Z procesowej problematyki wywłaszczenia na tle dekretu PKWN o przeprowadzeniu reformy rolnej z dnia 6 września 1944 r.

Izabela Hasińska

Streszczenie w języku polskim


Zasadą jest, iż w postępowaniu cywilnym sądy nie są władne do badania prawidłowości wydanej decyzji administracyjnej. To decyzja administracyjna rozstrzyga o tym, czy oznaczona nieruchomość podpada pod regulację dekretu z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej. Sąd powszechny taką decyzją jest związany. Ustawodawca, dostrzegając przypadki wadliwej realizacji reformy rolnej, podejmował próby „konwalidacji” przejęć nieruchomości dokonanych niezgodnie z prawem. Ocena ich skuteczności pozostaje sporna. W artykule przedstawiono wybrane problemy prawne związane z wywłaszczeniem nieruchomości na podstawie dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 6 września 1944 r. W szczególności wskazano na skutki zmian prawodawczych w zakresie dochodzenia odszkodowania i instytucję przedawnienia oraz przytoczono orzecznictwo sądowe w wybranych kwestiach.


Słowa kluczowe


reforma rolna; dekret; wywłaszczenie; nieruchomość ziemska; przedawnienie; decyzja administracyjna; nacjonalizacja

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 31 sierpnia 1944 r. (Dz.U. R.P., nr 4, poz. 16).

Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 6 września 1944 r. (Dz.U. z 1944 r., nr 4, poz. 17).

Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 30 października 1944 r. (Dz.U. R.P., nr 10, poz. 50).

Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 12 grudnia 1944 r. o przejęciu niektórych lasów na własność Skarbu Państwa (Dz.U., nr 15, poz. 82).

Dekret z dnia 8 sierpnia 1946 r. o wpisywaniu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości przejętych na cele reformy rolnej (Dz.U., nr 39, poz. 233 ze zm.).

Muszyński M., Przejęcie majątków niemieckich przez Polskę po II wojnie światowej. Studium prawnomiędzynarodowe i porównawcze, Bielsko-Biała 2003.

Orzeczenie SN z dnia 22 grudnia 1948 r., C 344/48, „Państwo i Prawo” 1949, z. 4.

Orzeczenie SN z dnia 25 kwietnia 1961 r., 4 CR 88/61, OSPiKA 1963, nr 1, poz. 2.

Pessel R., Rekompensowanie skutków naruszeń prawa własności wynikających z aktów nacjonalizacyjnych, Warszawa 2003.

Postanowienie SN z dnia 1 maja 1993 r., I CRN 41/93, OSNC 10/93/185.

Postanowienie SN z dnia 9 maja 2003 r., V CK 13/03, OSP 2004, nr 4, poz. 53.

Postanowienie SN z dnia 9 maja 2003 r., V CK 24/03, niepubl.

Postanowienie z dnia 13 października 2003 r., I CK 162/05, niepubl.

Uchwała NSA z dnia 5 czerwca 2006 r., I OPS 2/06, ONSAWSA 2006, nr 5, poz. 123.

Uchwała NSA z dnia 10 stycznia 2011 r., I OPS 3/10, LEX nr 672624.

Uchwała SN z dnia 13 października 1951 r., C 427/51, OSN 1953, nr 1, poz. 1.

Uchwała SN z dnia 7 czerwca 1962 r., 1 CO 11/62, OSNC 1963, nr 6, poz. 112.

Uchwała SN z dnia 27 września 1991 r., III CZP 90/91, OSNC 1992, nr 5, poz. 72.

Uchwała SN z dnia 24 września 1992 r., III AZP 12/92, LEX nr 10910.

Uchwała SN z dnia 17 lutego 2011 r., III CZP 121/10, niepubl.

Uchwała SN z dnia 17 lutego 2011 r., III CZP 121/10, OSNC 2011, nr 10, poz. 109.

Uchwała SN z dnia 18 maja 2011 r., III CZP 21/11, OSNC 2011/12/133.

Uchwała z dnia 6 grudnia 2005 r., III CZP 90/05, OSNC 2006, nr 11, poz. 179.

Uchwała z dnia 20 grudnia 2005 r., III CK 350/05, niepubl.

Uchwała z dnia 7 czerwca 2006 r., III CSK 64/06, niepubl.

Uchwała z dnia 30 stycznia 2007 r., IV CSK 350/06, „Monitor Prawniczy” 2007, nr 6.

Ustawa z dnia 15 listopada 1956 r. o odpowiedzialności Państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszy państwowych (Dz.U. z 1956 r., nr 54, poz. 243).

Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U. z 1982 r., nr 19, poz. 147).

Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 1997 r., nr 115, poz. 741).

Woś T., Wywłaszczenie nieruchomości i ich zwrot, Warszawa 2010.

Wyrok NSA z dnia 28 grudnia 1994 r., II SA 250/94, ONSA 1996, nr 1, poz. 22.

Wyrok NSA z dnia 22 sierpnia 2000 r., IV SA 2582/98, „Rejent” 2001, nr 12.

Wyrok NSA z dnia 19 września 2000 r., IV SA 451/00, niepubl.

Wyrok NSA z dnia 20 czerwca 2001 r., II SA/Gd 2869/00.

Wyrok NSA z dnia 29 października 2001 r., II SA/K 786/01, OSP 9/02/119.

Wyrok NSA z dnia 22 kwietnia 2008 r., I OSK 532/07, LEX nr 505292.

Wyrok SN z dnia 25 marca 1999 r., III RN 165/98, OSNAPUS 2000, nr 3, poz. 90.

Wyrok SN z dnia 13 stycznia 2000 r., II CKN 655/98, niepubl.

Wyrok SN z dnia 2 lutego 2001 r., I CKN 1049/00, LEX nr 52461.

Wyrok SN z dnia 29 maja 2001 r., I CKN 1151/00, LEX nr 52684.

Wyrok SN z dnia 4 października 2001 r., II CKN 609/00, niepubl.

Wyrok SN z dnia 13 lutego 2003 r., III CKN 1492/00, „Biuletyn Sądu Najwyższego” 2003, nr 7.

Wyrok SN z dnia 28 lipca 2004 r., III CK 296/03, niepubl.

Wyrok SN z dnia 3 grudnia 2004 r., IV CK 336/04, niepubl.

Wyrok SN z dnia 3 stycznia 2007 r., IV CSK 312/06, niepubl.

Wyrok SN z dnia 12 września 2007 r., I CSK 213/07, LEX nr 465049.

Wyrok SN z dnia 6 października 2010 r., II CSK 174/10, LEX nr 621141.

Wyrok SN z dnia 22 listopada 2012 r., II CSK 128/12, niepubl.

Wyrok SN z dnia 22 listopada 2012 r., II CSK 128/12, OSNC 2013/6/79.

Wyrok TK z dnia 24 października 2001 r., SK 22/01, OTK 7/01/216.

Wyrok TK z dnia 14 lipca 2004 r., Sk 8/03, OTK-A 2004, nr 7, poz. 65.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2017.26.1.77
Data publikacji: 2017-10-03 16:52:03
Data złożenia artykułu: 2017-04-28 19:05:25


Statystyki


Widoczność abstraktów - 942
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Izabela Hasińska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.