Linguistic Means of Expressing Judgments about the So-Called Stick-Outs, Postcards and Bibliophilic Books in the Epistolographic Works of Wisława Szymborska

Stanisław Cygan

Abstract


The subject of the study is the linguistic means of valuation contained in  letters of the Polish Nobel Prize winner Wisława Szymborska to the Toruń bibliophile Tadeusz Zakrzewski. They refer to the poet’s passion for collecting and her passion for creating unique, unrepeatable collages, stickers, postcards “of her own making”, which were sent to friends, and loved ones. Among these unsophisticated linguistic means, value-adjectives (evaluatives) occupy an important place, e.g. great, wonderful, lovely, and nouns: small postcards, rarity, trivia, trifles, wonders. Analysis of the linguistic material showed that adjectives and nouns that are axiologically characterized refer mainly to the aesthetic values of the postcards collected and the bibliophilic qualities of the books sent. Less numerous in terms of frequency are yet other linguistic exponents of evaluations.


Keywords


evaluation in language; linguistic means; epistolography; Wisława Szymborska

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Abramowicz, Maciej, Bartmiński, Jerzy, Bielińska-Gardziel, Iwona (red.). (2012). Wartości w językowo-kulturowym obrazie świata Słowian i ich sąsiadów 1. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Bartmiński, Jerzy, Bielińska-Gardziel, Iwona, Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława (red.). (2014). Wartości w językowo-kulturowym obrazie świata Słowian i ich sąsiadów 2. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Bikont, Anna, Szczęsna, Joanna. (1997). Pamiątkowe rupiecie. Przyjaciele i sny Wisławy Szymborskiej. Warszawa: Wydawnictwo Prószyński i S-ka.

Bikont, Anna, Szczęsna, Joanna. (2012). Pamiątkowe rupiecie. Biografia Wisławy Szymborskiej. Kraków: Znak.

Grabias, Stanisław. (1981). O ekspresywności języka. Ekspresja a słowotwórstwo. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Grzesiuk, Anna. (1995). Składnia wypowiedzi emocjonalnych. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Bartmiński Jerzy (red.). (2006). Język – wartości – polityka: zmiany rozumienia nazw wartości w okresie transformacji ustrojowej w Polsce: raport z badań empirycznych. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Laskowska, Elżbieta. (1992). Wartościowanie w języku potocznym. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP w Bydgoszczy.

Masłowska, Ewa. (1988). Derywacja semantyczna rzeczowników ekspresywnych. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Nagórko, Alicja. (1982). O właściwościach semantycznych przymiotników oceniających. Poradnik Językowy, 9, s. 614–620.

Pawelec, Radosław. (1991). O metodach badania osobniczego języka wartości. W: Język a kultura. T. 3 (s. 103–117). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Pisarek, Walery. (2007). Słownictwo oceniające w recenzjach. W: Walery Pisarek, O mediach i języku (s. 292–311). Kraków: Universitas.

Przybylska, Renata. (2021). Słowa pochwały – o semantyce pewnych przymiotników oceniających. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica. 16, s. 156–165.

Puzynina, Jadwiga. (1982). Językoznawstwo a aksjologia. Biuletyn PTJ, XXXIX, s. 23–32.

Puzynina, Jadwiga. (1983). O elementach ocen w strukturze znaczeniowej wyrazów. Biuletyn PTJ, XL, s. 121–128.

Puzynina, Jadwiga. (1992). Język wartości. Warszawa: PWN.

Puzynina, Jadwiga, Anusiewicz, Janusz (red.). (1991). Język a kultura. T. 3. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Rusinek, Michał. (2016). Nic zwyczajnego. O Wisławie Szymborskiej. Kraków: Znak.

Starzec, Anna. (1996). Wartościowanie w tekstach popularnonaukowych. W: Stanisław Gajda, Mieczysław Balowski (red.), Styl a tekst (s. 271–283). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.

Szymborska, Wisława. (2014). Kolaże. Kraków: Wydawnictwo Mocak. Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie.

Szymborska, Wisława. (2023). Kryniccy, to przecież dla Was! Listy, karteczki i dedykacje 1966–2011. Kraków: Wydawnictwo a5.

Termińska, Kamilla. (1983). Czasownikowe wyrażenia wartościujące. W: Włodzimierz Pianka (red.), Z problematyki czasownika słowiańskiego (s. 63–72). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Wisławy Szymborskiej dary przyjaźni i dowcipu. Teksty i wyklejanki poetki z kolekcji Ryszarda Matuszewskiego. (2008). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Auriga.

Wieczorek, Urszula. (1999). Wartościowanie, perswazja, język. Kraków: Księgarnia Akademicka sp. z o.o. Wydawnictwo Naukowe.

Wrześniewska-Pietrzak, Marta. (2015). Wybrane leksykalne sposoby wyrażania wartości

w pismach uczniów szkół średnich. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, XV(XXXV), s. 115–133.

Papieska, Agnieszka (opr.). (2014). Zachwyt i rozpacz. Wspomnienia o Wisławie Szymborskiej. Warszawa: Dom Wydawniczy PWN.

Zaron, Zofia. (1985). Wybrane pojęcia etyczne w analizie semantycznej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Żmigrodzki, Piotr (red.) (2007–). Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków. Pobrano z: https://wsj.pl (dostęp: 28.06.2024). [WSJP ]




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2024.42.2.153-167
Date of publication: 2024-12-30 10:38:11
Date of submission: 2024-10-05 21:09:26


Statistics


Total abstract view - 18
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 6

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2024 Stanisław Cygan

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.