Kulturowe nazwy ulic – zakres i ewolucja terminu

Agnieszka Myszka

Résumé


Celem artykułu jest ustalenie miejsca nazw kulturowych w typologii urbanonimów i opis ewolucji zarówno terminu, jak i jego zakresu. Spostrzeżenia tu poczynione są oparte na analizach urbanonimów prowadzonych od lat 60. XX wieku po czasy współczesne. Autorka w kolejnych częściach tekstu omawia różne spotykane w literaturze przedmiotu definicje nazw kulturowych oraz ich miejsce w typologiach nazewnictwa miejskiego, cechy charakterystyczne tej grupy onimów (ich produktywność, motywy nominacyjne, tworzywo genetyczne), wreszcie przedstawia kwestie dyskusyjne dotyczące klasyfikowania mian z pogranicza typu nazw kulturowych i innych typów semantyczno-motywacyjnych (kultowych, topograficznych, pamiątkowych, metaforycznych, posesywnych i relacyjnych). W zakończeniu podejmuje próbę wyznaczenia zakresu terminu nazwy kulturowe w odniesieniu do nazewnictwa miejskiego.


Mots-clés


urbanonimia, nazwy kulturowe, terminologia, klasyfikacja

Texte intégral :

PDF (English)

Références


Belchnerowska, Aleksandra, Białecki, Tadeusz. (1987). Toponimia miasta Szczecina. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.

Bieńkowska, Danuta, Umińska-Tytoń Elżbieta. (2012). Nazewnictwo miejskie Łodzi. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Biolik, Maria. (1982). Typy semantyczne współczesnych nazw ulic i placów Olsztyna. Komunikaty Warmińsko-Mazurskie, 26(1–2), pp. 51–61.

Borek, Henryk. (1984). Nazwy ulic i dzielnic Opola. Kwartalnik Opolski, 30(3), pp. 67–74.

Borek, Henryk. (1988). Nazwy relacyjne w toponimii. In: Karol Zierhoffer (ed.), V Ogólnopolska Konferencja Onomastyczna. Księga referatów (pp. 43–51). Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Adama Mickiewicza.

Breza, Edward. (1989). Nazwy ulic w miasteczkach Pomorza Gdańskiego. In: Stanisław Urbańczyk (ed.), Nazewnictwo miejskie (pp. 79–92). Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Buczyński, Mieczysław. (1966). Nazwy ulic i placów Lublina. Onomastica, 11, pp. 136–181.

Buczyński, Mieczysław. (1997). Pamiątkowe nazwy miejscowe w językach słowiańskich. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Chojnacki, Józef. (2008). Nazwy ciągów i obiektów komunikacyjnych (ulic, alei, placów, mostów itp.). In: Zygmunt Zagórski (ed.), Nazewnictwo geograficzne Poznania. Zbiór studiów (pp. 427–537). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.

Czachorowska, Magdalena, Czaplicka-Jedlikowska, Maria, Jaracz, Małgorzata, Paluszak-Bronka, Anna. (2008). Słownik toponimów miejskich Bydgoszczy. Bydgoszcz: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe.

Dzikowski, Władysław, Kopertowska, Danuta. (1976). Toponimia Kielc. Nazwy części miasta i obiektów fizjograficznych oraz nazwy ulic i placów. Warszawa–Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Górnowicz, Hubert. (1964). Toponimia Gdyni. Gdańskie Zeszyty Humanistyczne, 6, pp. 135–169.

Graf, Magdalena. (2008). Nazwy budowli i miejsc wydzielonych. In: Zygmunt Zagórski (ed.), Nazewnictwo geograficzne Poznania. Zbiór studiów (pp. 541–611). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.

Handke, Kwiryna. (1970). Semantyczne i strukturalne typy nazw ulic Warszawy. Wrocław: Ossolineum.

Handke, Kwiryna. (1992). Polskie nazewnictwo miejskie. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy „Omnitech Press”.

Handke, Kwiryna. (2011). Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Biblioteka Warszawska.

