Droga Timoru Wschodniego do ASEAN – członek trzeciej generacji czy wieczny obserwator?

Paweł Soja

Streszczenie w języku polskim


W roku 2017 państwa tworzące Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej obchodziły jubileusz 50-lecia powołania do życia wspólnoty. Jednym z bieżących i jednocześnie przyszłych wyzwań stojących przed tą organizacją jest poszerzenie struktur o kolejnych członków, w tym o starający się oficjalnie o przystąpienie do forum współpracy od 2011 r. Timor Wschodni. Celem poniższego artykułu jest przedstawienie relacji panujących pomiędzy wspólnotą ASEAN (Association of Southeast Asian Nations) a państwem Timor Wschodni z uwzględnieniem jego dotychczasowej ścieżki akcesyjnej oraz ocena mocnych i słabych stron zgłoszonej kandydatury wraz z odpowiedzią na pytanie o implikacje ewentualnego przyjęcia do struktur stowarzyszenia.


Słowa kluczowe


ASEAN, Azja Południowo-Wschodnia, organizacje międzynarodowe, Timor Wschodni, stosunki międzynarodowe, współpraca regionalna

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Ali M., 2011, To Admit or to Exclude Timor Leste? Implications for ASEAN integration, “RSIS Commentaries”, no. 66, s. 1.

ASEAN Secretariat, Timor-Leste opens ASEAN National Secretariat to intensify its preparations to join ASEAN, 2 February 2009, s. 1.

Aquino Siapno J., 2014, Timor Leste’s Preparation for Accession into ASEAN: Public Participation, Production of Knowledge, Comparative Histories, and Perspectives from Below, “Journal of Critical Perspectives on Asia”, vol. 50, no. 2, s. 111.

Bernatowicz-Bierut G., 1982, Polityka wewnętrzna i zagraniczna Portugalii po II wojnie światowej 1945–1980, Polski Instytut Stosunków Międzynarodowych, Warszawa, s. 260.

Bonczol Ł., 2008, Timor Wschodni. Od reliktu kolonializmu do problemu międzynarodowego, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 38, 74.

Chalermpalanupap T., 2015, Timor-Leste’s Quest to Join ASEAN: The Process and the Pace, “ASEAN Focus”, issue 1, s. 9.

Dupont A., 2000, ASEAN’s Response to the East Timor Crisis, ”Australian Journal of International Affairs“, vol. 54, no. 2, s. 164.

Dupont A., 2003, The Strategic Implications of an Independent East Timor, [w:] Out of the Ashes: Destruction and Reconstruction of East Timor, red. J.J. Fox, D. Babo-Soares, ANU E Press, Canberra, s. 182.

Gunn G.C., 2006, Complicity in Genocide: Report to the East Timor ”Truth Commission” on International Actors, Tipografia Macau Hung Heng Ltda., Macau, s. 92.

Harris V., Goldsmith A., 2011, The struffel for independence was just the beginning, [w:] Security, Development and Nation-Buidling in Timor-Leste. A cross-sectoral assessment, red. V. Harris, A. Goldsmith, Routledge, London, s. 4.

Hicks D., 2015, Rhetoric and the Decolonization and Recolonization of East Timor, Routledge, London, s. 92.

Horta L., 2013, Timor-Leste and ASEAN: Doors Closing for Dili’s Membership?, ”RSIS Commentaries“, s. 2.

Joseph A., Hamaguchi T., 2014, Timor-Leste: The History and Development of Asia’s Newest Nation, Lexington Book, Plymouth, s. 143.

Kennes W., 2015, ASEAN and the EU: an evolving and solid development, [w:] Drivers of Integration and Regionalizm in Europe and Asia, red. L. Brennan, P. Murray, Routledge, London, s. 371.

Kin Wah C., 1997, ASEAN: The Long Road to ”One Southeast Asia“, ”Asian Journal of Politic Science“, vol. 5, no. 1, s. 14–15.

