Nazwa własna a nazwa pospolita – dylematy z pogranicza chrematonimii

Danuta Lech-Kirstein

Streszczenie w języku polskim


Przedmiotem artykułu są nazwy produktów cukierniczych, które jako chrematonimy sytuują się na pograniczu nazw własnych. Materiał wyekscerpowany został z różnych blogów kulinarnych, dostępnych w latach 2017–2018. Cel rozważań to odpowiedź na pytania z zakresu onomastyki, gdzie jest granica między nazwą własną a pospolitą i czy jest możliwe precyzyjne jej wyznaczenie. Analiza semantyczna onimów, określenie ich funkcji (marketingowo-perswazyjnej) i testy gramatyczne (test orzecznikowy i zaimkowy), którym poddano poszczególne jednostki, prowadzą do podziału nazw produktów na trzy grupy: nazwy pospolite, nazwy pospolite z członem dyferencjalnym i nazwy własne. Istnieją jednak elementy pograniczne, które w określonych kontekstach mogą oznaczać produkty indywidualne, a w innych grupę produktów o takich samych zespołach cech.


Słowa kluczowe


onomastyka; onim; chrematonimia; nazwy produktów; nazwa własna; nazwa pospolita

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Âkovleva, Olʹga Evgentevna. (2006). Semioʹičeskie tipy progmatonimov іovremennogo russkogo âzyka (na materiale produktov pitaniâ). Novosibirsk. [Яковлева, Ольга Евгентевна (2006). Семиоьические типы прогматонимов іовременного русского языка (на материале продуктов питания). Новосибирск.] Downloaded from: https://www.dissercat.com/content/semioticheskie-tipy-pragmatonimov-sovremennogo-russkogo-yazyka-na-materiale-nominatsii-produ/read (access: 25.09.2019).

Badyda, Ewa. (2011). O problemach z ustaleniem postaci chrematonimu – na przykładzie nazw polskich wyrobów cukierniczych. In: Maria Biolik, Jerzy Duma (eds.), Chrematonimia jako fenomen współczesności (pp. 31–41). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.

Dawidziak-Kładoczna, Małgorzata. (2013). Nazwy potraw a marketing. Perswazyjne środki językowe we współczesnym nazewnictwie gastronomicznym. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Filologia Polska. Językoznawstwo, 9, pp. 85–108.

Gałkowski, Artur. (2008). Chrematonimy w funkcji kulturowo-użytkowej. Onomastyczne studium porównawcze na materiale polskim, włoskim, francuskim. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Jaros, Violetta. (2011). Techniki nominacyjne w zakresie współczesnego nazewnictwa wyrobów piekarniczych i cukierniczych. In: Maria Biolik, Jerzy Duma (eds.), Chrematonimia jako fenomen współczesności (pp. 215–233). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.

Kaleta, Zofia. (2005). Teoria nazw własnych. In: Ewa Rzetelska-Feleszko (ed.), Polskie nazwy własne. Encyklopedia (pp. 15–36). Warszawa–Kraków: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, Instytut Języka Polskiego PAN.

Lech-Kirstein, Danuta. (2001). Kreacje nazewnicze w nazwach drinków. In: Maria Biolik, Jerzy Duma (eds.), Chrematonimia jako fenomen współczesności (pp. 283–292). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.

Magda-Czekaj, Małgorzata. (2001). Czy nazwy herbat to chrematonimy?. In: Maria Biolik, Jerzy Duma (eds.), Chrematonimia jako fenomen współczesności (pp. 311–318). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.

Mańczak, Witold. (2001). Czy wszystkie chrematonimy są nazwami własnymi?. In: Maria Biolik, Jerzy Duma (eds.), Chrematonimia jako fenomen współczesności (pp. 325–330). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.

Mrózek, Robert. (2006). Apelatywna sfera językowa a sfera onimiczna – przed- i poglobalizacyjny problem onomastyki. In: Zofia Abramowicz, Elżbieta Bogdanowicz (eds.), Onimizacja i apelatywizacja (pp. 153–163). Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.

Rutkowski, Mariusz. (2003). Nazwy na sprzedaż. O nazewnictwie na usługach marketingu. Onomastica, 48, pp. 239–254.

Rutkowski, Mariusz. (2005). Kilka uwag o konwencjach opisu wartości semantycznej nazw własnych. Onomastica, 50, pp. 99–110.

Rutkiewicz-Hanczewska, Małgorzata. (2013). Genologia onimiczna. Nazwa własna w płaszczyźnie motywacyjno-komunikacyjnej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Tomasik, Piotr. (2016). Nazewnictwo kolejowe: na materiale języka polskiego, rosyjskiego i czeskiego. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.

Van, Mâo. (2010). Nazvaniâ russkih i kitajskih konditerskih izdelij v pragmalingvističeskom aspekte. Volgograd. [Ван, Мяо. (2010). Названия русских и китайских кондитерских изделий в прагмалингвистическом аспекте. Волгоград.] Downloaded from: http://cheloveknauka.com/v/324098/d#?page=1 (access: 25.09.2019).

Vlasova, Kseniâ Anatolʹevna. (2017). Znaki kulʹtury v naimenovaniâh konditerskih izdelij (na materiale naimenovanij konfet). Kazanʹ. [Власова, Ксения Анатольевна. (2017). Знаки культуры в наименованиях кондитерских изделий (на материале наименований конфет). Казань.] Downloaded from: http://www.dslib.net/russkij-jazyk/znaki-kultury-v-naimenovanijah-konditerskih-izdelij.html (access: 25.09.2019).

Zboralski, Marek. (1995). Nomen omen, czyli jak nazwać firmę i produkt. Warszawa: BUSINESS PRESS.

INTERNET SOURCES

https://kuchnia-marty.pl (access: 11.09.2018).

http://kuchnia.now.pl (access: 11.09.2018).

http://alba.blox.pl (access: 30.12.2018).

https://www.mojegotowanie.pl (access: 30.12.2018).

https://durszlak.pl/przepisy-kulinarne (access: 21.12.2017).

https://gotujmy.pl (access: 30.12.2018).

http://ilovebake.pl (access: 30.12.2018).

https://malacukierenka.pl (access: 30.12.2018).

https://smaker.pl (access: 21.12.2017).

http://www.slodkastrona.com (access: 30.12.2018)

https://swiatciast.pl (access: 30.12.2018).

https://www.mojewypieki.com (access: 30.12.2018).

https://polki.pl/przepisy/desery,szarlotka-ciasto-pachnace-jesienia,10079213,artykul.html (access: 11.09.2018).

https://culture.pl/pl/artykul/krotka-historia-polskich-deserow (access: 22.09.2018).

http://www.komplet.pl/artykuly/wuzetka-krolowa-warszawskich-kawiarni/ (access: 11.09.2018).

http://www.komplet.pl/artykuly/serniki-czy-aby-na-pewno-polskie (access: 22.03.2018).

http://o-smaku.blogspot.com/2013/10/sernik-nowojorski-oryginalny.html (access: 22.03.2018).

https://www.poezja-smaku.pl/sernik-japonski-najdelikatniejszy-z-sernikow (access: 12.09.2018).

https://smakiuczucie.blogspot.com (access: 30.12.2018).




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2019.37.2.143-154
Data publikacji: 2019-12-31 19:00:41
Data złożenia artykułu: 2019-01-29 14:04:08


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2287
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 902

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2019 Danuta Lech-Kirstein

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.