Kania, Stanisław. (1989). Z badań nad urbanonimami Zielonej Góry. In: Stanisław Urbańczyk (ed.), Nazewnictwo miejskie (pp. 93–101). Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kopertowska, Danuta. (2001). Kielce. Historia i współczesność w nazewnictwie. Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.

Kosyl, Czesław. (2001). Modele onimiczne w nazewnictwie ulic. In: Aleksandra Cieślikowa, Barbara Czopek-Kopciuch (eds.), Toponimia i oronimia (pp. 49–57). Kraków: Wydawnictwo Naukowe DWN.

Mrózek, Robert. (2010). Miejski krajobraz nazewniczy Cieszyna w perspektywie diachronicznej. Katowice–Cieszyn–Ustroń: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Myszka, Agnieszka, Wisz, Piotr. (2012). Nazwy ulic Rzeszowa. Historia i współczesność. Rzeszów: Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne „Fraza”.

Myszka, Agnieszka. (2005). Miejsce nazw przyimkowych w toponimii (na przykładzie mikrotoponimów powiatu strzyżowskiego). Zeszyty Naukowe UR, Seria Filologiczna, Językoznawstwo, 2, pp. 36–54.

Myszka, Agnieszka. (2016). Urbanonimia Rzeszowa. Językowo-kulturowy obraz miasta. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Myszka, Agnieszka. (2018). Pamiątkowe nazwy ulic – rozważania terminologiczne. Onomastica, 62, pp. 113–128. DOI: 10.17651/ONOMAST.62.6 [onomastica.ijp.pan.pl/62/pl_06.html].

Nowak, Franciszek. (1989). Semantyczne i słowotwórcze typy nazw ulic Bydgoszczy. In: Stanisław Urbańczyk (ed.), Nazewnictwo miejskie (pp. 139–149). Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Oronowicz-Kida, Ewa. (2014). Oficjalne nazwy wiejskich ulic w województwie podkarpackim. Studium językowo-kulturowe. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Oronowicz-Kida, Ewa. (2019). Topographical Names in Polish Plateonymy – Scope and Evolution of the Term. Annales UMCS. Sec. FF, 37(1), pp. 135-148.

Rutkiewicz-Hanczewska, Małgorzata. (2008). Nazwy terenowe. In: Zygmunt Zagórski (ed.), Nazewnictwo geograficzne Poznania. Zbiór studiów (pp. 167–423). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.

Sagan-Bielawa, Mirosława. (2004). Obraz miasta w toponimii dawnego Przemyśla. In: Halina Kurek, Janina Labocha (eds.), Studia Linguistica Danutae Wesołowska oblata (pp. 223–231). Kraków: Universitas.

Sochacka, Stanisława. (1970). Wyrażenia przyimkowe jako struktura nazewnicza. Zeszyty Naukowe WSP w Opolu, Językoznawstwo, 4, pp. 77–128.

Supranowicz, Elżbieta. (1995). Nazwy ulic Krakowa. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN.

Taszycki, Witold. (1946). Słowiańskie nazwy miejscowe (Ustalenie podziału). Kraków: Polska Akademia Umiejętności.

Zagórski, Zygmunt (ed.). (2008a). Nazewnictwo geograficzne Poznania. Zbiór studiów. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.

Zagórski, Zygmunt. (2008b). Nazwy części miasta (dzielnic, osiedli, wsi, osad miejskich). In: Zygmunt Zagórski (ed.), Nazewnictwo geograficzne Poznania. Zbiór studiów (pp. 31–164). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2019.37.1.119-134
Date of publication: 2019-12-27 16:17:22
Date of submission: 2019-02-19 17:21:09


Statistiques


Visibilité des résumés - 1331
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (English) - 596

Indicateurs



Renvois

  • Il n'y a présentement aucun renvoi.


Droit d'auteur (c) 2019, Agnieszka Myszka

Licence Creative Commons
Ce(tte) œuvre est mise à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution 4.0 International.