Proces tworzenia Królestwa SHS wobec przeobrażeń Wielkiej Wojny (1914–1918)
Streszczenie w języku polskim
Artykuł zatytułowany Proces tworzenia Królestwa SHS wobec przeobrażeń Wielkiej Wojny (1914–1918) zawiera omówienie decydujących wydarzeń związanych z powstaniem pierwszej formy państwa jugosłowiańskiego, czyli utworzonego 1 XII 1918 roku Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców. Autor skupił się przede wszystkim na omówieniu przesłanek skomplikowanego procesu negocjacyjnego toczącego się pomiędzy przedstawicielami narodów południowosłowiańskich, które wyrażały różne wizje dotyczące utworzenia wspólnego państwa. Kwestią dodatkowo utrudniającą zjednoczenie Słowian Południowych były przeobrażenia Wielkiej Wojny i związane z nimi częste zmiany położenia politycznego terytoriów i państw bałkańskich, a także tworzenie się różnych ośrodków reprezentujących interesy narodów południowosłowiańskich. Przeprowadzone omówienia zostały oparte na niewykorzystanych dotąd w polskiej literaturze archiwach bałkańskich, zbiorach dokumentów i prasie (głównie z 1918 roku), a także na najważniejszych opracowaniach autorów bałkańskich, polskich i innych.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Wykaz źródeł i literatury
Źródła
Materiały archiwalne
Архив Југославије у Београду
Збирка Војислава Јовановића Марамбоа
Библиoтека Архива СЦГ
Репробукција cлuкe Анасмаса Боцарuћа
Knjižnica Inštituta za Novejšo Zgodovino v Ljubljani
Definitivni rezultati popisa stanovništva u Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca 31. januara 1921 godine
Definitivni rezultati popisa stanovništva od 31. marta 1931 godine u Kraljevini Jugoslaviji
Prasa
„Dziennik Poznański” 1918
„Kurier Poznański” 1918
„Monitor Polski” 1918
„Postęp” 1918
„Pravda” 2004
„The New York Times” 1918
„Политика” 1929
Materiały internetowe
Borozan Đ., „Demografski identitet Srba i Hrvata u Jugoslaviji prema popisima stanovništva od 1921. do 1991. godine”, http://www.cpi.hr.
Centar za Politološka Istraživanja, http://www.cpi.hr.
Źródła drukowane
Jugoslavija 1918–1988. Tematska Zbirka Dokumenata, red. B. Petranović, M. Zečević, [b.o.w.], Beograd 1988.
Literatura
Opracowania zwarte
Banac I., The National Question in Yugoslavia. Origins, History, Politics, Cornell Univeristy Press, New York 1984.
Batowski H., Państwa Bałkańskie 1800–1923, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1938.
Batowski H., Rozpad Austro-Węgier 1914–1918, [b.o.w.], Kraków 1982.
Bujwid-Kurek E., Państwa pojugosłowiańskie. Szkice politologiczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008.
Djokić D., Elusive Compromise. A History of Interwar Yugoslavia, Hurst & Company (Publishers), London 2007.
Eberhardt P., Przemiany demograficzno-etniczne na obszarze Jugosławii w XX wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Lublin 2005.
Felczak W., Wasilewski T., Historia Jugosławii, Wydawnictwo Ossolineum, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1985.
Giza A., Idea jugoslawizmu w latach 1800–1918, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 1992.
Montenegro in Transition. Problems of Identity and Statehood, ed. F. Bieber, Nomos Publishers, Baden-Baden 2003.
Pavlović S., Balkan Anschluss. The Annexation of Montenegro and the Creation of the Common South Slavic State, Purdue University, [b.m.w.] 2008.
Podhorodecki L., Jugosławia. Dzieje narodów, państw i rozpad federacji, Wydawnictwo Mada, Warszawa 2000.
Roudometof V., Collective Memory, National Identity, and Ethnic Conflict: Greece, Bulgaria, and the Macedonian Question, Greenwood Publishing Group, Westport 2002.
Skowronek J., Tanty M., Wasilewski T., Słowianie południowi i zachodni VI–XX wiek, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa 2005.
Stawowy-Kawka I., Historia Macedonii, Wydawnictwo Ossolineum, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2000.
Sotirović V. B., Creation Of The Kingdom Of Serbs, Croats and Slovenes, 1914–1918, Vilnius University Press, Vilnius 2007.
Trbović A. S., A Legal Geography of Yugoslavia’s Disintegration, Oxford University Press, Oxford 2008.
Vujović D., Crnogorski federalisti 1919–1929, [b.o.w.], Titograd 1981.
Waldenberg M., Kwestie narodowe w Europie Środkowo-Wschodniej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992.
Walkiewicz W., Jugosławia, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa 2009.
Zacharias M. J., Komunizm, federacja, nacjonalizmy. System władzy w Jugosławii 1943–1991. Powstanie, przekształcenia, rozkład, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2004.
Artykuły naukowe
Ganza-Aras T., Frano Supilo u Svjetlu Najnovijih Istrażivanja, „Historijski Zbornik”, 1974, nr 25–26.
Morawski K. S., Proces kształtowania się narodu macedońskiego wobec skomplikowanej sytuacji geopolitycznej, „Sprawy Narodowościowe. Seria Nowa”, 2011, z. 39.
Morawski K. S., Ukryty fragment czarnogórskiej historii: przyłączenie Czarnogóry do Serbii w 1918 roku, „Sprawy Narodowościowe. Seria Nowa”, 2012, z. 41.
Opracowania encyklopedyczne
Narodna enciklopedija srpsko-hrvatsko-slovenacka, red. St. Stanojević, I, II, III i IV Knjiga, Zagreb 1928.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/bc.2016.1.35
Data publikacji: 2017-02-13 11:12:02
Data złożenia artykułu: 2017-02-10 12:33:02
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2017 Konrad Sebastian Morawski
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.