Muzyka i malarstwo — poszukiwanie wspólnego gruntu na marginesie Partytur do baletu Sokrates Włodzimierza Pawlaka

Piotr Bolesław Majewski

Streszczenie w języku polskim


Artykuł podejmuje problematykę relacji pomiędzy malarstwem a muzyką. Punktem wyjścia jest analiza obszernego, liczącego kilkadziesiąt obrazów, cyklu malarskiego Włodzimierza Pawlaka, zatytułowanego Partytury do baletu Sokrates (2002-2008). Wspólne dla wszystkich obrazów tego cyklu jest zastosowanie przez malarza motywu pięciolinii. Na poszczególnych obrazach pojawiają się ponadto malowane w typie „gorącej abstrakcji” plamy barwne tworzące zróżnicowane efekty kolorystyczno-ekspresyjne, które nadają obrazom charakter zapisu emocji związanych z przeżyciem muzycznym.  

W dalszej części artykułu przywołane są niektóre aspekty muzycznych fascynacji w malarstwie wybranych artystów reprezentujących tradycję modernizmu, a szczególnie abstrakcji (Kandinsky, Mondrian). Autor zwraca też uwagę na postępujący od XIX w. proces nasycania słownika teorii i krytyki artystycznej terminami muzycznymi, odwołując się do klasycznych autorów, takich jak Delacroix, Baudelaire’a i Pater. W konsekwencji autor spogląda na malarski cykl Włodzimierza Pawlaka jako na przykład współczesnej kontynuacji romantycznych w swych źródłach ideałów estetycznych, zwracając uwagę na ich ahistoryczny, nie wyczerpany do dziś potencjał.

 

Słowa kluczowe


muzyka i malarstwo; Włodzimierz Pawlak, korespondencja sztuk, malarstwo abstrakcyjne, sztuka współczesna

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Cooper, Harry, Mondrian, Hegel, Boogie, „October” 1998, Vol. 84, pp. 118-142. DOI: 10.2307/779211. URL: http://www.jstor.org/stable/779211

.

Eastham, Andrew, Walter Pater's Acoustic Space: 'the School of Giorgione', Dionysian "anders-streben", and the Politics of Soundscape, „The Yearbook of English Studies” 2010, No. 40 (1/2), p. 196–216. URL: http://www.jstor.org/stable/41059788.

Encyklopedia muzyki, drugie wydanie poprawione i rozszerzone, red. Andrzej Chodkowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.

Kandinsky, Wassily, O duchowości w sztuce, przekł. S. Fijałkowski, Państwowa Galeria Sztuki w Łodzi, Łódź 1996.

Muzyka w sztukach wizualnych XIX-XXI wieku (Ikonografia muzyczna. Studia i materiały, t. 2), red. Jolanta Guzy-Pasiak, Instytut Sztuki PAN, Stowarzyszenie Liber Pro Arte, Warszawa 2013.

Pater, Walter, Renesans. Rozważania o sztuce i poezji, Fundacja Alatheia, Warszawa 1998.

Pogranicza i korespondencje sztuk, red. Teresa Cieślikowska, Janusz Sławiński, Ossolineum, Wrocław 1980.

Spencer, Robin, Whistler's 'The White Girl': Painting, Poetry and Meaning, „The Burlington Magazine” 1998, Vol. 140, No. 1142, p. 300-311.

Szerszenowicz, Jacek, Inspiracje plastyczne w muzyce, Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów, Łódź 2012.

Theories of Modern Art: A Source Book by Artists and Critics, by Herschel B. Chipp, Peter Selz, Joshua C. Taylor, University of California Press, Berkeley and Los Angeles 1968.

Włodzimierz Pawlak. Partytury do baletu Sokrates, folder wystawy, kurator: Piotr Majewski, Galeria Lipowa 13, Lubelskie Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Lublin 14.06 - 7.07.2013.

Vergo, Peter, Music of Painting: Music, Modernism and the Visual Arts from the Romantics to John Cage, Phaidon Press, London 2012.

Vergo, Peter, That Divine Order, Phaidon Press, London 2005.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/l.2016.14.1.73
Data publikacji: 2016-11-04 10:19:55
Data złożenia artykułu: 2016-03-20 18:04:59


Statystyki


Widoczność abstraktów - 939
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2016 Piotr Bolesław Majewski

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.