Andronice by Maria Komornicka – between the creation of a femme fatale and gnostic

Marta Zofia Bukała

Abstract


The subject of this article is an analysis of a fairy tale Andronice by Maria Komornicka. The main axis of interpretation is determined by the opposition between widespread in the nineteenthcentury
literature femme fatale motif and the broadly defined problem of excess (transgression). Relevant interpretive context is strongly emphasized gnostic awareness in the tale, and entanglement
between male and female styles of writing.

Keywords


Maria Komornicka; Andronice; femme fatale; gnosis; transgression

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


LITERATURA PODMIOTOWA

Komornicka M., Utwory poetyckie prozą i wierszem, oprac. i wstępem opatrzyła M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków 1996.

LITERATURA PRZEDMIOTOWA

Baranowska A., Kraj modernistycznego cierpienia, Warszawa 1981.

Boniecki E., Modernistyczny dramat ciała. Maria Komornicka, Warszawa 1998.

Brown P., Ciało i społeczeństwo. Mężczyźni, kobiety i abstynencja seksualna we wczesnym chrześcijaństwie, przeł. I. Kania, Kraków 2006.

Chwin S., Samobójstwo jako doświadczenie wyobraźni, Gdańsk 2010.

Czabanowska-Wróbel A., Baśń w literaturze Młodej Polski, Kraków 1996.

Foucault M., Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, przeł. T. Komendant, Warszawa 1998.

Gniady J., Czarodziejka Śmierci, Demon Rozkładu. Sadystyczne rozkosze Klary w „Ogrodzie Udręczeń” Octave’a Mirbeau, [w:] „Gorsza” kobieta. Dyskursy inności, samotności, szaleństwa,

red. D. Adamowicz, Y. Anisimovets, O. Taranek, Wrocław 2008.

Gołaś A., Cielesność, perwersja, „wyższa erotologia”... Akne Montecalfi i Hanka Złotopolska jako demoniczne bohaterki dwóch modernistycznych powieści („622 upadków Bunga” Witkacego

i „Kultu ciała” Mieczysława Srokowskiego), [w:] „Gorsza” kobieta. Dyskursy inności, samotności, szaleństwa, red. D. Adamowicz, Y. Anisimovets, O. Taranek, Wrocław 2008.

Gutowski W., Nagie dusze i maski. O młodopolskich mitach miłości, Kraków 1997.

Helbig-Mischewski B., Strącona bogini. Rzecz o Marii Komornickiej, Kraków 2010.

Hutnikiewicz A., Młoda Polska, Warszawa 1994.

Janion M., „Gdzie jest Lemańska?!”, [w:] eadem, Kobiety i duch inności, Warszawa 1996.

Kłosińska K., Feministyczna krytyka literacka, Katowice 2010.

Kralkowska-Gątkowska K., Dziwne miasto Eropolis. Obrazy i funkcje erotyki w tekstach Marii Komornickiej, [w:] Eros, psyche, seks. Materiały z konferencji „Język i erotyka” zorganizowanej

przez Koło Naukowe Językoznawców Uniwersytetu Śląskiego, red. R. Piętkowa, Katowice 1993.

Kralkowska-Gątkowska K., Cień twarzy. Szkice o twórczości Marii Komornickiej, Katowice 2002.

Maeterlinck M., Skarb ubogich, tłum. F. Mirandola, Poznań 1926.

Paczoska E., Gdzie jest Komornicka?, [w:] Przerabianie XIX wieku. Studia, red. E. Paczoska i B. Szleszyński, Warszawa 2011.

Platon, Uczta, przeł., wstęp, objaśnienia W. Witwicki, Warszawa 1999.

Podraza-Kwiatkowska M., Tragiczna wolność. O Marii Komornickiej, [w:] eadem, Młodopolskie harmonie i dysonanse, Warszawa 1969.

Podraza-Kwiatkowska M., „Dałeś mi dziwną duszę i dziwne ciało...”, [w:] M. Komornicka, Utwory poetyckie prozą i wierszem, Kraków 1996.

Podraza-Kwiatkowska M., Salome i Androgyne. Mizoginizm a emancypacja, [w:] eadem, Młodopolskie harmonie i dysonanse, Warszawa 1969.

Podraza-Kwiatkowska M., Młodopolska femina. Garść uwag, „Teksty Drugie” 1993, nr 4–6.

Praz M., Zmysły, śmierć i diabeł w literaturze romantycznej, przeł. K. Żaboklicki, Warszawa 1974.

Prokopiuk J., Ścieżki wtajemniczenia. Gnosis aeterna, Warszawa 2000.

Ritz G., Transgresja płciowa jako forma krytyki spod znaku gender i transformacja dyskursu, przeł.M. Łukasiewicz, [w:] Nowa świadomość płci w modernizmie. Studia spod znaku gender w kulturze polskiej i rosyjskiej u schyłku stulecia, red. G. Ritz, H. Binswanger, C. Scheide, Kraków 2000.

Schuré É., Wielcy wtajemniczeni, t. 1, Warszawa 1995.

Sieradzan J., Ryty przejścia i inicjacje, niegdyś i teraz, [w:] Społeczne znaczenie sytuacji liminalnych w rytach przejścia, red. J. Sieradzan, Białystok 2006.

Sołowiej D., Gnoza Juliusza Słowackiego, Aurea Catena Gnosis, http://www.gnosis.art.pl/e_gnosis/aurea_catena_gnosis/solowiej_gnoza_slowackiego2.htm [dostęp: 24.06.2012].

Stala M., Pejzaż człowieka. Młodopolskie myśli i wyobrażenia o duszy, duchu i ciele, Kraków 1994.

Steiner R., Droga do wtajemniczenia, wybór i wstęp J. Prokopiuk, przeł. T. Mazurkiewicz, J. Prokopiuk, W. Wolański, Poznań 2000.

Trześniowski D., „Femme fatale” w tekstach Jerzego Żuławskiego, „Acta Humana” 1, 1/2010,

http://www.umcs.lublin.pl/images/media/Kolo.Naukowe.Doktorantow.WH/Dariusz.Trzesniowski.

Femme.fatale.w.tekstach.Jerzego.zulawskiego.pdf [dostęp: 8.06.2012].

Tytkowska A., Czar(ne) anioły. Fantazmaty mrocznej kobiecości w młodopolskim dramacie, Katowice 2007.

Weininger O., Płeć i charakter, przeł. O. Ortwin, wstęp G. Kunigiel, posłowie J. Prokopiuk, Warszawa 1994.

Wielopolska M.-J., Faunessy. Powieść dzisiejsza, Kraków 1913, s. 80–81, http://polona.pl/item/1156431/4/ [dostęp: 25.05.2014].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2014.32.0.175
Date of publication: 2014-05-21 00:00:00
Date of submission: 2015-07-25 23:27:55


Statistics


Total abstract view - 1385
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 2486

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2015 Marta Zofia Bukała

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.