Zielona infrastruktura na obszarach wiejskich jako instrument polityki ochrony środowiska UE

Justyna Goździewicz-Biechońska

Streszczenie w języku polskim


Koncepcja zielonej infrastruktury wskazywana jest współcześnie jako kluczowe narzędzie włączenia aspektów ochrony bioróżnorodności w wymiarze terytorialnym do funkcjonowania innych sektorów gospodarki, w tym rolnictwa. W strategicznych dokumentach Unii Europejskiej dotyczących zielonej infrastruktury podkreśla się konieczność promowania tej koncepcji przez główne polityki UE, również przez politykę rolną. Celem artykułu jest wskazanie prawnych podstaw tworzenia i funkcjonowania zielonej infrastruktury w UE (w tym zwłaszcza na obszarach wiejskich) oraz narzędzi implementowania tej koncepcji do polityki rolnej, a następnie próba oceny, na ile wpływa ona na politykę europejską dotyczącą rolnictwa. Autorka podkreśla, że zielona infrastruktura wykazuje duży potencjał aplikacyjny w wymiarze teoretycznym oraz jako narzędzie polityki przestrzennej i środowiskowej. Pozwala bowiem na nowe ujęcie i postrzeganie roli terenów zielonych w gospodarce przestrzennej i polityce rozwoju regionalnego. Możliwości te zostały dostrzeżone w polityce UE. Można więc mówić o kształtującym się wpływie koncepcji zielonej infrastruktury na politykę europejską dotyczącą rolnictwa, lecz nie ma ona charakteru decydującego (nawet przy zawężeniu pola analizy tylko do determinant ekologicznych w wymiarze przestrzennym). Implementacja zielonej infrastruktury do polityki rolnej ma charakter pośredni – nie ma jeszcze wykształconych instrumentów prawnych ukierunkowanych bezpośrednio na ten cel. W tym zakresie autorka postuluje szersze włączenie tego zagadnienia.


Słowa kluczowe


zielona infrastruktura; polityka środowiskowa Unii Europejskiej; obszary wiejskie; Wspólna Polityka Rolna

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Baró F., Bugter R., Gómez-Baggethun E., Hauck J., Kopperoinen L., Liquete C., Potschin M., Green Infrastructure, [w:] OpenNESS Ecosystem Service Reference Book. EC FP7 Grant Agreement no. 308428, eds. M. Potschin, K. Jax, 2016, www.openness-project.eu/library/reference-book [dostęp: 10.06.2017].

Benedict M.A., McMahon E.T., Green Infrastructure: Linking Landscapes and Communities, Washington 2006.

Benedict M.A., McMahon E.T., Green Infrastructure: Smart Conservation for the 21st Century, “Renewable Resources Journal” 2002, No. 20.

Bruszewska K., Tereny rolne w polskich miastach jako potencjał do kształtowania zielonej infrastruktury, „Problemy Ekologii Krajobrazu” 2013, nr 36.

Building a Green Infrastructure for Europe, European Union 2013, http://ec.europa.eu/environment/nature/ecosystems/docs/green_infrastructure_broc.pdf [dostęp: 03.11.2016].

Cameron R.W., Blanuša T., Taylor J.E., Salisbury A., Halstead A.J., Henricot B., Thompson K., The domestic garden. Its contribution to urban green infrastructure, “Urban Forestry & Urban Greening” 2012, Vol. 11(2), DOI: http://dx.doi.org/10.1016/j.ufug.2012.01.002.

Costanza R., Mitsch W.J., Day J.W., A new vision for New Orleans and the Mississippi delta: Applying ecological economics and ecological engineering, “Frontiers in Ecology and the Environment” 2006, Vol. 4(9), DOI: https://doi.org/10.1890/1540-9295(2006)4[465:anvfno]2.0.co;2.

Čivič K., Jones-Walters L.M., Implementing Green Infrastructure and Ecological Networks in Europe: Lessons Learned and Future Perspectives, “Journal of Green Engineering” 2014, Vol. 4, DOI: https://doi.org/10.13052/jge1904-4720.444.

Dige G., Green infrastructure and territorial cohesion. The concept of green infrastructure and its integration into policies using monitoring systems, Technical Report 18. European Environment Agency, Copenhagen 2011, www.eea.europa.eu/publications/green-infrastructure-and-territorial-cohesion [dostęp: 10.05.2017].

European Commission, Rural Development in the EU. Statistical and Economic Information. Report 2013, http://ec.europa.eu/agriculture/statistics/rural-development/2013/full-text_en.pdf [dostęp: 03.11.2016].

European Environmental Agency, Spatial analysis of green infrastructure in Europe, Technical report No. 2/2014, www.eea.europa.eu/publications/spatial-analysis-of-green-infrastructure [dostęp: 03.11.2016].

