Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Ordynacja Zamojska wobec prób lokacji ośrodków miejskich przy jej granicach w pierwszej połowie XVII w.
Streszczenie w języku polskim
W artykule omówiono okoliczności lokacji czterech miast położonych w pobliżu granic dóbr Ordynacji Zamojskiej, które ich właściciele podjęli w pierwszej połowie XVII w., a mianowicie: Łaszczówki, Bełżca, Chocimowa i Modliborzyc. W przypadkach dwóch z tych inicjatyw: Bełżca i Chocimowa – właściciele i administracja Ordynacji starali się zmusić inicjatorów lokacji do ich przerwania, zaś lokacji Modliborzyc przeciwstawili osadzenie w odległości 8 km ordynackiego miasta Janowa. Nie ma zaś informacji o reakcji na lokację Łaszczówki, która – założona w odległości 5 km od Tomaszowa – nigdy nie rozwinęła się w większy ośrodek miejski. Uwaga ta dotyczy również Modliborzyc.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Archiwum Akt Dawnych w Warszawie: Archiwum Zamoyskich, nr 750; Księgi Kanclerskie, ks. 89, cz. 3; Metryka Koronna, ks. 186.
Archiwum Państwowe w Lublinie: Komisarz ds. Włościańskich Powiatu Janowskiego, sygn. 433; Księgi grodzkie lubelskie, RMO, ks. 39; ks. 46; Trybunał Zamojski, ks. 3; Indeksy Dytmerskiego i Romana, nr 56.
Boniecki A., Herbarz Polski, t. 3, Warszawa 1900.
Centralne Państwowe Archiwum Historyczne Ukrainy we Lwowie, fond 1, opis 1, ks. 197, 199, 203, 208, 209, 228, 230.
Gmiterek H., Działalność gospodarcza Floriana Łaszcza Nieledewskiego, „Przemyskie Zapiski Historyczne” 1985, t. 3.
Gmiterek H., Lipsko w okresie Rzeczypospolitej szlacheckiej (1613–1772), „Przemyskie Zapiski Historyczne” 1993, t. 8–9.
Janeczek A., Osadnictwo pogranicza polsko-ruskiego. Województwo bełskie od schyłku XIV do początku XVII wieku, Wrocław 1991.
Kiryk F., Lokacje miejskie nieudane, translacje miast i miasta zanikłe w Małopolsce do połowy XVII stulecia, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1980, t. 28.
Markiewicz J., Szczygieł R., Śladkowski W., Dzieje Biłgoraja, Lublin 1985.
Orłowski R., Ordynacja Zamoyska, [w:] Zamość i Zamojszczyzna w dziejach i kulturze polskiej, red. K. Myśliński, Zamość 1969.
Pazyra S., Geneza i rozwój miast mazowieckich, Warszawa 1959.
Statuta Ordynacji Zamojskiej od r. 1589–1848, Warszawa 1902.
Szczygieł R., Dokument lokacyjny miasta Tomaszowa wzorem przy spisywaniu dokumentu lokacyjnego Modliborzyc z 1642 roku, [w:] Między tekstem a znakiem, red. A. Jaworska, S. Górzyński, Warszawa 2013.
Szczygieł R., Lokacja Florianowa na tle urbanizacji środkowego i wschodniego Roztocza w XVI i pierwszej połowie XVII wieku, „Rocznik Lubaczowski” 1994, t. 5.
Szczygieł R., Lokacje miast w Polsce XVI wieku, Lublin 1989.
Szczygieł R., Początki miast konkurencyjnych na wododziale Bugu i Sanu na przełomie XVI i XVII wieku, „Kresy Południowo-Wschodnie. Rocznik Przemyskiego Centrum Nauki i Kultury” 2007/2008, t. 5/6.
Szczygieł R., Początki osady i nieudana lokacja miejska, [w:] Bełżec przez dzieje, red. A. Urbański, Bełżec 2008.
Szczygieł R., Prawda i fikcja o początkach miasta Tomaszowa, „Res Historica” 2005, t. 20.
Szczygieł R., Związki Zamościa ze Lwowem i Żółkwią w okresie staropolskim, „Zamojskie Studia i Materiały” 2002, R. 4, z. 3.
Tarnawski A., Działalność gospodarcza Jana Zamoyskiego, Lwów 1935.
Tomaszów Lubelski: monografia miasta, red. R. Szczygieł, Lublin – Tomaszów Lubelski 2011.
Urzędnicy województwa sandomierskiego. Spisy, oprac. K. Chłapowski, A. Falniowska-Gradowska, [w:] Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej od XII do XVIII wieku, red. A. Gąsiorowski, t. 4, z. 3, Kórnik 1993.
Witusik A.A., Młodość Tomasza Zamoyskiego, Lublin 1977.
Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. H. Łopacińskiego w Lublinie, rkps 1737.
Wyrobisz A., Rola miast prywatnych w Polsce XVI i XVII wieku, „Przegląd Historyczny” 1974, t. 65.
Zarębska T., O związkach urbanistyki węgierskiej i polskiej w drugiej połowie XVI wieku, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki” 1964, t. 9, z. 4.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2016.25.3.881
Data publikacji: 2017-01-30 09:59:37
Data złożenia artykułu: 2016-05-23 14:17:46
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2017 Ryszard Szczygieł
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.