Przegląd ustawodawstwa reglamentującego korzystanie z powierzchni ziemi. Zagadnienia administracyjnoprawne

Monika A. Król

Streszczenie w języku polskim


Degradacja powierzchni ziemi w różnych formach to jeden z podstawowych i utrzymujących się problemów globalnych. Nieracjonalna działalność rolnicza, deforestacja, coraz większe uprzemysłowienie oraz postępująca urbanizacja prowadzą do utraty ważnych funkcji tego zasobu naturalnego. Jest to poważny problem na terenie całej Unii Europejskiej, o czym świadczą dane statystyczne ujawnione w przywołanych sprawozdaniach i raportach Komisji Europejskiej. Z uwagi na fiasko opracowania regulacji na poziomie UE, porządkującej problematykę ochrony powierzchni ziemi, oraz fragmentaryczność wiążących przepisów każde z państw członkowskich, w tym Polska, dokonało doboru środków prawnych do realizacji zakładanych celów, związanych zarówno z obowiązkiem ochrony funkcji tego zasobu, monitoringu jakości, rejestracji zanieczyszczeń, jak i przywracania wartości użytkowej i przyrodniczej. Celem prowadzonych badań była analiza regulacji prawnych ustanawiających administracyjne formy reglamentacji korzystania z powierzchni ziemi oraz ich ocena dokonana pod kątem implementacji zasad zrównoważonego gospodarowania tym zasobem. Reasumując, należy stwierdzić, że wprowadzane stopniowo instrumenty reglamentacji korzystania z powierzchni ziemi nie do końca służą wdrożeniu zasady zrównoważonego gospodarowania powierzchnią ziemi, chociaż de lege ferenda należałoby wnioskować o zapewnienie stabilności, kompleksowości i spójności wprowadzanych rozwiązań.


Słowa kluczowe


powierzchnia ziemi; gleba; tematyczna strategia; reglamentacja korzystania z zasobów naturalnych; remediacja; rekultywacja

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Act of 31 January 1980 on the protection and shaping of the environment (Journal of Laws 1980, No. 3, item 6).

Act of 26 March 1982 on the protection of agricultural and forest land (Journal of Laws No. 11, item 79 as amended).

Act of 8 March 1990 on commune self-government (Journal of Laws 2017, item 1875).

Act of 28 September 1991 on forests (Journal of Laws 2017, item 788 as amended).

Act of 3 February 1995 on the protection of agricultural and forest land (Journal of Laws 2017, item 1161 as amended; Journal of Laws 1995, No. 16, item 78).

Act of 27 April 2001 on Environmental Protection Law (Journal of Laws 2017, item 519 as amended).

Act of 27 March 2003 on spatial planning and development (Journal of Laws 2017, item 1073 as amended).

Act of 13 April 2007 on the prevention and repair of damage to the environment (Journal of Laws 2014, item 1789 as amended).

Act of 28 July 2008 on mining waste (Journal of Laws 2017, item 1849).

Act of 25 June 2009 on organic farming (Journal of Laws 2017, item 1054).

Act of 14 December 2012 on waste (Journal of Laws 2018, item 21).

Act of 11 July 2014 amending the Act – Environmental Protection Law and certain other acts (Journal of Laws 2014, item 1101).

Act of 10 June 2016 on anti-terrorist activities (Journal of Laws 2018, item 452).

Act of 20 July 2017 – Water Law (Journal of Laws 2017, item 1566 as amended).

Action Program for 2007–2013, Annex to Resolution of the Council of Ministers No. 270/2007 of 26 October 2007.

Bieluk J., Łobos-Kotowska D., Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Komentarz, Warszawa 2015.

Boć J., Samborska-Boć E., [in:] J. Boć, K. Nowacki, E. Samborska-Boć, Ochrona środowiska, Wrocław 2008.

Budzinowski R., Koncepcja gospodarstwa rolnego w prawie rolnym, Poznań 1992.

Cherka M., Tryb zmiany decyzji ostatecznej jako instrument polityki konserwatorskiej. Zagadnienia wybrane, [in:] Energetyka i ochrona środowiska w procesie inwestycyjnym, red. M. Cherka, F.M. Elżanowski, M. Swora, K.A. Wąsowski, Warszawa 2010.

Chrościelewski W., Kmieciak Z., Postępowanie w sprawach nadzoru nad działalnością komunalną, Warszawa 1995.

Communication from the Commission to the Council and the European Parliament, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions – Towards a Thematic Strategy for Soil Protection, COM (2002) 179.

Communication from the Commission to the Council and the European Parliament, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions – Thematic Strategy for Soil Protection, COM (2006) 231.

Constitution of the Polish People’s Republic of 22 July 1952 (Journal of Laws 1976, No. 7, item 36 as amended).

