Zróżnicowanie przestrzenne wskaźnika UTCI w Lublinie w określonych scenariuszach pogodowych

Mateusz Dobek, Piotr Demczuk, Marek Nowosad

Streszczenie w języku polskim


Lublin jest dla bio- i topoklimatologii cennym obszarem badawczym, gdyż ze względu na urozmaiconą rzeźbę terenu oraz obecność licznych rozcięć wąwozowych wykorzystywanych
przez człowieka charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem mikroklimatu. W pracy przedstawiono zróżnicowanie przestrzenne warunków bioklimatycznych na obszarze miasta, wykorzystując
w tym celu nowy wskaźnik bioklimatyczny Universal Thermal Climate Index (UTCI). Otrzymane mapy biotopoklimatyczne opracowane zostały w odniesieniu do sześciu określonych scenariuszy pogodowych. Uzyskane obrazy, będące teoretycznym przybliżeniem warunków rzeczywistych, pozwalają ocenić wpływ rzeźby oraz typów użytkowania terenu na kształtowanie warunków biometeorologicznych obszarów zurbanizowanych. W analizowanych scenariuszach pogodowych i przy uwzględnieniu rzeźby Lublina najwyższe modelowane wartości UTCI charakteryzują zbocza wąwozów oraz dolin o południowej ekspozycji. W obszarach tych prognozowane są warunki biometeorologiczne, odzwierciedlające obciążenia cieplne „bardzo silny stres ciepła”.

Słowa kluczowe


bioklimat miasta; odczuwalny UTCI; planowanie przestrzenne; Lublin

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Błażejczyk K., 1993: Heat exchange between man and the surroundings in varied conditions of the geographical environment, Prace Geograficzne, 159, p. 128 (in Polish).

Błażejczyk K., 2001: The concept of the reference topoclimatic map of Poland, [in:] (ed.) M. Kuchcik, Modern topoclimatic studies, Dokumentacja Geograficzna 23, 131–142 (in Polish).

Błażejczyk K., 2002: Significance of circulation and local factors in the development of the climate and bioclimate of the Warsaw agglomeration, Dokumentacja Geograficzna, 26, p. 160 (in Polish).

Błażejczyk K., 2011: Mapping of UTCI in local scale (the case of Warsaw), Prace i Studia Geograficzne WGSR, 47, 275–283.

Błażejczyk K., Bröede P., Fiala D., Havenith G., Ingvar Holmér I., Jendritzky G., Kampmann B., 2010a: UTCI – a new tool for studying bioclimatic conditions at varied temporal and spatial scales, Przegląd Geofizyczny, 55, 1–2, 5–19 (in Polish).

Błażejczyk K., Bröede P., Fiala D., Havenith G., Ingvar Holmér I., Jendritzky G., Kampmann B., 2010b: UTCI – a new index for the estimation of human heat load, Przegląd Geograficzny, 1, 82, 49-68 (in Polish).

Błażejczyk K., Kunert A., 2011: Bioclimatic conditionings of recreation and tourism in Poland, Monografie IGiPZ PAN, 13, Warszawa, p. 366 ( in Polish).

Bogucki J. (ed.), 1999: Biometeorology of tourism and recreation, Akademia Wychowania Fizycznego im. E. Piaseckiego, Poznań, p. 347 (in Polish).

Bröde P., Fiala D., Błażejczyk K., Holmér I., Jendritzky G., Kampmann B., Tinz B., Havenith G., 2012: Deriving the operational procedure for the Universal Thermal Climate Index (UTCI), International Journal of Biometeorology, 56, 3, 481–494.

Dobek M., Gawrysiak L., 2009: Spatial distribution of insolation in Lublin, Prace Geograficzne, IGiGP UJ, 122, 49–53 (in Polish).

Fiala D., Havenith G., Bröde P., Kampmann B., Jendritzky G., 2011: UTCI-Fiala multi-node model of human heat transfer and temperature regulation, International Journal of Biometeorology, DOI 10.1007/s00484-011-0424-7, (published on-line).

Fiala D., Lomas K. J., Stohrer M., 2001: Computer prediction of human thermoregulatory and temperature responses to a wide range of environmental conditions, International Journal of Biometeorology, 45, 143–159.

Filipiuk E., Kaszewski B. M., Zub T., 1998: A comparison of the thermal conditions in the centre and suburbs of Lublin, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Physica, 3, 71–82 (in Polish).

Gluza A., 2000: Pattern of sunshine duration in Lublin 1952–1991, Acta Agrophysica, 34, 43–57 (in Polish).

Gluza A., Kaszewski B. M., 2007: Long-term variability of total cloudiness in Lublin (1947–2005), [in:] ed. K. Piotrowicz, R. Twardosz, Climate fluctuations at varied spatial and temporal scales, Jagiellonian University, Kraków, 355–364 (in Polish).

Główny Urząd Geodezji i Kartografii (GUGiK), http://www.gugik.gov.pl/produkty/tbd/podstawowezalozenia-koncepcyjne-tbd, (28.08.2012)

Jankowiak J. (ed.), 1976: Biometeorology of man, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa, p. 187 (in Polish).

Kaszewski B. M., Gluza A., Siwek K., 2011: Occurrence of unfavourable thermal conditions for active tourism in the Lublin Region, Annales UMCS, sec. B, LXVI, 2, 91–101 (in Polish).

Krawczyk B., Błażejczyk K., 1999: Climatic and bioclimatic description of north-eastern Poland, Zeszyty Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, 58, p. 33 (in Polish).

Kunert A., 2010: Modelling of UTCI index in various types of landscape, [in:] (eds.) A. Matzarakis, H. Mayer, and F. M. Chmielewski, Proceedings of the 7th Conference on Biometeorology, Albert-Ludwigs-University of Freiburg, Germany, 12–14 April 2010, Berichte des MeteorologischenInstituts der Albert-Ludwigs-Universität Freiburg, 20, 302–307.

Maruszczak H., 1972: Lublin–Wołyń Uplands, [in:] (ed.) M. Klimaszewski, Geomorfologia Polski, Geomorphology of Poland, Vol. 1, South Poland. Mountains and uplands, PWN, Warszawa, 352–361 (in Polish).

Matzarakis A., Rutz F., Mayer H., 2007: Modelling radiation fluxes in simple and complex environments – application of the RayMan model, International Journal of Biometeorology, 51, 323–334.

Pack R. T., Tarboton D. G., Goodwin C. N., 1998: The SINMAP Approach to Terrain Stability Mapping, 8th Congress of the International Association of Engineering Geology, Vancouver, British Columbia, Canada 21–25 September 1998.

Rodzoś J., Gawrysiak L., Bochra A., 2006: Land relief and organisation of the urban space of Lublin, Annales UMCS, sec. B, 60, 35–45 (in Polish).

SINMAP User’s Manual, http://www.crwr.utexas.edu/gis/gishydro99/uwrl/sinmap/sinmap.pdf (28.08.2012).




DOI: http://dx.doi.org/10.2478/v10066-012-0026-3
Data publikacji: 2015-07-15 09:24:58
Data złożenia artykułu: 2015-07-14 02:58:39


Statystyki


Widoczność abstraktów - 734
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 227

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2015 Mateusz Dobek, Piotr Demczuk, Marek Nowosad

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.