Kryzys liberalnej demokracji a wiedza polityczna

Danuta Plecka

Streszczenie w języku polskim


W powszechnej opinii demokracja liberalna przechodzi bardzo poważny kryzys. Poszukując jego źródeł wyróżnić można trzy płaszczyzny: ekonomiczną, polityczną i kulturową. Przy czym w debacie publicznej dość rzadko, poza postawieniem diagnozy o kryzysie demokracji liberalnej, prezentuje się możliwe metody jego przezwyciężenia. Tym samym zapomina się, że podstawą dla właściwego funkcjonowania demokracji liberalnej jest obywatel posiadający polityczne kompetencje. Bowiem tylko zaangażowany obywatel jest w stanie przezwyciężyć kryzysy występujące w demokracji liberalnej poprzez wykorzystanie wiedzy politycznej, działając w oparciu o wartości polityczne i rozwijając kulturę zaufania społecznego, przy zachowaniu zasady nieufności w rozumieniu liberalnym i demokratycznym. Polityczne kompetencje obywatelskie, jako podstawa postaw obywatelskich wspierających demokrację i respektujących jej zasady stanowią jeden z trzech filarów jej konsolidacji, a przez to także mogą się stać instrumentem przezwyciężania kryzysu demokracji liberalnej. Przy czym uznając równoważność komponentów politycznych kompetencji obywatelskich szczególną uwagę należy zwrócić na poziom wiedzy politycznej obywateli, bowiem to on determinuje ich kolejne elementy.


Słowa kluczowe


demokracja liberalna, wiedza polityczna, kryzys demokracji liberalnej, polityczne kompetencje obywatelskie

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Anioł A., Szlak Norden. Modernizacja po skandynawsku, Elipsa, Warszawa 2013.

Antoszewski A., Współczesne teorie demokracji, “Studia z teorii polityki”, 1998/2003, Vol. II.

Bennett S.E., Know-Nothings revisited: The Meaning of Political Ignorance Today, “Social Science Quarterly”, 1988, No. 69.

Cześnik M., Kwiatkowska A., Markowski R., Między nami ignorantami, “Polityka”, April 26, 2016.

Dahl R., Demokracja i jej krytycy, Wydawnictwo “Znak”, Kraków 1995.

Delli Carpini M.X., Keeter S., Measuring Political Knowledge: Putting First Things First, “American Journal of Political Science”, 1993, No. 37.

Fukuyama F., Ład polityczny i polityczny regres, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2015.

Godlewski T., Obywatelskie kompetencje polityczne, [in:] Demokracja w Polsce po 2005 roku, ed. D. Karnowska, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2008.

Held D., Modele demokracji, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010.

Karwat M., O karykaturze polityki, Wydawnictwo Muza, Warszawa 2012.

Kotnarowski M., Markowski R., Polacy a demokracja: realizm, iluzje i fałszywa świadomość, “Studia Socjologiczne”, 2020, No. 4(239).

Kuisz J., Koniec pokoleń podległości. Młodzi Polacy, liberalizm i przyszłość państwa, Wydawnictwo Kultury Liberalnej, Warszawa 2018.

Lalman D., Oppenheimer J., Świstak P., Formalna teoria wyboru racjonalnego. Kumulatywne nauki polityczne, “Studia Socjologiczne” 1994, No. 3/4.

Linz J., Stepan A., Problems of Democratic Transition and Consolidation: Southern Europe, South America, and Post-Communist Europe, John Hopkins University Press, Baltimore 1996.

Meir P., Ruling the Void. The Hollowing of Western Democracy, Verso, London-New York 2013.

Przeworski A., Democracy and economic development, [in:] Political science and the public interest, eds. E.D. Mansfield, R. Sisson, Ohio Press, Ohio 2004.

Raciborski J., Obywatelstwo w perspektywie socjologicznej, PWN, Warszawa 2011.

Reykowski J., Myślenie polityczne, [in:] Podstawy psychologii politycznej, ed. K. Skarżyńska, Wydawnictwo Zysk i spółka, Poznań 2002.

Sandel M., Tyrania merytokracji. Co się stało z dobrem wspólnym?, PWN, Warszawa 2020.

Schedler A., Salsfierd R., Democrats with adjectives: Linking direct and indirect measures of democratic support, “European Journal of Political Research”, 2007, No. 46.

Turska-Kawa A., Determinanty chwiejności wyborczej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2015.

Vidigal R., Measuring Certainty in Political Knowledge, www.VIDIGAL_MEASUREMENT_final-with-appendix.pdf [accessed: November 21, 2021]




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/bc.2022.7.37-47
Data publikacji: 2022-12-01 21:50:45
Data złożenia artykułu: 2021-12-07 14:28:51


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1003
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 246

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2022 Danuta Plecka

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.