Kyodo News International, ASEAN to amend its Amity Treaty if E. Timor serious to join, 29 J uly 2006.

Minister of State and of the Presidency of the Council of Ministers and Official Spokesperson for the Government of Timor-Leste, Timor-Leste ranked first in South East Asia in 2016 Democracy Index, 2 February 2017, s. 1.

Narine S., 2002, Explaining ASEAN. Regionalism in Southeast Asia, Lynne Rienner Publishers, Boulder, s. 173–174.

Ortuoste M,, 2011, Timor-Leste and ASEAN: Shaping Region and State in Southeast Asia, ”Asian Journal of Political Science“, vol. 19, no. 1, s. 8, 11.

Paul E., 2010, Obstacles to Democratization in Southeast Asia. A Study of the Nation State, Regional and Global Order, Palgrave Macmillan, New York, s. 118.

Ramos-Horta J., 2001, East Timor and the Region, [w:] Trends in Southeast Asia, Institute of Southeast Asian Studies, Singapore, s. 8.

Sahin S.B., 2010, Timor-Leste in 2009: Marking Ten Years of Independence or Dependence on International ”Assistance“, ”Southeast Asian Affairs“, s. 359.

Sahin S.B., 2012, A More Confident or Overconfident Foreign Policy Actor, “Southeast Asian Affairs”, s. 350, 351.

Sahin S.B., 2014, Timor-Leste’s Foreign Policy, Securing State Identity in the Post-Independence Period, ”Journal of Current Southeast Asian Affairs“, vol. 33, no. 2, s. 10.

Scheiner C., 2015, Can the Petroleum Fund Exorcise the Resource Curse from Timor-Leste?, [w:] A New Era? Timor-Leste After the UN, red. S. Ingram, L. Kent, A. McWilliam, ANU Press, Australia, s. 83, 76.

Secretariat of State of the Council of Ministers, Meeting of the Council of Ministers, 16th of March of 2011, 16th March 2011, s. 1.

Severino R.C., 2006, Southeast Asia in Search of an ASEAN Community: Insights from the Former ASEAN Secretary-General, Intitute of Southeast Asian Studies, Singapore, s. 129, 77, 79.

Shoesmith D., 2011, Timor-Leste: On the Road to Peace and Prospetrity?, “Southeast Asian Affairs”, s. 331.

Sousa-Santos J., 2015, Acting West, Looking East: Timor-Leste’s Growing Engagement with the Pacific Islands Region, [w:] Regionalism, Security & Cooperation in Oceania, red. R. Azizian, C. Cramer, Asia Pacific Center for Security Studies, Honolulu, s. 114–116.

Strating R., 2016, Social Democracy in East Timor, Routledge, London, s. 38.

The Asia Foundation, 2017, The State of Conflict and Violence in Asia, s. 184–186.

The Government of Timor Leste, Timor-Leste, Strategic Development Plan 2011–2030, s. 31–32.

The Habibie Center, 2016, Rethinking the Process for Timor-Leste’s Application for ASEAN Membership, “ASEAN Briefs”, vol. 3, issue 4, s. 6.

Thuzar M., 2017, What does it take to join ASEAN?, “Perspective”, no. 36, s. 6, 3.

Źródła internetowe

ABS CBN, ASEAN to pass on letting East Timor join grouping this year: Kyodo sources, 2017: news.abs-cbn.com/news/11google/05/17/asean-to-pass-on-lettin (dostęp: 01.07.2018).

Ariesta M., 2018, Indonesia Terus Bantu Timor Leste untuk Masuk ASEAN, http://internasional.metrotvnews.com/asia/3NOER87k-indonesia-terus-bantu-timor-leste-untuk-masuk-asean (dostęp: 01.07.2018).

East Timor Law & Justice Bulletin, 2017, East Timor’s Accession to ASEAN Treaty Still Resisted 15 Years After Restoration of Independence, http://www.easttimorlawandjusticebulletin.com/2017/11/east-timors-accession-to-asean-treaty.html (dostęp: 01.07.2018).