Constitution of the Republic of Poland, March 17, 1921 (Journal of Laws No. 44, item 267).

Czechowski P., Marciniuk K., [in:] Prawo rolne, red. P. Czechowski, Warszawa 2017.

Czępińska-Kamińska D., Janowska E., Konecka-Betley K., Okołowicz M., Leksykon terminów z zakresu nauki o glebie, Warszawa 2004.

Dębicki R., Gliński J., Międzynarodowa konwencja o ochronie gleb, Lublin 1999.

Directive 2010/75/EC of the European Parliament and Council of 24 February 2010 on industrial emissions (integrated pollution prevention and control) (OJ WE L 334 from 17 December 2010, p. 17).

Dolnicki B., Prawne zagadnienia reglamentacji administracyjnej w gospodarce narodowej, „Administracja” 1988, z. 2.

European achievements in soil remediation and brownfield redevelopment. A Report of the European Information and Observation Network’s National Reference Centres for Soil (Eionet NRC Soil), eds. A.P. Pérez, S.P. Sánchez, European Commission 2017.

European Parliament Resolution of 13 November 2007 on the Thematic Strategy for Soil Protection (2006/2293(INI)) (OJ WE C 282 E from 6 November 2008, pp. 138–144).

European Parliament Resolution of 14 November 2007 on a directive establishing a framework for soil protection (OJ WE 282E from 6 November 2008, pp. 281–306).

European Parliament Resolution of the 10 April 2008 on the mid-term review of the Sixth Community Environment Action Programme (2007/2204(INI)) (OJ UE C 247 E/18 from 15 October 2009).

European Parliament Resolution of 6 July 2010 on the Commission Green Paper on the management of bio-waste in the European Union (2009/2153(INI)) (OJ UE CE 351/48 from 2 December 2011).

European Parliament Resolution of 23 June 2011 on the CAP towards 2020: meeting the food, natural resources and territorial challenges of the future (2011/2051(INI)) (OJ EU CE 390/49 from 18 December 2012).

Global Environment Outlook GEO-4, Environment for Development, United Nations Environment Programme 2007.

Górka K., Chomątowski S., Ekonomika ochrony i kształtowania środowiska, Kraków 1985.

Górski M., Ochrona powierzchni ziemi w przepisach nowelizacji ustawy Prawo ochrony środowiska i innych ustaw z lutego 2014 r., [in:] Remediacja, rekultywacja i rewitalizacja, red. G. Malina, Poznań 2014.

Górski M., Prawna ochrona powierzchni ziemi i odpowiedzialność za szkody wyrządzone w powierzchni ziemi, „Geologia” 2009, nr 1.

Gruszecki K., Prawo ochrony środowiska, Warszawa 2008.

Hannam I., Boer B., Legal and institutional frameworks for sustainable soils, IUCN Environmental Policy and Law Paper No. 45, Cambridge–Bonn 2002.

Jerzmański J., Nowe zasady ochrony powierzchni ziemi, „Acta Universitatis Carolinae. Iuridica” 2015, nr 2.

Judgement of the Supreme Administrative Court of 22 March 2017, II OSK 1747/15, CBOSA.

Kaźmierska-Patrzyczna A., Ochrona powierzchni ziemi, [in:] Prawo ochrony środowiska, red. M. Górski, Warszawa 2014.

Klat E., Klat-Wertelecka L., Ochrona gruntów rolnych a miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, „Rejent” 1996, nr 9.

Korzeniowski P., Instytucje prawne ochrony środowiska a proces inwestycyjno-budowlany. Studium prawno-administracyjne, Warszawa 2012.

Korzeniowski P., Sprawiedliwość ekologiczna w prawnej regulacji korzystania z zasobów środowiska, [in:] Sprawiedliwość i zaufanie do władz publicznych w prawie administracyjnym, red. M. Kasiński, M. Stahl, K. Wlaźlak, Warszawa 2015.

Krawczyk M., Przeznaczenie gruntów na cele nierolnicze i nieleśne, [in:] Administracja publiczna a ochrona przyrody. Zagadnienia prawne, red. M. Górski, M. Niedziółka, R. Stec, D. Strus, Warszawa 2012.

Król M.A., Europejskie systemy prawa ochrony powierzchni ziemi a polskie rozwiązania prawne, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 1994, t. 50.

Król M.A., Instrumenty prawne ochrony jakościowej gruntów rolnych, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 1997, t. 55.

Król M.A., Obowiązki wynikające z ochrony powierzchni ziemi, [in:] Prawa i obowiązki przedsiębiorców w ochronie środowiska. Zarys encyklopedyczny, red. P. Korzeniowski, Warszawa 2010.

