Masquer
Afficher tout
Envoyer cet article par courriel 
Konceptualizacja pojęcia „nadzieja” we francuskich i polskich formach autonimicznych – analiza kognitywna
Résumé
Metoda zastosowana do opisu konceptualizacji nadziei w języku polskim i francuskim jest kognitywna w rozumieniu tego pojęcia reprezentowanym przez prace G. Lakoffa, M. Johnsona, W.R. Langackera i E. Rosch. Analizowany korpus składa się z cytowanych form polskich i francuskich. Metafory pojęciowe, które oddają budowę pojęcia „nadzieja”, odwołują się do wielu modeli kognitywnych, w tym Wyidealizowanego Modelu Kognitywnego (WMK) i Typowego Modelu Kognitywnego (TMK). Zestawiono również relacje hipo-hiperonimiczne dające się zaobserwować między metaforami pojęciowymi, a także uniwersalia semantyczne należące do domen źródłowych metafor w dwóch porównywanych językach. Wskazano również przysłowie prototypowe o nadziei w każdym z języków.
Mots-clés
Texte intégral :
PDF (Język Polski)Références
Bednarek, Adam. (1989). O nadziei. Próba definicji semantycznej. W: Jadwiga Puzynina, Jerzy Bartmiński (red.), Język a kultura, 2: Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne (s. 327–354). Wrocław: Wydawnictwo Wiedza o Kulturze.
Dufault, Karin, Martocchio, Benita. (1985). Hope: Its spheres and dimensions. Nursing Clinics of North America, 20(2), s. 379–391.
Erikson, Erik. (2002). Dopełniony cykl życia. Poznań: Rebis.
Fredrickson, Barbara. (2009). Positivity: Top-notch Research Reveals the 3 to 1 Ratio That Will Change Your Life. New York: Three Rivers Press.
Gawda, Barbara. (2018). Struktura pojęcia „nadzieja” i jego zróżnicowanie. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J: Paedagogia – Psychologia, 31, 4, s. 65–81. DOI: https:// doi.org/10.17951/j.2018.31.4.65-81.
Kleiber, Georges. (1990). La sémantique du prototype. Paris: Presses Universitaires de France.
Kövecses, Zoltán. 1986. Metaphors of Anger, Pride and Love. A Lexical Approach to the structure of concepts. Pobrano z: Bert Peeters – Academia.edu DOI: https://doi.org/10.1075/pb.vii.8. (dostęp: 5.01.2023).
Krafft, Andreas, Martin-Krumm, Charles, Fenouillet, Fabien. (2019). Adaptation, Further Elaboration, and Validation of a Scale to Measure Hope as Perceived by People: Discriminant Value and Predictive Utility Vis-à-Vis Dispositional Hope. Assessment, 26(8), 1594–1609. DOI: https://doi.org/10.1177/1073191117700724.
Lakoff, George. (1987). Women, fire, and dangerous things: What categories reveal about the mind. Chicago: University of Chicago Press.
Lakoff, George, Johnson, Mark. (1980). Metaphors we live by. Chicago: University of Chicago Press.
Langacker, Ronald Wayne. (1995). Wykłady z gramatyki kognitywnej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie.
Lazarus, Richard. (1999). Hope: An emotion and vital coping resource against despair. Social Research, 66(2), s. 653–678.
Lipińska, Magdalena. (2003). Les proverbes prototypiques polonais et français. Łask: Oficyna Wydawnicza Leksem.
Lipińska, Magdalena. (2021). L’amour en français et en polonais – étude cognitive. Folia Litteraria Romanica, 16, s. 39–48. DOI: https://doi.org/10.18778/1505-9065.16.04.
Lipińska, Magdalena. (2024). L’étude cognitive de la notion d’espoir dans la langue française. W: Jean-Pierre Goudaillier, Alicja Kacprzak, Radka Mudrochová (red.), Utilisation des métaphores dans les langues (niveaux standard / non standard, registre argotique) (s. 205–216). Berlin: Peter Lang.
Malinowski, Bronisław. (1987). Ogrody koralowe i ich magia: studium metod uprawy ziemi oraz obrzędów towarzyszących rolnictwu na Wyspach Trobrianda: język magii i ogrodnictwa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Mikołajczuk, Agnieszka. (2009). Obraz radości we współczesnej polszczyźnie. Warszawa: Wydawnictwo Semper. Pobrano z: https://czasopisma.uph.edu.pl/conversatorialinguistica/article/view/1118 (dostęp: 07.01.2023).
Mikołajczuk, Agnieszka. (2013). O radości w ujęciu lingwistycznym. Z problemów semantycznych badań porównawczych. Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury, 5, s. 219–238. DOI: http://dx.doi.org/10.17951/et.2013.25.219.
Mowrer, Orval Hobart. (1960). Learning Theory and Behavior. New York: Wiley.
Plutchik, Robert, Kellerman, Henry. (1980). Theories of emotion. New York: Academic Press.
Popowicz, Joanna. (2018). Radość we współczesnym języku hiszpańskim i polskim. Kognitywna analiza semantyczna wybranych leksemów. Kraków: Universitas.
Schrank, Beate, Stanghellini, Giovanni, Slade, Mike. (2008). Hope in psychiatry: A review of the literature. Acta Psychiatrica Scandinavica, 118(6), 421–433. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1600-0447.2008.01271.x.
Scioli, Anthony, Biller, Henry (2009). Hope in the Age of Anxiety: A Guide to Understanding and Strengthening Our Most Important Virtue. New York: Oxford University Press.
Scioli, Anthony, Scioli-Salter, Erica, Sykes, Keith, Anderson, Christina, Fedele, Michael. (2016). The positive contributions of hope to maintaining and restoring health: An integrative, mixed-method approach. The Journal of Positive Psychology, 11(2), 135–148. DOI: https://doi.org/10.1080/17439760.2015.1037858.
Seligman, Martin. (2005). Prawdziwe szczęście. Psychologia pozytywna a urzeczywistnianie naszych możliwości trwałego spełnienia. Poznań: Media Rodzina.
Snyder, Charles Richard. (2000). Handbook of Hope: Theory, Measures and Applications. San Diego: Academic Press.
Snyder, Charles Richard. (2002). Hope theory: Rainbows in the mind. Psychological Inquiry, 13(4), 249–275. DOI: https://doi.org/10.1207/S15327965PLI1304_01.
Stankiewicz, Alicja. (2021). Konceptualizacja nadziei w metaforach pojęciowych w wypowiedziach pacjentów chorych na nowotwór złośliwy na tle wypowiedzi osób zdrowych. LingVaria, XVI(32), s. 319–330. DOI: https://doi.org/10.12797/LV.16.2021.32.24.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2024.42.2.181-198
Date of publication: 2024-12-30 10:38:15
Date of submission: 2024-04-13 21:47:26
Statistiques
Indicateurs
Renvois
- Il n'y a présentement aucun renvoi.
Droit d'auteur (c) 2024, Magdalena Zofia Lipińska
Ce(tte) œuvre est mise à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution 4.0 International.