Kryzys religijności chrześcijan jako przyczynek zmian politycznych w Europie w latach 1991–2022

Dawid Pieniężny

Streszczenie w języku polskim


Kryzys religijności wśród chrześcijan, widoczny od lat w krajach Europy Zachodniej, takich jak Francja czy państwa Beneluxu, dociera również do państw Europy Środkowo-Wschodniej. Spadek liczby wiernych oznacza konieczność dostosowania systemu partyjnego i partii politycznych do nowej rzeczywistości, w obliczu zmiany oczekiwań wyborców. Problem badawczy leżący u podstaw artykułu to relacja między kryzysem religijności chrześcijan w Europie a zmianami wewnątrz systemów partyjnych i samych partii w wybranych krajach Europy. Pytanie badawcze brzmi następująco: Czy istnieje relacja między kryzysem religijności chrześcijan w Europie a zmianami w systemach partyjnych tych krajów?. Autor dochodzi do interesujących wniosków, dzięki analizie porównawczej systemów partyjnych wybranych krajów Europy Zachodniej oraz wybranych krajów Europy Środkowo-Wschodniej oraz analizie zmian tych systemów na przestrzeni lat, jak również dzięki krytycznej analizie badań sondażowych poziomu religijności ich mieszkańców.


Słowa kluczowe


kryzys, alternacja władzy, zmiana polityczna, system partyjny, partie polityczne

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Alexander, J. 2015. The Major Ideologies of Liberalism, Socialism and Conservatism, „Political Studies”, nr 63 (5), ss. 980–994. DOI: https://doi.org/10.1111/1467-9248.12136.

Antoszewski, A. 2018. Demokracja nieliberalna jako projekt polityczny, „Przegląd Europejski”, nr 2, ss. 11–31. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.0788.

Antoszewski, A. 2009. Partie i systemy partyjne państw Unii Europejskiej na przełomie wieków, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.

Antoszewski, A. 2005. Partie polityczne Europy Środkowej i Wschodniej, Wydawnictwo Forum Naukowe: Poznań–Wrocław.

Antoszewski, A. (red.). 2006. Systemy polityczne Europy Środkowej i Wschodniej. Perspektywa porównawcza, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.

Antoszewski, A., Fiala, P., Herbut R., Sroka J. (red.). 2003. Partie i systemy partyjne Europy Środkowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego: Wrocław.

Antoszewski, A., Herbut, R. (red.). 2004. Leksykon politologii, Wydawnictwo Atla 2, Wrocław.

Arnold, N. S. 2009. Imposing values: an essay on liberalism and regulation. Oxford University Press, New York. DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780195374964.003.0011.

Cichosz, M. 2014. Partie „autentycznie” nowe i ich strategie przełamywania barier dostępu do rynku politycznego, [w:] Studia nad współczesnymi systemami politycznymi. Podmioty i procesy demokratyczne. Tom I, J. Juchnowski, R. Wiszniowski (red.), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.

Crittenden, J. 1962. Aging and party affiliation, „Public Opinion Quarterly” nr 26, 651, ss. 648–657. DOI: https://doi.org/10.1086/267134.

Dudek, A. 2016. Historia Polityczna Polski 1989–2015, Wydawnictwo Znak, Kraków.

Główny Urząd Statystyczny. 2021. Mały Rocznik Statystyczny Polski 2021, Warszawa.

Goerres, A. 2008. The grey vote: Determinants of older voters’ party choice in Britain and West Germany, „Electoral Studies” vol. 27 issue 2, ss. 285–304. DOI: https://doi.org/10.1016/j.electstud.2007.12.007.

Herbut, R. 1997. Systemy partyjne [w:] Demokracje zachodnioeuropejskie. Analiza porównawcza, A. Antoszewski, R. Herbut (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.

Heywood A. 2003. Political Ideologies: An Introduction. Palgrave Macmillan, New York.

Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego. 2022. Annuarium Statisticum Ecclesiae in Polonia. Dane za rok 2021, Wydawnictwo Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego, Warszawa.

Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego. 2023. Annuarium Statisticum Ecclesiae in Polonia. Dane za rok 2022, Wydawnictwo Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego, Warszawa.

Kamiński, Ł., Blazek, P., Majewski, G. 2009. Ponad granicami. Historia Solidarności Polsko-Czechosłowackiej, Wydawnictwo ATUT, Wrocław.

Kościół katolicki traci wiernych. Włoskie bazyliki świecą pustkami, kryzys wiary w Polsce, https://next.gazeta.pl/next/7,168930,26817684,kosciol-katolicki-traci-wiernych-wloskie-bazyliki-swieca-pustkami.html (dostęp: 22.03.2023).

Kościół we Francji. Krótka historia upadku, https://kultura.gazetaprawna.pl/artykuly/1411604,kosciol-katolicki-we-francji.html (dostęp: 22.03.2023).

Kościół we Francji. Mała reszta z wielkim dziedzictwem, https://www.vaticannews.va/pl/watykan/news/2021-09/kosciol-we-francji-mala-reszta-z-wielkim-dziedzictwem.html (dostęp: 22.03.2023).

Lightfoot, S. 2005. Europeanizing social democracy?: the rise of the Party of European Socialists. Routledge, New York. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203017814.

Lipset, S. M. 1989. Liberalism, Conservatism, and Americanism. „Ethics & International Affairs” nr 3, ss. 205–218. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1747-7093.1989.tb00219.x.

Mounk, Y., Foa, R. S. 2016. The Danger of Deconsolidation: The Democratic Disconnect, „Journal of Democracy” vol. 27 issue 3, ss. 5–17. DOI: https://doi.org/10.1353/jod.2016.0049.

Knight, K. 1999. Liberalism and conservatism. [w:] J. P. Robinson, P. R. Shaver, L. S. Wrightsman (red.), Measures of political attitudes, ss. 59–158.

Pew Research Center. 2018. The Age Gap in Religion Around the World 2018.

Podziemny Kościół nadziei. Co właściwie stało się z katolicyzmem w Czechach?, https://forsal.pl/lifestyle/rozrywka/artykuly/8533127,podziemny-kosciol-nadziei-co-wlasciwie-stalo-sie-z-katolicyzmem-w-czechach.html (dostęp: 22.03.2023).

Produkt Krajowy Brutto w Starej i Nowej Unii Europejskiej, https://zielonalinia.gov.pl/-/produkt-krajowy-brutto-w-starej-i-nowej-unii-europejskiej-67127 (dostęp: 22.03.2023).

Puddington, A. 2007. Freedom in the World: The Annual Survey of Political Rights and Civil Liberties, Rowman & Littlefield, Lanham.

Sartori, G. 1976. Parties and Party Systems: A Framework for Analysis, Cambridge University Press, Cambridge.

Wojtasik, W. 2011. Lewica i prawica w Polsce: aspekty ekonomiczno-społeczne, Oficyna Wydawnicza Humanitas, Sosnowiec.

Young S. P. 2002. Beyond Rawls: an analysis of the concept of political liberalism. University Press of America, Lanham.

Zakaria F. 2003. The future of freedom. Illiberal democracy at Home and Abroad. Norton & Company, New York–London.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/k.2024.31.2.21-35
Data publikacji: 2024-12-28 19:30:11
Data złożenia artykułu: 2024-01-26 20:57:22


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Dawid Pieniężny

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.