Instytucja referendum ogólnopaństwowego w Republice Białorusi po 1991 roku

Wojciech Ziętara

Streszczenie w języku polskim


Instytucja referendum jest jednym z kilku przykładów demokracji bezpośredniej stanowiącej przeciwieństwo, ale jednocześnie uzupełnienie demokracji przedstawicielskiej. W artykule podjęto temat zastosowania tej instytucji w reżimie autorytarnym Republiki Białorusi po objęciu stanowiska prezydenta przez Aleksandra Łukaszenkę w 1994 roku. W Republice Białorusi przeprowadzono referendum ogólnopaństwowe trzykrotnie: w 1995, 1996 oraz 2004 roku. We wszystkich przypadkach referenda posłużyły do legitymizowania polityki prezydenta Aleksandra Łukaszenki oraz wzmocnienia pozycji ustrojowej instytucji prezydenta Republiki Białorusi w systemie ustrojowym państwa.


Słowa kluczowe


referendum, demokracja bezpośrednia, reżim autorytarny, Republika Białorusi

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Altman, D. 2011. Direct Democracy Worldwide, Cambridge University Press, Cambridge.

Bakunowicz, T. 2015. Gra według reguł Łukaszenki: opozycja polityczna na Białorusi, http://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2015-07-09/gra-wedlug-regul-lukaszenki-opozycja-polityczna-na-bialorusi

Baluk, W. 2009. Transformacja systemu politycznego Ukrainy, Mołdowi i Białorusi, [w:] Białoruś, Mołdawia i Ukraina wobec wyzwań współczesnego świata, T. Kapuśniak, K. Fedorowicz, M. Gołoś (red.), Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin 2009, s. 29.

Brady, H.E., Kaplan, C.S. 1994. Eastern Europe and the Former Soviet Union, [w:] Referendums around the World. The Growing Use of Direct Democracy, D. Butler, A. Ranney (red.), The AEI Press, Washington.

Brzezicki, A., Nocuń, M. 2014. Łukaszenka niedoszły car Rosji, Wydawnictwo Znak, Kraków.

Castells, M. 2008. Siła tożsamości, Wydawnictwo PWN, Warszawa.

Czachor, R. 2014a. Instytucja referendum ogólnopaństwowego w Republice Białorusi, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego”, nr 4.

Czachor, R. 2014b. Transformacja systemu politycznego na Białorusi w latach 1990–1996, „Przegląd Wschodnioeuropejski”, nr V/1.

Czwołek, A. 2013. Opozycja polityczna na Białorusi (1989–2010), Studio VP, Gdańsk.

Dekret Prezydenta Republiki Białorusi z dnia 7 września 2004 roku (Указ Президента Республики Беларусь 7 сентября 2004 года), N 431 г. Минск, http://www.rec.gov.by/sites/default/files/pdf/Archive-Referenda-2004-Ukaz.pdf

Foligowski, P. 1999. Białoruś trudna niepodległość, Alta 2, Wrocław.

Grylak, B., Michalczuk, M. 2005. System polityczny Białorusi, [w:] Systemy polityczne państw Europy Środkowej i Wschodniej, W. Sokół, M. Żmigrodzki (red.), Wydawnictwo UMCS, Lublin.

Jagusiak, B. 2011. Systemy polityczne państw sąsiedzkich Polski, Wydawnictwo Difin, Warszawa.

Karbalewicz, W. 2013. Aleksandr Łukaszenka. Portret polityczny, Wydawnictwo Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa.

Kobach, K.W. 1992. The Referendum: Direct Democracy in Switzerland, Dartmouth, Aldershot.

Kodeks Wyborczy Republiki Białorusi z 11 lutego 2000 roku (Изъирательный Кодекс Респуьлики Ъе-ларусь 11 февраля 2000 г. N 370-3 [в ред. Законов Респуьлики Ъеларусь от 04.07.2000 N 406-3, от 04.01.2003 N 183-3, от 06.10.2006 N 166-3, от 04.01.2010 N 99-3, от 08.11.2011 N 309-3, от 25.11.2013 N 72-3, от 04.06.2015 N 268-3]).