Król M.A., Przejawy europeizacji w prawie rolnym, „Studia Iuridica Agraria” 2009, t. 7, DOI: https://doi.org/10.15290/sia.2009.07.05.

Król M.A., Przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze i ich wyłączenie z produkcji rolnej w procesie planowania przestrzennego, „Samorząd Terytorialny” 1998, nr 7–8.

Król M.A., Wpływ regulacji prawno-rolnej na zakres korzystania z gruntu rolnego, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 2005, t. 72.

Kurowska T., [in:] Prawo rolne, red. A. Stelmachowski, Warszawa 2008.

Lipiński A., [in:] Ustawa – Prawo środowiska. Komentarz, red. J. Jendrośka, Wrocław 2001.

Lipiński A., Prawne podstawy ochrony środowiska, Warszawa 2010.

Paczuski R., Ochrona środowiska. Zarys wykładu, Bydgoszcz 2008.

Radecki W., Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Komentarz, Warszawa 2009.

Radecki W., Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Komentarz, Warszawa 2012.

Rakoczy B., [in:] Leksykon ochrony środowiska, red. J. Ciechanowicz-McLean, Warszawa 2009.

Recommendation of the Committee of Ministers of the Council of Europe No. 8 on Soil Protection, adopted at 476th meeting on 18 May 1992.

Recommendation of the Council of Europe No. (89)15 on rational land use, adopted at 430th meeting on 7 November 1989.

Regulation of the Minister of the Environment of 20 June 2007 on information regarding mass wasting (Journal of Laws No. 121, item 840).

Regulation of the Minister of the Environment of 1 September 2016 on the method of conducting the assessment of soil surface pollution (Journal of Laws 2016, item 1395).

Regulation of the Minister of the Environment of 1 September 2016 on the criteria for assessing the occurrence of environmental damage (Journal of Laws 2016, item 1399).

Regulation of the Minister of National Defense of 12 September 2012 on the classification of the soil of grounds (Journal of Laws 2012, item 1246).

Report from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions, The implementation of the Soil Thematic Strategy and ongoing activities, Brussels, 13 February 2012, COM (2012) 46 final.

Resolution of the Committee of Ministers of the Council of Europe No. 19 European Soil Charter, 30 May, 1972.

Resolution of the composition of 7 NSA judges from 29 November 2010, II OPS 1/10, CBOSA.

Resolution of the Council of Ministers No. 239 from 13 December 2011 (Official Journal [M.P.] 2012, item 252).

Resolution of the Council of Ministers No. 8 from 14 February 2017 on the adoption of the Strategy for Responsible Development until 2020 (with a view until 2030) (Official Journal [M.P.] 2017, item 260).

Resolution of the Council of Ministers on 15 April 2014 (Official Journal [M.P.] 2014, item 429).

Rotko J., Komentarz do ustawy – Prawo ochrony środowiska. Ochrona zasobów środowiska. Tytuł II ustawy – Prawo ochrony środowiska, Wrocław 2002.

Semikolennykh A.A., European Thematic Strategy for Soil Protection: A Review of Major Documents, “Eurasian Soil Science” 2008, Vol. 41(12), DOI: https://doi.org/10.1134/S1064229308120168.

Słownik języka polskiego, red. L. Drabik, oprac. E. Sobol, t. 1, Warszawa 2007.

Smyk B., Gleba bogactwem ludzkości, „Aura” 1987, nr 5.

Soil – a key resource for the EU, European Commission, September 2010.

State of soils in Europe, European Environment Agency, European Commision, EUR 25186 EN 2012.

Stelmasiak J., Prawo ochrony środowiska, Warszawa 2009.

The European Environment. State and Outlook 2010. Soil, European Environment Agency, Luxemburg 2010.

Tutzing Project of Convention of Sustainable Use of Soil. Preserving soils for life, “Time Ecology”, München 1998.

United Nations Convention to Combat Desertification in Those Countries Experiencing Serious Drought and/or Desertification, Particularly in Africa, adopted in Paris, France on 17 June 1994 (OJ C 2002, No. 185, item 1538).

United Nations Convention on Biological Diversity, signed in Rio de Janeiro on 5 June 1992 (OJ 2002, No. 184, item 1532).

Wierzbowski B., Rakoczy W., Podstawy prawa ochrony środowiska, Warszawa 2005.

Zębek E., Szwejkowska M., Pozwolenia i koncesje jako prawne instrumenty ochrony zasobów środowiska naturalnego, „Prawo i Środowisko” 2007, nr 4.

Zimny L., Mały leksykon rolniczy, Warszawa 1995.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2018.27.4.71-97
Data publikacji: 2019-06-15 14:20:00
Data złożenia artykułu: 2018-03-01 19:49:07


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1703
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2019 Monika A. Król

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.