Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail 
„Typy” komiczne szlacheckiej prowincji w cyklu Ostatni z Nieczujów Zygmunta Kaczkowskiego
Streszczenie w języku polskim
Artykuł podejmuje problematykę typów komicznych polskiej prowincjonalnej szlachty, przedstawionych w sześciotomowym cyklu krótkich opowiadań i powieści Zygmunta Kaczkowskiego pt. Ostatni z Nieczujów, wydanym w latach 1853–1855. W opinii współczesnych badaczy i dziewiętnastowiecznych krytyków Kaczkowski należy do najważniejszych prozaików nurtu sarmackiego w literaturze polskiej. Przedmiotem zainteresowania są typy: sfrancuziałych szlachciców, odrzucających staropolską tradycję, przeciwstawionych tradycjonalistom; junaków: pojedynkowiczów i wojaków; magnackich awanturników i hulaków; chudopachołków szlacheckich i oświeconych wolnomyślicieli.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Bartoszyński K., Gawęda prozą, [w:] Słownik literatury XIX wieku, pod red. J. Bachórza i A. Kowalczykowej, Wrocław 1997.
Bartoszyński K., O poetyce powieści historycznej, [w:] idem, Powieść w świecie literackości: szkice, Warszawa 1991.
Burkot S., Bohater polskiej powieści doby romantyzmu, [w:] Studia romantyczne, prace pod red. M. Żmigrodzkiej poświęcone VII Międzynarodowemu Kongresowi Slawistów, Wrocław 1973.
Bystroń J. S., Dzieje obyczajów w dawnej Polsce, t. 1, wstępem poprzedził J. Tazbir, Warszawa 1994.
Bystroń J. S., Komizm, Wrocław 1960.
Grabowski M., List IV, „Gazeta Codzienna” 1854, nr 167.
Grabowski M., Wybór pism krytycznych, wybrał, opracował i wstępem poprzedził A. Waśko, Kraków 2005.
Jeske-Choiński T., Historyczna powieść polska, Warszawa 1899.
Jopek A., Bard szlachty sanockiej. Opowiadania i powieści historyczne Zygmunta Kaczkowskiego, Kraków 1974.
Jopek A., Kaczkowski Zygmunt Józef Erazm, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XI, z. 3, red. E. Rostworowski, Wrocław 1964–1965.
Kaczkowski Z., Opowiadania Nieczui, Kraków 1962.
Kaczkowski Z., Bracia ślubni, t. 1–3, Warszawa1854.
Kaczkowski Z., Grób Nieczui, t. 1–2, Kraków 1964.
Kaczkowski Z., Junakowie, [w:] idem, Wybór pism, t. 1–2, Warszawa 1900.
Kaczkowski Z., Murdelio, Rzeszów 1989.
Kamionka-Straszakowa J., Romantyczne dzieje stereotypu Sarmaty, [w:] Studia romantyczne, prace pod red. M. Żmigrodzkiej poświęcone VII Międzynarodowemu Kongresowi Slawistów, Wrocław 1973.
Kijas J., Kaczkowski jako współzawodnik Sienkiewicza, „Prace Historycznoliterackie” nr 26, Kraków 1926.
Kitowicz J., Opis obyczajów za panowania Augusta III, oprac. R. Pollak, BN I 88, Wrocław 1970.
Krechowiecki A., Zygmunt Kaczkowski i jego czasy, Lwów 1918.
Maciszewski J., Szlachta polska i jej państwo, Warszawa 1986.
Maliszewski K., Między dewizą „carpe diem” a ideą „vanitas”. Zabawa i rozrywka jako ważny komponent sarmackiego obyczaju i stylu życia, [w:] Z szablą i kielichem, czyli życie po sarmacku, pod red. J. Tazbira i S. Zagórskiego, Łomża 2015.
Nawarecki A., Sarmatyzm, [w:] Słownik literatury polskiej XIX wieku, pod red. J. Bachórza i A. Kowalczykowej, Wrocław 1997.
Niedźwiedź J., Religijność i pobożność „sarmacka”, [w:] Słownik sarmatyzmu, pod red. A. Borowskiego, Kraków 2001.
Puzio K., Nobilitacja starości w nurcie literackiego neosarmatyzmu. Z powieści Michała Grabowskiego, [w:] Dojrzewanie do pełni życia. Starość w literaturze polskiej i obcej, red. S. Kruk, E. Flis-Czerniak, Lublin 2006.
Puzio K., „Światy osobne” szlacheckiej prowincji w cyklu nieczujowskim Zygmunta Kaczkowskiego, [w:] Prowincja. Świat – Europa – Polska, pod red. M. Ryszkiewicza, Lublin 2007.
Rzewuski H., „Nie-bajki” i inne opowieści szlacheckie, oprac. I. Węgrzyn, Kraków 2011.
Rzewuski H., Pamiątki Soplicy, Wrocław 2000.
Szleszyński B., Sarmacka codzienność w powieściach Henryka Rzewuskiego, Zygmunta Kaczkowskiego i Henryka Sienkiewicza, [w:] Codzienność w literaturze XIX (i XX) wieku. Od Adalberta Stiftera do współczesności, pod red. G. Borkowskiej i A. Mazur, Opole 2007.
Szleszyński B., Zygmunt Kaczkowski – między „Pamiątkami Soplicy” a „Trylogią”, [w:] idem, Przymierzanie kontusza, Henryk Rzewuski i Henryk Sienkiewicz – najwybitniejsi twórcy XIX-wiecznego nurtu sarnackiego, Warszawa 2007.
Szweykowski Z., Rozwój powieści w Polsce, [w:] Dzieje literatury pięknej w Polsce, cz. 2, oprac. S. Tarnowski et al., Kraków 1936.
Szweykowski Z., Wstęp, [w:] H. Rzewuski, Pamiątki Soplicy, Wrocław 2000.
Waśko A., Romantyczny sarmatyzm: tradycja szlachecka w literaturze polskiej lat 1831–1863, Kraków 1995.
Waśko A., Wstęp, [w:] Romantyczna gawęda szlachecka. Antologia, oprac. A. Waśko, Kraków 1999.
Węgrzyn I., Wielkie pożegnanie. „Listopad” – requiem dla wywłaszczonej cywilizacji, [w:] idem, W świecie powieści Henryka Rzewuskiego, Kraków 2012.
Witkowska A., Przybylski R., Romantyzm, Warszawa 1998.
Żmigrodzka M., Karmazyn, palestrant i wiek XIX, [w:] eadem, Przez wieki idąca powieść: wybór pism o literaturze XIX i XX wieku, Warszawa 2002.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2016.34.1.11
Data publikacji: 2016-12-13 11:15:32
Data złożenia artykułu: 2016-05-13 01:23:57
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2016 Katarzyna Puzio
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.