Fernandes H., Soares J., 2011, Making Timor-Leste’s ASEAN Accession a People-Centric Effort, http://asiafoundation.org/2011/05/25/making-timor-lestes-asean-ascension-a-people-centric-effort/ (dostęp: 15.08.2017).

Financial Times, 2005, East Timor launches fund to Mouse oil revenue, http://www.ft.com/cms/s/0/5ecf7858-2c21-11da-89bf-00000e2511c8.html?ft_site=falcon&desktop=true#axzz4eWX2hPna

(dostęp: 15.08.2017).

Focus Economics, 2015: ASEAN: Economic Progress and Integration, http://www.focus-economics.com/blog/posts/asean-economic-progress-and-integration (dostęp: 15.08.2017).

Go China, 2015, Ambassador of Timor-Leste on ”Belt and Road Initiative“,https://www.youtube.com/watch?v=1i3kUjRGT sk (dostęp: 15.08.2017).

Gutteres J.L., 2014, Timor Leste ready to fulfil ASEAN obligations: PM, http://www.bt.com.bn/news-national/2014/03/18/timor-leste-ready-fulfil-asean-obligations-pm (dostęp: 15.08.2017).

Hamutuk L., 2015, How long will the Petroleum Fund carry Timor-Leste, http://www.laohamutuk.org/econ/model/13PFSustainability.htm (dostęp: 15.08.2017).

Hunt L., 2016, East Tmor Hopes for ASEAN Membership by 2017, http://thediplomat.com/2016/05/east-timor-hopes-for-asean-membership-by-2017/ (dostęp: 15.08.2017).

Hutt D., 2016, Is China’s Influence in Timor-Leste Rising?, http://thediplomat.com/2016/11/is-chinas-influence-in-timor-leste-rising/ (dostęp: 15.08.2017).

Hutt D., 2018, Political deadlock augurs ill for Timor Leste, http://www.atimes.com/article/political-deadlock-augurs-ill-timor-leste/ (dostęp: 01.07.2018).

Neves G., 2018, Timor-Leste Finally Has a Government. Now What?, https://thediplomat.com/2018/05/timor-leste-finally-has-a-government-now-what/ (dostęp: 01.07.2018).

Pooittiwong A., Ramirez B., 2016, ASEAN Economic Integration: Opportunities and challanges that lie ahead, https://intpolicydigest.org/2016/01/06/asean-economic-integration-opportunities-and-challenges-that-lie-ahead/ (dostęp: 15.08.2017).

Ramos-Horta J., 2011, Why Timor-Leste should join ASEAN now, http://www.eastasiaforum.org/2011/05/16/why-timor-leste-should-join-asean-now/ (dostęp: 15.08.2017).

Roberston P., 2012, ASEAN’s road to nowhere? Subverting standards withing the ASEAN Human Rights Declaration, https://www.hrw.org/news/2012/04/26/aseans-road-nowhere (dostęp: 15.08.2017).

Rosenthal S., 2015, Timor Leste belongs to ASEAN, http://www.thejakartapost.com/news/2015/11/21/timor-leste-belongs-asean.html (dostęp: 15.08.2017).

Talesco C., 2016, How East Timor’s Democracy Is Making It an Outcast, http://foreignpolicy.com/2016/05/10/how-east-timors-democracy-is-making-it-an-outcast-asean-southeast-asia/ (dostęp: 15.08.2017).

Wyeth G., 2016, How Australia and Timor-Leste Ended Up at The Hague in Arbitration, http://thediplomat.com/2016/08/how-australia-and-timor-leste-ended-up-at-the-hague-in-arbitration/(dostęp: 15.08.2017).




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/teka.2018.13.1.121-139
Data publikacji: 2018-12-19 11:40:44
Data złożenia artykułu: 2018-12-19 11:32:11


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1340
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 457

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2018 Paweł Soja

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.