Eurostat regional yearbook. 2016 edition, http://ec.europa.eu/eurostat/documents/3217494/7604195/KS-HA-16-001-EN-N.pdf/76c007e9-6c1d-435a-97f8-e5ea700aa149 [dostęp: 03.11.2016].

Giedych R., Szulczewska B., Maksymiuk G., Problemy zarządzania zieloną infrastrukturą miasta na przykładzie Warszawy, „Problemy Ekologii Krajobrazu” 2012, nr 33.

Green T.L., Kronenberg J., Andersson E., Elmqvist T., Gómez-Baggethun E., Insurance value of green infrastructure in and around cities, “Ecosystems” 2016, Vol. 19(6), DOI: https://doi.org/10.1007/s10021-016-9986-x.

Hansen R., Pauleit S., From multifunctionality to multiple ecosystem services? A conceptual framework for multifunctionality in green infrastructure planning for urban areas, “Ambio” 2014, Vol. 43(4), DOI: https://doi.org/10.1007/s13280-014-0510-2.

Horwood K., Green infrastructure: Reconciling urban green space and regional economic development. Lessons learnt from experience in England’s north-west region, “Local Environment” 2011, Vol. 16(10), DOI: https://doi.org/10.1080/13549839.2011.607157.

Janiszek M., Zielona infrastruktura jako koncepcja rozwoju współczesnego miasta, „Studia Miejskie” 2015, nr 19.

Kambites C., Owen S., Renewed prospects for green infrastructure planning in the UK 1, “Planning, Practice & Research” 2006, Vol. 21(4), DOI: https://doi.org/10.1080/02697450601173413.

Koc C.B., Osmond P., Peters A., Towards a comprehensive green infrastructure typology: A systematic review of approaches, methods and typologies, “Urban Ecosystems” 2016, Vol. 20(1), DOI: https://doi.org/10.1007/s11252-016-0578-5.

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów: „Nasze ubezpieczenie na życie i nasz kapitał naturalny – unijna strategia ochrony różnorodności biologicznej na okres do 2020 r.” (COM(2011) 244 final z 3 maja 2011).

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów: „Plan działania na rzecz zasobooszczędnej Europy” (COM/2011/0571 final).

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 6 maja 2013 r.: „Zielona infrastruktura – zwiększanie kapitału naturalnego Europy” (COM/2013/0249 final).

Mell I.C., Green infrastructure: Concepts and planning, “FORUM eJournal” 2008, Vol. 8(1).

Outcome of the Council Meeting “The Mid-Term Review of the EU Biodiversity Strategy to 2020”, 3441st Council Meeting, 15380/15.

Ponizy L., Jawgiel K., Rola dokumentów planistycznych w zachowaniu zielonej infrastruktury miasta (na przykładzie doliny Warty w Poznaniu), „Problemy Ekologii Krajobrazu” 2013, nr 36.

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 639/2014 z dnia 11 marca 2014 r. w sprawie uzupełnienia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 ustanawiającego przepisy dotyczące płatności bezpośrednich dla rolników na podstawie systemów wsparcia w ramach wspólnej polityki rolnej oraz zmiany załącznika X do tego rozporządzenia (Dz.Urz. L 181 z 20 czerwca 2014).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające przepisy dotyczące płatności bezpośrednich dla rolników na podstawie systemów wsparcia w ramach wspólnej polityki rolnej oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 637/2008 i rozporządzenie Rady (WE) nr 73/2009 (Dz.Urz. L 347 z 20 grudnia 2013 r.).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 (Dz.Urz. L 347 z 20 grudnia 2013 r.).

Szulczewska B., Planowanie przestrzenne jako instrument realizacji sieci ekologicznych: między teorią a praktyką, „Problemy Ekologii Krajobrazu” 2014, nr 14(14).

Towards green infrastructure for Europe. “Natura 2000 preparatory actions, Lot 3: Developing new concepts for integration of Natura 2000 network into a broader countryside” 2007, EC study ENV.B.2/SER/2007/0076, http://ec.europa.eu/environment/nature/ecosystems/docs/green_infrastructure_integration.pdf [dostęp: 19.09.2016].

Tzoulas K., Korpela K., Venn S., Yli-Pelkonen V., Kaźmierczak A., Niemela J., James P., Promoting ecosystem and human health in urban areas using Green Infrastructure: A literature review, “Landscape and Urban Planning” 2007, Vol. 81(3), DOI: https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2007.02.001.

Wright H., Understanding green infrastructure: The development of a contested concept in England, “Local Environment” 2011, Vol. 16(10), DOI: https://doi.org/10.1080/13549839.2011.631993.

Zielona infrastruktura, Unia Europejska, factsheet czerwiec 2010, http://ec.europa.eu/environment/pubs/pdf/factsheets/green_infra/pl.pdf [dostęp: 19.09.2016].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2017.26.1.211
Data publikacji: 2017-10-03 16:52:10
Data złożenia artykułu: 2017-05-03 21:57:29


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1418
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Justyna Goździewicz-Biechońska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.