"Antek" by Bolesław Prus. Genetic-Textual Commentaries

Tadeusz Budrewicz

Abstract


The author argues that Antek by Bolesław Prus has two genetic orders: 1) the motif of fire protection, the fate of a peasant artist with inborn talent who goes to the city for education, and Rozalka’s death are confirmed in the daily press of the time and testify to the realism of the novella; 2) quotes from the prayer book and from the poem by Teofil Lenartowicz connect Antek with the literary tradition and allow Prus to argue with the patriarchal model of the village. In his earlier Dusze w niewoli [Souls in Captivity], Prus described the development of a rural child–artist in the spirit of peasant-gentry solidarity. In Antek, the writer gave up such a view of the people and showed a model of a peasant who became an independent being.


Keywords


Bolesław Prus; source; press, quote; allusion; Antek

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Źródła prasowe/Press materials

„Dobry Wieczór! Kurier Czerwony” 1933, 216, s. 2.

„Echo” 1877, 105, s. 5.

„Gazeta Polska” 1877, 105, s. 2.

„Gazeta Polska” 1881, 218, s. 1.

„Głos” 1886: Prospekt.

„Kłosy” 1877, 620, s. 319.

„Kmiotek” 1863, 33, s. 258.

„Kurier Polski” 1938, 313, s. 4.

„Kurier Warszawski” 1829, 273, s. 3; „Kurier Warszawski” 1875, 203, s. 2; „Kurier Warszawski” 1877, 106, s. 3.

„Ognisko Domowe” 1875, 44, s. 355–366.

„Wieczór Warszawski” 1933, 268, s. 2.

Bibliografia/References

Głowacki, Aleksander [Prus, Bolesław]. (1883). Szkic programu w warunkach obecnego rozwoju społeczeństwa. Warszawa: T. Paprocki.

J.K.S. (1876). Kobiety – lekarki. Tydzień [Piotrków], 13, s. 1–2.

Kolberg, Oskar. (1882). Lud, jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania… Seria XV: Wielkie Księstwo Poznańskie: Część siódma (Wierzenia). Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Komorowski, Ignacy Marceli. (1870). Śpiewy polskie z towarzyszeniem fortepianu. Warszawa: Gebethner i Wolff.

Kulczycka-Saloni, Janina. (1964). Bolesław Prus. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Kulczycka-Saloni, Janina. (1969). Nowelistyka Bolesława Prusa. Warszawa: Czytelnik.

Labuda, Aleksander Wit. (1982). Studium o „Antku” Prusa: recepcja, konstrukcja, konteksty. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Łęcicki, Grzegorz. (2007). Lux in tenebris: Zarys życia oraz fragmenty „Kronik” Bolesława Prusa. Warszawa: Warszawska Wyższa Szkoła Humanistyczna.

Ołtarz złoty czyli zbiór nabożeństw dla chrześcijan katolików. (1861). Kraków: Nakładem i czcionkami Karola Budweisera.

Pigoń, Stanisław. (1957). Z Komborni w świat. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Prus, Bolesław. (2016). Pisma wszystkie: Powieści. Tom I: Pałac i rudera. Dusze w niewoli. Opracowały Ewa Paczoska, Monika Nicińska. Warszawa–Lublin: Wydawnictwo Episteme.

Prus, Bolesław. (2017). Pisma wszystkie: Kroniki: Tom VIII: 1879 „Kurier Warszawski”, „Gazeta Rolnicza”. Opracowały: „Kurier Warszawski” Skorupa Ewa, „Gazeta Rolnicza” Lekan-Mrzewka Joanna. Warszawa–Lublin: Wydawnictwo Episteme.

Samborska-Kukuć, Dorota. (2003). Funkcje podania ludowego w „Lalce” Bolesława Prusa. Pamiętnik Literacki, 2, s. 43–54.

Smiles, Samuel. (1869). Pomoc własna (Self-Help). Warszawa: Drukarnia Jana Jaworskiego.

Szcześniak, Janina. (2005). Lekarze jako bohaterowie w twórczości Bolesława Prusa. W: Eugenia Łoch, Grzegorz Wallner (red.), Między literaturą a medycyną: literackie i pozaliterackie działania środowisk medycznych a problemy egzystencjalne człowieka XIX i XX wieku (s. 103–110). Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Szewczyk, Jarosław. (2012). Piece wschodniej Europy jako fenomen architektoniczny i kulturowy na podstawie dawnej literatury anglojęzycznej. Białystok: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej.

Szweykowski, Zygmunt. (1972). Twórczość Bolesława Prusa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Wiśniewska, Lidia. (1984). „Studium o „Antku” Prusa: recepcja, konstrukcja, konteksty. Aleksander Wit Labuda (rec.). Pamiętnik Literacki, 1, s. 352–355.

Wyroby z drzewa na wystawie lwowskiej. (1877). Gazeta Przemysłowo-Rzemieślnicza, 42, s. 190–191.

Wystawa wyrobów z drzewa, gliny i szkła w Muzeum Przyrodniczym. (1878). Kurier Warszawski, 2252, s. 2–3.

Zacharska, Jadwiga. (2003). Pożary u Prusa. W: Jakub Malik, Ewa Paczoska (red.), Prus i inni (s. 195–212). Lublin: Wydawnictwo KUL.

Zalewski, Cezary. (2012). „Czas wyszedł z zawiasów”. Studia o Bolesławie Prusie i Elizie Orzeszkowej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Żabski, Tadeusz. (1996). Wstęp. W: Prus Bolesław, Opowiadania i nowele: wybór (s. VII–LXVII). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2021.39.1.97-111
Date of publication: 2021-12-18 09:04:13
Date of submission: 2021-01-15 09:32:55


Statistics


Total abstract view - 1177
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 1186

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2021 Tadeusz Budrewicz

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.