Konstytucja, 1997. (Ustawa Zasadnicza) Związku Socjalistycznego Republik Radzieckich, tłum. S.R. Dobrowolski, Warszawa.

Kużelewska, E., Bartnicki, A.R. 2010. Referendum w Rosji, na Białorusi i Ukrainie. Próba analizy porównawczej, „Athenaeum”, vol. 15.

Olejarz, T. 2009. Kwestie praw człowieka na Białorusi, [w:] Białoruś w stosunkach międzynarodowych, I. Topolski (red.), Wydawnictwo UMCS, Lublin.

Opinion on the Referendum of 17 October 2004 in Belarus, European Commission for Democracy through Law, Strasbourg, 8.10.2004.

Podolak, M. 2014. Instytucja referendum w wybranych państwach Europy Środkowej i Wschodniej (1989–2012), Wydawnictwo UMCS, Lublin.

Qvortrup, M. 2014. Introduction: Theory, Practice and History, [w:] Referedums Around the World.

The Continued Growth of Direct Democracy, M. Qvortrup (ed.), Palgrave Macmillan, Basingstoke.

Radzik, R. 2000. Między zbiorowością etniczną a wspólnotą narodową, Wydawnictwo UMCS, Lublin.

Radzik, R. 2003. Kim są Białorusini?, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.

Radzik, R. 2007. Formowanie się nowoczesnej białoruskości w XX wieku, [w:] Białoruś w XX wieku. W kręgu kultury i polityki, D. Michaluk (red.), Wydawnictwo UMK, Toruń.

Tierney, S. 2012. Constitutional Referendums: The Theory and Practice of Republican Deliberation, Oxford University Press, Oxford.

Toczek, E. 1993. Rada Najwyższa Białorusi, Biuro Studiów i Ekspertyz, Kancelaria Sejmu, Wydział Analiz Ekonomicznych i Społecznych, nr 36.

Zieliński, J. 1997. Referendum konstytucyjne na Białorusi – demokracja czy autorytaryzm, [w:] Referendum konstytucyjne w Polsce, M. Staszewski (red.), Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.

Аб выниках галасавання на республиканским референдуме 14 мая 1995 года, http://www.rec.gov.by/sites/default/files/pdf/Archive-Referenda-1995-Itogi.pdf

Аб выниках галасавання на республиканским референдуме 24 листапада 1996 года, http://www.rec.gov.by/sites/default/files/pdf/Archive-Referenda-1996-Itogi.pdf

Вопросы республиканского референдума в Республике Беларусь 14 мая 1995 года, http://www.rec.gov.by/sites/default/files/pdf/Archive-Referenda-1995-Questions.pdf

Вопросы республиканского референдума в Республике Беларусь 24 ноября 1996 года, http://www.rec.gov.by/sites/default/files/pdf/Archive-Referenda-1996-Questions.pdf

Протокол Центальной Комиссии Республики Беларусь по выборам и проведению республиканских референдумов, http://www.rec.gov.by/sites/default/files/pdf/Archive-Referenda-1995-Post.pdf

Сообщение Центальной Комиссии Республики Беларусь по выборам и проведению республикан-ских референдумов, http://www.rec.gov.by/sites/default/files/pdf/Archive-Referenda-1996-soob-pdf

Сообщение Центальной Комиссии Республики Беларусь по выборам и проведению республиканских референдумов о резултатах республиканского референдума 17 октября 2004 года, http://www.rec.gov.by/sites/default/files/pdf/Archive-Referenda-2004-Itogi-pdf

http://www.c2d.ch/detailed_display.php?/name=rotes&table=votes&id=39265&continent=Europe&countrygeo=116&stategeo=&citygeo=&level=1&recent=1

http://www.vremyabarburin.narod.ru/Num5_2001/N5_2001.html




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/k.2016.23.2.133
Data publikacji: 2017-07-17 13:08:26
Data złożenia artykułu: 2017-01-16 22:06:30


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1090
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 793

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Wojciech Ziętara

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.