W świecie nawiązań: o czytaniu Madame Antoniego Libery

Aleksandra Gajowiak

Résumé


Artykuł jest próbą wskazania i wyjaśnienia różnego typu nawiązań obecnych w Madame Antoniego Libery, a także refleksją nad modelem powieści zaproponowanym przez pisarza. Punkt odniesienia stanowią z jednej strony ustalenia teoretyków zajmujących się zjawiskiem intertekstualności, z drugiej zaś reakcje czytelnicze i głosy krytyki. Jako narzędzie obrana została typologia transtekstualności Gérarda Genette’a, która budzi wątpliwości wielu badaczy ze względu na wydzielenie zjawisk paratekstualności i metatekstualności, jednak w kontekście wielopoziomowej dialogiczności dzieła Libery wydaje się niezwykle pomocna i pozwala szerzej spojrzeć na sieć nawiązań tekstowych ważnych dla odbiorcy powieści. Jednocześnie jednak w dyskusji nad zjawiskiem intertekstualności czy też transtekstualności podkreślona została waga pominiętych przez Genette’a nawiązań o charakterze intersemiotycznym, bez uwzględnienia których nie sposób w pełni odczytać powieść Libery.


Mots-clés


Antoni Libera, Madame, intertekstualność, transtekstualność, dialogiczność

Texte intégral :

PDF (Język Polski)

Références


Bagłajewski, A. (2015). Obecność romantyzmu. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Bourriaud, N. (2002). Postproduction. Culture as Screenplay: How Art Reprograms the World. Tłum. J. Herman. Nowy Jork. Lukas & Sternberg.

Culler, J. (1980). Presupozycje i intertekstualność. Przeł. K. Rosner. Pamiętnik Literacki, LXXI(3), s. 297–312.

Dzień, M. (1999). O Micie, który staje się Słowem. Kwartalnik Artystyczny, 1, s. 176–179.

Genette, G. (1992). Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia. Przeł. A. Milecki. W: H. Markiewicz (red.). Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia (s. 316–368). T. 4, cz. 2. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Głowiński, M. (1986). O intertekstualności. Pamiętnik Literacki, 4, s. 75–100.

Jastrzębska, A. (2012). Tradycja w lekturze nieznawców. W: A. Jarmuszkiewicz, J. Tabaszewska (red.). Tradycja współcześnie – repetycja czy innowacja? (s. 163–170). Kraków: Wydawnictwo UJ.

Kristeva, J. (1969). Le mot, le dialogue et le roman. W: Semeiotiké. Recherches pour une sémanalyse. Paryż.

Kristeva, J. (1972). Problemy strukturowania tekstu. Przeł. W. Krzemień. Pamiętnik Literacki, 4, s. 233–255.

Lachmann, R. (1991). Płaszczyzny pojęcia intertekstualności. Przeł. M. Łukasiewicz. Pamiętnik Literacki, 4, s. 209–215.

Libera, A. (2004a). Jesteś, jakim się wymyślisz… Rozmowa z Katarzyną Kubisiowską. Tygodnik Powszechny, listopad 1999. W: Błogosławieństwa Becketta i inne wyznania literackie. Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Libera, A. (2004b). Liryki lozańskie: wariacje na temat Jerzego Pilcha. W: Błogosławieństwa Becketta i inne wyznania literackie (s. 119–148). Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Libera, A. (2004c). Żart, ironia, muzyka i głębsze znaczenie. Rozmowa z Władysławem Rajcherem.

Nowe Książki, styczeń 1999. W: Błogosławieństwa Becketta i inne wyznania literackie (s. 7–20). Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Libera, A. (2010). Madame. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Libera, A. (2013). Godot i jego cień. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Nycz, R. (1990). Intertekstualność i jej zakresy: teksty, gatunki, światy. Pamiętnik Literacki, 2, s. 95–116.

Samborska-Kukuć, D. (2005). Dwa razy „Madame”. Pigmaliona portret z kobietą. Teksty Drugie, 6, s. 126–140.

Siemion, P. (1998). Mały Książę. Ex Libris, 12, [na:] http://niniwa22.cba.pl/madame.htm [dostęp: 02.03.2017].

Sloterdijk, P. (2008). Reguły dla ludzkiego zwierzyńca. Odpowiedź na Heideggera list o humanizmie. Przegląd Kulturoznawczy, 14, s. 40–62.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2017.35.2.41
Date of publication: 2018-03-05 15:07:01
Date of submission: 2017-04-04 16:07:27


Statistiques


Visibilité des résumés - 1195
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 611

Indicateurs



Renvois

  • Il n'y a présentement aucun renvoi.


Droit d'auteur (c) 2018, Aleksandra Gajowiak

Licence Creative Commons
Ce(tte) œuvre est mise à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution 4.0 International.