

Smoleński J., Prawno-ustrojowe problemy prokuratury, „Państwo i Prawo” 1963, z. 1.

Smoleński J., Prokuratura Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Komentarz do ustawy o prokuraturze PRL i innych przepisów dotyczących prokuratury, Warszawa 1981.

Stankowski A., Propozycja unormowań prokuratury w Konstytucji RP, „Prokuratura i Prawo” 2009, nr 10.

Stembrowicz J., Prokuratura według nowej ustawy. Zagadnienia wybrane, „Państwo i Prawo” 1968, z. 6.

Śliwiński S., Polski proces karny przed sądem powszechnym. Zasady ogólne, Warszawa 1961.

Ustawa z dnia 20 lipca 1950 r. o prokuraturze (Dz.U., nr 38, poz. 346).

Ustawa z dnia 14 kwietnia 1967 r. o Prokuraturze PRL (Dz.U., nr 13, poz. 55).

Ustawa z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz.U. z 1985 r., nr 31, poz. 138).

Ustawa z dnia 29 grudnia 1989 r. o zmianie Konstytucji PRL (Dz.U., nr 75, poz. 444).

Ustawa z dnia 22 marca 1990 r. o zmianie ustawy o Prokuraturze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia oraz ustawy o Sądzie Najwyższym (Dz.U., nr 20, poz. 121).

Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz.U. z 2015 r., poz. 359 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 10 maja 1996 r. o zmianie ustaw o prokuraturze, o Sądzie Najwyższym, o Trybunale Konstytucyjnym oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych i ustawy – Prawo o adwokaturze (Dz.U., nr 77, poz. 367).

Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu (Dz.U. z 2010 r., nr 29, poz. 154 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 9 października 2009 r. o zmianie ustawy o prokuraturze oraz niektórych innych ustaw (Dz.U., nr 178, poz. 1375).

Ustawa z dnia 28 stycznia 2016 r. – Prawo o prokuraturze (Dz.U., poz. 177).

Waltoś S., Karnoprocesowe konsekwencje nowej ustawy o prokuraturze, „Nowe Prawo” 1967, nr 9.

Waltoś S., Proces karny. Zarys sytemu, Warszawa 2008.

Waltoś S., Prokuratura – jej miejsce wśród organów władzy, struktura i funkcje, „Państwo i Prawo” 2002, z. 4.

Ważny A., Konstytucja bez prokuratury, „Prokuratura i Prawo” 2009, nr 9.

Winawer W., O miejsce prokuratury w systemie organów państwowych, „Nowe Prawo” 1957, nr 6.

Włodyka S., Ustrój organów ochrony prawnej, Warszawa 1968.

Włodyka S., Ustrój organów ochrony prawnej, Warszawa 1975.

Zalewski E., Prokuratura – zmiany, ale w którym kierunku, „Prokurator” 2007, nr 3–4.

Zięba H., Organizacja i funkcje prokuratury PRL, Rzeszów 1984.

Zięba-Załucka H., Instytucja prokuratury w Polsce, Warszawa 2003.

Zięba-Załucka H., Niezależność prokuratora w innych państwach na przykładzie Stanów Zjednoczonych Ameryki i Hiszpanii, [w:] Godność obywatela, urzędu i instytucji. Zmiany prawnoustrojowe prokuratury RP, red. H. Zięba-Załucka, M. Kijowski, Rzeszów 2005.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2016.25.4.105
Data publikacji: 2017-06-05 15:37:39
Data złożenia artykułu: 2016-04-18 20:20:20


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1523
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Krzysztof Kułak

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.